Sơ cứu gãy xương, bong gân, bầm tím chân tay đúng cách
Tác giả: Ban biên tập HelloBACSI
Tham vấn y khoa: TS. Dược khoa Trương Anh Thư
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Sơ cứu gãy xương, bong gân, bầm tím chân tay đúng cách
Khi bị gãy và lệch xương, chân thường có xu hướng dễ bị thương hơn tay và cần phải được bác sĩ chữa trị ngay. Căng hay rách dây chằng thường là hậu quả của việc cơ bị xoắn quá đột ngột và cần được điều trị y tế kịp thời, trừ khi tình trạng ấy không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, hầu hết các vấn đề căng và rách cơ (bong gân) thường là do cố gắng quá sức và có thể chữa trị tại nhà. Nhảy quá sức cũng sẽ gây đau ở cơ trên của chân. Trong khi đó, chạy quá sức (đặc biệt trên địa hình đồi dốc) lại làm đau phần cơ dưới. Bầm tím ở cơ là dạng thương tích thường gặp nhất khi vận động thể thao và hoàn toàn có thể điều trị tại nhà. Các vết bầm xương ở những vùng như khuỷu tay, hông và đầu gối thường là những vết thương nhỏ không đáng kể.
Dấu hiệu và triệu chứng của tổn thương cơ, xương và khớp là gì?
Dấu hiệu và triệu chứng của tổn thương cơ, xương và khớp thường rất đa dạng và được chuẩn đoán dựa vào mức độ đau đớn và vị trí của vùng bị tổn thương. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được trang bị nhiều kiến thức hơn khi gặp phải những vấn đề về cơ, xương và khớp.
Làm gì để sơ cứu?
Sơ cứu ngay khi nghi ngờ nạn nhân bị nứt gãy xương hoặc bong gân nặng
Khi nghi ngờ nạn nhân bị nứt gãy xương: hãy đưa tới bác sĩ để chụp x-quang. Không được tác động lên vết thương. Hãy nẹp xương cho nạn nhân trước khi di chuyển để đảm bảo phần xương gãy ra không gây tổn hại tới mạch máu. Nếu nạn nhân bị gãy xương nhiều lần, hãy cho bổ sung 800 tới 1200mg canxi mỗi ngày.
Nếu vùng bị thương nằm ở vai hoặc cánh tay
Hãy dùng một mảnh vải hình tam giác góc 80 tới 90 độ để băng lại và dùng bên tay còn lành để đỡ bên tay bị thương.
Nếu vùng bị thương nằm ở chân
Đặt một chiếc khăn tắm giữa hai chân, sau đó sử dụng bên chân còn lành như miếng nẹp cố định và cột phần đùi và cẳng chân lại với nhau. Hãy bế nạn nhân ra xe và không được để bất cứ vật nặng nào lên chân.
Nếu bị thương vùng cổ
Không được xoay hay nắn cổ, không để nạn nhân cử động cho tới khi phần cổ đã được nẹp cố định, hãy gọi 115 để chuyển họ đến bệnh viện gần nhất.
Nghi ngờ bị bong gân mắt cá chân hoặc đầu gối
Hầu hết các vết thương này có thể được chữa trị bằng cách chườm đá lạnh bằng túi chườm hoặc lấy khăn bọc lấy đá và để lên vết thương trong 20 phút và làm liên tục như vậy trong 4 giờ. Sau đó bó vùng bị thương lại liên tục trong 48 giờ bằng băng thun có độ đàn hồi và giữ ở độ cao nhất định. Nếu nạn nhân cảm thấy tê, ngứa hay đau hơn tức là đang bị băng bó quá chặt. Đá và băng bó sẽ giúp giảm đau, chảy máu và sưng tấy để vết thương được lành nhanh hơn. Hãy gác phần cơ thể bị thương lên cao và nghỉ ngơi trong vòng 24h. Nếu vết thương nghiêm trọng hơn, hãy đưa đến bác sĩ để được khám và chữa trị. (bong gân thường phổ biến ở người lớn, trong khi đó trẻ dưới 12 và 14 tuổi thì có thể là nứt gãy xương.)
Các cách chăm sóc tại nhà
Chữa trị các vết bầm xương hoặc cơ
Trong ngày đầu tiên bị thương, hãy chườm đá trong vòng 20 phút từ 3 đến 4 lần một ngày.
Khi thấy đau, cho người bị thương uống acetaminophen hoặc ibuprofen. Ibuprofen đặc biệt hữu hiệu và có thể dùng ngay mà không cần chỉ định của bác sĩ. (Không để nạn nhân bị chảy máu mô mềm uống aspirin bởi aspirin có khả năng chống đông máu và tăng nguy cơ chảy máu lên tới một tuần.)
Cho nạn nhân nghỉ ngơi và hạn chế vùng bị thương hoạt động càng ít càng tốt. Cơn đau sẽ dịu đi sau 48h nhưng vẫn có thể vẫn còn ê ẩm trong vòng 2 tuần.
|