Từ trên lầu xuống, khi đi ngang qua pḥng ăn tôi giật ḿnh thấy Tổng thống Thiệu đang ngồi nói chuyện với Đại tướng Khiêm ở pḥng khách. Hai ông đang uống rượu, tôi nghĩ vậy. Frank Snepp sau này xác nhận khi lái xe đưa Tổng thống Thiệu ra phi trường, lúc nói chuyện có nghe mùi rượu.
Tổng thống Thiệu và Đại tướng Khiêm nói chuyện vừa đủ nghe trong bầu không khí tương đắc, giống như những ngày nào Tổng thống Thiệu tiếp Đại tướng Khiêm tại pḥng ăn gia đ́nh trong khu Hậu dinh, dinh Độc Lập – nơi ngự trị của vị lănh đạo tối cao có uy quyền lẫy lừng nhất nước trong suốt gần một thập niên dài.
Trang tài liệu viết tay của cựu TT Nguyển văn Thiệu tŕnh TT Trần văn Hương ngày 25 tháng 4, 1975. tài liệu do tác giả cung cấp
* * * *
Những văn kiện ngoại giao viết tay!
Thật là điều may mắn, trái với suy đoán của tôi, tất cả mọi nhơn viên làm việc đều là những người trung thành. Họ ít ra cũng đă trải qua một lần kinh nghiệm. Đó là lần Đại tướng Khiêm bị lưu vong dưới thời Đại tướng Nguyễn Khánh. Sau khi chia tay lại là những ngày sum hợp. Đại tướng đi rồi Đại tướng lại về. Họ cũng nghĩ rằng lần đi của Đại tướng kỳ này rồi cũng phải trở về. Thiếu tá Thông cũng có cho tôi biết: “ Khi mọi việc xong xuôi Đại tướng Minh cũng muốn anh Tư về hợp tác. Minh chỉ đi lánh mặt một thời gian.” Cho nên nếu có đi th́ tôi hy vọng cũng được trở về. Thành ra các anh em kia cũng có một niềm hy vọng giống như tôi. Ngày chúng tôi lên đường là ngày 25/4/1975. Lúc đó cụ Trần Văn Hương cũng vừa lên làm Tổng thống được 4 ngày mà đă có sự tiên liệu “ Đại tướng Minh sẽ mời anh Tư trở về “ th́ cũng cho chúng ta biết thêm một dữ liệu về các diễn biến chánh trị sau đó, đă được thấy trước. Sở dĩ được biết trước là v́ trước đó một ngày, là ngày 24 tháng Tư, tại tư dinh Đại tướng Khiêm trong Bộ Tổng Tham Mưu , Tổng thống Trần Văn Hương, Luật sư Nguyễn Văn Huyền và Đại tướng Dương Văn Minh được trực thăng riêng của Đại tướng Khiêm rước vào để họp cùng với Đại tướng Khiêm. Đây là buổi họp rất đặc biệt và vô cùng quan trọng, phải giữ kín đến đỗi ngay cả Tổng Thống Hương cũng phải dùng trực thăng riêng của đại tướng để di chuyển. Buổi họp kéo dài từ 11 giờ 15 cho tới gần 1 giờ trưa. Tôi quan sát trên nét mặt lúc đó, khi ra về, các quí vị lănh đạo quốc gia đă tỏ ra không đồng thuận lắm – theo nhận xét của riêng tôi – trước giờ phút lâm nguy của đất nước. . . Sáng hôm sau là ngày 25 tháng Tư, Đại tướng Khiêm lại vào dinh Độc Lập họp với cựu Tổng thống Thiệu cùng với Tổng thống Trần Văn Hương và ông Đại sứ Jean-Marie Mérillon của nước Pháp. . .
Chương tŕnh họp nói trên tôi có ghi trong sổ tay.
Thông qua các buổi họp như vậy, những nhà làm chánh trị, những nhà bàn luận thời cuộc, những nhà chạy tin có cơ hội để “ luận cổ suy kim.” Thiếu tá Thông là người hay suy luận nhưng ông là người thành thật và rất tốt bụng. Ông có những lập luận khéo léo, có ư cho tôi biết những ǵ ông nói chỉ là suy đoán, có nghĩa là không phải ư đó phát xuất từ “ anh Tư.” Riêng tôi, qua những ǵ tôi quan sát tận mắt, nghe ngóng dư luận và theo dỏi báo chí, tôi cũng có những nhận định giống như vậy – Đại tướng sẽ có cơ hội trở về . . .
