TÀU CỘNG SUY YẾU TRÊN MỌI MẶT TRẬN:

[1] KINH TẾ:

Tờ Wall Street Journal số ra đầu năm 2016, khối nợ khổng lồ, các doanh nghiệp quốc doanh cồng kềnh và vai trò bị hạn chế của các lượng thị trường đang tạo ra nhiều nguy cơ cho nền kinh tế TC, đe dọa làm lệch hướng đi của nước nầy trên con đường vươn lên hàng ngũ những nước giàu.

Những ngày đầu năm 2016, Bắc Kinh tuyệt vọng đối phó với một đợt biến động mạnh mới của TTCK phản ứng đầy lo ngại. Trong bối cảnh như vậy, giới chuyên gia cảnh báo nước nầy đối mặt rủi ro ngày càng lớn nếu không hành động để giải quyết triệt để những vấn đề đã bám rễ sâu trong nền kinh tế bấp bênh. Bắc Kinh sẽ phải đối mặt với một thời kỳ tăng trưởng thấp, năng xuất lao động bị ghìm giữ và tài sản của các hộ gia đình trì trệ, những yếu tố tạo thành “bẫy thu nhập trung bình”. Ông Victor Shih, giáo sư Đại học California – San Diego nhận định: “Kỷ nguyên tăng trưởng dễ dàng đã kết thúc. Giờ là lúc của những lựa chọn ngày càng khó khăn”. Sau đây là những nguyên chính làm TC suy thoái trên mọi mặt trận:

BONG BÓNG BẤT ĐỘNG SẢN TAN VỠ:
Tháng 5/2014, các nhà kinh tế học tại Normura cho rằng, bong bóng bất động sản tại TC sẽ vỡ và kinh tế nước nầy có thể tăng trưởng rất chậm nếu như Bắc Kinh không có các biện pháp kích thích mới. Lĩnh vực nầy đã tăng trưởng mạnh suốt nhiều năm qua, bất chất những lời cảnh báo sụp đổ. Họ cho rằng bất động sản TC là điển hình của nhiều vấn đề như tăng trưởng tín dụng quá nóng và các chính sách nhằm kích thích tăng trưởng ngắn hạn hơn là cân bằng nền kinh tế. Cơn sốt xây dựng cũng gây ra tình trạng dư thừa nguồn cung tại nhiều nơi. Những người ủng hộ thì nhận định sự bùng nổ này là bền vững, đặc biệt khi hàng trăm triệu người Tàu sẽ di cư đến các thành phố. Bất động sản đã đóng góp 15% – 25% kinh tế nước nầy.

Các nhà phân tích cho biết tại 4 tỉnh Hắc Long Giang, Cát Lâm, Cam Túc và Nội Mông, đầu tư bất động sản và sản xuất công nghiệp đều chậm lại trong quý I. Tại Hắc Long Giang, gần biên giới Nga, đầu tư vào bất động sản giảm 25%. Nomura dự đoán GDP Tàu Cộng có thể rơi vào tình trạng “hạ cánh cứng” với 4 quý liên tiếp tăng trưởng dưới 5%. Nếu bất động sản tăng trưởng chậm, các đối tác thương mại cũng sẽ chịu hậu quả, nặng nhất là những hãng cung cấp nguyên liệu thô và các thiết bị xây dựng.

Do bong bóng bất động sản đã vỡ, Hoa Lục có thêm hàng loạt “thành phố ma” xuất hiện, nhiều tòa nhà cao tầng ở thành phố Ordos trở thành sa mạc khi không có một bóng người tới ở, khiến nhiều công ty xây dựng lao đao. Nó báo hiệu cho thấy những hậu quả đầu tiên sau một thập niên bùng nổ xây dựng. Tập đoàn đầu tư Huayan, chủ đầu tư của rất nhiều dự án xây dựng tại “thành phố ma” Ordos đã phải đối mặt với nguy cơ vỡ nợ liên quan đến lượng trái phiếu trị giá 1,2 tỷ NDT (194 triệu USD). Rất nhiều công ty lớn khác ở thành phố nầy cũng đang trong tình trạng tương tự như công ty Hengda phát triển hạ tầng Nội Mông. Theo các nhà phân tích, tình trạng suy sụp của thị trường bất động sản đã biến ít nhất 10 thành phố của Đại Lục thành “thành phố ma”.

