R9 Tuyệt Đỉnh Tôn Sư
Join Date: Dec 2008
Posts: 44,699
Thanks: 262
Thanked 591 Times in 456 Posts
Mentioned: 0 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 1 Post(s)
Rep Power: 61
|
Hoài niệm và tham vọng tàu sân bay
Lịch sử không phải không quan trọng ở đây. Trung Quốc vẫn c̣n giữ lại những kư ức “của cả thế kỳ dài bẽ mặt” dưới bàn tay của những kẻ chinh phục biển như đế quốc Anh, Pháp, Đức và Nhật Bản. Bắt đầu với Chiến tranh Nha phiến (1839-1842), các đế quốc quyền lực đă đánh bại vương triều nhà Thanh hết lần này tới lần khác, buộc các hoàng đế nhà Than phải chấp nhận “những hiệp ước bất b́nh đẳng” cùng với những điều “sỉ nhục” như cho tàu thuyền nước ngoài tuần tra sông biển Trung Quốc.
Những kư ức như thế là quá nhiều mà một quốc gia được coi là nước lớn trong lịch sử châu Á phải chịu đựng. Hơn thế nữa, các nhà quan sát Trung Quốc đă nh́n vào Hội đồng Bảo an và nhận thấy rằng, tất cả năm thành viên thường trực ngoại trừ Trung Quốc đều triển khai tàu sân bay. Gần hơn với họ, lực lượng Pḥng vệ hàng hải Nhật Bản c̣n có những tàu sân bay loại nhẹ được gọi theo lối hoa mỹ là "khu trục trực thăng"; Hàn Quốc cũng có một tàu tương tự. Thậm chí Thái Lan cũng có tàu sân bay. Và kết luận là, một con tàu sân bay sẽ xác thực cho vị trí đang trỗi dậy của Trung Quốc như một cường quốc biển.
Tuy nhiên, với hải quân Trung Quốc, có nhiều thứ hơn cả chủ nghĩa dân tộc, và chương tŕnh tàu sân bay Trung Quốc cũng có nhiều ư nghĩa hơn là chuyện "đua tranh bằng chị bằng em". Bắc Kinh có thể sử dụng tàu sân bay để duy tŕ những lợi ích có thực, hữu h́nh. Rơ ràng nhất là, một nhóm tàu sân bay của Hải quân PLA có thể di chuyển từ các vùng biển Trung Quốc qua Ryukyus, tới phía bắc Đài Loan hoặc Eo biển Luzon tới phía nam của ḥn đảo này trong suốt thời điểm xảy ra xung đột.
Bằng cách đe dọa bờ biển đông Đài Loan, nhóm tàu sân bay sẽ làm phức tạp hóa một h́nh ảnh chiến thuật với những ai tuyên bố bảo vệ ḥn đảo này, thậm chí đẩy họ tới sự tuyệt vọng. PLA đă sẵn sàng nắm giữ ưu thế nên các hoạt động của tàu sân bay sẽ không quyết định một cuộc chiến xuyên qua eo biển. Nhưng việc thúc ép Đài Loan nh́n từ hướng đông, cũng như hướng tây và trên bầu trời, sẽ giúp cho PLA giành lợi thế đưa ra các điềuu khoản. Các lực lượng có thể chiếm ưu thế trước khi quân đội Mỹ có thể can thiệp và Bắc Kinh sẽ hoàn thành giấc mơ thống nhất đất nước mà chỉ xáo trộn tối thiểu đối với trật tự khu vực.
Ở đây c̣n có Biển Đông. Một số đảo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền ở Trường Sa và Hoàng Sa là quá nhỏ để củng cố sức mạnh; các nhóm tàu sân bay sẽ sân bay lưu động, lợi thế để pḥng thủ các đảo, những vùng biển lân cận và các nguồn tài nguyên tự nhiên giàu có được cho là nằm sâu đáy biển. Và khi Bắc Kinh nh́n xa hơn về phía tây nam, các tàu sân bay có thể là cột trụ cho sự hiện diện của Hải quân PLA ở Nam Á, và đó là chọn lựa của lănh đạo Bắc Kinh nhằm tạo ra một chỗ đứng trong đội h́nh Ấn Độ Dương. Tàu sân bay có thể thực hiện nhiều chức năng, nhiều nhiệm vụ và như một mũi nhọn trong các hoạt động của hải quân Mỹ kể từ Thế chiến II.

