VietBF - View Single Post - Chuyện tình Bạch công tử

tonycarter · 05-15-2011

Từ tột cùng vinh hoa xuống tận cùng đau khổ

Gánh hát Huỳnh Kỳ với thực lực hùng hậu, lưu diễn miền Tây đi đến tỉnh nào cũng đông đảo khán giả, thiên hạ quanh vùng bơi xuồng coi hát đậu chật bến. Nhìn vô ai cũng nghĩ rằng gánh hát làm ăn phát đạt, vợ chồng cô Bảy hạnh phúc tràn trề.

Thế nhưng, cùng với thành công trong sân khấu cải lương, thói ăn chơi hoang phí vốn có của Bạch công tử càng có điều kiện bộc phát dữ dội hơn, ông dồ hết thời gian, tiền của vào rượu chè, bài bạc, gái tơ, chẳng thèm ngó ngàng gì đến vấn gánh hát. Trong khi cô Bảy vừa lo con nhỏ vừa lo về nghệ thuật, không có thời gian cho việc điều hành gánh hát. Gánh hát bắt đầu bị lỗ, đào kép dần bỏ đi, thời vàng son của gánh Huỳnh Kỳ kéo dài chưa tới 7 năm, bằng với thời gian cuộc tình Bạch công tử - cô bảy Phùng Há.

Gánh hát Huỳnh Kỳ suy sụp, đào kép lần lượt bỏ đi, cô Bảy Phùng Há đau khổ ôm 2 đứa con bị bệnh cùng với 4 chiếc ghe chài hư hỏng nằm chơi vơi cạnh chợ cầu Ông Lãnh – Sài Gòn. Trong cảnh khốn cùng, cô đánh liều ẵm con đi tìm chồng ở khắp các chốn ăn chơi nổi tiếng ở Sài Gòn. Cuối cùng, cô bắt gặp Bạch công tử đang vui sống với một cô gái trẻ đẹp tên là Marie Anne Nhị ở khách sạn Minh Tân.

Chẳng những không hối lỗi khi thấy vợ con trong hình hài bệnh hoạn, ốm đói, Bạch công tử còn trách mắng vợ thiếu lịch sự, rồi xua đuổi 3 mẹ con cô Bảy. Trở về nằm trên mấy chiếc ghe đã rệu rã, do không tiền chạy chữa, thuốc thang, đứa con trai chết trên tay cô, ngay cả khi ấy Bạch công tử vẫn chưa thoát khỏi cảnh u mê để trở về gia đình.

Chôn cất con xong, cô Bảy kiên quyết làm thủ tục xin ly hôn với người chồng đã mất hết tình cảm gia đình. Một thời gian sau đứa con gái cô Bảy cũng chết vì bệnh. Cô gắng gượng đứng dậy, làm lại từ đầu, và chẳng bao lâu sau tiếng tăm cô đào Phùng Há lại nổi như cồn trong đời sống xã hội miền Nam.

Về phần Bạch công tử, sau khi bán hết 4 chiếc ghe chài, đồ đạc của gánh hát để đổ vào cuộc ăn chơi, đến cả tài sản, vườn ruộng của Đốc phủ Sủng để lại cũng không cánh mà bay, rồi ngôi nhà đồ sộ ở thành phố Mỹ Tho, rạp hát Huỳnh Kỳ lớn nhất miền Tây cũng đổi tên chủ sở hữu. Hết tiền ăn chơi, Bạch công tử rơi vào nghèo khó, lại mang bệnh ghiền, thân tàn ma dại sống cảnh lang thang không nhà cửa ở Sài Gòn.

Người ta thấy ông suốt ngày lang thang như kẻ vô hồn trong vườn Ông Thượng (công viên Tao Đàn), càng ngày càng bệ rạc. Khi còn giàu sang tột đỉnh, Bạch công tử từng tuyên bố nếu lỡ mai sau ông sạt nghiệp, ông sẽ không nhờ cậy ai bất cứ đồng nào, mà chính ông sẽ lái xe đi Vũng Tàu để chạy thẳng xuống biển tự kết liễu đời mình.

Thế nhưng, khi đã rơi vào nghèo khổ, chẳng còn đâu chiếc xe hơi để ông tự lái đi Vũng Tàu tự vẫn như lời nguyền năm nào, thế nhưng cái “sĩ khí” kiên quyết không nhờ vã vào ai thì ông giữ được cho đến chết. Chỉ đến khi chết không có đất chôn, Bạch công tử mới “nhờ” đất của người bạn để làm nơi yên nghỉ nghìn thu.

