ÔNG KHAI TRÍ CỦA " SÀI G̉N MỘT THỜI VANG BÓNG "
Cách đây 13 năm khi nghe tin ông chủ nhà sách Khai Trí Nguyễn Hùng Trương ( 1926-2005 ) mất đi, giới yêu sách Sài G̣n ai cũng bùi ngùi thương mến.
Ngày 4 tháng 11, 2018 vừa qua, người vợ đầu ấp tay gối của ông Khai Trí cũng đă măn phần theo gót ông về cơi tịnh, cùng ông an giấc ngàn thu.
Cụ bà Phùng Thị Bông hưởng thọ 89 tuổi, mất tại Little Sài G̣n vào cuối mùa thu.
Ông bà Nguyễn hùng Trương chủ nhà sách Khai Trí của miền Nam Việt Nam trước 1975
Tôi đến viếng tang lễ của cụ bà và gặp gỡ những người thân của đại gia đ́nh họ Nguyễn.
Những tấm ảnh slide show chiếu trên màn h́nh nhà tang lễ đă ghi lại những kỷ niệm đẹp của gia đ́nh và cụ ông, cụ bà như một nhắc nhở ân cần đến h́nh bóng của kẻ ra đi.
Tôi được dịp tṛ chuyện với người con trai thứ của cụ là anh Nguyễn Hùng Tâm và tỏ ḷng ngưỡng mộ cụ ông Khai Trí cùng đức độ của cụ khi c̣n sinh thời.
Tiếng vang thơm ngát về ḷng yêu thiếu nhi và mối t́nh gắn bó của cụ với sách vở đă khiến tôi quư trọng con người cụ dù tôi chưa gặp cụ bao giờ.
Dù đang có tang chế anh Hùng Tâm vẫn vui vẻ nghe tôi tṛ chuyện và hỏi han về những kỷ niệm đẹp c̣n lưu dấu của song thân anh, hai người đă khuất. Anh kể:
– Đối với cha tôi, những điều tôi trân trọng, lưu giữ trong trí, mến quí và yêu nhất là những giờ phút cuối của cụ.
Trong 2 tấm h́nh chụp ông cụ trên giường, tôi thấy lúc nào quanh ông cũng tràn đầy sách vở.
H́nh ông cụ ngồi có một cái vơng vắt ngang, sách vở cũng đầy giường tủ. Cụ luôn luôn miệt mài cùng sách vở kể cả những phút lâm chung.
– Đối với mẹ tôi, bà là người vợ lúc nào cũng tận tụy với chồng kể cả từ những ngày ban đầu mới thành lập nhà sách Khai Trí.
Thuở hàn vi, dẫu không có người làm phụ giúp, bà vẫn hết ḷng cùng chồng gánh vác những khó khăn, gian khổ buổi đầu.
Những cuốn sách nào có giá trị cha tôi lúc nào cũng đưa cho bà đọc để có cùng một chí hướng với chồng và cùng tạo dựng sự nghiệp.
Nhà sách Khai Trí ở Saigon trước năm 1975.
Anh Nguyễn Hùng Tâm nguyên là chủ nhân và hiệu trưởng của một trường đại học “TTL College” ở San Jose, CA.
Anh tâm sự, sở dĩ anh mở trường đại học kỹ thuật này là do ḍng máu văn hoá VN của cha anh để lại. Do đó anh muốn thành lập một trường chuyên môn dạy nghề hầu giúp cho người Việt hải ngoại có 1 cái nghề để sinh sống không những cho bản thân mà có thể giúp đỡ gia đ́nh nữa.
Ngoài ra anh c̣n muốn giúp cho những người Việt mới định cư và những người muốn thăng tiến nghề nghiệp có được một tŕnh độ cao hơn. Các giáo sư trong trường đều là người VN.
Khi chụp h́nh tang lễ, tôi nhận ra gia đ́nh cụ Khai Trí là một đại gia đ́nh như đa số các gia đ́nh VN với nhiều người con.
Tố trộm nghĩ đây có lẽ là lư do cụ rất yêu thiếu nhi và bỏ nhiều tâm huyết vào việc mở mang trí tuệ cho các thế hệ măng non VN trước năm 1975.
Để trả lời câu hỏi của tôi về t́nh yêu thiếu nhi, anh Hùng Tâm cho biết:
– Lúc đương thời, ông cụ luôn có chí hướng muốn tiến lên măi và muốn làm cái ǵ đó cho thế hệ mai sau .
Quan trọng nhất là thế hệ thiếu nhi nên cụ bỏ ra rất nhiều th́ giờ vào thế hệ này.
Cụ đă để 1 gian hàng sách thiếu nhi cho những đứa trẻ vào đọc mà không cần phải mua. Khi cụ thấy các em đứng đọc trông thật tội nghiệp, cụ cho lập 1 hàng ghế để các em ngồi đọc thoải mái từ sáng tới chiều.
Những em nào không có tiền mua sách, có thể đến gặp cụ, cụ viết cho một tấm thiếp có tên cụ, giống như một tấm chi phiếu. Lúc nào cần sách cứ tới gặp nhân viên, họ sẽ đưa sách đem về nhà mà không cần phải trả tiền.
Trên con đường tiến xa hơn nữa, nguyên thủy nhà sách Khai Trí có hai căn, cụ đă mua thêm hai căn sát bên với mục đích nối liền 4 căn với nhau để có diện tích rộng gấp hai nhà sách cũ.
Với dự án xây lầu cao hơn, cụ dành một tầng cho sách tiếng Việt, 1 tầng cho sách ngoại quốc và 1 tầng cho sách thiếu nhi.
Ước vọng của ông cụ không chỉ có thế, cụ c̣n có chương tŕnh thành lập bộ sách “Encyclopedia” cho VN.
Cụ thấy các quốc gia khác có, tại sao VN chưa có.
Cụ đang chuẩn bị để thành lập với những người cộng tác và họ sẽ được cụ trả lương ngồi viết cho đến khi bộ sách hoàn tất. Tuy nhiên những ước mơ của cụ đă bị ngưng vào năm 1975.
https://www.youtube.com/watch?v=o0QGutGx0d8
****