WESTMISTER (NV) - Lănh vực di trú và bảo lănh thân nhân là một trong những mối quan tâm hàng đầu của người Việt Nam tại Hoa Kỳ. Để giúp quư độc giả giải đáp những thắc mắc về các vấn đề liên quan đến di trú, bảo lănh thân nhân hay an sinh xă hội, Người Việt Online đă mời ông Hà Ngọc Cư, Giám đốc điều hành cơ quan CIS chuyên về di dân và tị nạn, văn pḥng tại Houston, Texas, trả lời độc giả.
Ông Hà Ngọc Cư tại văn pḥng cơ quan CIS,
Houston, Texas. (H́nh: Khôi Nguyên/Người Việt)
Ông Hà Ngọc Cư nguyên là Giám đốc cơ quan di trú và tị nạn Lutheran, tiểu bang Texas và đă có trên 28 năm kinh nghiệm về di trú và tị nạn, giúp đỡ, tư vấn và làm các dịch vụ liên quan đến di trú hay an sinh xă hội cho hàng ngàn đồng hương Việt Nam tại Houston, Texas và nhiều nơi khác.
Bên cạnh đó, ông c̣n là cộng tác viên rất có uy tín của nhiều tờ báo Việt ngữ và các cơ quan truyền thông quốc tế như Ngày Nay (Houston, Texas), Người Việt (California), RFI (Pháp), BBC London, RFA, VOA…
Riêng các bài báo chuyên về di trú của ông đăng trên Nhật báo Người Việt và Người Việt Online luôn có hàng chục ngàn độc giả đón đọc.
Người Việt
Các câu hỏi và giải đáp được cập nhật ngày 4 tháng 1, 2011
Hỏi: Có thể nộp đơn thi quốc tịch Mỹ (N-400) trước 3 tháng đối với 5 năm (resident) or 03 năm (đối với người kết hôn với US citzen) hay không? (Nghĩa là ngày kư trên đơn). Cám ơn nhiều.
Trả lời: Đúng vậy.
***
Hỏi: Tôi bảo lănh cho người em ruột, v́ bệnh và lớn tuổi không đi làm nên không có income để bảo trợ tài chánh, xin cho biết: Con, con rể, con dâu có income cao có co-sign được không? Và những đứa con đó ở khác tiểu bang của tôi có được hay phải ở cùng tiểu bang?
Xin cám ơn ông Hà Ngọc Cư và chúc ông luôn vui khỏe.
Trả lời: Người đồng bảo trợ (Joint Sponsor) có thể là bất cứ ai (thân nhân, bè bạn) ở bất cứ nơi nào trên 50 tiểu bang cũng được, miễn là có thu nhập đủ theo quy định của chính phủ.
***
Hỏi: Tôi đă về hưu, muốn về Việt Nam luôn, th́ phải xin giấy tờ ở chính quyền Việt Nam, liệu có khó khăn trong vấn đề xin ở lâu dài tại Việt Nam không? Và có đóng tiền lệ phí ǵ không? C̣n tiền hưu liệu chính phủ Mỹ có sẵn sàng để direct deposit và CitiBank chưa? nếu ḿnh làm đơn xin direct deposit tiền hưu. Cám ơn ông nhiều.
Trả lời: Muốn sống lâu dài ở VN th́ phải xin phép chính quyền VN, cũng không khó nếu có tiền hưu để bảo đảm cuộc sống ở VN. Không phải đóng lệ phí. Ông có thể xin SSA deposit thẳng tiền hưuvào bank account của Citibank.
***
Hỏi:Tôi qua đây theo diện hôn thê rồi người đính hôn không chịu làm đám cưới, rồi sau 7 năm tôi kết hôn với một người khác có quốc tịch Mỹ, và giờ tôi đă sanh con, vậy tôi có thể xin phỏng vấn ở đây rồi xin giấy tờ hợp lệ không? Xin ông cho biết và thành thật cám ơn.
Thanh Tran
Trả lời: Theo luật di trú nếu trong ṿng 90 ngày mà không kết hôn với người fiancee của ḿnh th́ bà phải về VN . Bà đă ở bất hợp pháp tới 7 năm nên tôi nghĩ bà không thể xin thẻ xanh được. Nếu bà rời Mỹ th́ không có cơ hội vào Mỹ nữa.