Cây cao bóng cả

Vào lú 0g30 ngày 5/7/2009, NSND Phùng Há - cây đại thụ của nền sân khấu cải lương Việt Nam - đã qua đời, hưởng thọ 99 tuổi. Sau gần một thế kỷ gắn liền tên tuổi của mình với nghệ thuật cải lương, tham gia rất nhiều gánh hát từ Tái Đồng Ban đến Trần Đắc, Huỳnh Kỳ, Phụng Hảo, Phước Cương, Thầy Năm Tú, Việt Kịch Năm Châu..., bà đã thanh thản ra đi sau khi đã làm và đã để lại rất nhiều cho sân khấu cải lương và nghệ sĩ cải lương. Ngày đám tang bà, không có ai thực thụ là người thân, vì 2 đứa con của bà (với Bạch công tử) đều đã mất sớm, thế nhưng lại có nhiều người để tang cho bà và rất nhiều khóc tiếc thương bà.

Mộ Bạch công tử do NSND Phùng Há lập năm 1999.

Sau khi chia tay với Bạch công tử và gánh hát Huỳnh Kỳ tan rã vào cuối thập niên 1930, trong khi Bạch công tử thì tiếp tục u mê trong chốn ăn chơi sa đọa và chết trong tàn tạ sau đó hơn 10 năm, thi cô Bảy Phùng Há đã đứng dậy làm lại từ đầu và bà đã trở thành người đóng góp nhiều nhất cho sân khấu cải lương trong thế kỷ 20.

Ngoài những vở tuồng, vai diễn kinh điển của bà trên sân khấu nhiều đoàn hát, NSND Phùng Há còn là người thầy đào tạo nên nhiều thế hệ nghệ sĩ cải lương, hầu hết các tài danh mà thế hệ ngày biết đến đều là học trò của bà. Bà cũng là người chủ xướng và kiên trì thực hiện thành công chùa nghệ sĩ, nghĩa trang nghệ sĩ, nhà dưỡng lão nghệ sĩ, nhà truyền thống sân khấu cải lương cùng rất nhiều các hoạt động từ thiện, chăm sóc những nghệ sĩ già yếu, neo đơn.

Ngày từ năm 1958 bà đã bỏ tiền ra mua đất để thực hiện ý tưởng xây chùa Nghệ Sĩ và nghĩa trang để chôn cất nghệ sĩ. Từ năm 1963 bà tham giảng dạy tại Trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn, những học trò lứa đầu đã trở thành trụ cột của sân khấu cải lương sau đó như: cố NSƯT Thanh Nga, NSƯT Bạch Tuyết, NSƯT Thanh Sang...

Sau ngày giải phóng, dù tuổi cao sức yếu, nhưng bà cũng làm cố vấn về đào tạo cho Nhà hát Trần Hữu Trang, từ tay bà đã tiếp tục ra đời những tài danh mới như: Vũ Linh, Thanh Thanh Tâm, Thoại Mỹ, Hữu Quốc…Ngay cả những nghệ sĩ lớn tuổi không có điều kiện học tập trực tiệp ở bà như Nam Hùng, hoặc nghệ sĩ từ miền Bắc về sau ngày giải phóng như NSND Huỳnh Nga cũng nhận mình là học trò của NSND Phùng Há, thậm chí còn nhận làm con nuôi của bà.

Chính họ đã lấy làm vinh dự được chít chiếc khăn tang trong ngày đưa tiễn bà về cõi vĩnh hằng. Tấtt cả các thế hệ nghệ sĩ cải lương hiện còn đang hoạt động sân khấu lúc nào cũng trân trọng gọi bà là “Má Bảy”!

NSND Phùng Há cũng là người vận động và sáng lập nên Nhà dưỡng lão nghệ sĩ ở quận 8, TP.HCM - nơi nuôi dưỡng các nghệ sĩ già yếu, neo đơn, không nơi nương tựa. Hơn ai hết, bà hiểu rằng các nghệ sĩ sau một đời đi hát với nhiều vinh nhục, nhiều người về cuối đời phải sống cảnh cô độc, không nơi nương tựa.

