Thực ra,Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho các Tổng công ty Điện lực đầu tư hạ tầng cáp quang, cột anten, nhà trạm và lãnh đạo Tập đoàn EVN, lãnh đạo các Tổng công ty Điện lực chia nhau các gói thầu thiết kế, giám sát, thi công. Gói thầu này công ty sân sau của lãnh đạo Tập đoàn EVN thiết kế thì gói thầu khác công ty sân sau của lãnh đạo Tổng công ty Điện lực giám sát và cứ thế các gói thầu được chia ra. Thiết kế thì các công ty sân sau của các vị lãnh đạo chỉ thiết kế qua loa, thì công thì cũng thi công qua loa và nhiều phần không thi công vẫn được quyết toán, giám sát thì không giám sát và chỉ ký khống.
Công ty CP FPTTelecom xót xa cho tiền đóng thuế của nhân dân lãng phí tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty FPTTelecom đang có ý định đề nghị Chính phủ yêu cầu Tập đoàn Viettel bán lại cho Công ty FPTTelecom các tuyến cáp quang nội tỉnh, hệ thống thiết bị cung cấp dịch vụ Internet cáp quang FTTH, cáp quang FTTH và thiết bị converter, modem quang, cáp quang FTTH do các Tổng công ty Điện lực đầu tư. Bên cạnh đó, Công ty FPTTelecom thuê lại sợi quang trên đường dây 110 KV do các Tổng công ty Điện lực đầu tư.


Tập đoàn FPT bất thành trong thương vụ mua lại EVNTelecom đã chuyển hướng sang đầu tư đường trục Bắc-Nam và đẩy mạnh cung cấp dịch vụ IPTV, Internet trên toàn quốc. Song song với việc đầu tư hạ tầng, mở rộng kinh doanh thì Tập đoàn FPT đang xem xét mua lại một mạng di động có thể là S-Phone. Do vậy việc mua lại các tuyến cáp quang nội tỉnh của các Công ty Điện lực ngoài việc phục vụ cung cấp dịch vụ Internet cáp quang FTTH, dịch vụ IPTV thì các tuyến cáp quang này phục vụ truyền dẫn cho trạm BTS.
Lãnh đạo Tổng công ty FPTTelecom cho biết sẵn sàng nhận cán bộ có năng lực từ EVNTelecom và sẽ bố trí chức vụ tương đương. Tuy nhiên nếu không làm được việc thì cũng buộc phải cho thôi việc.
Chính phủ yêu cầu đến năm 2020 thì mỗi dịch vụ viễn thông phải có ít nhất 3 nhà cung cấp có thị phần gần ngang bằng nhau để tạo thế chân vạc. EVNTelecom đã bàn giao cho Viettel nên thị trường Internet chỉ còn 3 nhà cung cấp chính là FPTTelecom, Viettel, VNPT.


Tập đoàn VNPT đang lo sợ sự bành trướng của Tập đoàn Viettel, nếu như VNPT cổ phần mạng Mobiphone thì VNPT không còn là đối thủ của Viettel. Bên cạnh đó, Mobifone đem lại 50% lợi nhuận của Tập đoàn VNPT và mất Mobifone thì VNPT lấy gì báo thành tích với Chính phủ. Tập đoàn VNPT sáp nhập hai nhà mạng VinaPhone và Mobifone vừa để giải quyết bài toán chống chọi ý định thâu tóm thị trường của Viettel, vừa chia đều thu nhập cho CBCNV VNPT. Do vậy để có 3 nhà mạng di động có thị phần ngang bằng thì sứ mạnh này được giao phó cho FPTTelecom.
Lĩnh vực viễn thông là mối nhục quá lớn đối với Tập đoàn EVN. Để được Tập đoàn Viettel tiếp nhận EVNTelecom, Tập đoàn EVN phải cho Tập đoàn Viettel sử dụng cột điện treo cáp miễn phí trong thời hạn 30 năm. Do vậy Tập đoàn Viettel mới triển khai cung cấp dịch vụ truyền hình cáp trong năm 2012.


