Diễn biến mới & con số đáng chú ý
Theo thông tin quá trình kiện 6 YouTuber tại Mỹ đang bước vào giai đoạn “giữ nhịp” trước phiên tòa dự kiến tháng 12. Để hồ sơ có thể tiếp tục (forwards), phía nguyên đơn – bà Nguyễn Phương Hằng – được cho là đã nộp “bond” cho 6 YouTuber để tòa án lưu giữ, tổng cộng 6.000.000 USD (tương đương mỗi người 1.000.000 USD).
Ngoài ra, phí luật sư trọn gói (bao gồm chi phí di chuyển, lưu trú, phát sinh…) được ước tính 7.500.000 USD. Cộng lại, tổng chi mà bà Hằng có thể phải bỏ ra để duy trì vụ kiện vào khoảng 13.500.000 USD – ước chừng 356,4 tỷ đồng. Nếu sau này thắng kiện, khoản 6 triệu USD bond sẽ được hoàn trả.

Court/Litigation Bond là gì? Khác “bail bond” ra sao?

Court/Litigation Bond là một bảo đảm tài chính trong tố tụng dân sự, nhằm chứng minh thiện chí và mức độ nghiêm túc của nguyên đơn khi xin các biện pháp khẩn cấp.

Không phải “bail bond” (tiền tại ngoại trong án hình sự). Court bond gắn với vụ kiện dân sự, đặc biệt khi có đề nghị hạn chế hành vi của bị đơn trong thời gian chờ xử.

Mục đích:

Ngăn kiện lung tung gây thiệt hại danh dự/thu nhập của người khác.

Bảo vệ quyền lợi bị đơn: nếu tòa về sau nhận định lệnh khẩn cấp là không hợp lý hoặc gây thiệt hại cho bị đơn, họ có thể được bồi thường từ khoản bond này.

Vì sao có thể phải đặt bond trong vụ này?
Bond thường xuất hiện khi nguyên đơn xin biện pháp khẩn cấp như:

Restraining Order (TRO): tạm thời cấm bị đơn nhắc đến/tiếp cận/phát ngôn về nguyên đơn trong thời gian chờ.

Temporary Injunction: lệnh tạm thời yêu cầu bị đơn ngừng một hành vi (ví dụ: ngừng phát sóng YouTube về nguyên đơn).
Khi xin các lệnh này, tòa có thể yêu cầu đặt bond để bảo đảm: nếu lệnh bị xem là sai hoặc quá tay, bị đơn có nguồn bồi thường rõ ràng.

Bối cảnh di trú: Visa du lịch & câu chuyện “bond”
Theo thông tin chia sẻ, bà Hằng hiện vào Mỹ bằng visa du lịch 10 năm, đang cân nhắc xin visa kinh doanh. Trong thời gian là khách du lịch, việc kiện một công dân/thường trú nhân tại Mỹ có thể khiến tòa thận trọng hơn với biện pháp khẩn cấp, nên bond là một lớp đảm bảo phòng ngừa rủi ro (ví dụ: kiện xong rời Mỹ, không khắc phục hậu quả nếu lệnh bị hủy…).

Cách tính “6 triệu USD cho 6 người”
Theo điều kiện vụ việc, mỗi bị đơn tương ứng 1 triệu USD bond, tổng cộng 6 bị đơn = 6 triệu USD. Phí luật sư ước 7,5 triệu USD (gồm di chuyển, lưu trú…). Tổng ước tính: 13,5 triệu USD. Nếu nguyên đơn thắng, tòa sẽ giải tỏa bond và hoàn khoản này. Ngược lại, nếu lệnh khẩn cấp bị coi là không hợp lý, bond có thể là nguồn bồi thường cho bị đơn.

Nếu YouTuber thua kiện: án phí, phí luật sư & khấu trừ thu nhập
Theo diễn giải được chia sẻ:

Bên thua có thể bị tòa yêu cầu bồi thường phí luật sư/án phí cho bên thắng (tùy phán quyết và luật áp dụng).

Thủ tục kê khai tài chính: bị đơn có thời hạn (ví dụ 10 ngày) để khai báo thu nhập – chi phí sinh hoạt.

Thu nhập 2.000 USD/tháng, chi 1.500 USD, còn 500 USD: phía thắng chỉ có thể khấu trừ tối đa 25% phần dư (tức 125 USD/tháng).

Thu nhập 8.000 USD/tháng, chi 4.000 USD, dư 4.000 USD → 25% là 1.000 USD/tháng.

Nếu bị đơn chứng minh không còn phần dư sau chi phí thiết yếu, khả năng khấu trừ sẽ rất hạn chế.

Trường hợp không tự nguyện thi hành, bên thắng có thể xin các biện pháp cưỡng chế (ví dụ: khấu trừ lương, phong tỏa tài khoản…) ngoại trừ tài sản được miễn trừ (thường 1 căn nhà chính/1 xe theo tiêu chuẩn miễn trừ – tùy bang và bối cảnh).

Một số bị đơn có thể chọn hướng khai phá sản để xử lý nghĩa vụ, nhưng hiệu lực xóa nợ phụ thuộc loại nợ và chương phá sản.

Lời kết
“Court/Litigation Bond” là lá chắn tài chính để tòa cân bằng quyền lợi đôi bên khi áp dụng lệnh khẩn cấp (TRO/Temporary Injunction). Con số 6 triệu USD bond kèm 7,5 triệu USD phí luật sư – tổng 13,5 triệu USD – cho thấy độ tốn kém nếu muốn duy trì biện pháp hạn chế phát ngôn đến phiên xử tháng 12. Phần còn lại sẽ phụ thuộc vào phán quyết của tòa và kịch bản thực thi (nếu có) đối với án phí/phí luật sư – vốn khác nhau tùy bang, thẩm phán, và chi tiết hồ sơ.
(Bài viết nhằm tóm lược diễn biến và khái niệm pháp lý liên quan theo thông tin được chia sẻ; không phải tư vấn pháp lý.)