DÒNG VỐN BỊ RÚT RA Ồ ẠT:
Theo Pauline Loong, Giám đốc điều hành công ty Nghiên cứu Asia-Analytica Research (HK) vấn đề khiến Bắc Kinh đau đầu nhất trong năm 2016 là dòng vốn bị rút nhanh hơn và mạnh hơn. Rất có thể chính phủ nước này sẽ đối phó theo cách của họ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn. Nhìn vào nổ lực giải cứu TTCK trong mùa hè vừa qua, có thể thấy lo ngại rất có cơ sở.

Theo thước đo của Bloomberg, hơn 500 tỷ USD đã bị rút ra khỏi Đại Lục chỉ trong 4 tháng năm 2015. Áp lực rút vốn sẽ khiến việc hoạch định chính sách trở nên phức tạp hơn. Loong nhận định nếu Ngân hàng Trung Ương (PBOC) hạ lãi xuất để hỗ trợ kinh tế, các tài sản tính bằng USD sẽ càng trở nên hấp dẫn hơn và nếu Bắc Kinh can thiệp vào thị trường tiền tệ để cứu nguy đồng NDT, xuất cảng của TC sẽ bị tổn hại. Còn nếu Bắc Kinh thắt chặt kiểm soát vốn, tình hình cũng không khá hơn vì người ta đổ xô rút vốn ra trước khi quá muộn.

Nhưng rủi ro lớn nhất đối với nền kinh tế TC là nếu như tình trạng dư thừa nguồn cung trên thị trường bất động sản trở nên tồi tệ hơn, sản lượng công nghiệp và hoạt động đầu tư cũng sẽ bị ảnh hưởng. Wang Tao, chuyên gia kinh tế tại UBS Group, nhận định tình hình có thể trở nên tồi tệ hơn nếu thiếu chính sách hỗ trợ từ chính phủ.

NỢ XẤU:
Andrew Polk, chuyên gia kinh tế tại Bắc Kinh, nhận định ngân hàng sẽ là mầm mống của các rắc rối đối với kinh tế TC trong năm 2016 vì nợ xấu đang tăng rất mạnh. Ông nói: “Chúng ta sẽ thấy nhiều vụ vỡ nợ hoặc bên bờ vỡ nợ trong năm 2016. Sức ép mà khu vực doanh nghiệp đang phải chịu đựng chính là điểm yếu của các ngân hàng và sức ép đó ngày càng lớn hơn. Lợi nhuận công nghiệp tiếp tục sụt giảm và chúng ta sẽ có nhiều hơn những công ty thua lỗ”

HOẠT ĐỘNG CHUYỂN TIỀN NGẦM:
Ngoài ra, các “ngân hàng trong bóng tối” gần như chắc chắn sẽ xảy ra trong năm 2016. Theo tờ Wall Street Journal, việc trữ ngoại hối của TC suy giảm mạnh là một dấu hiệu cho thấy các hoạt động chuyển tiền ngầm đang gia tăng là do chính quyền Bắc Kinh đang bảo vệ tỷ giá đồng NDT. Trong tháng 8/2015, dự trữ ngoại hối của TC đã giảm 93,9 tỷ USD, tiếp đến trong tháng 9/2015 là 43 tỷ USD. Tóm lại, hoạt chuyển tiền ngầm đang làm giảm dự trữ ngoại hối và gia tăng mức rút vốn khỏi thị trường Đại Lục.

Các nhà giàu ở Hoa Lục có một cuộc di chuyển tài sản vô cùng to lớn, theo đó 630 tỷ USD đã được chuyển sang nắm giữ ở nước ngoài trong thời gian qua. Riêng trong tháng 7/2015, con số thật khủng là 125 tỷ USD. Khi bong bóng bất động sản và cơn sốt TTCK lên đến đỉnh điểm và núi nợ 28.000 tỷ USD khiến dòng đầu tư rủi ro lớn và kết quả là di chuyển tài sản lớn ra nuớc ngoài.

HỘI CHỨNG BONG BÓNG CHỨNG KHOÁN:
Chỉ trong vòng 3 tuần lễ trong tháng 8/2015, thi trường chứng khoán (TTCK) Tàu Cộng bốc hơi 30%, cuốn đi hơn 3.000 tỷ USD tài sản. Chính quyền Bắc Kinh đã dùng tất cả biện pháp khả dĩ hòng ngăn chận cơn lốc này, nhưng lại không hiệu quả do lỗ hỏng nền tảng quá lớn.

