Nhớ Quá - Nguyễn Thị Thêm






Mấy hôm nay vùng tôi ở trời mù mịt như báo hiệu sẽ có những cơn mưa lớn. Thế nhưng đã qua mấy ngày chờ đợi, những hạt mưa cũng không hề thấy xuất hiện. Đã bảo Cali thiếu nước nên thôi thì nghỉ tưới chờ mưa. Và thế mấy cây trong vườn mõi mòn chờ nước. Hôm nay cũng vậy. Trời thấp, mây mù bao phủ, gió thổi từng hồi. Tôi tính bước ra sân sau tưới cho mấy bụi rau thơm và cây nhản mới trồng. Nhưng gió lạnh đánh bạt tôi trở lại.

Lại thương mấy chậu rau , tôi vào nhà lấy áo lạnh khoác vào mình rồi dợm bước ra ngoài. Vì vườn sau hẹp, nên không thể trồng rau đại trà, tôi trồng vào từng cái chậu. Những rau húng quế, húng lủi, rau thơm, vấp cá, rau tía tô mỗi anh nằm riêng ngó nhau khoe lá tươi, lá héo.

Tôi có thói quen rất thích ăn rau. Món ăn nào có rau là tôi hay làm. Gì chớ bánh xèo thật dòn ăn chung với đủ loại rau trong vườn, bên ngoài là một lá xà lách hay cải bẹ xanh. Chấm nước mắm tỏi ớt chua chua, ngọt ngọt thì trời ơi, ăn no bao bụng.

Tôi cũng thích gỏi cuốn, nhất là những ngày ăn chay. Chỉ cần vài lát tàu hủ chiên, cuốn với rau chấm nước tương cay cay thì không hề nhớ tới cá thịt.

Tôi nhớ quá cái vườn rau ở căn nhà cũ. Đất sân sau rộng, con chó Lucy thuở mới tới nhà, còn trẻ con hay đào hay phá. Cho nên tôi phải làm một hàng rào lưới bao xung quanh. Trong đó tôi cũng trồng đủ thứ rau. Mùa này những cây đậu bắp đã bắt đầu có trái. Những trái đậu bắp thật non hái vô luộc, chấm với nước mắm cay thì ngon ơi là ngon. Mấy cây cà chua sai oằn những trái. Ông chồng tôi thích ăn cà vã chấm mắm ruốc. Bên này làm gì có cây vã . Cây vã chỉ thấy trồng ở Huế, Quảng Trị, và vài nơi ở miền Trung. Một giống cây khá hiếm hoi. Vì nghe đâu người ta tin dị đoan. Nhà nào trồng cây vã sẽ có nhiều chuyện bất lành... Thôi thì trồng cho ông chồng vài cây cà chua và cà pháo. Chà cái giống cà pháo mà tìm được thật khó. Thế mà cũng kiếm được một cây để thỉnh thoảng hái vài trái cà pháo, cà chua xanh, ra chợ mua một trái chuối Mễ cắt lát, ít rau thơm, làm một chén mắm ruốc thật cay , thật ngon là ông chồng tôi ăn luôn mấy chén cơm.




Tôi thì không thích cà pháo hay cà chua sống. Tôi thích ăn cà dái dê hay còn gọi là cà tím nướng, dầm nước mắm với hành tỏi phi, trộn một chút dầu mè. (Cái giống cà tím này người Mỹ gọi là eggplant bán hà rầm ở trong các tiệm bán cây trồng.) cái mùi thơm của hành tỏi phi, cà tím nướng cháy cháy, vị béo béo của dầu mè thì ăn ngon phải biết.

Người Việt Nam mình đi đâu cũng đem theo cây sả sau vườn. Cây sả tiện dụng cho mọi việc. Này nhé , khi bạn cảm mạo, người lúc lạnh, lúc nóng, đầu nhức, mệt mõi, khó chịu. Bạn hãy cắt lá sả, lá ổi, lá chanh, lá cam, rau tía tô, lá gừng nấu một nồi nước xông. Trùm mền lại, hít thật sâu mùi thơm quê hương đó, mồ hôi bạn tươm ra. Mà thật sự là hơi nước đọng lại trên cơ thể, kích thích lỗ chân lông nở làm ấm người. Tung mền ra, lau khô, mặc lại đồ ấm, uống một viên thuốc cảm. Bạn ăn một tô cháu hành gừng thật nóng. Xong bạn nằm nghỉ ngơi. Đừng suy nghĩ viễn vông, đừng lo tiền nhà, tiền điện. Cứ nhắm mắt ngủ một giấc thật say. Tôi bảo đảm bệnh sẽ suy giảm nhanh chóng.

Do đó dọc bên hàng rào phân ranh tôi trồng một hàng sả. Vào gần Tết, sả tới lúc phải nhổ nếu không sẽ đâm ra nhánh non để bắt đầu vụ tới, lúc đó sả chỉ là lá chứ không là củ. Tôi đào lên cả bụi, chặt sạch đem biếu cho bà con bào ra để dành trong tủ lạnh ăn từ từ. Nơi tôi tặng nhiều nhất là chùa. Các vị đạo hữu sẽ để dành nấu cà ri chay, đậu hủ ướp sả chiên và nhiều món khác để mời các đoàn hành hương đến chùa lạy Phật vào dịp Tết.

Để lại vài tép sả còn cả rễ, tôi lại đào đất và đặt nó xuống. Thế là có lại một hàng sả mới trồng. Nói vậy chứ tôi cũng thủ cẳng, để lại một bụi khá to phòng khi muốn ăn sả tươi thì cũng có ngoài vườn.

Thuở mới đến, ông chồng tôi còn khỏe mạnh. Chủ nhà cũ để lại một mớ cây gỗ nho nhỏ sau vườn. Chúng tôi cùng nhau làm một giàn bầu. Ôi chao giàn bầu trái sai ơi là sai. Trái cứ treo lủng lẳng dài thòng. Đó là giống bầu bông mà sau này hột giống tôi gửi cho các bạn trồng ở nhiều nơi, kể cả Canada. Thật ra không phải tự nó sai trái mà tôi mỗi sáng sớm đều ra thụ phấn cho nó. Khi thụ phấn đúng cách thì 90% trái sẽ đậu. Khi chàng tôi yếu, cái giàn bầu đã cũ và xập, tôi ươm hột và biến nó thành bầu đất, thả nó bò lang thang. Chà cũng sai trái chả thua ai. Nhưng chỉ tội là do nằm trên đất nên phần tiếp xúc với đất da nó không bóng láng đẹp như bầu giàn.

Con tôi cứ thỉnh thoảng ghé nhà lấy một ít đem biếu cho các bạn chung sở. Còn tôi, sáng cắt bầu, bỏ vào giỏ trước đạp xe đem đi cho. Đôi khi cắt bỏ bao đem lên khu chợ ABC biếu cho mấy bà má bán rau trước chợ. Có má tặng lại quyển báo gọi là cám ơn. Nhiều quá tôi cắt khúc muối làm bầu chua, cắt nhỏ phơi làm bầu khô. Các bạn có từng ăn canh chua bầu chưa? Rất ngon, vị chua thanh đạm. Vài lát cá, bầu muối chua xắt lát mỏng , rau ngò gai hay lá quế, vài lát ớt, nêm gia vị, sẽ là một món ăn thật tuyệt. Còn bầu khô có thể kho với cá hay thịt, sẽ dai dai, ngọt ngọt rất bắt cơm. Đó là những món ăn nhà quê , dân dã của những người dân miền Trung lão lụt quanh năm.