Vì lý thuyết nầy mà nhiều phong trào ăn kiêng cử cổ xúy việc tránh tiêu thụ thức ăn ngọt, và nghĩ ra đủ kiểu ăn kiêng cử. Trên thực tế thì ở nhiều xứ phát triển, thí dụ như ở Việt Nam, người ta ăn cơm là chính, quanh năm suốt tháng, có ai bị tăng cân đâu?
Như vậy, cách ăn kiêng tốt nhất có lẽ là ăn ít calories lại. Nói thì dễ, nhưng thực hành được thì không dễ.
Có thể đổ thừa là tại trong gia đình có gene… mập?
Nghiên cứu tìm ra khoảng 100 tập hợp gene liên hệ đến bệnh tăng cân. Nhưng những gene nầy tác động như thế nào, và có truyền qua nhiều thế hệ hay không thì vẫn chưa được minh bạch cho lắm. Phần đông, các gene nầy ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương làm cho người ta thèm ăn nhiều hơn, nhưng không tác động trực tiếp đến cơ chế tiêu thụ và chuyển biến năng lượng. Hơn nữa trong vòng 100 năm vừa qua, tập hợp gene… thèm ăn này không thay đổi nhiều. Điều đó có nghĩa là, mập không phải vì sanh ra sẽ mập.
Gần đây, một số nghiên cứu mới cho biết có thể có mối liên quan giữa môi trường vi khuẩn đường ruột và bệnh mập. Tuy nhiên theo một nghiên cứu vào năm 2016 từ trường đại học University of Michigan, thì tập hợp vi khuẩn đường ruột của người mập và người ốm không có sự khác biệt gì rõ rệt cho lắm. Cho dù có đi chăng nữa thì cũng chỉ là yếu tố phụ.
Kết cuộc, mọi nghiên cứu lại quay về mệnh đề khởi điểm, mập là vì ăn nhiều calories mà tiêu ra thì ít. Và, tất cả các nguyên nhân kể trên đều đóng góp vào mỗi thứ một ít. Người ta có thể mập vì cơ thể tiêu thụ đường khác nhau tùy theo cá nhân. Người ta mập cũng có thể vì vi khuẩn đường ruột ảnh hưởng đến sự hấp thụ calories. Một số khác, có vấn đề khó khăn trong việc giảm cân vì yếu tố gene di truyền. Tất cả đều ảnh hưởng đến bài toán trừ calories vào và ra.
Thông điệp cuối cùng, vấn đề chính ở đây là chúng ta chấp nhận việc ăn nhiều, ăn tùy tiện, ăn đủ thứ là chuyện đương nhiên và bình thường. Để giải quyết vấn nạn trên cân, trên hết là phải gạt bỏ ý tưởng “đương nhiên và bình thường,” thay vì tốn công suy nghĩ về chuyện bớt ăn ngọt, tránh ăn đồ béo, ăn cử, ăn kiêng này nọ. Đơn giản và tránh phiền hà!
BS. Hồ Ngọc Minh
nguoi-viet.com
|