Thưa Thiếu tướng, có một thực tế là bên cạnh tính cần cù, chịu khó, người nông dân Việt Nam nổi tiếng sáng tạo, từ những máy móc thiết bị tự chế phục vụ đắc lực cho việc nhà nông đến chế tạo được cả máy bay xuất khẩu sang Mỹ, Hàn Quốc… vậy tại sao nói đến người nông dân Việt, người ta hay liên tưởng đến cái nghèo?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Như chúng ta cũng biết, những sáng tạo mới đây trong nông nghiệp không phải từ các nhà khoa học mà từ những người nông dân những người gắn bó với việc ruộng vườn, họ hiểu công việc của ḿnh hơn ai hết. Trong những triển lăm nông nghiệp.. chúng ta dễ thấy rất nhiều máy móc, thiết bị vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp được người nông dân cải biến phát huy nhiều tác dụng giảm bớt sức người.
Tuy nhiên người nông dân Việt Nam có sự thua thiệt là ít học, v́ thế nên dù cần cù, thông minh nhưng nghèo khó luôn đi cùng người nông dân. Chính v́ ít học, thiếu hiểu biết nên dù chế tạo được máy móc, nhiều sáng kiến trong nông nghiêp nhưng cuộc sống vẫn khó khăn. Thêm vào đó là chính sách hiện nay với nông nghiệp nông thôn c̣n ít.
 |
| Tướng Lê Mă Lương: Người Việt rất mạnh khi bị dồn đến “chân tường”. |
Dù cho Nhà nước đang thực hiện xây dựng nông thôn mới nhưng với 19 tiêu chí đó cũng chưa đủ vực dậy khu vực nông thôn.
- Là người đă đi nhiều, đă trải qua những thời khắc hào hùng nhất trong cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước, theo Thiếu tướng điều ǵ ở người Việt khiến các quốc gia lớn mạnh khác phải nể sợ?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Theo tôi có 2 yếu tố khiến thế giới nói chung và các quốc gia lớn mạnh phải nể sợ.
Thứ nhất là người Việt Nam có ư chí chiến đầu giữ ǵn bảo vệ độc lập tự do tổ quốc. Người Việt Nam luôn thể hiện tinh thần chiến đấu quật cường trong kháng chiến chống ngoại xâm, bảo vệ dân tộc. Điều này được cả thế giới công nhận.
Thứ hai người Việt Nam rất thông minh, điều này thể hiện ở những cuộc thi Olympic tri thức như toán, lư, hóa… học sinh, sinh viên Việt Nam luôn đạt được thành tích rất cao.
Tuy nhiên tại sao ta có hội tụ cả hai yếu tố đó nhưng đất nước vẫn chưa có những bước phát triển đột phá, nổi bật? Vấn đề ở đây chính sách, tạo điều kiện cho người tài phát huy năng lực khả năng của ḿnh, trách nhiệm đó thuộc về cơ quan quản lư.
- Có ư kiến cho rằng, trong thời chiến, chính sức mạnh đoàn kết đă giúp người Việt chiến thắng được mọi kẻ thù. Nhưng khi ḥa b́nh, tinh thần ấy lại quá mờ nhạt, mỗi người đều chỉ biết vun vén cho lợi ích cá nhân. Thưa Thiếu tướng, phải chăng chỉ khi dồn đến "chân tường", đến bước đường cùng, sức mạnh của người Việt mới bật lên được?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Điều này rất đúng và nó trở thành tính cách của người Việt tồn tại hàng ngh́n năm. Ở thời b́nh, có thể người Việt sống thu ḿnh, bằng ḷng với những ǵ đang có nhưng khi bị dồn vào bước đường cùng, đặc biệt mối nguy từ ngoại xâm th́ người Việt Nam có thể gác lại mọi hiềm khích trước đó để cùng nhau đoàn kết tham gia chiến đấu bảo vệ đất nước.
Tôi cho rằng đây là một đức tính tốt của người Việt Nam, bởi ở hoàn cảnh khác nhau sẽ tạo ra những con người khác nhau. Nhưng tôi nghĩ hơn hết người Việt sống rất bao dung, có thể tha thứ cho nhau mọi lỗi lầm điều này minh chứng cho việc người Việt sống lụy t́nh, cái lư luôn có cái t́nh.
- Khi nói về người Việt, không ít nhà nghiên cứu, giáo sư, tiến sĩ cho rằng người Việt trẻ ngày nay không có khát vọng lớn, thậm chí một bộ phận lớn giới trẻ hèn nhát và vô cảm… Theo Thiếu tướng điều đó có đúng không? Thiếu tướng nói ǵ về những nhận xét trên?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Trước hết phải khẳng định những nhận xét đó chỉ đúng với một số ít người trẻ hiện nay và nó không đại diện cho cả thể hệ người Việt trẻ. Nh́n lại lịch sử chiến tranh đă lùi xa vào quá khứ đất nước chúng ta đang đi vào xây dựng chủ nghĩa xă hội trong t́nh h́nh mới.
