Người lớn học tiếng Anh



Tôi còn nhớ ngày ở trại tỵ nạn bên Phi, có bà giáo người Mỹ dạy Anh văn thiện nguyện. Bà giáo chăm, ngày nào cũng đến dạy. Trại đông người, nhưng lớp học Anh văn thưa thớt, còn ngoài sân đánh volley vòng trong vòng ngoài, chẳng mấy lúc vắng. Nhiều người chặc lưỡi: “Lo gì, sang Mỹ, ở với Mỹ, chỉ sáu tháng là nói tiếng Mỹ như gió”. Bây giờ, ở Mỹ lâu, chúng ta biết không phải dễ vậy.

Và tiếc thay, ở Mỹ hàng bao năm, nhiều vị bệnh nhân vẫn chưa hòa nhập vào dòng y khoa Mỹ, hiểu được tính khoa học, chính xác của y khoa Mỹ, vẫn dùng những từ tiếng Việt dịch sang tiếng Anh bác sĩ Mỹ trong phòng cấp cứu họ nghe họ lắc đầu không hiểu, hoặc khi phòng cấp cứu cho về, ngày hôm sau trở lại bác sĩ chính để bác sĩ chính tiếp tục theo dõi vấn đề, hỏi, vị bệnh nhân ú ớ, không biết bác sĩ trong phòng cấp cứu đã nói, dặn dò những gì, định bệnh của phòng cấp cứu ra sao. (Rồi cả giấy tờ, thuốc men phòng cấp cứu họ đưa đem về cho bác sĩ chính xem cũng không đem theo nốt.) Lỗi tính ra có lẽ tại các bác sĩ nhiều hơn, đã quên nhiệm vụ hướng dẫn người bệnh, song song với việc chữa trị. (Vài vị còn nổi tiếng quá tệ, hành nghề kiểu “muốn gì cho nấy”, biên toa cho thuốc bừa bãi, chẳng màng chuyện chữa trị đàng hoàng theo đúng sách vở, nói gì đến việc hướng dẫn người bệnh.)

Tất nhiên, lớp Anh ngữ “English as a second language”, nhiều người chúng ta đã theo học, dạy chúng ta loại Anh ngữ thực dụng, cần dùng trong đời sống hàng ngày. Tại phòng mạch, các bác sĩ cũng có thể chỉ dẫn các vị bệnh nhân của mình học loại Anh ngữ thực dụng cần thiết này, càng tối cần thiết trong phòng cấp cứu, nơi tính mạng người bệnh chỉ mành treo chuông, nếu có sự nhầm lẫn, hiểu lầm.

- Mấy ngày nay tôi đau cổ, lấy đại “Ampi” có sẵn ở nhà xài thử. Sao bữa nay người tôi nổi đầy mẩn đỏ, ngứa ngáy quá.

- Bác có đem chai thuốc theo không, bác cho xem.

- May quá, tôi có đem theo đây.

- Thuốc trong chai này là “Septra DS”, đâu phải “Ampi” bác.

- Tôi có biết đâu, tưởng thuốc trụ sinh nào cũng là “Ampi”.

- Thuốc cũng như người vậy bác à, chúng có tên riêng của chúng. Không phải trụ sinh nào cũng là “Ampi”. Từ nay trở đi, bác đừng dùng loại trụ sinh “Septra” nữa nhé. Bác nhớ lấy tên thuốc này, để cho các bác sĩ khác cùng biết.

Tôi gặp không ít những người bệnh trụ sinh nào cũng gọi là “Ampi” như vậy. Rất nhiều khi, biên toa thuốc trụ sinh cho người bệnh, bác sĩ chúng ta cứ lẳng lặng trao toa, không giải thích thuốc tên gì, dùng làm gì. Lỡ có phản ứng phụ do thuốc gây ra, người bệnh đi khám rủi quên đem chai thuốc theo, sẽ rất khó cho việc định bệnh.

Nhiều lần, trong lúc thăm khám, tôi thấy vết sẹo mổ cũ trên bụng vị bệnh nhân, hỏi:

- Trước bác mổ gì vậy?

- Tôi mổ bướu trong bụng.

- Bác có biết bướu cơ quan nào, lành hay độc?

- Tôi không biết nữa. Ông bác sĩ trước xem tôi bảo tôi mổ thì tôi mổ.