Khi ông Hồ Cẩm Ðào, chủ tịch nhà nước Trung Quốc, hồi Tháng Tám năm trước nhấc điện thoại lên để nói chuyện với một viên chức cao cấp trong ngành thanh tra, lúc đó đến Trùng Khánh để điều tra tham nhũng, các máy điện tử đặc biệt cho thấy ông đang bị nghe lén, từ chính các giới chức thành phố này.

Ông Bạc Hy Lai bị mất chức bí thư Thành Ủy Trùng Khánh và các chức vụ khác trong đảng vì nghe lén chủ tịch nước. (Hình: Liu Jin/AFP/Getty Images)

Vụ này và các khám phá nghe lén khác đưa đến cuộc điều tra khiến Bí Thư Thành Ủy Trùng Khánh Bạc Hy Lai phải mất chức và tạo ra các chấn động chính trị hiện chưa biết sẽ chấm dứt như thế nào.

Cho đến nay, việc thanh trừng ông Bạc Hy Lai được dư luận coi như trường hợp một ngôi sao chính trị đang lên bị thành phần lãnh đạo ở Bắc Kinh ghen ghét và bị mất chức vì vợ ông có liên quan đến một vụ đầu độc doanh gia người Anh do tranh chấp tiền bạc.

Nhưng việc nghe lén, vốn trước đây chỉ được đề cập phớt qua trong các cuộc họp nội bộ đảng, nay có vẻ là lý do chính khiến giới lãnh đạo phải quyết định triệt hạ Bạc Hy Lai.

Câu chuyện ngay cả chủ tịch nước cũng bị nghe lén cho thấy mức độ nghi ngờ lẫn nhau trong thành phần lãnh đạo Trung Quốc. Ðể có thể kiểm soát xã hội Trung Quốc, nhà nước thường xuyên phải sử dụng kỹ thuật theo dõi do thám. Tuy nhiên, chính các kỹ thuật này cũng lại được dùng để chống lẫn nhau - lập lại tình trạng đấu đá nội bộ có từ khi chế độ cộng sản này mới lên cầm quyền mấy chục năm trước.

“Xã hội này đẻ ra sự nghi ngờ và bạo động,” theo lời ông Roderick MacFarquhar, một sử gia chuyên về lịch sử lãnh đạo Cộng Sản Trung Quốc trong nửa thế kỷ qua. “Thành phần lãnh đạo luôn phải đề phòng vì không biết được ai sẽ đâm sau lưng mình.”

Một phân tích gia chính trị, trích thuật một nguồn tin thông thạo, nói rằng Bạc Hy Lai từng tìm cách nghe lén mọi giới chức cao cấp đến Trùng Khánh vài năm trở lại đây, kể cả Chu Vĩnh Khang (Zhou Yongkang), bộ trưởng Bộ Công An và cũng là người đỡ đầu Bạc Hy Lai lên thay thế mình.

“Bạc Hy Lai muốn biết rõ ràng là giới lãnh đạo trung ương nghĩ gì về mình,”phân tích gia này cho hay.

(V.Giang) - NV