Tập đoàn Viettel với lợi thế hệ thống cáp quang rộng khắp để truyền dẫn tín hiệu truyền hình cáp, các phòng máy BTS sử dụng lắp đặt thiết bị truyền hình cáp, sử dụng cột điện của điện lực để treo cáp. Do vậy Tập đoàn Viettel sẽ cung cấp gói cước dịch vụ truyền hình cáp tương đương thậm chí còn hơn các nhà cung cấp dịch vụ khác nhưng chỉ có giá 30 ngàn đồng.
Lãnh đạo Tập đoàn EVN chuyên trách công tác viễn thông Đinh Quang Tri không những yếu kém trong điều hành lĩnh vực viễn thông mà còn yếu kém trong điều hành các lĩnh vực khác như điều hành Công ty CP tài chính Điện lực.


Công ty CP Tài chính Điện lực được sự ưu đải của Tập đoàn Điện lực Việt Nam như: độc quyền IPO khi các đơn vị trực thuộc Tập đoàn EVN huy động vốn qua kênh thị trường chứng khoán, đuợc Tập đoàn EVN cho vay vốn để đầu cơ cổ phiếu. Nhờ vậy tài sản của Công ty CP Tài chính Điện lực tăng rất nhanh đạt 26.000 tỷ sau 3 năm đi vào hoạt động, giá trị tài sản gấp hơn 10 lần vốn điều lệ. Đặt niềm tin vào Chủ tịch HĐQT Đinh Quang Tri, nhiều lãnh đạo Điện lực đã vay ngân hàng đầu tư thu gom cổ phiếu Công ty CP Tài chính Điện lực với giá 16.000 đồng/CP. Tuy nhiên sau 3 năm đi vào hoạt động, cổ tức Công ty CP Tài chính Điện lực trả chỉ bằng ½ lãi suất ngân hàng, giá cổ phiếu chỉ còn 4.000 đồng/CP. Công ty CP Tài chính Điện lực cũng tương tự như Công ty EVNTelecom hoạt động chủ yếu nhờ vốn vay và cũng có nguy cơ phá sản như EVNTelecom.
Cổ phiếu Công ty CP Tài chính Điện lực xuống thấp, lãnh đạo Điện lực đã gom cổ phiếu không thể bán tháo cổ phiếu được mặc dù phải trả lãi lớn cho các khoản vay ngân hàng. Và để bù lại các khoản thua lỗ đã đầu tư, lãnh đạo Điện lực phải tham ô. Do vậy Tập đoàn EVN càng thua lỗ và cổ phiếu các đơn vị thuộc Tập đoàn EVN càng rớt xuống thì cổ phiếu Công ty CP tài chính Điện lực càng rớt thê thảm. Như vậy do quản lý yếu kém đã đẩy Tập đoàn EVN vào vòng luẩn quẩn.


Tư duy độc quyền của lãnh đạo Tập đoàn EVN thể hiện trong mọi hoạt động và nhất là lĩnh vực vốn đầu tư. Tất cả nguồn vốn ưu đải ODA, vốn vay nước ngoài đều tập trung về Tập đoàn EVN để các đơn vị trực thuộc EVN phải chạy chọt được đầu tư. Do vậy khi các đơn vị trực thuộc EVN đã được Tập đoàn EVN đầu tư thì tìm mọi cách nhét cho hết đồng vốn này mà không cần hiệu quả. Và đây chính là nguyên nhân Tập đoàn EVN đầu tư gần 50.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, tổng lợi nhuận thu về khoảng 540 tỷ, đạt tỷ lệ lợi nhuận trên vốn đầu tư chỉ hơn 1% chỉ bằng 1/14 lần khi Tập đoàn EVN gửi số tiền này vào ngân hàng.