***
Hỏi:Tôi đang có thẻ xanh diện kết hôn và Passport Vietnam của tôi đến tháng 2011 là hết hạn, nếu tôi về Việt Nam chơi có phải xin gia hạn passport mới?
Trả lời: Nếu passport VN của ông c̣n hiệu lực từ 6 tháng trở lên th́ không cần xin visa VN, thẻ xanh cũng phải c̣n hiệu lực ít nhất 6 tháng
***
Hỏi: Tôi có đứa cháu gái qua Mỹ được 9 tháng, nay muốn về Việt Nam đám cưới, cháu đă có thẻ xanh, cháu qua theo diện ODP, khi nào th́ cháu có thể bảo lănh người chồng cháu qua Mỹ được, bảo lănh theo diện hôn phu có nhanh hơn diện đám cưới không? Xin ông trả lời sớm cho để cháu c̣n lo liệu, kính xin cám ơn ông thật nhiều và chúc ông và gia đ́nh một năm mới an lành, kính chào ông.
Trả lời: Có thẻ xanh là có thể bảo lănh cho vợ/chồng và conđộc thân. Muốn bảo lănh theo diện fiance thí phải có quốc tịch Mỹ.
***
Hỏi: Tôi đă thất lạc Certificate of Naturalization. Cuối tháng 9, tôi đă nộp đơn mẫu N565 và lệ phí $380 đến USCIS xin cấp certificate mới. USCIS đă gửi receipt notice của USCIS cho biết là họ đă nhận được đơn và lệ phí của tôi. Ba tháng trôi qua, tôi chưa nhận được hồi âm nào thêm từ USCIS. Xin ông cho tôi biết tôi phải đợi bao lâu để nhận được new certificate. Ngoài ra thủ tục nhận có phức tạp như ở Việt Nam không?
Trả lời: Thông thường ông phải đợi từ 6 tháng đến 1 năm. Bằng quốc tịch mới sẽ được gửi đến tận nhà ông.
***
Hỏi: Tôi có hai câu hỏi mà sao không trả lời, có phải nghỉ holiday không?
Trả lời: Văn pḥng đóng cửa 3 ngày . Xin ông nhắc lại các câu hỏi. Thành thật xin lỗi ông.
***
Hỏi: Trinh bảo lănh cha & mẹ định cư đến USA đă được 3 năm 6 tháng. Nay cha & mẹ đă được 65 tuổi. Có nên xin tiền cấp dưỡng của chính phủ theo diện người già? Cha & mẹ hiện đang sống theo địa chỉ riêng. Nếu được th́ có ảnh hưởng đến việc Trinh bảo lănh anh, chị, em sau này không? Giấy tờ đă được 5 năm. Xin bác giải đáp giùm cháu.
Thành thật cám ơn bác nhiều. Chúc bác vạn sự lành.
Trả lời: Bố, mẹ cháu chỉ xinđược tiền ǵa (SSI) sau khiđă có quốc tịch Mỹ. Cháuđă kư giấy bảo trợ I-864 nên bố mẹ cháu không xinđược tiền SSI chođến khiđă có quốc tịch Mỹ hoặcđi làmđược 40 quarters.
***
Hỏi: Thưa chú, cháu đă bảo lănh em cháu được 7 năm nay, 2004, khi bảo lănh th́ cả gia đ́nh gồm vợ chồng và hai đứa con của em gái cháu nhưng hai năm nay em cháu đă ly dị rồi, vậy bây giờ cháu cần phải làm ǵ để bổ túc hồ sơ v́ em cháu nay là single, ba cháu đă vào quốc tịch Mỹ, nếu chuyển hồ sơ của em cháu cho ba cháu bảo lănh th́ thời gian có nhanh hơn không? Cám ơn chú. Julie Doan
Trả lời: Hồ sơ bảo lănh của cháu đă gần tới hạn nên bố cháu không nên làm đơn bảo lănh nữa v́ chậm hơn đơn bảo lănh của cháu. Nếu em rể cháu đă ly dị với em gái cháu th́ hắn không được định cư với em cháu nữa nhưng hai người con của em cháu vẫn được đi Mỹ cùng với mẹ các cháu.
