Gibbs

TRUMP ĐÃ PHÁ NÁT LIÊN MINH XUYÊN ĐẠI TÂY DƯƠNG
Bài bình luận của Berthold Kohler báo Frankfurter Allgemeine Zeitung
Trước đây 3 năm khi Putin tấn công Ukraine, các nước châu Âu tự do lần đầu tiên kể từ sau thế chiến II phải đương đầu với một vị độc tài không những gây chiến xâm lược, hủy hoại đất nước của „người anh em“ với hắn mà còn phá hoại trật tự hòa bình trên lục địa châu Âu.
Hồi đó nhiều người đã nghĩ rằng, tình hình không thể tồi tệ hơn được nữa. Thế nhưng điều đó vẫn chưa phải là tệ hại nhất. Bây giờ tình hình mới lộ rõ: Trump quay lưng lại với châu Âu, châu lục này phải gồng mình để không bị dẫn độ cho Nga.
TRUMP TỰ CẢM THẤY CHẲNG CÓ GÌ RÀNG BUỘC CẢ
Trump làm như là chả cần đồng minh nào. Đối với ông ta, thế giới này chỉ là một thị trường địa ốc hỗn loạn không có điều tiết mà thị trường này tuân thủ theo luật của kẻ mạnh. Đó là một thị trường đã ràng buộc ông ta với Putin mà chính Putin cũng ngạc nhiên.
Ông ta cho rằng một „trật tự có điều tiết“ chỉ là sáng tạo của những kẻ yếu thế để lợi dụng Mỹ, cho đến khi ông bước lên vũ đài chính trị để làm nước Mỹ vĩ đại trở lại. Theo đuổi sứ mệnh này cũng chính là mục đích đánh bóng tối đa tên tuổi mình và Trump đã đứng trên luật pháp. Trong chính sách đối ngoại, ông ta cảm thấy chả có liên quan gì đến lợi ích dân tộc, tức là mối quan hệ liên minh với Mỹ đã được xây dựng từ nhiều thập kỷ qua.
Trong nhiệm kỳ đầu của ông, người ta tưởng rằng chỉ là vấn đề tranh cãi giữa Mỹ và châu Âu về việc phân chia tải nội trong NATO. Nhưng bây giờ đã lộ rõ là sự ly giáo dẫn đến kết thúc khối liên minh xuyên Đại Tây Dương.
Các nước phương tây chưa bao giờ đồng nhất quan điểm về hệ giá trị, nhưng họ liên minh với nhau vì chung quan điểm có một trật tự xã hội trong nước họ cũng như quan hệ giữa họ với nhau. Trump không chia sẻ quan điểm này. Dưới thời ông và được sự cổ võ của các Fans, nước Mỹ đang tiến rất nhanh trên con đường tạo nên một chế độ gần như độc tài.
TRUMP COI THƯỜNG NỀN TỰ DO CHÂU ÂU
Phía bờ bên kia Đại Tây Dương người ta đã và đang tìm cách làm mất hiệu lực tam quyền phân lập, làm mờ vai trò tư pháp và truyền thông (mà nó lại nhân danh tự do ngôn luận). Còn ở nơi đây đa số các quốc gia và công dân của họ vẫn thực hiện các giá trị của nguyên tắc dân chủ đa nguyên mà người Mỹ đã đưa sang Đức cách đây 80 năm.
Như tham luận của Vance cho thấy, chủ nghĩa Trump chỉ còn để lại cho châu Âu sự khinh bỉ và nhạo báng. Trump đã thể hiện như một người anh em với Putin. Ông ta không có lý do gì để bảo vệ những người ông coi thường, những người không nịnh bợ ông như những kẻ độc tài. Ông ta đồng cảm với những kẻ đó hơn những người nói về chính sách ngoại giao nữ tính (không bạo lực, không phân biệt, bình đẳng giới).
Sự kiện đổ bể kể trên có ý nghĩa gì với châu Âu và nước Đức? Câu hỏi này đã được đặt ra hàng nghìn lần và cũng đã rút ra được hàng nghìn hậu quả. Nếu người châu Âu không muốn bị ý chí của Putin khuất phục thì họ phải nhanh chóng thực hiện sâu rộng chính sách an ninh và phải có quân đội đủ mạnh để đe dọa quân xâm lược, giống như những đe dọa của Mỹ cho đến nay. Trong trường hợp nghiêm trọng phải chủ động tấn công.