Nếu như các nguồn vốn ODA này, các khoản tín dụng này Tập đoàn EVN phân bổ cho các đơn vị trực thuộc và các đơn vị này chịu trách nhiệm phải trả. Như thế các đơn vị khi đầu tư phải tính hiệu quả đầu tư để có thể trả được nợ. Nhưng ở đây đồng vốn là tiền đầu tư của Tập đoàn EVN, có lãi thì trả còn lỗ cũng chẳng sao. Trong khi đó, các đơn vị thuộc Tập đoàn EVN phải vay ngân hàng lãi suất cao nhưng đầu tư vẫn có lãi.
Năm 2008, Tập đoàn EVN thu được 18.000 tỷ sau khi tăng giá điện và số tiền này phục vụ cho việc đầu tư viễn thông, tài chính, bất động sản. Trương Duy Sơn Chủ tịch HĐTV Công ty Chứng khoán Hà Thành nguyên là Trưởng Văn phòng đại diện của Công ty Điện lực 3 tại Hà Nội và Công ty Điện lực 3, Công ty TNHH MTV Điện lực Đà Nẵng, Tổng công ty CP Điện lực Khánh Hòa đã bị Trương Duy Sơn lừa bỏ vốn vào Công ty Chứng khoán Hà Thành. Trương Duy Sơn ôm cả 100 tỷ bỏ chạy vậy mất đồng vốn nhà nước tại Công ty Chứng khoán Hà Thành ai là người phải chịu trách nhiệm.


Lĩnh vực kinh doanh bất động sản có thể giàu đột biến. Tập đoàn EVN với lợi thế những miếng đất vàng do các đơn vị trong ngành điện sở hữu, các Tổng công ty Điện lực sở hữu các miếng đất vàng. Do vậy từ Tập đoàn EVN cho đến các Tổng công ty Điện thi nhau thành lập công ty kinh doanh bất động sản, một số lãnh đạo Tập đoàn EVN và lãnh đạo tại các Tổng công ty Điện lực xin chuyển qua kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên các công ty bất động sản Điện lực làm ăn bê bết có nguy cơ phá sản.
Số tiền Tập đoàn EVN đầu tư không hiệu quả vào các công ty con và công ty liên kết là 50.000 tỷ, số tiền đầu tư vào viễn thông hơn 30.000 tỷ, số tiền đầu tư vào chứng khoán và tài chính hơn 20.000 tỷ. Như vậy số tiền đầu này nếu đầu tư cho nguồn điện phải được 4.000 MW tương đương với 100 nhà máy điện trung bình. Nếu như lãnh đạo Tập đoàn EVN đứng đầu là Chủ tịch Đào Văn Hưng sử dụng số tiền này thành lập tổng công ty phát điện thì từ tổng công ty này sẽ sinh ra các tổng công ty phát điện khác thì lo gì thiếu điện.


Trong các năm 2005, 2006 và 2007, lãi suất ngân hàng thấp, đầu tư vào nguồn điện đạt lợi nhuận cao. Do vậy các đơn vị thi nhau đầu tư nguồn điện, khi đó Chủ tịch Đào Văn Hưng sợ dư công suất nguồn điện nên rất mừng khi Chính phủ cấp phép cho các nhà máy thép, nhà máy xi măng. Thời gian này công suất nguồn điện dư các Tổng công ty Điện lực cũng như Công ty Điện lực được giao sản lượng điện, các Công ty Điện lực phải o bế các nhà máy có công suất lớn và rất sợ các nhà máy giảm thời gian hoạt động sẽ giảm sản lượng. Nhà máy có công suất tiêu thụ cao vừa tăng sản lượng cho các Công ty Điện lực lại giảm tổn hao điện năng. Bên cạnh đó nhà máy phát điện lợi nhuận cao nên thương thảo bán điện với Tập đoàn EVN bán điện trong thời gian dài với giá rất thấp.
Lãnh đạo EVN có năng lực yếu kém nên không thể đàm phán vay vốn tín dụng. Bởi vậy nhiều nhà máy điện của EVN được giao cho cho nhà thầu Trung Quốc thi công để nhà thầu Trung Quốc lo vốn tín dụng và nhà thầu Trung Quốc bỏ thầu cao hơn 100 triệu USD so với nhà máy phát điện của PVN có cùng công suất. Tuy thế nhà thầu Trung Quốc thi công kéo dài để đảm bảo công ăn việc làm cho công nhân Trung Quốc, lại vừa để Tập đoàn EVN thiếu điện phải mua điện dư thừa của Trung Quốc với giá cao.