***
Hỏi: Tôi là US Citizen muốn bảo lănh em ruột. Tôi có giấy tờ sau: Quốc tịch Mỹ và khai sinh của tôi, hôn thú của cha mẹ, giấy chứng từ của cha, giấy khai sinh của các em, giấy hôn thú của các em, giấy khai sinh của các con của em, tờ khai gia đ́nh cũ của Việt Nam Cộng Ḥa. Tất cả những giấy tờ trên ngoại trừ quốc tịch Mỹ tất cả đều được dịch ra tiếng Anh và công chứng. Những giấy tờ trên có đầy đủ để gửi INS để làm bảo lănh được chưa? Trân trọng kính chào và cám ơn ông.
Trả lời: Giấy tờ như vậy là đầy đủ rồi.
***
Hỏi: Tôi qua Mỹ theo diện thương mại (visa B1) và tôi đă kết hôn với người có quốc tịch Mỹ, nhưng đến ngày phỏng vấn xin thẻ xanh, cô ấy đă kư giấy từ chối, và tôi nhận được giấy từ INS là hồ sơ đă bị từ chối, vậy tôi c̣n có thể xin ở lại Mỹ được không?
Trả lời: Kể từ ngày INS gửi thư từ chối đơn xin thẻ xanh của ông là ông ở Mỹ bất hợp pháp rồi. Ông phải trở về VN ngay nếu không muốn bị cấm vào Mỹ sau này.
***
Hỏi: Tôi góa vợ, cô đơn. Có người yêu là người Việt Nam ở Germany, 65 tuổi, là thường trú nhân ở Đức, không phải công dân Đức. Tôi có thể xin cho cô ấy qua Mỹ theo diện Fianceé không? Hay tôi phải qua Đức làm hôn thú và xin cho qua Mỹ theo diện vợ chồng.
Trường hợp nào dễ dàng và mau hơn?
Trả lời: Nếu ông có hôn thú với người yêu th́ thủ tục bảo lănh giản dị hơn . Thời gian cũng giống nhau thôi.
***
Hỏi: Tôi bảo lănh vợ tôi từ Việt Nam qua được một năm đă bỏ tôi đi theo nhân t́nh và có một đứa con nay tôi phải làm sao xin cho tôi biết?
Trả lời: Ông phải làm đơn ly dị ngay nếu không bà ấy nhất quyếtđọan t́nh. Sauđó gửi thư cho INS báo cho họ biết.
***
Hỏi: Tôi và chồng tôi đă có quốc tịch Mỹ và đă làm đơn bảo lănh cho con gái có gia đ́nh từ tháng 6, 2006 và đă được chấp thuận và đang chờ cấp visa, như vậy trường hợp của con tôi th́ đến bao giờ mới được phỏng vấn, và nếu đến lúc phỏng vấn mà đứa cháu ngoại của tôi mấy tuổi được đi theo và mấy tuổi bị ở lại, xin cám ơn ông.
Trả lời: Diện F-3 bây giờ Visa đáo hạn mới tới tháng Giêng năm 2001. Nếu lúc INS nhận đơn mà cháu dưới 21 tuổi th́ cháu vẫn có hy vọng (theo luật CSPA)
***
Hỏi: Tôi không có con, nay tôi muốn về Việt Nam xin con của người em làm con nuôi có được không? Và thủ tục phải như thế nào? Tôi nghe nói muốn xin con nuôi phải được Sở Tư Pháp ở Hoa Kỳ chấp thuận có đúng không? Nhưng ở tiểu bang Kansas th́ Sở Tư Pháp ở đâu tôi không biết, xin giám đốc làm ơn hướng dẫn giùm. Và xin cho biết cơ quan CIS của giám đốc có phụ trách về vấn đề này không và chi phí giấy tờ để lo là bao nhiêu? Xin thành thật cám ơn.
Trả lời: Ông chỉ có thể bảo lănh cho con nuôi nếu ông lập thủ tục nhận con nuôi khi cháu chưa tới 16 tuổi và ông phải ở với cháu ít nhất 2 năm. Hoa Kỳ đă hủy bỏ hiệp ước về con nuôi với VN nên xin con nuôi ở VN sẽ không thực hiện đuợc cho đến khi hai nuớc kư lại hiệp định mới.
***
Hỏi: Tôi đă đậu phỏng vấn và có visa đi Mỹ, tôi đă làm lễ đính hôn với vị hôn thê cách đây một tháng. Xin hỏi tôi có thể làm đám cưới trước kho tôi đi Mỹ được không? Cám ơn.
