Trong những ngày qua, tôi đă ngả mũ hai lần với những người dân Nhật bản.
Lần thứ nhứt, với những người không may mắn, đă thiệt mạng trong trận động đất và sóng thần vừa xảy ra. Đă hoặc chưa t́m được xác. Hay có thể sẽ không bao giờ t́m thấy thi hài.
Điều đó đă đành. Một sự biểu tỏ thông thường ḷng tôn trọng của chúng ta đố́ với người đă khuất cũng như sự chia sẻ nỗi mất mát với thân nhân và, trong trường hợp này, với dân tộc của họ.
Nhưng lần thứ hai, tôi phải ngă mũ là để ngơ ḷng nễ phục đối với những người c̣n sống. Đặc biệt là những nạn nhân mà nhà cửa, của cải đă bị thác lũ cuốn đi, phải di tản đến các trại tạm trú.
Đâu đâu, chúng ta cũng thấy một sự trật tự, nề nếp. Dân chúng xếp hàng để mua xăng. Xếp hàng để nhận lănh cứu trợ. Xếp hàng để được rà máy t́m chất phóng xạ v.v…
Không thấy một sự hỗn loạn thường xảy ra sau một trận thiên tai. Không có chuyện chen lấn, xô đẩy nhau để t́m đường thoát thân. Không có cảnh dành giựt, ấu đả ở các xe tiếp tế.
Và đặc biệt hơn hết, tôi chưa thấy, nghe thấy, hay đọc được, một trường hợp thổ phỉ, hôi của (looting) nào hết !
Ngay cả việc biểu lộ sự đau đớn, nỗi kinh hoàng cùng tâm trạng tuyệt vọng, tôi cảm thấy người Nhật cũng đă và đang cố gắng hết sức để đè nén. Cho tới nay, tôi chỉ mới nh́n thấy vỏn vẹn 2 tấm ảnh của 2 người phụ nữ đang khóc. Hôm cuối tuần, c̣n thấy trên TV một phụ nữ mắt ngấn lệ đang vỗ về đứa con gái bồng trên tay đang nức nỡ.
Thế thôi ! C̣n lại là những tấm h́nh cho thấy người dân Nhật với nét mặt u sầu (dỉ nhiên !) nhưng không thê thảm như tôi đoan chắc trong ḷng họ đang cảm nghĩ.
Tôi không phải là một tâm lư gia nên không hiểu sự đè nén, dồn ép tâm trạng và cảm xúc như thế có nguyên do từ đâu hay sẽ có ảnh hưởng ra sao với đời sống tinh thần của người dân xứ Phù Tang.
Chỉ cảm thấy dường như đó là một nét văn hóa của người Nhật. Không phô bày đau thương, mất mát cho người ngoài biết. Phải chứng minh sự bất khuất, ư chí kiên cường, vượt qua mọi nghịch cảnh của dân tộc !
Tôi ngả mũ là v́ thế !
HƯNG VIỆT
vietthuc.org