Nguy cơ đột quỵ do động vật cắn

Động vật cắn là nguyên nhân gây ra đột quỵ không thường gặp. Ở một số vùng địa lý và khí hậu, các sinh vật độc hại phát triển rất mạnh và gây mối đe dọa cho con người ở các vùng lân cận. Vết cắn của một số loại rắn, nhện, bò cạp có thể gây ra thay đổi sinh lý trong cơ thể dẫn đến rối loạn thần kinh và đột quỵ. Các loại nọc độc đặc biệt của động vật cắn hoặc động vật chích có đặc tính hóa học phá vỡ chức năng đông máu bình thường, gây chảy máu nhiều, kích thích sản xuất hormone và biến đổi các mạch máu theo hướng dẫn đến đột quỵ.

Đột quỵ do vết căn hoặc đốt của động vật xảy ra đột ngột và rất nghiêm trọng nọc độc nhanh chóng lan truyền khắp cơ thể của nạn nhân.

Rắn cắn

Có nhiều trường hợp được báo cáo lại về việc rắn cắn dẫn đến đột quỵ. Rắn đuôi chuông được tìm thấy ở nhiều nơi trên thế giới, đã nhiều lần xác định là nguyên nhân gây đột quỵ ở người. Nọc độc từ vết cắn chứa những chất độc thâm nhập vào hệ tuần hoàn của nạn nhân gây ra sự tương tác phức tạp với cơ thể. Ảnh hưởng chất độc gây chảy nhiều máu, xuất huyết ở các bộ phận trên cơ thể nạn nhân. Đôi khi, độc tố trong nọc độc gây tác dụng ngược, dẫn đến tạo cục máu đông trong não hoặc cơ quan khác của cơ thể. Các loại rắn độc khác, như rắn đuôi chuông, xả nọc độc vào cơ thể của nạn nhân bị cắn gây ra một sự kết hợp giữa chảy máu và đông máu trên khắp cơ thể. Protein như metalloproteinase, protease serine và C-type lentin, được tìm thấy trong nọc độc của rắn, vừa có tác động chống đông máu và tiền đông máu.

Phương pháp điều trị hiệu quả gồm thuốc kháng nọc độc và cấp cứu khẩn cấp, hỗ trợ hô hấp, tim mạch và thận. Thất bại trong điều trị đã được báo cáo trên những ca có chậm trễ trong xác định loài bò sát và tiêm kháng độc tố.

Nhện cắn

Nhện cắn thường đi liền với liệt cơ do ảnh hưởng trực tiếp của độc tố thần kinh lên đường dẫn truyền giữa thần kinh và cơ bắp. Bất kỳ cơ bắp nào trên cơ thể cũng đều có nguy cơ bị liệt, kể cả các cơ hỗ trợ chức năng sống như hít thở và co bóp tim. Tuy nhiên, nọc độc nhện cũng có thể gây ra rối loạn đông máu nặng, dẫn đến đột quỵ. Cục máu đông do nhện độc cắn có thể gây ra một hoặc nhiều một cơn đột quỵ trên bất cứ khu vực của não bộ cùng lúc. Tương tự như xử trí cấp cứu những bệnh nhân bị rắn cắn, bệnh nhân bị nhện độc cắn cũng phải cần được sơ cứu các triệu chứng đột quỵ nhanh chóng và thận trọng xử trí những triệu chứng đột quỵ cùng với điều trị tiêm kháng độc tố.

Bò cạp đốt

Nọc của một số giống bò cạp có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đe dọa tính mạng, như nhịp tim đập bất thường, liệt cơ và suy hô hấp. Chức năng tim và huyết áp có những thay đổi bất thường có thể gây ra đột quỵ xuất huyết não. Ngoài ra, nọc độc bọ cạp có thể ảnh hưởng trực tiếp vào quá trình chảy máu và đông máu bình thường, gây đột quỵ xuất huyết hoặc nhồi máu não. Bò cạp đốt làm cho hormone kích thích, catecholamine hoạt động quá mức, gây ra đột quỵ do đường kính mạch máu thay đổi quá độ, co thắt mạch máu não và phản ứng nhịp tim bất thường.

Bạn nên làm gì?

Động vật cắn có thể nguy hiểm cho các nạn nhân. Nạn nhân phải luôn được cấp cứu kịp thời vì các triệu chứng đe dọa tính mạng có thể phát triển nhanh chóng. Các loài động vật bản địa khác nhau tùy theo môi trường và khí hậu ở địa phương. Luôn cần có các hệ thống chăm sóc y tế để chống lại tác dụng sinh lý của các thành phần độc hại trong nọc độc. Thường thì tiêm thuốc kháng nọc độc có thể giúp ngăn chặn kéo dài hoạt động của chất độc được giải phóng qua vết đốt hoặc cắn.