|
R10 Vô Địch Thiên Hạ
Join Date: Dec 2006
Posts: 88,250
Thanks: 11
Thanked 3,751 Times in 3,090 Posts
Mentioned: 5 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 8 Post(s)
Rep Power: 109
|
Một số người Việt tị nạn / di dân đă có sẵn trở ngại ngôn ngữ, thiếu chuyên môn, đến đất Mỹ một cách vội vàng chỉ được chính phủ Mỹ giúp đỡ trong một thời gian ngắn rồi sau đó bị bỏ rơi; lâm và t́nh trạng kinh tế bế tắc đưa đến t́nh trạng vô gia cư…
Vấn đề vô gia cư / ăn mày không phải tṛ đùa như chúng ta thường vô t́nh rủa nhau: “Nh́n mày sao giống như ăn mày quá!” Nhất là khi chính chúng ta đang ở trong t́nh trạng “chỉ c̣n có ‘2 paychecks’ nữa” là thành vô gia cư rồi! Chúng ta may mắn có cơm no áo ấm, có một mái nhà khi đêm mưa lạnh nhưng vẫn nghĩ hời hợt phiến diện là người vô gia cư / ăn mày là v́ họ lười biếng; và vấn đề vô gia cư chỉ là vấn đề tạm thời…, và chuyện “ăn mày” của họ không liên quan ǵ đến ḿnh cả (!) Chính sự suy nghĩ như vậy làm cho người vô gia cư măi măi, vĩnh viễn là người vô gia cư. Hơn thế nữa, thật là vô tâm, tàn nhẫn khi chúng ta có ư khinh thị những người kém may mắn hơn ḿnh; gọi họ bằng đủ thứ tên miệt thị như “ăn mày, “ “ma cà bông” (“vagabond”), “thằng đầu đường xó chợ,” “bum…” trong khi họ đang cố gắng sống lây lất qua ngày trên sự bố thí và vật đổ bỏ, thừa thăi vất đi của những người đồng hương may mắn hơn ở chung quanh…. và trông chờ vào một dịp may nào đó (có lẽ không bao giờ đến với họ!)
Trong một bản thăm ḍ t́nh trạng vô gia cư trên 25 thành phố lớn của Hoa kỳ vào năm 2006 bởi “the US Confereence of Mayors” (các báo cáo về “homeless” đều trễ vài ba năm!!) th́ kết quả là tỉ lệ số dân vô gia cư đuợc chia ra là:
- 42% Da đen
- 39% Da trắng (và không phải La tinh)
- 13% Da nâu (La tinh / Hispanics)
- 4% Da đỏ
- 2% Da vàng (Á châu).
Điểm đặc biệt là trong 25 thành phố được theo dơi th́ có đến 9 thành phố hoàn toàn không có dân vô gia cư gốc Á châu (!); và thành phố có dân vô gia cư Á châu nhiều nhất là Portland, Oregon (6% - tôi chưa hiểu lư do tại sao?)
Ngoài ra, nên biết thêm, theo con số thống kê qua báo cáo của “Samsha’s National Mental Health Information Center” về người vô gia cư, chúng ta c̣n thấy:
- 38% cho biết là nghiền rượu
- 26% cho biết là nghiền ma túy
- 39% có bệnh tâm thần nặng nhẹ đủ loại.
Phải thẳng thắn mà nói, các học sinh, sinh viên người Mỹ gốc Á châu nhận được điểm cao hơn các học sinh của các chủng tộc khác trong các kỳ thi... phần lớn không hẳn v́ học sinh Á châu thông minh hơn, mà v́ các gia đ́nh người Á châu đặt nặng vấn đề giáo dục và, nói chung, dân Á châu chịu khó, chịu khổ, chăm chỉ hơn các giống dân khác (They did all their homeworks!) Quan trọng hơn tất cả, người Mỹ gốc Á châu phần lớn di dân đến Hoa kỳ từ các nước nghèo trên thế giới cho nên họ sống có tính cách pḥng thủ (“defensive”) hơn, không phung phí tiền của mà biết t́m cách xoay sở hạn chế sự chi tiêu để c̣n dành “saving” cho ngày mưa, ngày không có việc làm... Trái lại, người Mỹ t́m mọi cách xài cho đến đồng bạc cuối cùng mà họ kiếm được cho chiếc xe mới (trong khi xe cũ vẫn chạy tốt), quần áo giầy dép mới (đem quần áo giầy dép c̣n tốt nguyên ra bán “garage sale”), tiệc tùng liên miên mỗi cuối tuần, chi tiền vé (rất mắc) cho các trận đấu thể thao, các chuyến nghỉ hè tốn kém, thêm cờ bạc, rượu chè, thuốc lá, nghiện ngập... Đến khi đă hết tiền và sa sút th́ ngay cả đến cha mẹ, anh em của họ cũng không muốn giúp họ.. Trong trường hợp bất khả kháng, người Mỹ gốc Á châu sẵn sàng (7 times higher other races) xúm nhau sống trong các gia cư chật chội – 2 hay 3 gia đ́nh chung sống với nhau trong một căn nhà 2-3 pḥng chật hẹp, chẳng hạn, để chờ thời (t́m việc, hoặc học thêm các nghề chuyên môn mới trước khi t́m việc trở lại...)
