Nam giới trên tuổi 60, tiền sử gia đình có người mắc, người tiếp xúc nhiều chất phóng xạ... nguy cơ mắc ung thư tiền liệt tuyến.
Bác sĩ Lê Chí Hiếu, Phó trưởng khoa Ung bướu - Xạ trị, Bệnh viện Hữu Nghị, cho biết nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến tăng rõ rệt theo độ tuổi, thường gặp ở nhóm 60-80 tuổi. Khi dân số già hóa, người cao tuổi nhiều hơn thì tỷ lệ phát hiện ung thư tiền liệt tuyến cũng ngày càng nhiều.
Tuyến tiền liệt là cơ quan nhỏ nằm ngay dưới bàng quang, bao quanh đoạn đầu của niệu đạo, đóng vai trò quan trọng trong chức năng sinh sản và bài tiết nước tiểu. Thống kê dịch tễ học cho thấy yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh gồm: Tuổi càng cao, tiền sử gia đình có người mắc bệnh, người làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với các chất phóng xạ.
Ngoài ra, ăn nhiều thịt nướng, mỡ động vật cũng có nguy cơ mắc bệnh này. Thịt động vật nấu ở nhiệt độ cao sinh ra chất heterocyclic amines, hoặc thịt nướng trên lửa sinh ra polycyclic aromatic hydrocarbons, là những chất gây ung thư.
Bác sĩ tư vấn điều trị cho người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Ung thư tuyến tiền liệt là một trong những bệnh ung thư phổ biến ở nam giới Việt Nam nhưng thường bị bỏ sót do tiến triển âm thầm, ít triệu chứng ở giai đoạn đầu. Số ca mắc chưa cao, song tỷ lệ tử vong lại cao gần gấp đôi số tử vong do bệnh này trên thế giới (48% so với mức trung bình thế giới 27%), phản ánh thực trạng người bệnh thường phát hiện muộn, khi khối u đã lan rộng hoặc di căn.
Triệu chứng giai đoạn đầu thường không rõ ràng hoặc biểu hiện tương tự u phì đại lành tính, bao gồm tiểu nhiều lần, tiểu vội, tiểu són hoặc khó phải rặn. Bệnh nặng hơn có thể bí tiểu hoàn toàn hay không hoàn toàn, nhiễm khuẩn tiết niệu tiểu ra máu. Giai đoạn muộn, bệnh có các biểu hiện của di căn ung thư như rối loạn tiểu tiện do u xâm lấn vùng cổ bàng quang và xâm lấn lỗ niệu quản, di căn xương gây đau nhức xương. Nếu di căn cột sống có thể gây chèn ép tủy, gây liệt chi, rối loạn cơ tròn; di căn hạch chậu, gây phù chân; xuất tinh ra máu nếu di căn túi tinh.
Các triệu chứng ở giai đoạn sớm dễ nhầm lẫn với các bệnh lý đường tiết niệu. Nhiều người đi tiểu đêm, tiểu buốt, tiểu nhiều lần thường cho rằng là biểu hiện của tuổi già hoặc bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt lành tính. Điều này có thể khiến bệnh nhân chậm trễ trong việc thăm khám, dẫn đến phát hiện bệnh thì muộn.
Nếu bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm (I, II và III), bệnh nhân có thể điều trị triệt căn với tỷ lệ sống 5 năm hoặc hơn. Khi ung thư ở giai đoạn muộn (giai đoạn IV), bệnh gây ra những biến chứng nặng nề, tỷ lệ điều trị thành công giảm nhiều.
Các bác sĩ khuyến cáo nhóm nguy cơ mắc bệnh nên tầm soát kịp thời, không để xuất hiện các triệu chứng mới đi khám. Trường hợp chưa phát hiện ung thư vẫn khám định kỳ theo hướng dẫn từ bác sĩ.
VietBF@sưu tập