Bessent: Thuế quan của Trung Quốc vẫn giữ nguyên cho đến khi cải cách bắt đầu
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đă đứng trước Viện Tài chính Quốc tế sáng nay và có bài phát biểu đáng được ghi nhớ như một bước ngoặt trong ngoại giao kinh tế của Hoa Kỳ. Trong khi báo chí tập trung vào những lời chỉ trích của ông đối với IMF và Ngân hàng Thế giới, điều có thể quan trọng hơn về lâu dài là thông điệp thẳng thắn của ông gửi đến Bắc Kinh .
“Trung Quốc cần phải thay đổi. Đất nước này biết rằng họ cần phải thay đổi. Mọi người đều biết rằng họ cần phải thay đổi,” Bessent nói. “Và chúng tôi muốn giúp họ thay đổi—bởi v́ chúng tôi cũng cần tái cân bằng.”
Sự rơ ràng đó là điều đă thiếu trong chính sách của Hoa Kỳ trong nhiều năm. Các chính quyền liên tiếp đă đưa ra lời bào chữa cho t́nh trạng dư thừa năng lực sản xuất, ḱm hăm tiền lương và sự phụ thuộc vào xuất khẩu của Trung Quốc . Bessent, phát biểu thay mặt cho chính quyền Trump, đă nói rơ: điều này sẽ kết thúc ngay bây giờ.
Ông cho biết: “Hệ thống kinh tế Trung Quốc, với sự tăng trưởng được thúc đẩy bởi xuất khẩu sản xuất, sẽ tiếp tục tạo ra sự mất cân bằng nghiêm trọng hơn nữa với các đối tác thương mại nếu t́nh trạng hiện tại vẫn tiếp diễn”.
Bessent đă xác nhận trong một cuộc họp với các phóng viên sau bài phát biểu hôm thứ Tư rằng không có lời đề nghị đơn phương nào từ Tổng thống Trump về việc giảm thuế đối với Trung Quốc. Điều này diễn ra một ngày sau khi Trump nói với các phóng viên rằng thuế quan của Hoa Kỳ "sẽ giảm đáng kể, nhưng sẽ không bằng không". Bessent đă làm rơ quan điểm: việc giảm thuế quan sẽ không được cho đi—mà phải được kiếm được .
Và thuế quan chỉ là khởi đầu. Bessent nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ đang cân nhắc các yếu tố rộng hơn trong chính sách Trung Quốc của ḿnh, bao gồm các rào cản phi thuế quan, trợ cấp của chính phủ và phân biệt đối xử theo quy định . Đây không phải là việc chơi cứng rắn. Đó là việc tái cấu trúc mối quan hệ thương mại toàn cầu đă làm rỗng ruột ngành công nghiệp Hoa Kỳ trong nhiều thập kỷ.
Trung Quốc không c̣n có thể xuất khẩu để thoát khỏi khó khăn kinh tế
Bessent cảnh báo rằng: “Mô h́nh hiện tại của Trung Quốc được xây dựng dựa trên việc xuất khẩu để thoát khỏi khó khăn kinh tế”.
Ông chỉ ra rằng sự kết hợp chính sách của Bắc Kinh - tiền lương trong nước giảm, tiết kiệm quá mức và sự thiếu minh bạch của tiền tệ - đang buộc phần c̣n lại của thế giới phải hấp thụ sự thiếu hụt nhu cầu. Ông nói rằng "Sự phụ thuộc quá mức dai dẳng vào Hoa Kỳ về nhu cầu đang dẫn đến một nền kinh tế toàn cầu ngày càng mất cân bằng". Nếu không được kiểm soát, những mất cân bằng này sẽ khiến hệ thống toàn cầu yếu hơn và dễ bị tổn thương hơn.
“Trung Quốc có thể bắt đầu bằng cách chuyển nền kinh tế của ḿnh ra khỏi t́nh trạng dư thừa xuất khẩu và hướng tới việc hỗ trợ người tiêu dùng và nhu cầu trong nước ”, Bessent cho biết. “Sự thay đổi như vậy sẽ giúp tái cân bằng toàn cầu mà thế giới đang rất cần”.
Trong khi các nhà phê b́nh trên báo chí lo lắng về việc thiếu sự tham gia, Bessent đă nói rơ rằng mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh vẫn mạnh mẽ nhất "ở cấp cao nhất". Trump đang thúc đẩy chiến lược này. Mốc thời gian để tái cân bằng là ǵ? Hai đến ba năm . Đây không phải là cuộc chiến thương mại theo chu kỳ tweet. Đây là một cuộc thiết lập lại cấu trúc về cách Hoa Kỳ kinh doanh.
Và nó đă định h́nh lại trật tự toàn cầu. Theo Bessent, hơn 100 quốc gia đă tiếp cận Hoa Kỳ kể từ khi công bố thuế quan để t́m hiểu về mối quan hệ thương mại cân bằng lại. Ông cũng lưu ư rằng Hoa Kỳ "rất gần" với một thỏa thuận thương mại với Ấn Độ — bằng chứng cho thấy cách tiếp cận của Trump là xây dựng các liên minh mới, chứ không phải đốt cháy các cây cầu.
Khoảnh khắc này đ̣i hỏi sự rơ ràng. Không phải thuế quan đe dọa sự ổn định toàn cầu mà là sự từ chối của các nền kinh tế thặng dư như Trung Quốc trong việc cải cách một hệ thống đă mất cân bằng trong nhiều thập kỷ. Nhận xét của Bessent cho thấy rơ rằng Hoa Kỳ sẽ không c̣n bảo lănh cho một hệ thống gian lận làm suy yếu tăng trưởng, ḱm hăm tiền lương và thưởng cho chủ nghĩa trọng thương nữa.
Thế giới đă quen với việc giả vờ rằng Trung Quốc sẽ tự cân bằng lại. Ảo tưởng đó đă kết thúc. Như Bessent đă nói, cánh cửa đang mở ra cho Bắc Kinh để chuyển hướng sang tiêu dùng và tăng trưởng do trong nước dẫn dắt . Nhưng nếu không, Hoa Kỳ sẽ không chờ đợi. Sự điều chỉnh đă bắt đầu.