“Người vô gia cư” được định nghĩa là người không có một mái nhà riêng cho họ. Họ phải sống vất vưởng trên đuờng hè phố, công viên, gầm cầu, subways... hay các nơi tạm trú (vào buổi tối, ban ngày họ phải rời nơi tạm trú này. Cũng có vài chỗ cho tạm trú ban ngày nhưng rất hiếm). Người vô gia cư có thể là cá nhân độc thân, hay cả gia đ́nh (có con nhỏ) vô gia cư (“houseless but not homeless”).
Nguyên do chung của sự “vô gia cư” rơi vào hai trường hợp: Do hoàn cảnh (“circumstamces” ) chung quanh; hoặc do chính các khó khăn cá nhân (“personal characteristics / difficulties”) của người vô gia cư; hoặc cả hai trường hợp cùng một lúc.
Hoàn cảnh:
- Nghèo (v́ mất việc hay làm việc với lương bổng kém, không đủ sống.)
- Bị đuổi nhà, hay bị tịch thu nhà v́ không có khả năng trả tiền nhà.
- Thiếu nhà cho thuê với giá rẻ cho người nghèo.
- Bị cưỡng bức, cô lập bởi chính quyền phi dân chủ (không có trường hợp này ở Mỹ!)
- Chiến tranh với nước ngoài hay bất ổn dân sự (“Civil unrest”) trong nước (Ở Mỹ chỉ có “bất ổn dân sự - Vụ Rodney King chẳng hạn).
- Thiên tai.
- Mới ra tù hoặc mới được nhà thương điên thả ra.
Khó khăn Cá nhân:
- Không có chuyên môn, thiếu giáo dục tối thiểu để t́m việc.
- Không biết cách quản trị thu vén tiền bạc (xài hoang phí).
- Nghiện ngập (rượu, thuốc lá, ma túy, cờ bạc...)
- Lười biếng.
- Thiếu sức khỏe để làm việc, bị bệnh nan y, hay tàn phế không tự mưu sinh được.
- Bị bệnh tâm thần.
Phải kể thêm, v́ t́nh trạng suy thoái kinh tế càng ngày càng trầm trọng, bây giờ chúng ta thấy có nhiều người vô gia cư vào hạng tuổi thanh niên rất khỏe mạnh, và có khả năng làm việc... nhưng họ đành phải chịu sống lây lất với số phận vô gia cư, mất nhân phẩm v́ họ không thể làm ǵ hơn (nếu họ không muốn phạm pháp trộm cắp, cướp của...) Họ là những người chỉ cần sự giúp đỡ tối thiểu từ chính phủ và các cơ quan từ thiện; nhưng thực tế không có ai, không có cơ quan nào thật sự quan tâm đến họ.
Những khó khăn chung của người vô gia cư:
Vấn đề anh ninh: Nhất là lúc ban đêm, phải ngủ ngoài đường. Có thể bị người vô gia cư khác hay kẻ bất lương cướp, hành hung, hăm hiếp.
