Zohran Mamdani thắng cử thị trưởng New York
Zohran Mamdani, 34 tuổi, một nhà dân chủ xă hội tập trung vào các vấn đề giai cấp lao động, đă giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng tuyển cử thị trưởng New York. Ông đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo lần thứ hai (sau kỳ sơ bộ tháng 6) và vượt qua ứng viên Cộng ḥa Curtis Sliwa, bất chấp áp lực đ̣i hợp lực chống Mamdani từ phía ủng hộ Cuomo.
Dấu mốc lịch sử: trẻ, Hồi giáo, Nam Á đầu tiên
Mamdani sẽ trở thành thị trưởng Hồi giáo đầu tiên của New York, người Nam Á đầu tiên nắm chức vụ này và thuộc nhóm thị trưởng trẻ nhất trong lịch sử hiện đại của thành phố. Hành tŕnh của ông bắt đầu chỉ một năm trước trong thầm lặng, với lời hứa biến một trong những đô thị đắt đỏ nhất nước thành nơi người lao động có thể “ở được và sống được”.
Nền tảng chính sách: khả năng chi trả là tâm điểm
Chương tŕnh của Mamdani bao gồm:
– Đóng băng tiền thuê đối với các căn hộ thuộc diện rent-stabilized.
– Miễn phí xe buưt công cộng.
– Phổ cập dịch vụ trông giữ trẻ, tài trợ bằng việc tăng thuế đối với giới giàu.
Ông coi đây là “ủy nhiệm” mà cử tri giao phó để làm cho thành phố “có thể chi trả” với người đi làm.
“Mandate cho thay đổi” và ngọn lửa hy vọng
Tại đêm mừng chiến thắng, Mamdani nói: “New York, tối nay các bạn đă trao một mandate cho thay đổi… cho một thành phố chúng ta có thể chi trả và một chính quyền thực thi đúng điều đó.” Ông gửi thông điệp tới mọi cử tri, kể cả những người không bầu cho ḿnh: “Hy vọng c̣n sống – và chiến thắng này chứng minh điều đó. Chúng ta đă chọn hy vọng thay v́ bạo quyền, hy vọng thay v́ đồng tiền lớn và những ư tưởng nhỏ, hy vọng thay v́ tuyệt vọng.”
Tiếng nói từ cộng đồng: khoảnh khắc đại diện
Tại nhà hàng Kabab King (Jackson Heights, Queens), đám đông reo ḥ khi Mamdani được xướng tên thắng cử. Cử tri trẻ Sameha Jamal (21 tuổi) nói: “Anh ấy đúng là ‘người của mọi người’. Anh ấy nhắc tôi nhớ New York là ǵ – một thành phố đa văn hoá.”
Cư dân Harlem Anjali Singh chia sẻ: “Anh ấy lớn lên ở Upper West Side, học Bronx Science – rất ‘New York’. Có ǵ đó rất thật ở anh ấy.” Nhiều thực khách gốc Nam Á mô tả đây là khoảnh khắc đại diện lần đầu họ được nh́n thấy ḿnh trên sân khấu quốc gia.
Không xin lỗi về bản sắc
Đối diện hoài nghi về tuổi, tôn giáo và lư tưởng chính trị, Mamdani nói trong bài phát biểu: “Tôi c̣n trẻ, tôi là người Hồi giáo, tôi là một nhà dân chủ xă hội – và tôi từ chối xin lỗi về bất cứ điều ǵ trong số đó. Nếu có điều ǵ đêm nay dạy ta, ấy là sự ‘khôn ngoan thông thường’ đă níu chân chúng ta quá lâu.”
Đoàn kết trong khác biệt: chống bài Do Thái, khẳng định sự thuộc về
Mamdani cam kết chính quyền của ông sẽ “đứng vững cùng người Do Thái New York” trong cuộc chiến chống nạn bài Do Thái; đồng thời khẳng định người Hồi giáo “thuộc về không chỉ năm quận của thành phố, mà cả các hành lang quyền lực”. Trước chỉ trích từ một số tổ chức, ông đáp lại: “Ai cũng có quyền theo dơi và đánh giá chúng tôi – và chính hành động của chúng tôi sẽ là câu trả lời.”
Từ taxi driver đến City Hall: câu chuyện đấu tranh
Nhắc lại cuộc tuyệt thực 15 ngày trước Ṭa Thị chính cùng một tài xế taxi tên Richard, Mamdani nói: “Người anh em, giờ chúng ta đă ở City Hall.” Ông kể về những cuộc đối thoại nhiều năm qua với chủ tiệm bodega, y tá, phụ bếp… và khẳng định chiến dịch này là để họ được đại diện xứng đáng: “Thành phố này là của các bạn, nền dân chủ này cũng vậy.”
Lời đáp Trump: “Turn the volume up”
Gửi thông điệp tới Tổng thống Donald Trump, Mamdani tuyên bố: “Nếu có nơi nào cho nước Mỹ – vốn bị phản bội – thấy cách đánh bại ông ta, đó chính là thành phố đă sinh ra ông.” Ông hứa “khởi đầu một thế hệ thay đổi”, đáp trả chủ nghĩa đầu sỏ và khuynh hướng chuyên quyền bằng sức mạnh mà chúng e ngại nhất: tháo dỡ những điều kiện cho phép quyền lực đó tích tụ. “Muốn chạm được bất kỳ ai trong chúng tôi, ông phải đi qua tất cả chúng tôi.”
Từ thi ca vận động đến ‘văn xuôi’ quản trị
Trong cuộc họp báo sáng nay, Mamdani nói: “Bài thơ của vận động đă khép lại lúc 9 giờ tối qua, nhưng ‘văn xuôi’ tuyệt đẹp của quản trị chỉ vừa bắt đầu.” Ông cho biết quá tŕnh chuyển tiếp sẽ dựng nên một City Hall “vừa năng lực vừa nhân ái”, do Elana Leopold làm giám đốc, với nhóm đồng chủ tịch toàn nữ: Lina Khan (cựu Chủ tịch FTC), Maria Torres-Springer (cựu First Deputy Mayor), Grace Bonilla (United Way NYC) và Melanie Hartzog (cựu Phó Thị trưởng phụ trách Y tế & Dịch vụ Nhân sinh).
Mở cửa đối thoại & kêu gọi gây quỹ chuyển tiếp
Mamdani cho biết Nhà Trắng chưa liên hệ, nhưng ông sẵn sàng trao đổi với Tổng thống Trump “về mọi cách có thể phục vụ người New York”, từ chi phí sinh hoạt đến tác động của luật liên bang. Ông kêu gọi người ủng hộ nối lại quyên góp để tài trợ cho nhân sự, nghiên cứu và hạ tầng phục vụ giai đoạn chuyển tiếp: “Chúng tôi tự hào khi việc đó được tài trợ bởi chính những người lao động đă đưa chúng ta đến ngày hôm nay.”
Ư nghĩa rộng hơn của chiến thắng
Chiến thắng của Mamdani không chỉ nâng tầm một gương mặt tiến bộ, mà c̣n đặt ra lộ tŕnh chính sách mới cho New York: nhà ở có thể chi trả, giao thông công cộng thân thiện túi tiền, chăm sóc trẻ em phổ cập – cùng cam kết quản trị đặt năng lực và nhân ái song hành. Và như ông nói, “trong khoảnh khắc bóng tối chính trị này, New York sẽ là ánh sáng.”