Có lẽ trên thế giới Việt Nam là đất nước duy nhất liên tục phải trải qua những cuộc chiến tranh lâu dài, gian khổ. Sự hy sinh cho đất nước cho dân tộc là cực lớn, chúng ta đă trải qua cuộc chiến tranh giải phóng 30 năm, suốt từ 1945 – 1975 rồi sau đó chúng ta lại tiếp tục bước vào cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc từ 1976 – 1988. Như vậy chúng ta có 42 năm liên tục trong cuộc kháng chiến và bảo vệ tổ quốc.
Chúng ta phải tập trung sức người, sức của cho các cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc. V́ thế khi chiến tranh kết thúc chúng ta phải xây dựng lại hoàn toàn, sự tàn phá của chiến tranh hết sức ghê gớm. Khắc phục hậu quả của chiến tranh là rất lâu dài, để có được diện mạo đất nước như hôm nay, dù chưa có được những bước đột phá nhưng để Việt Nam có vị thế hôm nay là nhờ sự phấn đấu nỗ lực trong mấy chục năm vừa qua.
Có được những điều ấy rơ ràng là do thế hệ trẻ, những người sinh trước và sau năm 1975 đă có những đóng góp to lớn xây dựng lại đất nước. Điều đó nói lên rằng tuổi trẻ đă khẳng định được ḿnh. V́ thế nếu ai nói người Việt trẻ hiện nay nhút nhát hơn, tự ti hơn, thiếu dũng khí hơn… Tôi nghĩ là đánh giá đó không thỏa đáng không nh́n thấy những cống hiến của người Việt trẻ hiện nay.
Tương lai đất nước thuộc về người Việt trẻ, không ít người hiện đang giữ trọng trách quan trọng trong bộ máy lănh đạo nhà nước ở Trung ương cũng như địa phương. Người Việt trẻ hiện nay chính là rường cột của đất nước. V́ vậy đánh giá phải nh́n một cách toàn cục.
- Vậy điều ǵ ở những bạn trẻ hiện nay khiến Thiếu tướng ấn tượng nhất? Giới trẻ ngày nay có điểm ǵ hơn và kém hơn so với giới trẻ thời của Thiếu tướng? Ông có niềm tin vào giới trẻ ngày nay không?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Nếu so sánh với thế hệ đi trước tức là thế hệ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước như chúng tôi, những người đă trên dưới 60 tuổi, một thế hệ mà theo tiếng gọi thiêng liêng của tổ quốc, xả thân v́ sự nghiệp giải phóng dân tộc, chúng tôi rất tự hào đă kế thừa xứng đáng thể hệ trưởng thành trong kháng chiến chống pháp và thế hệ chống Mỹ như chúng tôi đă để lại dấu ấn to lớn đó là chiến thắng đế quốc Mỹ giải phóng dân tộc thống nhất đất nước.
Chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước không chỉ dựa vào ư chí và quyết tâm, dũng cảm mà dựa trên nền văn hóa dân tộc đă kết tính từ bao đời và được đẩy lên cao trào ở trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Chúng ta thắng Mỹ là thắng bằng nền văn hóa lâu đời.
Nếu nói đến các thế hệ, tôi tạm cho rằng người Việt trẻ hiện nay thuộc thế hệ thứ 4. Thế hệ thứ nhất là những công thần mở đường cho cuộc cách mạng giải phóng dân tộc những năm 1930 thế kỷ trước, thế hệ thứ hai là những người trưởng thành trong kháng chiến chống Pháp, thể hệ thứ 3 là thế hệ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
Với thế hệ thứ 4, những người Việt trẻ hiện nay tôi cho rằng họ đang kế thừa xứng đáng thế hệ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Ưu điểm hơn và vượt xa hơn thế hệ đi trước, người Việt trẻ hiện nay là đă tiếp thu được một lượng lớn tri thức dồi dào, to lớn của dân tộc và thế giới. Điều này những thế hệ đi trước như chúng tôi không có được. Do có thế mạnh như thế đă khẳng định ḿnh trong nhiều mặt đóng góp rất nhiều cho đất nước phát triển đặc biệt trên lĩnh vực kinh tế.
V́ vậy tôi hoàn toàn tin tưởng vào thế hệ trẻ hôm nay sẽ tiếp nối các thế hệ đi trước trong việc xây dựng đưa đất nước đi lên.
- Trong một cuộc phỏng vấn ở nước ngoài, nếu có ai hỏi Thiếu tướng người Việt mạnh hay yếu, ông có thể trả lời ngắn gọn thế nào?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Đất nước Việt Nam luôn hùng mạnh, người Việt Nam là một dân tộc có ư chí tinh thần quật cường trong kháng chiến bảo vệ tổ quốc và là một dân tộc thông minh.
- Theo Thiếu tướng, người Việt trẻ hiện nay đang gặp thách thức ǵ khi “bước ra” thế giới?
Thiếu tướng Lê Mă Lương: Thách thức nhiều về bản thân các bạn trẻ hiện nay đang có rào cản thách thức chính họ chính là sự tự ti, không mạnh dạn trong cách nghĩ, cách làm. C̣n thử thách bên ngoài chính là tri thức, luôn luôn phải bồi đắp tri thức, nâng cao tŕnh độ của ḿnh.
- Xin trân trọng cảm ơn Thiếu tướng!
Hoàng Lực