VietBF - View Single Post

florida80 · 06-04-2019

TA CÓ THỂ TIÊN ĐOÁN CÁC CƠN ĐỘNG KINH ?

Gilles Huberfeld
Neurologue
Centre de recherche en neurosciences
de la Pitié-Salpêtrière

Động kinh là thương tổn thần kinh mãn tính của não bộ, thường gặp nhất sau migraine. Động kinh gây bệnh cho gần 500.000 người ở Pháp và ta đếm được khoảng 50 triệu người bị bệnh động kinh trên toàn thế giới. Là những cơn giông điện thật sự, gây nên bởi một sự mất tổ chức
tái tổ chức (déorganisation-réorganisation) của các mạng neurone của não bộ, các cơn động kinh được đặc trưng bởi những biểu hiện vô cùng thay đổi, nhưng không phải luôn luôn gây ấn tượng, gồm những cử động không tự ý, những rối loạn tiếp xúc, những tri giác“ nội tại ” phức tạp và đôi khi kỳ lạ. Nhưng não bộ tăng hưng phấn bị kích động như thế nào để gây nên một cơn động kinh ? và trong bầu trời nào cơn giông này bùng nổ ?

Giữa các cơn, não sinh ra những đợt phóng điện ngắn thể hiện tính tăng hưng phấn (hyperexcitabilité) của nó và được sử dụng để chẩn đoán động kinh bằng điện não đồ (EEG). Cơn động kinh nói riêng là một hiện tượng hiếm hơn, phức tạp và nhất là gây nên những triệu chứng (thay đổi tùy theo vùng não bộ bị ảnh hưởng). Sự xuất hiện của cơn động kinh là đột ngột, bất ngờ, do đó cần phát hiện một giai đoạn dẫn đến cơn. Nhận diện và hiểu sự chuyển tiếp cho phép dự kiến sự xuất hiện của cơn và nhất là xét đến những điều trị đặc hiệu.

NHỮNG PHÓNG ĐIỆN TRƯỚC CƠN ĐỘNG KINH

Việc dự kiến các cơn động kinh là tế nhị và không thể thực hiện chỉ với phân tích bằng mắt điện não đồ. Nhưng từ 15 năm nay, một quá trình xử lý toán học phức tạp điện não đồ có thể cho phép nhận diện một giai đoạn chuyển tiếp dẫn đến cơn động kinh. Đó là những tính toán nặng nề, khó tiến hành en temps réel, và hiện nầy chưa có cho các bệnh nhân. Nhiều chục kỹ thuật đã được mô tả. Một dự án châu Âu hiện đang được tiến hành để chọn lọc những kỹ thuật dự đoán tốt nhất và để áp dụng chúng trong một máy có thể dùng được bởi bệnh nhân.

Tuy nhiên, những kỹ thuật này không cho biết sinh học của sự phát khởi các cơn : điều gì thật sự xảy ra trong não bộ và những neurone gây ra một cơn động kinh như vậy ? Trong phòng thí nghiệm của chúng tôi, chúng tôi theo hướng nghiên cứu này. Chúng tôi nghiên cứu bệnh động kinh từ những mẫu nghiệm hậu phẫu phát xuất từ những bệnh nhân được mô để điều trị bệnh động kinh của họ trong trường hợp đề kháng với thuốc. Những mô này, được duy trì sống, tiếp tục sinh ra những hoạt động động kinh tương tự với những phóng điện ngắn được mô tả trên đây. Chúng tôi đã cho thấy rằng những phóng điện này được phát khởi một cách bất thường bởi những tế bào ức chế (cellules inhibitrices) của não bộ, các interneuronne có những tác dụng kích thích bất ngờ.

Mới đây, chúng tôi đã tạo lại trong phòng thí nghiệm cơn động kinh và những thời điểm đi trước nó và đã nhận diện một giai đoạn chuyển tiếp, kéo dài trong nhiều chục phút. Thời kỳ này được đánh dấu bởi sự xuất hiện của một loại biến cố động kinh mới : những phóng điện trước cơn vật (décharges pré-ictales) (đi trước cơn). Giai đoạn chuyển tiếp này tương ứng với một sự tăng cường dần dần hoat dong của các mạng những tê bào thần kinh hưng phấn (neurones excitateurs). Một khi trưởng thành, những phóng điện này phát khởi cơn bằng cách tuyển mộ đồng thời những neurone hưng phấn những đồng thời cũng làm hỏng thêm những interneurone bình thường có tác dụng ức chế, như thế làm gia tăng tác dụng hưng phấn của chúng.

Vậy nhưng thời điểm đi trước cơn động kinh có thể nhận diện được trong những vùng đặc biệt của não bộ, nhưng những phóng điện trước cơn vật (décharge pré-ictale), là dấu hiệu xác nhận giai đoạn chuyển tiếp này, dường như không thể ghi được trên bề mặt của sọ. Tuy nhiên những phóng điện trước cơn vật này, nếu nhắm vào những cơ chế đặc hiệu của nó, mang lại nhưng cơ hội điều trị.