Bước ra phía trước nhà, tôi thấy ông Thomas Polgar đang ngồi tại bàn viết của Sĩ quan Tùy viên. Ông kiểm soát lại danh sách phái đoàn để điền tên vào parole documents, dựa vào bản văn của Tổng thống Thiệu.
Danh sách phái đoàn do cựu Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu tŕnh lên Tổng thống Trần Văn Hương có nội dung như sau: (Tổng thống Thiệu viết tay)
Kính tŕnh Tổng thống Trần Văn Hương,
Thưa Cụ,
Để thực hiện công tác cụ giao phó, tôi kính xin cụ chấp thuận cho những sĩ quan sau đây gọi là thành phần tối thiểu cần thiết để giúp tôi, đi theo tôi trong suốt thời gian công du:
1. Đại tá Vơ Văn Cầm
2. Đại tá Nguyễn Văn Đức
3. Đại tá Nhan Văn Thiệt
4. Đại tá Trần Thanh Điền
5.Trung tá Tôn Thất Ái Chiêu
6. Bs Thiếu tá Hồ Vương Minh
7. Đại úy Nguyễn Phú Hải (giờ chót không có mặt)
8. Phục dịch viên Nghị (giờ chót không có mặt)
Ngoài ra, Cựu Thủ tướng Đại tướng Trần Thiện Khiêm cũng cần đem theo những sĩ quan và dân sự sau đây:
1. Trung tá Đặng Văn Châu
2. Thiếu tá Đinh Sơn Thông
3. Thiếu tá Nguyễn Tấn Phận
4. Ông Đặng Vũ (giờ chót không có mặt)
Đại tướng Trần Thiện Khiêm nhờ tôi tŕnh cụ chấp thuận ./.
Kính chào Tổng thống
(kư tên Thiệu)
Tổng thống Trần Văn Hương phê thuận,
Đề ngày 25/4/75
Và kư tên Trần Văn Hương
* * * *
Ở đây có một sự trùng hợp lịch sử. Khi viết danh sách phái đoàn để tŕnh lên Tổng thống Trần Văn Hương, cựu Tổng thống Thiệu muốn Đại tá Cầm đánh máy, Đại tá Cầm không biết đánh máy, ông Thiệu đành phải viết tay; khi có lịnh của Đại sứ Martin là phải mang theo bàn đánh máy khi đến nhà Đại tướng Khiêm, ông Polgar quên đem theo bàn đánh máy. Thành ra hai văn kiện: một là danh sách phái đoàn của Tổng thống Thiệu và hai là tên điền vào mẫu parole documents đều không đánh máy, mà phải viết tay.
Cựu Tổng thống Thiệu, với bản tánh cố hữu, người luôn luôn nghĩ xa, ra lịnh cho Đại tá Cầm ở Đài Bắc làm nhiều bản photocopy danh sách phái đoàn do Tổng thống Trần Văn Hương chấp thuận, phát cho mỗi người một bản để trong trường hợp cần th́ có thể làm bằng chứng với Sở Di trú của quốc gia sẽ đến định cư. Lúc đó chúng tôi chưa biết đi đâu.
*****
Tại hành lang trước nhà, trong ánh sáng mờ mờ ảo ảo, các ông Đại tá Cầm, Thiệt, Đức, Điền, Trung tá Chiêu, Bác sĩ Minh đang xúm xích bàn chuyện nhỏ to. Mọi người đều ăn mặc chỉnh tề có vẻ như là những quan chức lớn sắp lên đường đi công tác ở ngoại quốc hơn là sắp đi tỵ nạn. Tất cả chúng tôi cũng không ai tin là sẽ đi tỵ nạn. Trên tay mỗi người xách một túi sắc nhỏ. Cũng cần nói thêm, Đại tá Cầm là người rất nhiệt thành với công vụ và cũng là cấp thừa hành “ một cách triệt để.” Sau khi Tổng thống Thiệu ra lịnh “mỗi người chỉ được đem theo một xách tay nhỏ,” th́ ông lại khuyên anh em “không nên mang theo ǵ hết – nên đi tay không! ”
* * * *