Trong nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm bảo vệ các phương tiện bọc thép khỏi cuộc tấn công của các máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV). Phía quân đội Nga đã có những sáng kiến kỳ lạ nhưng vô cùng hiệu quả.
Bắt đầu bằng lồng bảo vệ, rồi "xe tăng rùa", giờ đây người Nga đã tạo ra "xe tăng nhím" để chống lại các máy bay không người lái (UAV) bé nhỏ, thường xuyên hiện diện khắp tiền tuyến dài 1.100km giữa nước này và Ukraine.
Từ lồng bảo vệ đến xe tăng nhím
"Xe tăng rùa" không phải là phương tiện bọc thép mới nhất, bền bỉ nhất của Nga. Moscow bắt đầu sử dụng lồng bảo vệ xe tăng từ trước khi mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022.
Xe tăng rùa xuất hiện lần đầu tiên vào 2023, trong khi xe tăng nhím với những chiếc gai kim loại dày bắt đầu có mặt ở khu vực chiến sự vào đầu mùa thu năm nay.
Mỗi lần phát hiện ra các cải tiến mới của quân đội Nga, tiếng cười của các binh sĩ Ukraine nhanh chóng chuyển thành sự kính phục miễn cưỡng. Một blogger Ukraine cho hay, ban đầu mọi người đều cười nhạo các thiết kế đó, nhưng thực tế chúng hoạt động rất hiệu quả. "Các phương tiện có lớp giáp cải tiến như vậy có thể chặn được nhiều FPV", người này thừa nhận.
Một phương tiện càng thu hút được nhiều FPV trước khi bị tiêu diệt, khả năng sống sót sau một cuộc tấn công ở vùng đất chỉ có UAV tuần tra càng cao. Từ đó, nó có khả năng dẫn các phương tiện chở bộ binh đi kèm đến một vị trí mới tương đối an toàn.
Ưu điểm của "xe tăng lông lá"
Tờ Euromaidanpress dẫn lời các chuyên gia cho biết, những chiếc xe tăng có lồng bảo vệ như "rùa" và "nhím" của Nga trông vụng về và có thể nói là xấu xí nhưng rất hiệu quả. Trên thực tế, các sáng kiến đó tốt tới mức quân đội Ukraine thường sao chép chúng cho các phương tiện của nước này.
Cách cải tiến mới nhất của Nga để chống UAV cũng không ngoại lệ. Việc bổ sung hàng nghìn chiếc "lông" kim loại vào các lồng chống UAV trên xe tăng của Nga ngày càng tăng và điều này đã truyền cảm hứng cho người Ukraine làm điều tương tự.
Nhóm Tình báo Xung đột ủng hộ Ukraine nhận định, hiện giờ, cả quân Nga lẫn Ukraine đều đang biến xe tăng thành những "con nhím".
Trong một video kêu gọi những người ủng hộ quyên góp cáp nhôm công nghiệp, một thợ máy Ukraine kể, anh ta và các đồng nghiệp tháo cáp thành từng sợi kim loại riêng lẻ và hàn một bó khoảng 100 sợi vào khung bảo vệ của xe tăng. Một xe tăng nhím có thể được gắn 900 bó, tổng cộng 90.000 sợi kim loại như vậy. Mỗi sợi có thể kích nổ một FPV đang bay tới trước khi nó đâm vào thân xe tăng.
Nhược điểm nhỏ
Bên cạnh những ưu điểm, việc tự chế tạo lớp giáp chống FPV và UAV cũng có nhược điểm. Trọng lượng tăng thêm có thể khiến hộp số của xe tăng, xe bọc thép bị hỏng nhanh chóng.
Những chiếc "xe tăng rùa", "xe tăng nhím" nặng hơn nên dễ bị sa lầy khi cố gắng vượt sông, suối. Mất khả năng cơ động là cái giá nhỏ phải trả cho các lớp bảo vệ bổ sung.
Theo nhận định của các nhà quan sát, dù quân đội Ukraine cuối cùng cũng tìm ra cách hạ gục các xe tăng được Nga trang bị lớp giáp dày nhưng họ phải sử dụng ngày càng nhiều FPV quý giá của mình để làm điều đó.
Một chiếc "xe tăng rùa" của Nga, được lắp thêm vỏ kim loại, đã làm chệch hướng khoảng 25 quả mìn và các FPV của Ukraine. Mãi tới khi sử dụng quả đạn thứ 26, vốn là một chiếc FPV, các lực lượng Kiev mới có thể vô hiệu hóa xe tăng Nga trong cuộc tấn công vào vào thành phố Siversk, miền đông Ukraine vào cuối tháng trước.
Lý do Ukraine sao chép các sáng kiến của Nga
Từ chế giễu đến thán phục rồi bắt chước, quân đội Ukraine đã học Nga lắp lồng bảo vệ, rồi các lớp giáp bảo vệ xe tăng giống như mai rùa. Hồi mùa xuân năm nay, một xe tăng rùa của Lữ đoàn Cơ giới số 24 đã sống sót qua nhiều đợt pháo kích và các cuộc không kích của UAV Nga để hoàn thành nhiệm vụ sơ tán binh lính Ukraine bị thương.
Những chiếc xe tăng nhím mà Kiev học tập sáng kiến của người Nga hoạt động còn hiệu quả hơn. Theo một thợ máy Ukraine, cứ 3 tấn cáp sẽ tạo ra xe tăng nhím có khả năng ngăn chặn các cuộc tấn công từ UAV của Moscow.