Cuối cùng, những công trình nghiên cứu này xác nhận một quy luật của tự nhiên : những cơn giông (ở đây là những con động kinh) được báo trước bởi một sự che mờ của bầu trời, sự gia tăng của tính hưng phấn của não bộ, và được báo trước bởi những làn chớp, những phóng điện trước cơn vật.
(LE FIGARO 20/8/2011)

06-04-2019	#1379
florida80 R11 Tuyệt Thế Thiên Hạ Join Date: Aug 2007 Posts: 113,793 Thanks: 7,446 Thanked 47,181 Times in 13,137 Posts Mentioned: 1 Post(s) Tagged: 0 Thread(s) Quoted: 511 Post(s) Rep Power: 162	TA CÓ THỂ TIÊN ĐOÁN CÁC CƠN ĐỘNG KINH ? Gilles Huberfeld Neurologue Centre de recherche en neurosciences de la Pitié-Salpêtrière Động kinh là thương tổn thần kinh mãn tính của não bộ, thường gặp nhất sau migraine. Động kinh gây bệnh cho gần 500.000 người ở Pháp và ta đếm được khoảng 50 triệu người bị bệnh động kinh trên toàn thế giới. Là những cơn giông điện thật sự, gây nên bởi một sự mất tổ chức tái tổ chức (déorganisation-réorganisation) của các mạng neurone của não bộ, các cơn động kinh được đặc trưng bởi những biểu hiện vô cùng thay đổi, nhưng không phải luôn luôn gây ấn tượng, gồm những cử động không tự ý, những rối loạn tiếp xúc, những tri giác“ nội tại ” phức tạp và đôi khi kỳ lạ. Nhưng não bộ tăng hưng phấn bị kích động như thế nào để gây nên một cơn động kinh ? và trong bầu trời nào cơn giông này bùng nổ ? Giữa các cơn, não sinh ra những đợt phóng điện ngắn thể hiện tính tăng hưng phấn (hyperexcitabilité) của nó và được sử dụng để chẩn đoán động kinh bằng điện não đồ (EEG). Cơn động kinh nói riêng là một hiện tượng hiếm hơn, phức tạp và nhất là gây nên những triệu chứng (thay đổi tùy theo vùng não bộ bị ảnh hưởng). Sự xuất hiện của cơn động kinh là đột ngột, bất ngờ, do đó cần phát hiện một giai đoạn dẫn đến cơn. Nhận diện và hiểu sự chuyển tiếp cho phép dự kiến sự xuất hiện của cơn và nhất là xét đến những điều trị đặc hiệu. NHỮNG PHÓNG ĐIỆN TRƯỚC CƠN ĐỘNG KINH Việc dự kiến các cơn động kinh là tế nhị và không thể thực hiện chỉ với phân tích bằng mắt điện não đồ. Nhưng từ 15 năm nay, một quá trình xử lý toán học phức tạp điện não đồ có thể cho phép nhận diện một giai đoạn chuyển tiếp dẫn đến cơn động kinh. Đó là những tính toán nặng nề, khó tiến hành en temps réel, và hiện nầy chưa có cho các bệnh nhân. Nhiều chục kỹ thuật đã được mô tả. Một dự án châu Âu hiện đang được tiến hành để chọn lọc những kỹ thuật dự đoán tốt nhất và để áp dụng chúng trong một máy có thể dùng được bởi bệnh nhân. Tuy nhiên, những kỹ thuật này không cho biết sinh học của sự phát khởi các cơn : điều gì thật sự xảy ra trong não bộ và những neurone gây ra một cơn động kinh như vậy ? Trong phòng thí nghiệm của chúng tôi, chúng tôi theo hướng nghiên cứu này. Chúng tôi nghiên cứu bệnh động kinh từ những mẫu nghiệm hậu phẫu phát xuất từ những bệnh nhân được mô để điều trị bệnh động kinh của họ trong trường hợp đề kháng với thuốc. Những mô này, được duy trì sống, tiếp tục sinh ra những hoạt động động kinh tương tự với những phóng điện ngắn được mô tả trên đây. Chúng tôi đã cho thấy rằng những phóng điện này được phát khởi một cách bất thường bởi những tế bào ức chế (cellules inhibitrices) của não bộ, các interneuronne có những tác dụng kích thích bất ngờ. Mới đây, chúng tôi đã tạo lại trong phòng thí nghiệm cơn động kinh và những thời điểm đi trước nó và đã nhận diện một giai đoạn chuyển tiếp, kéo dài trong nhiều chục phút. Thời kỳ này được đánh dấu bởi sự xuất hiện của một loại biến cố động kinh mới : những phóng điện trước cơn vật (décharges pré-ictales) (đi trước cơn). Giai đoạn chuyển tiếp này tương ứng với một sự tăng cường dần dần hoat dong của các mạng những tê bào thần kinh hưng phấn (neurones excitateurs). Một khi trưởng thành, những phóng điện này phát khởi cơn bằng cách tuyển mộ đồng thời những neurone hưng phấn những đồng thời cũng làm hỏng thêm những interneurone bình thường có tác dụng ức chế, như thế làm gia tăng tác dụng hưng phấn của chúng. Vậy nhưng thời điểm đi trước cơn động kinh có thể nhận diện được trong những vùng đặc biệt của não bộ, nhưng những phóng điện trước cơn vật (décharge pré-ictale), là dấu hiệu xác nhận giai đoạn chuyển tiếp này, dường như không thể ghi được trên bề mặt của sọ. Tuy nhiên những phóng điện trước cơn vật này, nếu nhắm vào những cơ chế đặc hiệu của nó, mang lại nhưng cơ hội điều trị. Cuối cùng, những công trình nghiên cứu này xác nhận một quy luật của tự nhiên : những cơn giông (ở đây là những con động kinh) được báo trước bởi một sự che mờ của bầu trời, sự gia tăng của tính hưng phấn của não bộ, và được báo trước bởi những làn chớp, những phóng điện trước cơn vật. (LE FIGARO 20/8/2011)