Chẳng thế mà mới đây vào hôm 19/05/2016, Chính quyền Bắc Kinh đă yêu cầu Washington ngưng các chuyến bay trinh sát gần Trung Quốc. Đó là lời "yêu cầu" được gửi đi ngay sau khi đă cho hai máy bay tiêm kích lên ngăn chận một phi cơ Mỹ trên Biển Đông.
Máy bay do thám Mỹ EP-3E Aries. Ảnh:USNavy
Sự kiện này diễn ra hôm thứ Ba 17/5, lúc chiếc phi cơ Mỹ đang bay "tuần tra như thường lệ", theo Lầu Năm Góc. Một viên chức quốc pḥng Hoa Kỳ cho biết, hai máy bay tiêm kích J-11 của Trung Quốc đă bay sát chiếc phi cơ EP-3 của Mỹ ở phía đông đảo Hải Nam, chỉ cách có 15 mét. Bộ Quốc Pḥng Hoa Kỳ nói rằng kiểu ngăn chặn này là "nguy hiểm".
Ông Hồng Lỗi, Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc tuyên bố với báo chí: "Cần chú ư là các phi cơ quân sự Mỹ thường xuyên thực hiện các chuyến bay thám sát phía trên vùng duyên hải Trung Quốc, gây nguy hiểm cho an ninh hàng hải. Chúng tôi đ̣i hỏi Hoa Kỳ phải ngưng ngay lập tức các chuyến bay trinh sát loại này, để tránh tái diễn các sự cố như trên".
Theo ông Hồng Lỗi, thông cáo của Lầu Năm Góc là "sai lệch", khẳng định các máy bay Trung Quốc đă xử lư t́nh huống "hoàn toàn phù hợp với các tiêu chuẩn về an toàn và về chuyên môn, không hề có hành động nào nguy hiểm".
Trước đây vào năm 2014, một máy bay tiêm kích của Trung Quốc đă lượn ṿng ngay sát một phi cơ thám sát Mỹ. Hồi tháng 4/2001, một vụ bay chận nguy hiểm kiểu này của phía Trung Quốc đă dẫn đến hậu quả là hai phi cơ va chạm nhau, khiến phi công Trung Quốc tử nạn. Chiếc máy bay Mỹ sau đó phải hạ cánh khẩn cấp xuống một căn cứ trên đảo Hải Nam.
Việc Bắc Kinh lại cho bay chặn máy bay Mỹ diễn ra vào lúc Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama chuẩn bị chuyến công du Châu Á từ ngày 21 đến 28/5, đặc biệt là việc tham dự hội nghị thượng đỉnh G7 ở Nhật Bản. Điểm đến đầu tiên trong chuyến công du này là Việt Nam.