Mô h́nh tàu sân bay Trung Quốc. Ảnh minh họa: sgtt
| Các tàu sân bay Trung Quốc không phải theo kịp những bản sao của hải quân Mỹ trên cơ sở tàu với tàu để đạt được những mục tiêu của Bắc Kinh. Như đă nói ở trước, hạm đội trên, hạm đội của Hải quân PLA được sự hỗ trợ hỏa lực dày đặc trên đất liền. Ví dụ, lực lượng Nhị pháo PLA (lực lượng tên lửa) được cho là đang theo đuổi loại tên lửa đạn đạo chống hạm (ASBM) đầu tiên trên thế giới, một kiểu vũ khí phóng từ xe tải có khả năng đánh trúng tàu cách xa hàng trăm km từ những bờ biển châu Á. Hiện người ta cho rằng chưa có loại vũ khí nào chống lại được nó. Nếu loại tên lửa này đúng như những ǵ người ta cường điệu về nó, và nếu Bắc Kinh có đủ số đạn thích hợp - th́ các vị chỉ huy Hạm đội Thái B́nh Dương của Mỹ sẽ ngày càng không muốn mạo hiểm về phía tây của Guam. Và nếu họ chấp nhận tổn thất do ASBM gây ra, th́ các thủy thủ Mỹ sẽ phải đối mặt với máy báy chiến đấu mặt đất, tàu ngầm diesel hay tên lửa hành tŕnh chống hạm tầm xa... Nghĩa là chỉ chạm tới chiến trận, cái giá phải trả đă là quá đắt.
Nếu quả thực PLA biến Tây Thái B́nh Dương thành vùng cấm đi lại với Hải quân Mỹ, họ có thể duy tŕ được những lợi ích theo lư thuyết của Thucydides mà không cần mạo hiểm bước vào cuộc chiến với những đối thủ mạnh. Pḥng thủ mặt đất có thể giúp cho các tướng lĩnh chỉ huy hải quân PLA đủ thời gian huấn luyện phi công.
Và đây là con số tổn thất không thể tưởng tượng nổi: Chỉ riêng trong năm 1954 - đúng tám năm sau khi chiếc máy bay chiến đấu đầu tiên hạ cánh trên tàu sân bay USS Franklin D. Roosevelt, và bất chấp việc phát triển các khái niệm âm thanh cho máy bay bay từ boong tàu sân bay, Hải quân và đơn vị Lính thủy đánh bộ Mỹ đă mất 776 máy bay và 535 phi công. Trung Quốc không có nghĩa "miễn nhiễm" với mối nguy hiểm ấy.
Pḥng thủ bờ biển cũng giúp cho hải quân Trung Quốc thời gian để làm việc với các loại thiết bị trên tàu sân bay và trải nghiệm với các chiến thuật hạm đội. Các tàu sân bay thường hoạt động trong nhóm với các tàu hỗ trợ và tàu hậu cần xung quanh. Cần phải có thời gian sắp xếp phân loại, nhận dạng và sử dụng các trang thiết bị khác nhau cũng như bổ sung, nâng cấp công nghệ. Hỏa lực bờ biển tạo thời gian để PLA t́m cách tiếp cận với các hoạt động tàu sân bay và và dự pḥng khả năng về một cuộc chạy đua vũ trang hải quân tốn kém với Mỹ. Tại sao phải lăng phí những tài nguyên khan hiếm?
Bởi không có nghĩa tính sẵn sàng chiến đấu là động cơ duy nhất để Trung Quốc thúc đẩy các tham vọng tàu sân bay. Các tàu sân bay có thể thực hiện hàng loạt sứ mệnh phi chiến đấu. Ví dụ, sau sóng thần Ấn Độ Dương năm 2004, các học giả Trung Quốc đă chú ư tới việc những tàu hải quân Mỹ vội vă tới các khu vực bị ảnh hưởng để tham gia cứu hộ, hỗ trợ. Nói một cách khác, sức mạnh cứng có thể hỗ trợ sức mạnh mềm và Bắc Kinh cảm thấy bị gạt sang lề. Để bù đắp những khiếm khuyết ấy, họ đă xây dựng các tàu kiểu như tàu bệnh viện hay tàu vận tải đổ bộ phù hợp với việc phản ứng trước các thảm họa tự nhiên và nhân đạo. Những con tàu sân bay cỡ lớn sẽ là sự bổ sung giá trị cho sứ mệnh cứu trợ thiên tai mới nổi của Trung Quốc.
Và sứ mệnh tốt đẹp ấy đă tô điểm cho danh tiếng hàng hải của Trung Quốc, qua đó gián tiếp thúc đẩy lợi ích quốc gia. Cứu hộ cứu trợ c̣n giúp cho "người hảo tâm" thiết lập thành tích sử dụng khả năng quân sự một cách khôn ngoan và nhân đạo. Một sức mạnh như thế giúp giảm bớt những hoài nghi về mục đích của nó bằng cách cung cấp hàng hóa quốc tế công khai có lợi không chỉ cho Trung Quốc mà với cả những láng giếng châu Á.
Bắc Kinh hiểu rằng, để trở thành một cường quốc biển thực sự, họ phải quan sát và hành động.
Thụy Phương (Theo foreignpolicy)
|