Nhà dưỡng lão được sự đóng góp hàng tháng của tất cả các nghệ sĩ còn đang sống được với nghề, đang giúp cho những nghệ sĩ kém may mắn khi về già không phải bị vứt ra lề xã hội như bà đã từng chứng kiến trong cuộc đời nghệ sĩ của mình.

Nhà truyền thống ngành sân khấu (ban đầu bà định đặt tên là Nhà thờ tổ) ở đường Cô Bắc - TP.HCM do bà vận động thành lập đã là nơi đi về, gặp gỡ của các thế hệ nghệ sĩ và nhớ về những nghệ sĩ cải lương đã quá cố. Ngay khi đã ở độ tuổi 94 – 95, người ta vẫn thấy NSND Phùng Há xuất hiện ở các chương trình trao quà từ thiện cho trẻ em, người tàn tật ở các tỉnh xa.

Khi viết về chuyện tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há, tôi cứ tự hỏi tại sao định mệnh lại run rủi cho 2 con người có tính cách khác biệt nhau hoàn toàn lại đến với nhau để rồi tạo ra bi kịch gia đình. Bạch công tử là người vừa phóng túng, vừa ích kỷ, ông xem mình là trên hết, thú vui của mình là trên hết, còn lại đều không có ý nghĩa, kể cả vợ và 2 đứa con nhỏ.

Trong khi bà Phùng Há lại có tấm lòng bao la, cả đời lo toan cho mọi người. Mối tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há không gây rung cảm nhiều cho thế hệ sau, nhưng tự nó đã cho người đời nhiều bài học, nhiều điều suy ngẫm. Vì vậy mà chuyện tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há sẽ còn được người đời nhắc đến lâu dài, nhất là mai này khi Bạch công tử trở thành giá trị du lịch – lịch sử ở tỉnh tiền Giang, còn cô Bảy Phùng Há sẽ tiếp tục phủ bóng dài lâu trên nền trời sân khấu cải lương Việt Nam.

Kỳ tới: Những cuộc tỉ thí bất phân thắng bại giữa Hắc công tử và Bạch công tử

Thiên Thanh
(Phụ nữ today)

