Không phải ai trong chúng ta cũng biết đến những quốc gia tí hon như Vương quốc Calsahara, Cộng ḥa Conch, xứ sở Sealand… bởi hầu hết các tiểu quốc không được các nước và thế giới công nhận.
Khi nhà nghiên cứu Léo Delafontaine đến thăm Cộng ḥa Saugeais, một tiểu quốc tự xưng ở miền Đông nước Pháp, ông bắt đầu hứng thú với các quốc gia tí hon không được chính phủ các nước và thế giới thừa nhận.
Trong một bức e-mail gửi báo chí, ông viết: “Loài người thích khám phá và thách thức. Một trong những giải pháp để thỏa măn tính khám phá là tạo ra các quốc gia mới nhưng không phải để bức hại mọi người hoặc v́ lư do tôn giáo. Họ không tạo ra các vùng lănh thổ mới cho vui mà để làm cho thế giới lung linh sắc màu hơn”.
Cũng v́ quan tâm đến các quốc gia tí hon tưởng chừng chỉ có trong những câu chuyện cổ tích mà ông Delafontaine đă dày công t́m hiểu và xuất bản cuốn sách tài liệu nhan đề Micronations (tạm dịch: Tiểu quốc), trong đó đề cập đến cuộc sống đa dạng và thú vị tại những quốc gia này.
Nhà văn kiêm nhà sử học người Pháp Bruno Fuligni – người viết phần giới thiệu cho Micronations – ước tính có hơn 400 vùng lănh thổ tự tuyên bố độc lập được nêu trong cuốn sách của Léo.
Trong hành tŕnh đến thăm 12 địa điểm trên khắp nước Mỹ, châu Âu và Úc, tác giả nhận thấy các quốc gia tự xưng bao gồm nhiều chế độ: quân chủ, cộng ḥa, “độc tài hài hước”, một số “nước” thậm chí không có chính phủ điều hành.
Sau khi thăm thú 12 địa điểm, ông Delafontaine “vinh dự” trở thành “công dân” của Xứ sở Sealand, Xứ sở Seborga và Cộng ḥa Conch. Tác giả Micronations đặc biệt ấn tượng với Xứ sở sông Hutt ở Úc, nơi thu hút hàng ngàn du khách mỗi năm và đó là lư do khiến nó tồn tại cho đến tận bây giờ.
Travis McHenry, vua của Vương quốc Calsahara. Ảnh: Wired
Một số quốc gia tự xưng khác có nền chính trị lỏng lẻo, nếu không muốn nói là mang tính châm biếm. Chẳng hạn như Cộng ḥa Conch (tách ra từ TP Key West, bang Florida - Mỹ năm 1982, c̣n gọi là Cộng ḥa Ốc Xà cừ).
Thành lập sau một cuộc biểu t́nh và thị trưởng Key West lúc đó là Dennis Wardlow được công bố là Thủ tướng Cộng ḥa Conch.
Nhằm mục đích tượng trưng, những người tham gia để một ổ bánh ḿ Cuba cũ trên đầu một người đàn ông mặc trang phục Hải quân, rồi vội vàng đầu hàng người đàn ông này sau một phút, đồng thời thỉnh cầu viện trợ ngoại tệ 1 tỉ USD cho “đất nước”.
Ông Peter Anderson, Tổng thư kư Cộng ḥa Conch. Ảnh: Wired
Trong khi một số tiểu quốc không giới hạn chuyện đi lại, một số khác lại bít chặt cửa trước người ngoài. Ở thủ đô Copenhagen của Đan Mạch, du khách có thể tới đây bằng cách đi bộ nhưng ở Sealand, một ḥn đảo từng là pháo đài hồi Thế chiến hai, cách bờ biển phía Đông nước Anh gần 10 km, du khách phải trả hơn 2.000 USD cho phí vận chuyển và visa.
Dù thành lập với nhiều mục đích khác nhau, các tiểu quốc kể trên đều cam kết: Họ có quốc ca và quốc kỳ, hộ chiếu và tiền xu, quân đội và pháp luật. Vương quốc Elleore c̣n tổ chức các lớp học lịch sử cho trẻ em và tạo ra một nền thể thao riêng.
Ông Delafontaine cho biết: “Hầu hết những người tôi gặp thực sự được giáo dục tốt, ṭ ṃ, mỉa mai và hoàn toàn nhận thức được những ǵ họ đang làm. Không phải họ điên hay tham quyền cố vị. Nhưng họ thích ăn mặc và làm những điều vui vẻ”.
Những cô gái xinh đẹp của Vương Quốc Elleore. Ảnh: Wired
Theo tác giả Micronations, hầu hết các tiểu quốc tuyên bố “chủ quyền” vào giữa những năm 1970 và 1990. Tuy nhiên, cũng có những tiểu quốc gần đây mới thành lập. Ví dụ Vương quốc Calsahara ở miền Nam California – Mỹ tuyên bố “chủ quyền” vào năm 2009.
Dù vậy, ông Delafontaine cho hay đa phần các tiểu quốc mới thành lập đều tồn tại trên mạng internet, như Vương quốc Talossa.
“Tôi nghĩ thời hoàng kim của các tiểu quốc đang lui vào quá khứ. Những tiểu quốc nổi tiếng, chẳng hạn Xứ sở Sông Hutt và Cộng ḥa Saugeais do những nhân vật cao niên lănh đạo. Sau khi họ qua đời, các tiểu quốc biến mất cùng với họ. C̣n những người trẻ tuổi quan tâm đến tiểu quốc lại không quan tâm đến việc tuyên bố chủ quyền một vùng lănh thổ. Họ thích tạo ra các quốc gia trực tuyến hơn. Đó chính là sự khác biệt mặc dù không chắc chắn đó là điều tốt đẹp hay tệ hại” – ông Léo kết luận.
P.Nghĩa (Theo Wired)
NLD