NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) đă không chấp nhận Nga làm thành viên v́ một số lư do chính, bắt nguồn từ những khác biệt về địa chính trị, chiến lược và ư thức hệ. Dưới đây là phân tích các yếu tố chính:
1. Mục đích cơ bản của NATO
NATO được thành lập năm 1949, chủ yếu nhằm chống lại ảnh hưởng của Liên Xô ở châu Âu sau Thế chiến II.
Nhiệm vụ cốt lơi của NATO là bảo vệ các nền dân chủ phương Tây khỏi sự xâm lược tiềm tàng từ Liên Xô, tiền thân của Nga sau này.
Việc mời Nga sẽ đi ngược lại mục đích và sự liên kết chiến lược ban đầu của NATO.
2. Khác biệt về Chính trị và Ư thức hệ
NATO là một liên minh quân sự của các quốc gia dân chủ cam kết pḥng thủ tập thể và chia sẻ các giá trị như pháp quyền, nhân quyền và quản trị dân chủ.
Hệ thống chính trị của Nga, đặc biệt là dưới thời Vladimir Putin, ngày càng đi chệch khỏi những giá trị này, với những lo ngại về chủ nghĩa độc tài, đàn áp bất đồng chính kiến và thiếu minh bạch.
3. Mối quan ngại về Chiến lược và An ninh
Nga thường coi NATO là mối đe dọa đối với phạm vi ảnh hưởng của ḿnh, đặc biệt là ở Đông Âu.
Việc NATO mở rộng sang các quốc gia thuộc Liên Xô cũ (như vùng Baltic) là một điểm căng thẳng chính.
Các hành động của Nga ở Gruzia (năm 2008) và Ukraine (năm 2014 và 2022) đă củng cố thêm mối lo ngại của NATO về việc Nga sẵn sàng sử dụng vũ lực để đạt được các mục tiêu của ḿnh.
4. Những nỗ lực lịch sử và sự sụp đổ ḷng tin
Trong những năm 1990, đă có một số nỗ lực xây dựng hợp tác:
Nga tham gia Đối tác v́ Ḥa b́nh vào năm 1994.
Hội đồng NATO-Nga được thành lập năm 2002 để thúc đẩy đối thoại.
Tuy nhiên, ḷng tin đă bị xói ṃn do:
Sự can thiệp của NATO vào Kosovo (năm 1999), điều mà Nga phản đối.
Việc Nga sáp nhập Crimea (năm 2014) và vai tṛ của nước này trong cuộc chiến ở Ukraine.
Các cuộc tấn công mạng, chiến dịch thông tin sai lệch và các hành động khiêu khích quân sự.
5. Sự không tương thích chiến lược lẫn nhau
NATO là một liên minh pḥng thủ tập thể (Điều 5: tấn công một bên là tấn công tất cả).
Việc bao gồm Nga đồng nghĩa với việc NATO có thể có nghĩa vụ bảo vệ Nga trong một cuộc xung đột, ngay cả khi Nga là bên khởi xướng.
Học thuyết quân sự và chính sách đối ngoại của Nga thường xung đột với các nguyên tắc và mục tiêu của NATO.
|