Vấn đề giữ ǵn vật dụng cá nhân: v́ không có chỗ riêng để cất giữ các vật dụng cá nhân, người vô gia cư luôn luôn phải mang theo tất cả của cải (?), quần áo, vật dụng linh tinh của ḿnh. Đây là một trở ngại cá nhân vô cùng lớn lao. Chúng ta thấy vô số các “bag ladies,” “shopping cart people” đi lang thang không mục đích ngoài đường phố…
Vấn đề vệ sinh: Không có chỗ tắm rửa và giặt giũ, chỗ phơi cho khô ráo quần áo... Chỉ riêng vấn đề vệ sinh cũng đă làm người vô gia cư bị sa lầy xâu và nhanh hơn, khó thoát ra được t́nh trạng khó khăn đang vướng phải. Họ sẽ bị các hăng xưởng, cơ sở thương mại kỳ thị, xem như không thích hợp (“not suitable”) để mướn họ làm việc.
Vấn đề ăn uống và thuốc thang: Không được ăn thực phẩm nóng, sạch sẽ và đủ dinh dưỡng; Phải sống ngoài trời sương gió nóng và lạnh đương nhiên sẽ dễ bị đau ốm; nhưng lại không có bác sĩ chăm sóc và thuốc uống.
Vấn đề liên lạc: V́ không có một địa chỉ và một số điện thoại cố định, Thật vô phương cho người vô gia cư đi xin việc và nhận việc làm (nếu nói giả dụ là có người muốn cho họ việc làm!)
Vấn đề cô lập / cô đơn: Mất liên lạc với những người thân, hoặc bị gia đ́nh, thân nhân bỏ rơi hoàn toàn. Cộng đồng, khu thương măi của người Việt, v́ nhiều lư do, không muốn thấy người vô gia cư lai văng trong khu vực của họ. Thành ra người vô gia cư bị kỳ thị, xua đuổi không nương tay. Nhiều thành phố v́ vấn đề thể diện (“image”) và an ninh công cộng (“public safety”), c̣n có các lệnh rất nghiêm khắc cấm người vô gia cư xin tiền (“pan-handling”) và cấm nằm ngủ nơi cộng cộng trong khi lại không có chương tŕnh trợ giúp hay cho chỗ tạm trú... Người vô gia cư bị dồn vào chỗ “đời tàn trong ngơ cụt.” (deadend!)
Các vấn đề tiện nghi đời sống khác: Dịch vụ ngân hàng, cơ hội học nghề, tiện nghi điện thoại, internet... bị lấy mất hẳn.
Thân phận và tương lai của người vô gia cư tương tự như một toa xe lửa đi xuống dốc không có thắng; không thể, không có cách nào “U-turn” được nữa. Đă có một số giải pháp mà tôi sẽ liệt kê dưới đây; nhưng h́nh như xem kỹ ra chẳng cái nào có hiệu quả khả dĩ làm một người (tôi lập lại chỉ một người) vô gia cư trở lại được với cuộc sống, với sinh hoạt của người b́nh thường như chúng ta:
Thành phố lều (Tent City): Đă thấy nhiều chính trị gia hô hào lập “thành phố lều” cho dân vô gia cư tạm trú; nhưng tất cả đều thuộc loại chính trị “đánh trống bỏ dùi.” “Tent City” chỉ kéo dài được vài tháng; qua mùa bầu cử là biến mất hẳn trên bản đồ thành phố.
Chỗ tạm trú (Night shelters) : Một số cơ quan từ thiện lập được các “night shelters” nhưng cũng chỉ là loại “band-aids” dán tạm vào vết lở ung thư. Số người xin vào ở tạm trú tại các nơi này rất giới hạn; và v́ thủ tục quá rướm rà, người vô gia cư thà ngủ dưới gầm cầu c̣n sung sướng hơn ở các “night shelters.”
Motel rẻ tiền: Motel? Ai mà đủ tiền sống ở motel; dù là motel rẻ tiền đi nữa.
Lời cuối
Tôi xin kết thúc lời bàn về vấn đề “người Việt tị nạn vô gia cư” bằng môt câu ngạn ngữ của người Do Thái mà tôi nghe lóm được từ phim “Schindler's List:”
(tạm lược dịch):
“Trong suốt đời người của chúng ta, chúng ta chỉ cố gắng cứu lấy một mạng sống thôi th́ chúng ta đă làm cho thượng đế hài ḷng rồi!”
(nguyên văn):
“To save (just) one (01) life during your lifetime indicates that you have fulfilled your obligation, role, and destiny to Mankind and God.”
