Chỉ huy lực lượng Lính thủy đánh bộ Tướng James Amos được cho là đă t́m cách có được các tài liệu điều tra mật trong một vụ án. Điều này có thể khiến ông bị buộc tội theo điều 37 của Quân Luật về Công lư Quân sự v́ đă gây ảnh hưởng trái phép vào một cuộc điều tra.
H́nh chụp từ clip ghi lại cảnh binh sĩ Mỹ đi tiểu lên thi thể tay súng Taliban
Giờ đây vị chỉ huy này đang bị điều tra, cố vấn quân sự cấp cao của Bộ trưởng Chuck Hagel cũng bị liên lụy, và một trong những lính thủy đánh bộ liên quan tới bê bối đi tiểu lên thi thể tay súng Taliban cũng nói rằng đó là lư do v́ sao anh ta phải được miễn tội.
Hồi đầu năm 2012, sau khi một đoạn video ghi lại cảnh ba lính thủy đánh bộ Mỹ đi tiểu lên thi thể các tay súng Taliban, Tướng Amos đă yêu cầu tiến hành điều tra toàn diện vụ việc.
Ông Amos đă bổ nhiệm một vị tướng nổi tiếng trong đơn vị Thủy quân lục chiến là Trung Tướng Thomas Waldhauser đứng đầu nhóm điều tra. Vào thời điểm đó, ông Thomas Waldhauser là chỉ huy Tư lệnh trung ương lực lượng Thủy quân lục chiến và Lực lượng Viễn chinh Thủy quân lục chiến. Hiện tại, ông Waldhauser đang là cố vấn quân sự cấp cao của Bộ trưởng Chuck Hagel.
"Nên nhớ rằng việc điều tra đơn vị Thủy quân lục chiến sẽ không dừng lại cho tới khi nào những cáo buộc và các sự vụ xảy ra quanh đó được giải quyết" - ông Amos nói trong một tuyên bố ngay sau khi vụ việc được đưa ra ánh sáng.
Waldhauser khi đó cũng xác định rằng h́nh thức kỷ luật hợp lư nhất đối với các binh sĩ liên quan tới vụ việc không cần phải nặng như trước ṭa án quân sự.
Tuy nhiên, một tuyên bố mới đây của Tướng Waldhauser tŕnh lên thanh tra Bộ Quốc pḥng Mỹ lại ghi rơ việc Tướng Amos cố t́m cách gây ảnh hưởng lên Tướng Waldhauser như thế nào trong một cuộc họp hồi tháng 2/2012.
"Tôi không nhất thiết phải nhớ chính xác từng từ hoặc từng câu đă được nói ra, nhưng [ngài Chỉ huy] có đưa ra một b́nh luận với hàm ư là các binh sĩ liên quan tới vụ việc cần bị 'tiêu diệt'" - trích lời Tướng Waldhauser trong bản tuyên bố. "Ngài Chỉ huy tiếp tục nói rằng ông muốn các binh sĩ này phải bị đuổi khỏi đơn vị Thủy quân lục chiến khi mọi việc lắng xuống".
"Chỉ huy nói với tôi rằng ông ấy có thể thay người nắm quyền triệu tập (ṭa án quân sự) trong vụ này, và tôi trả lời rằng đó có thể là đặc quyền của ông ấy" - bản tuyên bố trích lời Waldhauser.
Chỉ huy James Amos. Ảnh: USA Today
Trong luật quân sự của Mỹ, người nắm quyền triệu tập là người có thể bổ nhiệm các nhân sự đóng vai tṛ trong một phiên ṭa quân sự. Những người được bổ nhiệm có thể là thẩm phán trong ṭa án binh hoặc thành viên của ban 'hội thẩm' - có quyền quyết định xem ai có tội hay vô tội.
"Điều này không hoàn toàn đúng - v́ nó có thể vi phạm điều 37 trong Quân Luật về Công lư Quân sự đối với một cá nhân ở cấp cao hơn khi t́m cách gây ảnh hưởng lên 'bất kỳ hành động thuộc quyền triệu tập, thông qua, hoặc xem xét lại có liên quan tới các đạo luật'.
Sau đó, Waldhauser nhận được cuộc gọi từ một phụ tá của Amos nói rằng ngài Chỉ huy rất lấy làm tiếc về những ǵ diễn ra trong cuộc họp. Sau đó, Amos thừa nhận rằng ông đă đi quá giới hạn.
Nhưng sau cùng th́ chính Waldhauser đă bị loại khỏi vị trí nắm quyền triệu tập trong vụ này.
Waldhauser nhận được cuộc gọi từ Tướng Joseph F. Dunford khi đó đang là Phó Chỉ huy của Lực lượng Thủy quân Lục chiến. Tướng Dunford hiện đang chỉ huy các lực lượng liên minh tại Afghanistan.
Tướng Dunford được cho là đă nói với Waldhauser rằng Tướng Amos rất lấy làm tiếc về những ǵ mà ông ấy đă nói, nhưng v́ ông Waldhauser đă làm vậy nên ông Amos buộc phải băi miễn ông Waldhauser khỏi vị trí nắm quyền triệu tập.
Tất cả sự việc này chỉ được đưa ra ánh sáng khi một trong những bị cáo là sĩ quan James Clement nộp bản kiến nghị về vụ án, trong đó nói rằng Tướng Amos đă vi phạm điều 37 và gây ảnh hưởng vào vụ việc một cách trái phép.
James Clement là một trong ba sĩ quan đă đi tiểu lên thi thể binh sĩ Taliban. Ban đầu, Tướng Waldhauser nghĩ rằng những binh sĩ này không cần phải đưa ra ṭa án quân sự, nhưng sau đó lại có những can dự trái luật của Tướng Amos vào việc triệu tập ṭa án nên binh sĩ này đă kiến nghị bác bỏ h́nh phạt đối với anh ta.
Thêm nữa, Tướng Amos và nhóm làm việc của ông được cho là đă t́m cách có được các tài liệu mật, trong đó có tiết lộ rằng ông Amos đă cố t́nh gây ảnh hưởng trái phép lên Tướng Waldhauser.
Lúc này, người phát ngôn của Bộ trưởng Hagel nói rằng ông tin tưởng vào khả năng chỉ huy của tướng Amos.
Lê Thu (theo BI)