Nếu Trung Quốc nuốt lời hứa sẽ bảo vệ các quyền tự do ở Hồng Kông, thì Bắc Kinh sẽ nhận những hậu quả nghiêm trọng sau khi nước Anh cảnh báo Trung Quốc về cảnh sát xịt hơi cay để giải tán hàng trăm người biểu tình vừa qua.
Cảnh sát canh gác bên ngoài Hội Đồng Lập pháp Hong Kong ngày 2/7/2019.
Cảnh sát ập tới sau khi đám đông xông vào và phá hoại tòa nhà lập pháp Hong Kong hôm thứ Hai 1/7, kỷ niệm ngày cựu thuộc địa của Anh được trao trả lại cho Trung Quốc cai trị. Trước đó hàng triệu người Hong Kong đã xuống đường để phản đối dự luật dẫn độ, cho phép dẫn độ một số nghi phạm sang Trung Quốc để bị xét xử.
Ngoại trưởng Anh Jeremy Hunt lên án bạo lực từ cả hai phía, nhưng ông cho rằng Trung Quốc phải tuân thủ các cam kết mà họ đã đưa ra khi lấy lại quyền kiểm soát Hồng Kông, và cho phép cư dân đặc khu này được hưởng các quyền tự do, kể cả quyền tự do biểu tình, không hề có tại Hoa lục.
“Vương quốc Anh đã ký một thỏa thuận pháp lý có tính cách ràng buộc quốc tế ..., cam kết bảo vệ nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", bao gồm các quyền tự do cơ bản của dân Hồng Kông...
Ngoại Trưởng Anh Jeremy Hunt
Ông Jeremy Hunt, một trong những ứng viên có thể thay thế bà Theresa May trong chức vụ Thủ tướng Anh, cảnh báo: “Sẽ có những hậu quả nghiêm trọng nếu Trung Quốc không tôn trọng thỏa thuận có tính cách ràng buộc pháp lý trước quốc tế”.
Ông Hunt nói với với đài BBC: “Vương quốc Anh đã ký một thỏa thuận pháp lý có tính cách ràng buộc quốc tế ..., cam kết bảo vệ nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", bao gồm các quyền tự do cơ bản của dân Hồng Kông. Chúng tôi triệt để hậu thuẫn thỏa thuận đó, và sát cánh với người dân Hồng Kong.”
Hôm thứ Hai 1/7, Trung Quốc nhắc nhở rằng vương quốc Anh không còn bất cứ trách nhiệm nào đối với Hồng Kông, và hãy ngưng “khoa tay múa mép” về đặc khu này.
Trung Quốc bác bỏ cáo buộc là họ can thiệp vào các vấn đề Hồng Kông, mặc dù những người biểu tình nói dự luật dẫn độ là một bước nữa của Hoa Lục không ngừng tiến tới chỗ nắm trọn quyền kiểm soát vùng lãnh thổ này.
Ông Jeremy Hunt nói rất nhiều ủng hộ viên của những người biểu tình ở Hồng Kông không khỏi bị chấn động khi chứng kiến những cảnh tượng được thu hình về các cuộc biểu tình hôm thứ Hai.
Ông nói:
“Chúng tôi kêu gọi chính quyền chớ nên lợi dụng những gì đã diễn ra như một cái cớ để đàn áp, mà hãy tìm hiểu nguyên nhân sâu xa dẫn tới những diễn biến đó, là quan tâm sâu sắc của người dân Hồng Kông rằng các quyền tự do cơ bản của họ đang bị tấn công”.
Các cuộc biểu tình đã gây ra một cuộc khủng hoảng mới đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, vốn đang phải đối phó với cuộc xung đột thương mại với Washington, một nền kinh tế đang chững lại, và tình hình căng thẳng ở Biển Đông.