Sau thời gian nằm im chờ sóng lặng, dự án Khu đô thị 10B ở phường Quang Hanh (Hạ Long) do Công ty TNHH Đỗ Gia Capital làm chủ đầu tư đã âm thầm sống lại.
Năm 2023, dự án này từng gây bão dư luận: diện tích gần 32 ha, trong đó gần 3,9 ha nằm trong vùng đệm của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, khu vực lẽ ra phải được bảo vệ nghiêm ngặt. Thế nhưng trong lúc thi công, bùn thải, đất đá tràn xuống vịnh, nước đục ngầu, rong rêu ch.ết, hệ sinh thái bị tổn thương, UNESCO cũng phải lên tiếng.
Không chỉ xâm phạm vùng di sản, dự án còn bị nghi phê duyệt thiếu minh bạch. Doanh nghiệp chủ đầu tư là Công ty Đỗ Gia Capital, chỉ vừa tròn 40 ngày tuổi đã trúng dự án nghìn tỷ. Dư luận khi ấy đặt câu hỏi, nhưng không ai trả lời.
Sau làn sóng phản đối dữ dội, dự án bị tạm dừng để rà soát. Người ta tưởng câu chuyện đã khép lại. Nhưng không có gì bất ngờ ở Quảng Ninh, gần hai năm sau, khi dân đã nguôi, truyền thông đã im, UBND tỉnh lại ký quyết định cho phép Đỗ Gia Capital tiếp tục triển khai dự án.
Một dự án từng bị lên án vì xâm phạm vùng di sản, giờ lại được hợp pháp hóa bằng vài dòng chữ.
Có lẽ, ở Việt Nam, chỉ cần thời gian đủ lâu và dư luận đủ mệt, thì mọi vi phạm đều có thể trở thành hợp lệ.
Chính quyền Quảng Ninh từng lên tiếng rất kiên quyết, nào là kiểm tra, nào là rà soát, nào là “bảo vệ di sản”. Nhưng kết cục, sau vài biên bản và một mức phạt 125 triệu đồng cho hành vi phá vùng đệm Vịnh Hạ Long, mọi chuyện lại trôi qua như chưa từng có gì xảy ra.
Chính quyền không thể vừa mang danh “bảo vệ di sản thế giới”, vừa ký quyết định cho doanh nghiệp xẻ thịt vùng đệm di sản. Nếu Vịnh Hạ Long bị băm nát thêm lần nữa, tấm bằng “Di sản thiên nhiên thế giới” UNESCO trao cho Việt Nam nên được treo ở đâu? Ở phòng họp UBND tỉnh Quảng Ninh, hay trong phòng ký duyệt dự án?
Càng đáng nói hơn, sự im lặng của bộ máy quản lý cho thấy một điều: khi lợi ích nhóm đã vận hành trơn tru, thì mọi thứ kể cả di sản quốc gia cũng có thể “được phép”.
Cô Ba