ĐỨC PHẢI KHỞI ĐỘNG LẠI CHÍNH SÁCH NGHĨA VỤ QUÂN SỰ
Để làm chuyện này, dân châu Âu không những phải trang bị vũ khí hiện đại mà còn phải tăng cường lực lượng quân đội. Đức phải thực hiện chế độ nghĩa vụ quân sự, cho dù không thể một sớm một chiều mà mạnh lên được. Từ lâu rồi Putin đã chuẩn bị cho cuộc chiến tiếp theo. Ngược lại, Berlin hiện tại không thể có đủ quân số để gửi “đội quân hòa bình” sang Ukraina. Gửi xe tăng và hệ thống phòng không cho họ cũng chỉ có thể từ máy in 3D.
Không thể dùng phương pháp thông thường để trang bị được. Từ ngày NATO được thành lập, biện pháp chủ yếu dựa vào các phương án tác chiến của cường quốc nguyên tử Mỹ đe dọa Nga, nếu họ tấn công các đồng minh ở châu Âu. Tính đe dọa dùng hạt nhân luôn gắn với những vấn đề, nhưng ở phương tây chưa có ai nghiên cứu kỹ về nó như Trump đang dùng chiến thuật cưa máy.
Phải lấp lỗ hổng này thế nào? Tất cả các quốc gia châu Âu, những nước không có vũ khí nguyên tử như Pháp và Anh phải tự nêu câu hỏi. Trong kho vũ khí của họ vũ khí hạt nhân chỉ đủ để rung cây dọa khỉ ở mức thấp, còn lại phải trông chờ vào Mỹ để bảo vệ các đồng minh không có vũ khí nguyên tử, trong đó có Đức.
Tất cả phải đương đầu với một tên hung hãn gây chiến tranh xâm lược và không ngần ngại đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân. Với chiến thuật đó Putin kìm được phương tây đang sợ hãi, không dám giúp Ukraina thực lòng và Đức là nước sợ nhất. Nếu được giúp đỡ, sức mạnh của Ukraina cũng ngang ngửa Nga, tạo điều kiện thuận lợi để đàm phán. Đó là mục đích của phương tây trước khi Trump lên ngôi.
Cũng không nên mong chờ Putin từ bỏ chiến lược này trong tương lai và lại càng không khi Trump tạo điều kiện cho ông ta muốn làm gì với châu Âu thì làm.
CHÂU ÂU CẦN SỨC ĐE DỌA NGUYÊN TỬ ĐÚNG NGHĨA
Nếu châu Âu muốn thoát khỏi số phận này và không bị trấn áp thì nó cần có vũ khí nguyên tử thực sự. Macron đã nhiều lần gợi ý, Pháp sẽ đóng vai trò dựa vào sức mạnh của “Force de frappe”, nhưng Berlin lờ đi. Đức vẫn tin vào sự bảo vệ của cường quốc hạt nhân Mỹ. Khi được hỏi, thủ tướng Scholz thường nói như thế.
Ở Berlin vẫn tuân thủ một quy tắc: Không thể xảy ra những gì không được phép xảy ra. Trước đây 3 năm Putin cũng không tin điều đó và bây giờ hành động của Trump cũng không phản ánh điều này. Người Mỹ không quan tâm đến quy tắc trên nên không khác gì lời mời Nga tiếp tục cuộc chiến tranh xâm lược. Vừa chiếm được đất, vừa được hứa hợp tác bình đẳng thì đó là món quà lớn. Rồi TQ, mối lo ngại nhất của Trump, cũng sẽ theo gương Nga. Điều đó Trump cũng chẳng quan tâm.
Chính phủ mới của Đức sẽ phải hành động với vận tốc ánh sáng để Đức trở lại không những trên đường đua kinh tế mà còn phải tái trang bị vũ khí để bảo đảm chính sách an ninh. Người ta chỉ có thể hy vọng các đảng phái và cả người dân thấu hiểu điều này. Ít nhất những quyết định và biện pháp để bảo vệ nước Đức sẽ tạo ra làn sóng phấn khởi.
Thời đại đã vĩnh viễn qua rồi, thời mà châu Âu tin tưởng, nếu có điều gì xảy ra ông anh cả, đồng thời là cảnh sát quốc tế, sẽ vào cuộc khi cái ác mò đến trước cửa.
Vâng, đó vẫn còn là “vệ sĩ mới trong thành phố”. Nhưng anh ta không còn là người bảo vệ luật pháp. Anh ta làm ăn chung với tội phạm. Anh ta không cần đến tình anh em bằng hữu nữa.
Nguyễn Thế Tuyền chuyển ngữ

__________________