Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ nghe lạ nhưng lại rất phổ biến
Tác giả: Thanh Thảo
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ nghe lạ nhưng lại rất phổ biến
Các bé ganh tỵ khi thấy bạn có đồ chơi đắt hơn, quần áo đẹp hơn hay được điểm cao hơn vốn không phải chuyện quá nghiêm trọng. Thế nhưng, nếu trẻ có hành vi đập đồ chơi đắt tiền của bạn, bôi bẩn lên quần áo đẹp của bạn chỉ v́ ganh tỵ th́ đây có thể là dấu hiệu của chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ đấy.
Chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ có thể sẽ tác động đến trẻ trong thời gian dài. Đây là một rối loạn tâm lư liên quan đến sự yêu thích vô bờ bến đối với bản thân, tự hâm mộ và coi trọng bản thân cũng như những yêu cầu, mong ước của chính ḿnh.
Trẻ mắc chứng này tin rằng chúng là người quan trọng và xứng đáng được đối xử đặc biệt hơn những người khác. Trẻ có những mong muốn hăo huyền trở thành những nhân vật quyền lực như siêu nhân. Trẻ c̣n không coi trọng cảm xúc của mọi người xung quanh mà chỉ chú ư đến bản thân.
Việc yêu thương bản thân hay ích kỷ không phải là rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ. Bạn hăy đọc thêm để t́m hiểu sự khác biệt của trẻ bị bệnh và trẻ b́nh thường.
Điểm khác biệt của trẻ bị mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
Nhận diện sự khác biệt giữa trẻ b́nh thường và trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ, bạn sẽ sớm phát hiện ra t́nh trạng bệnh của con ḿnh.
Trẻ b́nh thường
•Trẻ b́nh thường mong muốn sự chú ư của mọi người nhưng thường biểu hiện phù hợp với độ tuổi. Trẻ biết ơn và trân trọng sự chú ư ḿnh được nhận.
•Trẻ thích được là nhân vật lớn, quan trọng như người hùng nhưng trẻ biết đó là những điều không thật.
•Yêu cầu của trẻ thường thực tế và có thể thực hiện được.
•Trẻ có nhiều bạn và có mối quan hệ tốt với mọi người trong gia đ́nh.
Trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Trẻ t́m kiếm sự chú ư v́ cho rằng đây là quyền của trẻ, trẻ xứng đáng được như thế và không thể hiện sự biết ơn khi nhận được quan tâm hay t́nh cảm từ bố mẹ.
•Trẻ tin rằng chúng rất vĩ đại và những người khác đều thấp kém hơn chúng.
•Trẻ có sự đ̣i hỏi cao và vô lư với mọi người.
•Trẻ khó kiếm được bạn hay duy tŕ t́nh bạn.
Dấu hiệu của rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
Rất khó phát hiện rối loạn tâm lư ở trẻ. Bạn phải quan sát thật kỹ xem trẻ có những biểu hiện dưới đây không. Nếu trẻ có hầu hết những dấu hiệu này th́ có thể con đă mắc chứng rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ.
•Trẻ cho ḿnh là quan trọng nhất
•Trẻ muốn có những thành tựu cũng như quyền lực không thực tế
•Trẻ nghĩ ḿnh có quyền được mọi thứ mà chúng yêu cầu
•Trẻ không nh́n vào mắt người khác khi nói chuyện mà nh́n chằm chằm ra chỗ khác với ánh mắt hằn học
•Trẻ lo lắng khi ở một ḿnh
•Trẻ có tính cực đoan
•Trẻ tin rằng ḿnh giỏi hơn mọi đứa trẻ khác
•Trẻ muốn được tôn trọng và yêu thương quá lớn
•Trẻ có những hành vi mang tính cơ hội
•Trẻ không quan tâm tới mong muốn của bạn cùng lứa
•Trẻ kiêu căng
•Trẻ thổi phồng năng lực và thành công của bản thân
•Trẻ có tính lợi dụng
•Trẻ ghen tỵ với thành công của người khác
•Trẻ cư xử kiểu cách trong các mối quan hệ gần gũi
•Trẻ không tiếp thu ư kiến đóng góp tích cực, dễ bị tổn thương hay bị sỉ nhục
•Trẻ đổ lỗi cho mọi người.
