Bạn nên gặp bác sĩ khi nào?
Nếu bạn không chắc chắn nguyên nhân gây ra đau vai hoặc nếu bạn không biết các khuyến nghị điều trị cụ thể cho t́nh trạng của ḿnh, bạn nên đến gặp bác sĩ.
Một số dấu hiệu cho thấy bạn nên đi khám bác sĩ bao gồm:
•Không có khả năng mang vác hoặc sử dụng cánh tay
•Một chấn thương gây biến dạng khớp
•Đau ở vai xảy ra vào ban đêm hoặc khi nghỉ ngơi
•Đau vai kéo dài sau vài ngày
•Không có khả năng nâng cánh tay
•Sưng hoặc bầm tím đáng kể xung quanh khớp hoặc cánh tay
•Dấu hiệu nhiễm trùng, bao gồm sốt, nóng, đỏ da
•Bất kỳ triệu chứng bất thường nào khác đi kèm với đau vai như đau bụng hoặc khó thở
Chẩn đoán
V́ có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây đau ở vai, nên bác sĩ sẽ xem xét cẩn thận các triệu chứng, kiểm tra thể chất và đôi khi chẩn đoán h́nh ảnh để thực hiện chẩn đoán thích hợp cho bạn.
Thăm khám lâm sàng
Sau khi xem xét các triệu chứng và bệnh sử, bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra kỹ lưỡng vai. Họ sẽ ấn vào những vùng khác nhau trên vai để t́m điểm đau nhói hoặc biến dạng. Bác sĩ cũng sẽ kiểm tra sức mạnh cánh tay và biên độ vận động vai của bạn.
Các nghiệm pháp lâm sàng: bác sĩ có thể thực hiện các nghiệm pháp lâm sàng đặc biệt để t́m ra nguyên nhân gây đau vai và các vấn đế khác.
Để loại trừ các nguyên nhân không liên quan đến đau ở vai, bác sĩ cũng có thể kiểm tra các vùng khác trên cơ thể như cổ hoặc bụng.
Chẩn đoán h́nh ảnh
Ngoài việc khám lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm h́nh ảnh để xác nhận chẩn đoán.
X-quang: X-quang vai có thể phát hiện có hay không có bất kỳ chấn thương trong xương khớp vai, cũng như t́m kiếm manh mối như gai xương, điều đó có thể gợi ư chẩn đoán thoái hóa khớp.
MRI: MRI (chụp cộng hưởng từ) phần vai có thể cung cấp h́nh ảnh chi tiết về gân, dây chằng và các cơ xung quanh khớp vai. Ví dụ như MRI có thể cung cấp thông tin về vị trí, kích thước của rách gân cơ chóp xoay.
EMG (electromyogram): đo điện cơ để đánh giá chức năng của các dây thần kinh và có thể loại trừ nguyên nhân do bệnh lư rễ cổ.
Nội soi khớp: trong thủ thuật này, bác sĩ có thể quan sát khớp của bạn bằng camera để nh́n thấy tổn thương mô mềm mà không phát hiện ra khi khám lâm sàng, X-quang và các nghiệm pháp khác. Ngoài giúp t́m nguyên nhân gây ra đau vai, nội soi có thể điều trị luôn nguyên nhân gây đau.
Các chẩn đoán khác
Thông thường, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng đau vùng vai và đưa ra chẩn đoán bạn bị đau vai. Tuy nhiên, điều này không phải luôn luôn đúng. Đau ở vùng vai chung chung khó xác định vị trí, có thể liên quan đến vấn đề không phải do cơ xương, như thoát vị đĩa đệm ở cổ hoặc bệnh túi mật. Đáng lo ngại hơn, đau vai có thể là một triệu chứng của một cơn đau tim hoặc chảy máu từ gan hoặc lá lách.
Nếu bác sĩ tin rằng cơn đau vai của bạn do nguyên nhân khác hoặc để đảm bảo rằng không bỏ lỡ chẩn đoán đe dọa tính mạng, họ có thể yêu cầu một số xét nghiệm khác nhau. Ví dụ như điện tâm đồ (ECG) cùng với các enzyme ở tim có thể được chỉ định nếu bác sĩ nghi ngờ một cơn đau tim, trong khi siêu âm bụng có thể được yêu cầu do họ nghi ngờ bệnh túi mật.
Việc t́m hiểu nguyên nhân gây đau vai thường phức tạp và không đơn giản như bạn nghĩ. Tốt nhất là bạn hăy đến đúng bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán cho bạn.
Điều trị
Việc điều trị đau ở vai phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây đau. Mặc dù một phương pháp có thể hữu ích điều trị nguyên nhân này, nhưng nó có thể gây hại (hoặc không hoàn toàn hữu ích) khi điều trị nguyên nhân khác. Điều quan trọng nhất là bạn nên t́m tư vấn bác sĩ để biết ḿnh đang điều trị vấn đề ǵ và cần làm ǵ trước khi bắt tay vào một quá tŕnh điều trị.
Không phải tất cả các phương pháp điều trị được liệt kê ở đây đều phù hợp với mọi điều kiện nhưng có thể hữu ích trong hoàn cảnh của bạn.
Nghỉ ngơi
Việc điều trị đầu tiên cho các t́nh trạng đau vai phổ biến là nghỉ ngơi khớp và làm giảm viêm cấp tính. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn sử dụng khớp thận trọng khi nghỉ ngơi, v́ cố định khớp kéo dài có thể gây ra đông cứng vai.
Chườm lạnh và chườm nóng
Túi đá thường được sử dụng để giảm sưng và đau do chấn thương vai cấp tính, nhưng chúng cũng có thể được sử dụng để điều trị chấn thương vai do hoạt động quá mức (ví dụ như viêm gân chóp xoay hoặc viêm bao hoạt dịch). Trong những trường hợp này, chườm đá được áp dụng ngay sau hoạt động tay liên tục trên đầu để làm giảm sự khởi phát của bất kỳ t́nh trạng viêm nào.
Miếng đệm nhiệt cũng được sử dụng để điều trị các t́nh trạng vai măn tính, nhưng thường trước khi thực hiện những hoạt động đưa tay qua đầu. Nhiệt có thể làm giăn cơ, giảm cứng và giảm đau.
Trước khi chườm lạnh hoặc nóng, bạn hăy nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia vật lư trị liệu. Xây dựng một kế hoạch cụ thể về thời gian thực hiện mỗi lần điều trị và thời gian điều trị kéo dài bao lâu là điều quan trọng để tối ưu hóa việc chữa khỏi vai của bạn
|