Nhà máy điện do nhà thầu Trung Quốc thi công chậm tiến độ từ hai đến ba năm nên thiếu điện, thiếu điện thì EVN lại bị Trung Quốc ép phải mua điện giá cao nên lợi nhuận thấp, lợi nhuận thấp thì khó vay vốn nên giao cho nhà thầu Trung Quốc thi công để nhà thầu Trung Quốc bảo lãnh cho vay vốn. Do vậy lợi nhuận của Tập đoàn EVN đã chảy qua Trung Quốc và Trung Quốc lấy tiền lợi nhuận thu được từ EVN để đầu tư các nhà máy bán điện cho EVN, mở các công ty thi công các nhà máy phát điện của EVN để tạo công ăn việc làm cho công nhân Trung Quốc. Tuy nhiên khi EVNTelecom lỗ thì nhân dân phải gánh lỗ cho EVN.


Trường hợp Tập đoàn EVN mua thiết bị mạng CDMA của nhà thầu Trung Quốc cũng tương tự Tập đoàn EVN giao cho Trung Quốc thi công các nhà máy điện. Mạng CDMA 450 MHz Trung Quốc đang tháo bỏ, trên thế giới công nghệ này đã lạc hậu và cũng được các nhà mạng tháo bỏ nhưng nhà thầu Trung Quốc vẫn bán được cho EVN với giá hời. Tập đoàn Viettel chi phí trung bình cho thiết bị mỗi trạm BTS là 300 triệu và Viettel vẫn mua thiết bị trả chậm. Thế nhưng nhà thầu Trung Quốc bán cho EVN thiết bị BTS của mỗi trạm là 1 tỷ. Nhà thầu Trung Quốc bán được thiết bị mạng CDMA 450 MHz cho Tập đoàn EVN rồi tiếp tục ép Tập đoàn EVN mua thiết bị đầu cuối mạng CDMA giá cao, bởi vì không có ai sản xuất thiết bị đầu cuối CDMA 450 MHz.


Trước đây VNPT độc quyền cung cấp viễn thông và giá cước do VNPT trình lên được lý giải là phải tính chi phí lãi vay, chi phí khấu hao tài sản, chi phí thường xuyên, chi phí nhân công, chi phí quản lý. Tuy giá cước VNPT trình lên rất cao nhưng các cấp có thẩm quyền không biết thẩm định thế nào và cứ ký đại. Tuy nhiên khi Viettel tham gia thị trường viễn thông từ vốn liếng ban đầu vài chục triệu đô nhưng sau 10 năm đi vào hoạt động doanh thu đạt 120.000 tỷ mỗi năm, lợi nhuận mỗi năm đạt 20.000 tỷ nhưng giá cước do Viettel cung cấp giảm xuống gấp nhiều lần so với thời kỳ VNPT đang độc quyền.
Nhìn Tập đoàn VNPT thời kỳ còn độc quyền rồi nhìn qua Tập đoàn EVN hiện nay không khác gì nhau. Giá điện là do Tập đoàn EVN tính toán rồi đưa lên, còn các ban ngành liên quan chỉ tính tác động của giá điện đối với các mặt hàng khác, tác động của giá điện đối với lạm phát. Nếu không cho EVN tăng giá điện thì EVN báo lỗ là do chính sách và các cấp thẩm quyền cũng nói EVN lỗ là do chính sách sẽ tìm phương án bù đắp cho EVN.


Tuy Tổng giám đốc Phạm Lê Thanh tuy không liên quan đến đầu tư ngoài ngành của Tập đoàn EVN. Đầu tư của EVN vào viễn thông, chứng khoán, ngân hàng, bất động sản, tài chính thì Phó Tổng Đinh Quang Tri đều nhận chỉ thị trực tiếp từ Chủ tịch Đào Văn Hưng. Trong tất cả các cuộc họp, hội thảo viễn thông thì Tổng giám đốc Phạm Lê Thanh không tham gia. Tuy nhiên Tổng giám đốc Phạm Lê Thanh vẫn bị trách nhiệm biết nhưng làm ngơ và để cho cấp dưới làm bậy.
Do vậy yếu kém ở đây không phải chỉ mình Chủ tịch Đào Văn Hưng người đáng được đem xử tử hình. Nhưng cán bộ cấp dưới của Chủ tịch Đào Văn Hưng như Đinh Quang Tri… cũng phải lĩnh án phạt ít nhất cũng tù chung thân.