Sự cổ súy từ chính phủ đã tạo niềm tin nơi người dân. Số lượng tài khoảng giao dịch mới mở ra trong 4 tháng đầu năm 2015 vượt trên tổng số tài khoản mở ra trong cả hai năm 2012 & 2013. Tính đến ngày 30/6/2015 có hơn 90 triệu nhà đầu tư cổ phiếu ở Tàu Cộng. Hầu hết những nhà đầu tư mới TC là những người dân ít kinh nghiệm tài chánh và có trình độ học vấn ở mức thấp. Cụ thể 68% số nhà đầu tư chưa học hết phổ thông, 25% tốt nghiệp tiểu học và gần 6% mù chữ. Họ đánh hơi thấy cơ hội làm giàu từ TTCK quá dễ dàng nên đã vay tiền từ công ty môi giới mua thêm cổ phiếu.

TTCK Tàu Cộng không có nhà đầu tư dài hạn mà chỉ có nhà đầu cơ. Không ai quan tâm về tình hình hoạt động thực tế của các công ty niêm yết. Mọi người chỉ quan tâm giá cổ phiếu có đi lên hay không thôi. Do đó, giá trị cổ phiếu hoàn toàn không liên quan đến hoạt động kinh doanh và tình hình tài chánh của công ty.

Do đó, sự bùng nổ nhà đầu tư đã dẫn đến bùng nổ giao dịch. Giá trị giao dịch của sàn giao dịch Thượng Hải đã vượt mốc 200 tỷ NDT (33 tỷ USD) và con số nầy đã vọt lên 1.000 tỷ NDT (161 tỷ USD) vào cuối tháng 4/2015 làm TTCK tăng nóng đã tạo sức hút làm gia tăng số lượng nhà đầu tư. Những khoản lãi tăng lên chóng mặt đã làm nhiều nhà đầu tư chấp nhận vay với lãi xuất cao để đầu tư, để chơi chứng khoán.

Tuy nhiên, sau khi tăng tốc khủng khiếp trong 12 tháng kể từ cuối tháng 6/2014, cổ phiếu TC rơi vào giai đoạn bán đổ, bán tháo tồi tệ nhất trong nhiều năm. Chỉ số Shanghai Composite đã giảm 5,9 %, chỉ riêng trong ngày 8/7/2015 hơn 32 % giá trị cổ phiếu với giá trị hơn 3.250 tỷ USD đã bốc hơi khỏi sàn chứng khoán, kể từ khi nó chạm đỉnh vào ngày 12/6/2015.

Đài RFI đưa tin, việc giao dịch trên các TTCK Thượng Hải và Thẩm Quyến đã đóng cửa ngày 04/1/2016 sau khi các cổ phiếu bị sụt mất 7% giá trị, cùng với việc công bố các chỉ số tệ hại của nền kinh tế Tàu Cộng. Tổng hợp khoảng 300 công ty chủ chốt niêm yết trên cả hai thị trường này bị lao dốc, khiến cho các giao dịch bị ngưng lại.

Vào lúc đóng cửa, chỉ số phức hợp của TTCK Thượng Hải đã sụt mất 6,85% hay 242,52 điểm, còn 3.296,66 điểm. Tại thị trường Thẩm Quyến, chỉ số bị sụt giảm 8,19% còn 2.119,90 điểm. Sự suy sụp của phiên giao dịch đầu năm diễn ra trong bối cảnh hoạt động sản xuất của TC lại bị sụt giảm trong tháng 12/2015, có nghĩa là liên tục đi xuống trong 5 tháng qua.

Báo cáo kinh tế đầu tiên được Bắc Kinh công bố trong năm 2016 cho thấy, ngành công nghiệp TC đang trải qua chu kỳ yếu kém nhất kể từ năm 2009. Như vậy, là trong 5 tháng liên tiếp, các hoạt động trong khu vực công nghiệp tại công xưởng của thế giới, tiếp tục bị thu hẹp lại và rơi xuống mức tồi tệ nhất kể từ năm 2009 tới nay. Chỉ số PMI đạt dưới ngưỡng 50 điểm có nghĩa là hoạt động trong ngành liên quan bị sa sút, khiến nhiều hãng xưởng phải đóng cửa vì làm ăn thua lỗ.