05-15-2011	#2
tonycarter R9 Tuyệt Đỉnh Tôn Sư Join Date: Dec 2008 Posts: 44,699 Thanks: 262 Thanked 591 Times in 456 Posts Mentioned: 0 Post(s) Tagged: 0 Thread(s) Quoted: 1 Post(s) Rep Power: 61	Chuyện tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há (P.1) Từ tột cùng vinh hoa xuống tận cùng đau khổ Gánh hát Huỳnh Kỳ với thực lực hùng hậu, lưu diễn miền Tây đi đến tỉnh nào cũng đông đảo khán giả, thiên hạ quanh vùng bơi xuồng coi hát đậu chật bến. Nhìn vô ai cũng nghĩ rằng gánh hát làm ăn phát đạt, vợ chồng cô Bảy hạnh phúc tràn trề. Thế nhưng, cùng với thành công trong sân khấu cải lương, thói ăn chơi hoang phí vốn có của Bạch công tử càng có điều kiện bộc phát dữ dội hơn, ông dồ hết thời gian, tiền của vào rượu chè, bài bạc, gái tơ, chẳng thèm ngó ngàng gì đến vấn gánh hát. Trong khi cô Bảy vừa lo con nhỏ vừa lo về nghệ thuật, không có thời gian cho việc điều hành gánh hát. Gánh hát bắt đầu bị lỗ, đào kép dần bỏ đi, thời vàng son của gánh Huỳnh Kỳ kéo dài chưa tới 7 năm, bằng với thời gian cuộc tình Bạch công tử - cô bảy Phùng Há. Gánh hát Huỳnh Kỳ suy sụp, đào kép lần lượt bỏ đi, cô Bảy Phùng Há đau khổ ôm 2 đứa con bị bệnh cùng với 4 chiếc ghe chài hư hỏng nằm chơi vơi cạnh chợ cầu Ông Lãnh – Sài Gòn. Trong cảnh khốn cùng, cô đánh liều ẵm con đi tìm chồng ở khắp các chốn ăn chơi nổi tiếng ở Sài Gòn. Cuối cùng, cô bắt gặp Bạch công tử đang vui sống với một cô gái trẻ đẹp tên là Marie Anne Nhị ở khách sạn Minh Tân. Chẳng những không hối lỗi khi thấy vợ con trong hình hài bệnh hoạn, ốm đói, Bạch công tử còn trách mắng vợ thiếu lịch sự, rồi xua đuổi 3 mẹ con cô Bảy. Trở về nằm trên mấy chiếc ghe đã rệu rã, do không tiền chạy chữa, thuốc thang, đứa con trai chết trên tay cô, ngay cả khi ấy Bạch công tử vẫn chưa thoát khỏi cảnh u mê để trở về gia đình. Chôn cất con xong, cô Bảy kiên quyết làm thủ tục xin ly hôn với người chồng đã mất hết tình cảm gia đình. Một thời gian sau đứa con gái cô Bảy cũng chết vì bệnh. Cô gắng gượng đứng dậy, làm lại từ đầu, và chẳng bao lâu sau tiếng tăm cô đào Phùng Há lại nổi như cồn trong đời sống xã hội miền Nam. Về phần Bạch công tử, sau khi bán hết 4 chiếc ghe chài, đồ đạc của gánh hát để đổ vào cuộc ăn chơi, đến cả tài sản, vườn ruộng của Đốc phủ Sủng để lại cũng không cánh mà bay, rồi ngôi nhà đồ sộ ở thành phố Mỹ Tho, rạp hát Huỳnh Kỳ lớn nhất miền Tây cũng đổi tên chủ sở hữu. Hết tiền ăn chơi, Bạch công tử rơi vào nghèo khó, lại mang bệnh ghiền, thân tàn ma dại sống cảnh lang thang không nhà cửa ở Sài Gòn. Người ta thấy ông suốt ngày lang thang như kẻ vô hồn trong vườn Ông Thượng (công viên Tao Đàn), càng ngày càng bệ rạc. Khi còn giàu sang tột đỉnh, Bạch công tử từng tuyên bố nếu lỡ mai sau ông sạt nghiệp, ông sẽ không nhờ cậy ai bất cứ đồng nào, mà chính ông sẽ lái xe đi Vũng Tàu để chạy thẳng xuống biển tự kết liễu đời mình. Thế nhưng, khi đã rơi vào nghèo khổ, chẳng còn đâu chiếc xe hơi để ông tự lái đi Vũng Tàu tự vẫn như lời nguyền năm nào, thế nhưng cái “sĩ khí” kiên quyết không nhờ vã vào ai thì ông giữ được cho đến chết. Chỉ đến khi chết không có đất chôn, Bạch công tử mới “nhờ” đất của người bạn để làm nơi yên nghỉ nghìn thu. Cây cao bóng cả Vào lú 0g30 ngày 5/7/2009, NSND Phùng Há - cây đại thụ của nền sân khấu cải lương Việt Nam - đã qua đời, hưởng thọ 99 tuổi. Sau gần một thế kỷ gắn liền tên tuổi của mình với nghệ thuật cải lương, tham gia rất nhiều gánh hát từ Tái Đồng Ban đến Trần Đắc, Huỳnh Kỳ, Phụng Hảo, Phước Cương, Thầy Năm Tú, Việt Kịch Năm Châu..., bà đã thanh thản ra đi sau khi đã làm và đã để lại rất nhiều cho sân khấu cải lương và nghệ sĩ cải lương. Ngày đám tang bà, không có ai thực thụ là người thân, vì 2 đứa con của bà (với Bạch công tử) đều đã mất sớm, thế nhưng lại có nhiều người để tang cho bà và rất nhiều