Phân biệt đối xử dựa trên xu hướng t́nh dục và căn cước giới tính
Luật pháp Hoa Kỳ không có những quy định cấm phân biệt đối xử dựa trên xu hướng t́nh dục và căn cước giới tính. Điều luật Đoàn tụ Gia đ́nh Hoa Kỳ, công nhận quan hệ đồng giới giữa một công dân Hoa Kỳ và một người nước ngoài nhằm mục đích giải quyết thủ tục di trú, không được Quốc hội thông qua. Điều luật Bảo vệ Hôn nhân, ngăn cấm chính quyền liên bang công nhận các quan hệ giữa hai người đồng giới vẫn c̣n nguyên hiệu lực.
Ở cấp tiểu bang, có một số bước tiến nhằm cải thiện quyền của những người đồng tính luyến ái nam, nữ, quan hệ lưỡng giới và chuyển đổi giới tính. Một ṭa án liên bang đặt tại một quận của bang Masachusetts tuyên bố điều khoản của Luật Bảo vệ Hôn nhân ngăn cấm chính phủ liên bang công nhận các cuộc hôn nhân đồng giới đă được đăng kư ở các địa hạt khác là vi hiến. Một vài ṭa án cấp quận ở bang California phán quyết rằng Tu chính án dựa trên hiến pháp của Bang California ngăn cấm kết hôn đồng giới (Dự luật số 8) và chính sách của liên bang ngăn cản những người luyến ái đồng tính và lưỡng tính công khai phục vụ trong quân đội (Quy định “Không hỏi, không nói”) là vi phạm Hiến pháp Hoa Kỳ.
Trong tháng Năm, Quốc hội có một động thái hướng tới hủy bỏ quy định “Không hỏi, không nói”, nhưng tính đến thời điểm viết báo cáo này vẫn chưa có kết quả. Điều luật Cấm Phân biệt Đối xử trong Tuyển dụng – với các quy định ngăn ngừa phân biệt đối xử khi tuyển dụng ở cấp liên bang v́ xu hướng t́nh dục hay căn cước giới tính – vẫn đang nằm trên bàn Quốc hội.
Chống khủng bố
Mặc dù có những bằng chứng hiển nhiên về việc quan chức chính quyền dưới thời Bush cha đă kư duyệt các biện pháp thẩm vấn trái luật, bao gồm tra tấn và đối xử tồi tệ, chính quyền Obama vẫn chưa triển khai việc truy tố bất kỳ một quan chức cao cấp hay thành lập một ủy ban thanh tra nào. Vào tháng Giêng, Văn pḥng Trách nhiệm Chuyên môn thuộc Bộ Tư pháp công bố một báo cáo kết luận rằng các luật sư cao cấp nhất trong Văn pḥng Cố vấn Pháp luật dưới thời Bush không vi phạm các quy định đạo đức ngành nghề theo luật định khi soạn thảo các bị chú cho phép thực hiện cái gọi là các biện pháp thẩm vấn nâng cao, mà chỉ “thể hiện sự thiếu cân nhắc”.
Mặc dù trong năm 2009 Bộ trưởng Tư pháp Eric Holder đă chỉ định một công tố viên liên bang phụ trách việc đánh giá lại các biện pháp thẩm vấn áp dụng sau sự kiện 11/9, vị này chưa công bố báo cáo nào và, căn cứ trên các biểu hiệu thấy được, việc điều tra này chắc không đụng chạm tới trách nhiệm của các quan chức cao cấp, những người đă chấp thuận chính sách và cho phép lạm dụng tù nhân. Một số phiên ṭa đă chấp thuận việc chính quyền Obama tiếp tục áp dụng một khái niệm quá rộng về đặc quyền “bí mật quốc gia”, cắt đi thêm một triển vọng phục hồi công bằng cho các nạn nhân bị tra tấn và chịu các h́nh thức lạm dụng khác.
Về việc chuyển các can phạm khủng bố ra nước ngoài, chính quyền Obama phát biểu rằng họ tiếp tục trông cậy vào các “cam kết ngoại giao”: những lời hứa không có ràng buộc cụ thể và thường bất khả tín từ các quốc gia tiếp nhận rằng tù nhân sẽ được đối xử nhân đạo. Vào tháng Bảy, chính quyền Obama chuyển giao một can phạm gốc Algieria từ trại Guantanamo về nước này, cũng trên cơ sở các cam kết nói trên, bất chấp những lời tuyên bố của anh ta về việc ḿnh sẽ bị tra tấn hoặc chịu sự đối xử tồi tệ từ phía chính phủ Algieria hoặc các thành phần bên ngoài chính phủ.
Chính quyền Obama không thực hiện được việc đóng cửa nhà tù Guantanamo đúng thời điểm tự ấn định, và đă thất bại trong việc đưa ra những chỉ dấu cụ thể cho thấy khi nào th́ trại này sẽ chính thức được đóng cửa. Dù chính phủ không t́m cách thúc đẩy các điều luật về giam giữ để pḥng ngừa, nhưng những nghi can ở Guantanamo vẫn tiếp tục bị giam giữ không rơ tội danh, chỉ căn cứ trên quyền hạn bắt giam trong thời chiến. Vào tháng Năm, chính phủ tuyên bố tiếp tục giam giữ vô thời hạn đối với ít nhất 48 nghi can, dù họ đă bị giam giữ ở Hoa Kỳ khoảng tám năm. Sau khi có vụ một người Nigieria, được cho là đă qua huấn luyện với Al Qaeda tại Yemen, âm mưu đánh bom một máy bay Mỹ, chính quyền Obama quyết định ngừng chuyển giao tù nhân tới Yemen khiến 57 người Yemen đă có quyết định chuyển giao bị kẹt lại Guantanamo không biết đến bao giờ.
Làn sóng phản đối chính trị sau khi Bộ trưởng Tư pháo Holder tuyên bố vào tháng 11 năm 2009 rằng Khalid Sheikh Mohammed và bốn nghi can “cao giá” nữa sẽ bị xử tại ṭa h́nh sự liên bang, khiến chính quyền Obama phải xem xét lại quyết định của ḿnh. Tại thời điểm báo cáo này được viết, vẫn chưa có quyết định về việc phiên ṭa sẽ diễn ra ở đâu và như thế nào.
Cùng thời điểm đó, chính quyền Obama tiến hành các vụ án khác thông qua các ủy ban quân sự, trong đó có vụ xử Ibrahim al Qosi, một người Sudan đă thú nhận có tội nhưng mức án vẫn c̣n trong ṿng bí mật. Chính quyền Obama cũng dùng ủy ban quân sự để xét xử Omar Khadr, một chiến binh vị thành niên, dù Khadr mới chỉ được 15 tuổi vào thời điểm bị bắt, và tội danh bị truy tố không phải là tội ác chiến tranh. Dù đă có một số cải thiện, các ủy ban quân sự vẫn thiếu những bảo đảm cơ bản cho việc xét xử công bằng như ở các ṭa án liên bang Hoa Kỳ, vẫn cho phép sử dụng những bằng chứng thu được bằng cách ép buộc, kỳ thị những người ngoại tịch. Các ủy ban quân sự là công cụ để khởi tố những người có hành vi mà trước đó chưa từng bị coi là vi phạm luật chiến tranh, gây những quan ngại nghiêm trọng về tính hồi tố.
Human Right Watch
Theo danchimviet