Trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng tỏ thái độ hung hăng trong tranh chấp chủ quyền Biển Đông, Việt Nam đă kín đáo đàm phán với nhiều nhà cung cấp Châu Âu và Hoa Kỳ để đặt mua thêm phương tiện, từ chiến đấu cơ, máy bay tuần tra biển, cho đến phi cơ không người lái không vũ trang.
Việt nam đang đàm phán với các nhà chế tạo Châu Âu và Hoa Kỳ để trang bị hiện đại hóa không lực vốn từ trước tới nay lệ thuộc vào Nga. Ảnh minh họa nguồn REUTERS/Lee Jae-Won/Files
Hăng tin Anh Reuters đă tiết lộ thông tin này vào trong một bài điều tra đặc biệt mới đây.
Theo Reuters, trong toàn cảnh khu vực hiện nay, một khi lực lượng không quân Việt Nam được nâng cấp, quân đội Việt Nam sẽ trở thành một trong những lực lượng hùng mạnh nhất Đông Nam Á.
Cho dù các cuộc đàm phán để t́m mua máy bay được phía Việt Nam giữ kín, nhưng thông qua các tập đoàn sản xuất, người ta đă được biết là Việt Nam đă thảo luận với hăng máy bay Saab của Thụy Điển, tập đoàn châu Âu Eurofighter, bộ phận sản xuất vũ khí của Tập đoàn Châu Âu Airbus và hai công ty Mỹ Lockheed Martin và Boeing.
Các nguồn thạo tin từ các tập đoàn Âu Mỹ xác nhận rằng trong những tháng gần đây, họ đă nhiều lần đến Việt Nam, cho dù trước mắt, chưa có hợp đồng nào được đúc kết.
Giảm bớt t́nh trạng lệ thuộc vào vũ khí Nga
Theo hăng Reuters, Việt Nam như muốn tăng cường ngành không quân của ḿnh theo hai hướng song song, vừa hiện đại hóa đội máy bay, vừa giảm lệ thuộc vào một nguồn cung cấp chính là Nga.
Một nhà cung cấp vũ khí phương Tây nhận định rằng Hà Nội đang muốn thay thế đội chiến đấu cơ gồm hơn 100 chiếc MiG-21 của Nga đă trở thành cũ kỹ, và đă đặt mua hơn một chục chiến đấu cơ Su-30 để bổ sung cho đối máy bay Su-30 sẵn có và Su-27 thuộc thế hệ trước.
Nha cung cấp phương Tây này khẳng định trên Reuters: "Chúng tôi ghi nhận được nhiều tín hiệu cho thấy là Việt Nam muốn giảm bớt sự phụ thuộc vào Nga. Quan hệ hữu nghị ngày càng chặt với Mỹ và châu Âu sẽ giúp Việt Nam làm được điều đó".
Vẫn theo Reuters, sau vụ Trung Quốc mang giàn khoan HD-981 vào cắm sâu trong vùng thềm lục địa của Việt Nam vào tháng 05/2014, Việt Nam đă nhận thức thêm rằng ḿnh cần phải ưu tiên nâng cao năng lực tuần tra và giám sát biển, bên cạnh những khả năng khác. Phương tiện giám sát từ trên không đă trở nên rất cần thiết.
Các phương tiện giám sát biển và cảnh báo sớm
Theo một nguồn tin có kiến thức trực tiếp về các cuộc đàm phán, Việt Nam đang chú ư đến các phi cơ của tập đoàn Thụy Điển Saab, đặc biệt là loại chiến đấu cơ thế hệ thứ tư Gripen E, và loại Saab 340 hay 2000 gồm hai động cơ phản lực thích hợp cho nhiệm vụ tuần tra trên biển và cảnh báo sớm trên không.
Nhiều nguồn tin khác cũng cho biết là Việt Nam đă mở đàm phán về loại chiến đấu cơ Typhoon của Eurofighter, cũng như là F/A-50 do Tập đoàn Mỹ Lockheed và tập đoàn Hàn Quốc Aerospace Industries đồng sản xuất.
Riêng Lockheed th́ cũng đă thảo luận với Việt Nam về loại phi cơ Sea Hercules, phiên bản dùng để tuần tra trên biển của máy bay vận tải C-130 nổi tiếng của tập đoàn này. Cạnh tranh với Lockheed là Boeing, rất muốn bán cho Việt Nam loại phi cơ tuần thám trên biển của ḿnh.
Theo hăng Reuters, trong những năm gần đây, Việt Nam cũng đă từ từ t́m cách thoát khỏi sự lệ thuộc vào vữ khí Nga khi mua thủy phi cơ Twin Otter của Canada, và máy bay tuần tra hàng hải CASA C-212 của Airbus Defence cho lực lượng cảnh sát biển và máy bay vận tải C-295 cũng của Airbus.
Một nguồn tin từ tập đoàn châu Âu cho biết là Airbus Defense đang đàm phán với Việt Nam về việc trang bị các hệ thống tuần tra biển và cảnh báo sớm trên không cho các chiếc C-295.