khóc tiếc thương bà. Mộ Bạch công tử do NSND Phùng Há lập năm 1999. Sau khi chia tay với Bạch công tử và gánh hát Huỳnh Kỳ tan rã vào cuối thập niên 1930, trong khi Bạch công tử thì tiếp tục u mê trong chốn ăn chơi sa đọa và chết trong tàn tạ sau đó hơn 10 năm, thi cô Bảy Phùng Há đã đứng dậy làm lại từ đầu và bà đã trở thành người đóng góp nhiều nhất cho sân khấu cải lương trong thế kỷ 20. Ngoài những vở tuồng, vai diễn kinh điển của bà trên sân khấu nhiều đoàn hát, NSND Phùng Há còn là người thầy đào tạo nên nhiều thế hệ nghệ sĩ cải lương, hầu hết các tài danh mà thế hệ ngày biết đến đều là học trò của bà. Bà cũng là người chủ xướng và kiên trì thực hiện thành công chùa nghệ sĩ, nghĩa trang nghệ sĩ, nhà dưỡng lão nghệ sĩ, nhà truyền thống sân khấu cải lương cùng rất nhiều các hoạt động từ thiện, chăm sóc những nghệ sĩ già yếu, neo đơn. Ngày từ năm 1958 bà đã bỏ tiền ra mua đất để thực hiện ý tưởng xây chùa Nghệ Sĩ và nghĩa trang để chôn cất nghệ sĩ. Từ năm 1963 bà tham giảng dạy tại Trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn, những học trò lứa đầu đã trở thành trụ cột của sân khấu cải lương sau đó như: cố NSƯT Thanh Nga, NSƯT Bạch Tuyết, NSƯT Thanh Sang... Sau ngày giải phóng, dù tuổi cao sức yếu, nhưng bà cũng làm cố vấn về đào tạo cho Nhà hát Trần Hữu Trang, từ tay bà đã tiếp tục ra đời những tài danh mới như: Vũ Linh, Thanh Thanh Tâm, Thoại Mỹ, Hữu Quốc…Ngay cả những nghệ sĩ lớn tuổi không có điều kiện học tập trực tiệp ở bà như Nam Hùng, hoặc nghệ sĩ từ miền Bắc về sau ngày giải phóng như NSND Huỳnh Nga cũng nhận mình là học trò của NSND Phùng Há, thậm chí còn nhận làm con nuôi của bà. Chính họ đã lấy làm vinh dự được chít chiếc khăn tang trong ngày đưa tiễn bà về cõi vĩnh hằng. Tấtt cả các thế hệ nghệ sĩ cải lương hiện còn đang hoạt động sân khấu lúc nào cũng trân trọng gọi bà là “Má Bảy”! NSND Phùng Há cũng là người vận động và sáng lập nên Nhà dưỡng lão nghệ sĩ ở quận 8, TP.HCM - nơi nuôi dưỡng các nghệ sĩ già yếu, neo đơn, không nơi nương tựa. Hơn ai hết, bà hiểu rằng các nghệ sĩ sau một đời đi hát với nhiều vinh nhục, nhiều người về cuối đời phải sống cảnh cô độc, không nơi nương tựa. Nhà dưỡng lão được sự đóng góp hàng tháng của tất cả các nghệ sĩ còn đang sống được với nghề, đang giúp cho những nghệ sĩ kém may mắn khi về già không phải bị vứt ra lề xã hội như bà đã từng chứng kiến trong cuộc đời nghệ sĩ của mình. Nhà truyền thống ngành sân khấu (ban đầu bà định đặt tên là Nhà thờ tổ) ở đường Cô Bắc - TP.HCM do bà vận động thành lập đã là nơi đi về, gặp gỡ của các thế hệ nghệ sĩ và nhớ về những nghệ sĩ cải lương đã quá cố. Ngay khi đã ở độ tuổi 94 – 95, người ta vẫn thấy NSND Phùng Há xuất hiện ở các chương trình trao quà từ thiện cho trẻ em, người tàn tật ở các tỉnh xa. Khi viết về chuyện tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há, tôi cứ tự hỏi tại sao định mệnh lại run rủi cho 2 con người có tính cách khác biệt nhau hoàn toàn lại đến với nhau để rồi tạo ra bi kịch gia đình. Bạch công tử là người vừa phóng túng, vừa ích kỷ, ông xem mình là trên hết, thú vui của mình là trên hết, còn lại đều không có ý nghĩa, kể cả vợ và 2 đứa con nhỏ. Trong khi bà Phùng Há lại có tấm lòng bao la, cả đời lo toan cho mọi người. Mối tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há không gây rung cảm nhiều cho thế hệ sau, nhưng tự nó đã cho người đời nhiều bài học, nhiều điều suy ngẫm. Vì vậy mà chuyện tình Bạch công tử - cô Bảy Phùng Há sẽ còn được người đời nhắc đến lâu dài, nhất là mai này khi Bạch công tử trở thành giá trị du lịch – lịch sử ở tỉnh tiền Giang, còn cô Bảy Phùng Há sẽ tiếp tục phủ bóng dài lâu trên nền trời sân khấu cải lương Việt Nam. Kỳ tới: Những cuộc tỉ thí bất phân thắng bại giữa Hắc công tử và Bạch công tử Thiên Thanh (Phụ nữ today)