Vâng, chúng ta cũng nên bắt chước một phần nhỏ công đức của ông Oskar Schindler (chuyện thật, nhân vật chính trong phim “Schindler's List,” người đă cứu hàng trăm dân Do thái tránh khỏi chết ở các trại tập trung Đức quốc xă - Holocaust) là trong suốt cuộc đời ḿnh, chỉ cố gắng cứu lấy một (01) mạng người mà ḿnh nh́n thấy ngay trước mắt là tạm đủ rồi; không cần phải gây qũy to lớn, rồi mang tiền vượt qua đại dương về Việt Nam mới gọi là làm việc thiện.
Tôi hy vọng với bài viết ngắn ngủi và thô thiển này, (may ra) sẽ có ít nhất một vị hảo tâm, một bác sĩ Thế khác của vùng Orange County, California đến t́m anh Quyền, người “vô gia cư” đang cần sự giúp đỡ, đang sống vất vưởng ở quanh quẩn khu mà các ṭa báo lớn như Người Việt, Việt Báo, Việt-Herald và Viễn Đông… các tiệm Lee’s Sandwich, Thị quay Liên Hoa… tọa lạc trên đường Moran, Phố Bolsa, Quận Cam; và cho giúp anh Quyền một công việc làm khiêm nhường đại khái như khuân vác, dọn dẹp, lau chùi, phụ thợ (helper)… chẳng hạn; để anh Quyền có cơ hội quay trở lại với cuộc sống b́nh thường trong gịng chính (“mainstream”) của cộng đồng người Việt tị nạn, của xă hội Mỹ văn minh.
Chuyên tuy to vậy mà nhỏ. Chuyện coi nhỏ mà lại to. Tôi cầu xin ơn trên đoái thương ban ân cho một lời cầu nguyện nhỏ cho vô số những người bị bỏ quên bên lề cuộc sống này.
Người ta nói là:
“We could change the world with ‘One Prayer At A Time.’ ”
Ai muốn nói sao th́ nói… C̣n tôi, tôi cũng tin như vậy!
Thân mến,
Trần Văn Giang
Orange County,
Chủ nhật 3/27/2011
______
Phụ chú:
[1]: Anh Quyền cho tôi biết thêm là anh luôn luôn đi lễ chủ nhật tại nhà thờ Saint Barbara (ở góc Mc Fadeen & Euclid). Mỗi ngày anh cố gắng cầu nguyện 9 (?) lần. Sáng hôm nay, anh mới cầu nguyện có 3 lần là đă có người đến cho anh một gói “Food To Go” đầy đặn rồi; và bây giờ th́ anh lại gặp tôi. Riêng tôi, tôi đă giúp anh một số tiền nhỏ và một ít quần áo ấm sau buổi phỏng vấn… và tôi tự hứa sẽ tiếp tục giúp đỡ anh ít hay nhiều trong những ngày sắp tới…
[2] & [4]: Tôi đọc lại bài phỏng vấn th́ thấy có sự nghịch lư ở đây: Anh Quyền nói là anh “có thể xin lại ID không khó khăn; nhưng chưa muốn xin…” trong khi anh lại muốn, lại ước mơ có việc làm tốt – Muốn có việc làm th́ phải có ID. Đây là thiếu sót của tôi; Tôi đă quên không hỏi anh Quyền gỉải thích sự nghịch lư này.
[3]: Orange County, California rơ ràng đang có nạn “lạm phát” bác sĩ và nha sĩ gốc Việt. Mỗi một “block” trên phố có thể thấy một lúc 2-3 văn pḥng nha-y khoa. Tuy đă đông đảo, nhưng tương giới bác sĩ và nha sĩ gốc Việt vẫn sống rất mạnh giỏi (so với đồng bào người Việt sinh sống với các ngành nghề khác). Rất buồn mà nói làcho đến nay mới chỉ thấy có một (01) bác sĩ Nguyễn Văn Thế là lương y có ḷng nhân đạo nghĩ đến những người Việt đồng hương bất hạnh, vô gia cư sống quanh phố Bolsa. Bây giờ Bác sĩ Thế đă mất rối, nhưng rất tiếc vẫn chưa thấy một bác sĩ, nha sĩ nào khác tiếp vào một tay để giữ lửa cho “ngọn đuốc nhân đạo Nguyễn Văn Thế.” Thật đáng buồn!
TVG
VietBao
|