Thấy mẹ, cô gái kinh ngạc, lo sợ mà không kịp mừng rở:




Trời ơi ! Má đi đâu vậy? Con đã dặn, con gởi tiền về cho má. Lâu lâu, con về thăm má. Đi chi vậy. Cho khổ thân.




Nói xong, cô gái ôm chầm lấy mẹ.




Bà già cảm động, mừng gặp con, cũng xụt xùi nước mắt. Kéo cái khăn trên cổ, chậm nước mắt, vuốt tóc con gái, vừa nói:




Má hỏi, may có cô chủ nhà nói ở đây có cô L…on, quê ở Rạch giá ở đậu …Má nghi nghi nên ngồi chờ. May ra. Đi bộ lâu, cũng mỏi cẳng rồi.




Ai ngờ là con ở đây. Mà con ơi, con đổi tên của cha mẹ đặt chi vậy?




«L…on – Gáo» gì, cũng vậy, chớ có gì khác đâu. Con đổi tên làm chi vậy, cho má khó kiếm con nữa. May mà có cô ở đây …tử tế … (Loan, bà già không phát âm được nên với bà, đó là LON).




Gáo là dụng cụ múc nước rất thông dụng ở nhà quê miền nam, làm bằng cái vỏ cứng của trái dừa khô, sau khi đã lấy uuớc và cơm dừa rồi. Hai bên, người ta đục 2 cái lổ thẳng hàng, xỏ vào một thanh tre làm cáng cầm khi sử dụng. Múc nước xong, gáo được móc lên cây đinh đóng vào cây cột hoặc vách ván cạnh lu nước.




Cái Gáo bên cạnh lu nước là hình ảnh quên thuộc của xóm nhà là ở nhà quê miền nam.




Lon và tiếng Việt




Trong thực tế đời sống xã hội Việt nam từ xa xưa, ít lắm cũng cách nay hơn nửa thế kỷ, đã có từ LON và rất phổ thông.




Từ LON được đem vào Từ điển Việt nam, nghĩa là nó đã trở thành chánh thức cho sử dụng. LON được Từ điển Việt nam (internet) định nghĩa rất chi tiết:




LON là danh từ có nghĩa như dưới đây:

- thú rừng cùng họ với cầy móc cua, nhưng nhỏ hơn.

- hộp đựng sữa hoặc nước giải khát, thường bằng kim loại

- bia lon

- lon nước ngọt

- bơ (phương ngữ): đong mấy lon gạo nếp, nấu ba lon gạo

- vại nhỏ, chậu nhỏ bằng sành: lon nước gạo, nén một lon cà

- phù hiệu quân hàm (khẫu ngữ): đeo lon đại uý.
Xin nói thêm khi được lên Lon, được móc Lon, người này phải đãi bạn bè một chầu nhậu, gọi là «Rửa Lon».




Thông thường, khi một tiếng được đưa vào Từ điển, tiếng ấy đã trải qua một thời gian dài trong sử dụng. Tiếng LON được nhắc lại trong trò chơi của đám trẻ con nhà nghèo cách nay hơn nửa thế kỷ, như vậy tiếng LON phải xuất hiện trước đó khá lâu. Và chắc từ thời Tây ở Việt nam, dùng đồ hộp. Trước khi cái Bộ Văn hóa ra đời. Hay còn trước cả cái Việt nam Dân chủ Cộng hòa nữa kìa! Chắc chắn Lon là tiền bối của Cục Trưởng Cục Văn hóa Cơ sở!




Như người Bắc gọi cái cốc, dân Nam kỳ kêu cái ly. Cái «cốc» (cup - tasse) do người Hòa-lan đem tới Miền Bắc rất sớm, từ thế kỷ XVII.