VÀNH ĐAI VÀ CON ĐƯỜNG – HIỂM HỌA BỊ KIỂM SOÁT
Đằng sau lớp áo kinh tế và những lời hứa về phát triển hạ tầng, Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) của Trung Quốc đang dần lộ rơ vai tṛ như một công cụ mở rộng ảnh hưởng chiến lược – đặc biệt tại Đông Nam Á. Và Việt Nam, một cách trầm lặng, lại là một trong những đích đến đáng chú ư nhất.
Nguy cơ thực sự không nằm ở những con đường hay cầu cống cụ thể, mà nằm ở sự lệ thuộc tài chính tinh vi, cấu trúc quyền lực mềm và một mạng lưới ảnh hưởng âm thầm đang dần siết chặt quanh các vùng biên, cảng chiến lược và luồng đầu tư.
BRI là một nước cờ địa chính trị mà Bắc Kinh chơi không hề giấu bài. Những quốc gia đang phát triển – như Sri Lanka hay Pakistan – đă phải trả giá không nhỏ khi rơi vào “bẫy nợ”. Với Việt Nam, thử thách c̣n phức tạp hơn bởi vị trí địa lư sát nách và lịch sử va chạm vô số lần. Bất kỳ h́nh thức “hợp tác” nào với Trung Quốc, dù có vẻ thiện chí đến đâu, cũng đi kèm với một sự dè chừng không thể né tránh. Một khi các khoản vay ưu đăi biến thành “dây rút”, ảnh hưởng của Bắc Kinh có thể len lỏi vào chính sách mà không cần dùng đến vũ khí.
Không chỉ là gánh nặng tài chính, các dự án BRI c̣n là cánh cổng cho công nghệ kiểm soát xă hội Trung Quốc thâm nhập – từ giám sát số đến định hướng truyền thông. Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh số hóa và phát triển hạ tầng, những gói đầu tư hào phóng kia rất có thể là mồi nhử cho một thứ quyền lực ngoại vi tinh vi hơn.
Nếu không tỉnh táo, Việt Nam dễ trở thành mắt xích yếu trong chuỗi bao vây mềm tại Biển Đông và tiểu vùng Mekong. Sự hợp tác chỉ thực sự bền vững khi chúng ta giữ được quyền tự quyết – không chỉ trên giấy tờ, mà cả trong tư duy chiến lược.
Anh Lư
__________________
|