Nếu bạn nghĩ con ḿnh có phần lớn các biểu hiện trên, trẻ có thể bị rối loạn nhân cách ái kỷ. Nhưng v́ sao con lại mắc chứng này?
Nguyên nhân của rối loạn nhân cách ái kỷ ở trẻ
roi-loan-nhan-cach-ai-ky-o-tre
Nguyên nhân chính xác của rối loạn trên vẫn chưa rơ. Tuy nhiên, một vài yếu tố như trải nghiệm thời thơ ấu, môi trường sống và tâm lư được xem là có thể dẫn đến chứng rối loạn này.
•Bố mẹ lơ đăng, không gần gũi, vô trách nhiệm hay bỏ bê con cái
•Bố mẹ quá yêu thương con và bảo bọc con quá mức
•Quá nuông chiều trẻ hay xem trẻ là cái rốn vũ trụ trong gia đ́nh
•Những ǵ trẻ làm đều được khen ngợi và mọi yêu cầu của trẻ đều được thực hiện
•Bố mẹ bị ái kỷ có thể ảnh hưởng đến trẻ. Những bố mẹ này thường sợ tính độc lập của trẻ và từ đó t́m cách kiểm soát. Những việc trên làm trẻ mắc chứng ái kỷ khi lớn và nghĩ như vậy là b́nh thường
•Quá nhiều lời phê b́nh tiêu cực khiến trẻ cảm thấy bất lực và nghĩ xấu về bản thân khiến trẻ phải ái kỷ như một cơ chế bảo vệ bản thân
•Mồ côi hay bố mẹ ly hôn có thể khiến trẻ bị tổn thương và không thấy an toàn. Chúng không cảm thấy được yêu thương
•Những yêu cầu phi lư từ bố mẹ có thể khiến trẻ đánh giá bản thân quá cao hay quá thấp. Cả hai đều có thể khiến trẻ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Bị lạm dụng có thể khiến trẻ có cảm giác bị hại và không được yêu thương. Điều này vô t́nh khiến trẻ mắc chứng ái kỷ và chỉ thích thấy những ǵ tốt đẹp
•Nhạy cảm quá mức có thể là yếu tố khiến trẻ dễ bị rối loạn nhân cách ái kỷ
•Bất thường về di truyền học có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần do sự thay đổi trong năo bộ.
Dù rối loạn nhân cách ái kỷ không đe dọa tính mạng nhưng trẻ cần được chẩn đoán và điều trị để có hành vi và đời sống xă hội tốt hơn.
Cách chẩn đoán rối loạn nhân cách ái kỷ
Tiến tŕnh chẩn đoán rối loạn sẽ gồm những bước sau:
•Bác sĩ sẽ đánh giá ban đầu về sức khỏe tâm lư của trẻ
•Họ sẽ nói chuyện với trẻ để hiểu về mức độ tự yêu và tự đề cao bản thân của trẻ
•Bác sĩ sẽ phân tích hành vi của trẻ để xem trẻ có kiêu ngạo không
•Trẻ phải khám thể chất để loại trừ những bệnh về thể chất có thể gây ra các triệu chứng trên
•Nếu trẻ không có bệnh về thể chất, bác sĩ sẽ lên kế hoạch chăm sóc sức khỏe tâm thần đặc biệt cho trẻ
•Chẩn đoán rối loạn nhân cách ái kỷ thường cần sự hiểu biết về tâm lư của trẻ, nên bác sĩ sẽ sử dụng các bảng câu hỏi, hoạt động đánh giá và các bài kiểm tra khác để t́m hiểu tâm lư trẻ. Bác sĩ có thể hỏi nhiều câu hỏi về biểu hiện của trẻ trong học tập, bạn bè cũng như mức độ thân thiết…
•Bác sĩ cũng cần chẩn đoán để phân biệt giữa rối loạn nhân cách ái kỷ và các chứng bệnh tâm thần khác như hưng cảm nhẹ.
•Chuyên gia cũng cần theo dơi xem các triệu chứng hay đặc tính của rối loạn nhân cách ái kỷ là dài lâu hay chỉ theo tâm trạng hay theo từng thời kỳ.
Nhiều người tin rằng những rối loạn về tâm thần sẽ theo bệnh nhân suốt đời, nhưng rối loạn nhân cách ái kỷ có thể kiểm soát được bằng các biện pháp can thiệp thích hợp với sự trợ giúp của bác sĩ và cả gia đ́nh
|