Giải đáp thắc mắc: Muỗi đốt bao lâu thì bị sốt xuất huyết?


Tác giả: Phương Quỳnh

Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh





Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)

Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)



Giải đáp thắc mắc: Muỗi đốt bao lâu thì bị sốt xuất huyết?



Sốt xuất huyết là một căn bệnh do virus gây ra ở người. Dịch sốt xuất huyết thường xảy ra theo chu kỳ từ 3 – 5 năm một lần và nếu không được điều trị kịp thời thì nguy cơ tử vong rất cao. Việc bị muỗi mang mầm bệnh đốt là nguyên nhân chính dẫn đến lây nhiễm, tuy nhiên chúng ta thường không biết muỗi đốt bao lâu thì bị sốt xuất huyết.

Tình hình nhiễm sốt xuất huyết ở Việt Nam diễn biến không ổn định nhưng thời kỳ cao điểm của dịch sốt xuất huyết là từ tháng 6 đến tháng 10 hàng năm. Tỷ lệ mắc sốt xuất huyết tăng liên tục, từ 24.434 ca năm 2000 lên 105.370 ca năm 2009, đến năm 2011 là 69.680 ca. Trên 85% ca mắc và 90% ca tử vong do sốt xuất huyết xảy ra ở các tỉnh miền Nam Việt Nam. Khoảng 90% số ca tử vong do sốt xuất huyết là ở nhóm bệnh nhân dưới 15 tuổi.

Tuy chưa đạt nhiều thành công trong việc giảm số ca mắc sốt xuất huyết nhưng Việt Nam đã nỗ lực giảm được tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết. Từ năm 2005 đến nay tỷ lệ tử vong là dưới 1 ca/1.000 ca bệnh.

Đặc điểm nhận dạng muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết


Có lẽ bạn đã biết, sốt xuất huyết lây truyền do bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Tuy nhiên, không phải loại muỗi nào cũng mang theo mầm bệnh trong người và cũng có thể trở thành vật trung gian truyền bệnh. Loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết là muỗi thuộc chi aedes, phân bố rộng rãi ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Cả muỗi đực và muỗi cái chi aedes đều cần sử dụng mật hoa để lấy năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, muỗi cái cần hút thêm máu như là một nguồn cung cấp protein cần thiết cho sự phát triển trứng của chúng. Trên thế giới, aedes aegypti là vật trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết chiếm ưu thế.

Ngoài ra, muỗi vằn châu Á (Asian tiger mosquito) có tên khoa học là aedes albopictus và các loài aedes khác cũng có thể truyền bệnh sốt xuất huyết với mức độ lây truyền khác nhau.

Muỗi aedes aegypti có kích thước nhỏ, dài khoảng 4 – 7mm, màu đen có những vệt trắng điển hình trên chân, bụng có khoang đen trắng rõ rệt nên thường được gọi là muỗi vằn. Đặc biệt, vùng ngực có các vảy trắng xếp thành hàng, trên lưng có hình chiếc đàn hai dây màu trắng.

Loài muỗi aedes đã thích nghi tốt với môi trường sống của con người, thường sinh sản trong các vũng nước tù đọng xung quanh nhà. Trứng của chúng thậm chí có thể tồn tại trong môi trường khô và nở ra sau khi tiếp xúc với nước. Thời gian phát triển của muỗi vằn aedes từ trứng cho đến khi thành bọ gậy trung bình là 7 ngày và từ bọ gậy thành muỗi trưởng thành chỉ mất khoảng 2 – 3 ngày. Muỗi cái chuyên đi hút máu người có thể sống từ 20 – 40 ngày.

Aedes aegypti là loại muỗi hút máu vào ban ngày, hoạt động mạnh nhất trong khoảng 2 giờ sau khi mặt trời mọc và vài giờ trước khi mặt trời lặn. Muỗi vằn thường trú ngụ trong nhà, trong tủ quần áo và những nơi tối tăm khác. Ở ngoài trời, chúng chỉ xuất hiện trong những nơi mát mẻ và có bóng râm. Muỗi vằn thường tấn công người từ bên dưới và phía sau như xung quanh bàn chân, mắt cá chân hay sau gáy.

Tuy nhiên, muỗi dễ bị tác động trong quá trình hút máu. Chúng thường di chuyển từ cá thể này sang một cá thể khác để hoàn tất “bữa ăn” của mình. Do đó, muỗi vằn trở thành vật trung gian truyền bệnh vô cùng nguy hiểm. Tất cả thành viên trong gia đình có nguy cơ nhiễm virus gây bệnh trong khoảng 24 – 36 giờ do cùng một con muỗi đốt.