Trả lời: Ông có thể làm đám cưới nhưng không được làm hôn thú v́ khi hai người có hôn thú là trở thành vợ chồng nên đơn bảo lănh theo diện fiance bi hủy bỏ.
***
Hỏi: Tôi quốc tịch Canada được bảo lănh diện F4 qua Mỹ, đă có visa nhưng đă hết hạn và trả lại. Nay đại sứ US kêu lại khám sức khỏe để làm visa di dân, nếu không đi th́ sẽ bị hủy bỏ hồ sơ bảo lănh, tôi có hai câu hỏi:
1. Là chừng bao lâu th́ giấy bảo lănh sẽ expire sau khi ṭa đại sứ báo cho ḿnh khám sức khỏe (1 hay 2 năm).
2. Nếu ḿnh cứ tiến hành làm thẻ xanh, xong chạy về Canada làm việc, mỗi năm qua USA một lần, như vậy có hợp pháp không, em định khi nào kinh tế tốt rồi mới đi qua US.
Trả lời: Nếu không khám sức khỏe trong ṿng 6 tháng là họ có thể đóng hồ sơ luôn. Theo tôi th́ nên vào Mỹ rồi đi đi về về cho đến khi nào thấy Mỹ là đất lành th́ 'chim đậu' luôn.
***
Hỏi: Chào chú, cháu muốn biết cháu có quốc tịch Mỹ, về Việt Nam chơi rồi từ Việt Nam cháu muốn đi du lịch các nước như Hong Kong, hoặc Singapore... rồi trở lại Việt Nam trước khi cháu qua lại Mỹ th́ cháu có cần phải xin visa để vào các nước đó trong thời gian du lịch không? Nếu xin th́ cháu phải xin từ bên này hay là khi về Việt Nam rồi mới xin từ phía Việt Nam . Hoặc cháu phải làm ǵ nếu muốn đi qua các nước lân cận du lịch như vậy? Xin cám ơn chú.
Trả lời : Có passport Mỹ th́ có thể đi hầu hết các nườc mà không cần xin visa của các nước đó (VN và các nước CS khác th́ chắc chắn là phảii xin visa của họ). Đi từ đâu cũng thế thôi.
***
Hỏi: Mẹ tôi bảo lănh con trai, con dâu và một cháu nội. Bây giờ đóng tiền visa không có tên cháu nội v́ đă qua 21 tuổi, nếu tôi khiếu nại, cháu có thể đi cùng với bố mẹ cháu không? Cám ơn ông.
Trả lời: Có thể xin cho cháu theo CSPA và gửi tới NVC, nếu không th́ xin cho cháu vào lúc được phỏng vấn ở sứ quán.
***
Hỏi: Cháu tôi sang Mỹ theo diện Fiance đă 1 năm 4 tháng chỉ có The Employment Authorization Card from 04/29/10 expires 04/28/11. Vậy chừng nào mới xin thẻ xanh, v́ đă gần hết hạn rồi.
Trả lời: Cháu phải lên INS hỏi ngay.
***
Hỏi: Thưa ông, tôi có 3 người em ruột đă vào quốc tịch từ lâu. Tôi muốn nhờ các em bảo lănh tôi qua Mỹ. Xin ông cho biết phải làm ǵ (what)? Những conditions của sponsorship là những ǵ cho người đứng ra bảo lănh và cho người xin được bảo lănh vào Mỹ? Tốn kém bao nhiêu (Administration fees, total cost)? Thời gian chờ đợi là bao nhiêu lâu trước khi được vào Mỹ (delay, waiting period)? Triet Nguyen.
Trả lời: Chỉ cần một trong 3 nguời bảo lănh. Giấy tờ gồmkhai sinh của người bảo lănh, bản sao quốc tịch. Khai sinh , hôn thù, khai sinh vợ con. Lệ phí của mỗi hồ sơ là $420.
***
Hỏi: Cha mẹ tôi đều đă gần 80 tuổi, qua Mỹ theo diện con bảo lănh, đă có thẻ xanh 10 năm. Ở được 4 năm th́ về Việt Nam chơi, đến nay đă 2 năm nhưng lúc về không có xin re-entry permit. Vậy bây giờ ba mẹ tôi muốn trở lại Mỹ có được không? Nếu được cần làm thủ tục ǵ? Cám ơn nhiều.
Trả lời: Hai cụ phải đến ṭa lănh sự Mỹ làm đơn DS-117 (Application for Returning Resident)