Lực lượng vũ trụ (c̣n gọi là lực lượng không gian) là một đơn vị riêng biệt của quân đội Nga chuyên trách về các hoạt động quốc pḥng trong không gian.
Biểu tượng của lực lượng vũ trụ.
Lực lượng vũ trụ Nga được thành lập trên cơ sở Nghị định số 337 ngày 24/3/2001 của Tổng thống Nga và quyết định của Hội đồng An ninh Nga ngày 6/2/2001 về việc bảo đảm xây dựng, phát triển và hiện đại các lực lượng vũ trang Nga.
Nhiệm vụ chính của lực lượng vũ trụ Nga bao gồm:
Cảnh báo và cung cấp thông tin kịp thời cho chỉ huy quân sự và lănh đạo tối cao Nga về khả năng xảy ra một cuộc tấn công tên lửa hạt nhân từ bên ngoài; xây dựng, triển khai và điều khiển các nhóm quỹ đạo của các vệ tinh quân sự trong không gian thuộc Nga;
Kiểm soát không gian gần trái đất và liên tục thăm ḍ các khu vực của kẻ thù tiềm năng dưới sự hỗ trợ của các vệ tinh không gian;
Sẵn sàng phối hợp với hệ thống pḥng thủ tại thủ đô Moscow để bẻ gẫy các cuộc tấn công bằng tên lửa đạn đạo.
Thành phần của lực lượng không gian Nga gồm: Các hệ thống pḥng thủ tên lửa vũ trụ, Các trung tâm thử nghiệm vũ trụ quốc gia như Baikonur, Plesetsk, Svabotdu; Trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm và kiểm soát không gian Titov; Căn cứ điều khiển và vận hành các thiết bị không gian; Trường đào tạo quân sự không gian và các đơn vị bảo đảm, bên cạnh đó lực lượng không gian có biên chế quân số hơn 100.000 người.
Sơ đồ hệ thống các vệ tinh thuộc kiểm soát của lực lượng không gian Nga.
Vũ khí chính trang bị cho lực lượng này bao gồm các loại vệ tinh trinh sát, các trạm kiểm soát điện tử và t́nh báo điện tử, hệ thống truyền thông và các hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu gồm khoảng 100 thiết bị, các vệ tinh mang tên lửa các lớp gồm vệ tinh mang tên lửa hạng nhẹ như Start-1, Kosmos-3M, Cyclone-2, Cyclone-3, Rockot, vệ tinh mang tên lửa hạng trung như Soyuz U, Soyuz 2, Lightning-M và hạng nặng như Proton K, Proton M.
Bên cạnh đó lực lượng không gian Nga c̣n được trang bị các tổ hợp phương tiện kiểm soát vũ trụ mặt đất tự động như Nacu SC, hệ thống chỉ huy Taman Base, Pheasant, hệ thống radar Kama, một hệ thống quang học lượng tử Sazhen-T, một trạm tiếp nhận và thu thập dữ liệu mặt đất Nauca-M 04, trạm radar DON 2H, DTV, Volga, Voronezh M và các tổ hợp quang học điện tử không gian OKNO.
Ngoài ra, lực lượng này c̣n được bổ sung thêm hệ thống pḥng thủ tên lửa của thành phố Moscow A-135. Hệ thống này được thiết kế để đáp trả một cuộc tấn công bằng tên lửa hạt nhân vào thủ đô nước Nga và các khu trung tâm công nghiệp, tiếp đến là việc triển khai 68 tên lửa 53T6 Gazelle được dùng để đánh chặn trong các cuộc tấn công trong không gian có căn cứ chỉ huy ở thành phố Solnechnogorsk.
Các căn cứ của Lực lượng Không gian được triển khai trên toàn bộ lănh thổ của Nga và khu vực biên giới. Ở nước ngoài, Nga cũng triển khai một số căn cứ tại Belarus, Azerbaijan, Kazakhstan, Tajikistan.
Nam Hoàng (theo Topwar)