Khi Kenya đưa ra gói thầu 215 triệu USD cho việc xây dựng một con đập lớn ở miền Tây của đất nước, họ đă nhận được 4 hồ sơ dự thầu.
Châu Phi nhận đầu tư khủng từ Trung Quốc
Khi Kenya đưa ra gói thầu 215 triệu USD cho việc xây dựng một con đập lớn ở miền Tây của đất nước, họ đă nhận được 4 hồ sơ dự thầu. Hai trong số đó là từ các nhà thầu Trung Quốc: Jiangxi China Corporation for International Economic and Technical Cooperation (Tập đoàn Giang Tây cho Kinh tế và Kĩ thuật Quốc tế) và China Gezhouba. Cả hai nhà thầu đều đă tham gia xây dựng các sự án cơ sở hạ tầng lớn, bao gồm sân bay và đập điện ở châu Phi. Hai nhà thầu c̣n lại đến từ SBI International Holdings và Just Nice Construction.
Bắc Kinh đang t́m nguồn cung ứng, đầu thầu và tài trợ cho các dự án lớn ở châu Phi, ngay cả khi không có sự hỗ trợ tài chính từ Bắc Kinh hoặc Ngân hàng Trung Quốc Exim.
Nhà thầu Giang Tây đă xây dựng một phần mở rộng đến Sân bay Quốc tế Kenneth Kaunda và tuyến đường đôi Lusaka-Ndola dài 321 km nối Zambia với Cộng ḥa Dân chủ Congo.
China Gezhouba là một trong những công ty kư hợp đồng xây dựng đập Đại Phục Hưng công suất 6.000 megawatt - nguồn cơn căng thẳng đôi bờ sông Nile khi dự án bắt đầu động thổ vào năm 2011 khi người Ai Cập và Sudan lo ngại rằng đập thủy điện có khả năng làm giảm mực nước sông Nile, dẫn tới hạn hán.
Trên khắp châu lục, các nhà thầu Trung Quốc như China State Construction Engineering, Huawei Technologies Co., Sinohydro, China Civil Engineering Construction, China Road and Bridge Corporation, China Harbour Engineering, Weihai International Economic and Technological Cooperative và Zhongmei Engineering Group đang xây dựng những dự án cảng, đường sắt, đường cao tốc và đập điện hàng tỷ USD trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường.
40 năm t́m kiếm đầu tư vào châu Phi
Giáo sư kinh tế chính trị quốc tế tại Đại học John Hopskins bà Deborah Brautigam, đồng thời là giám đốc sáng lập của Sáng kiến Nghiên cứu Trung Quốc - châu Phi cho biết, các công ty Trung Quốc lần đầu tiên tới châu Phi vào năm 1979 và bắt đầu t́m kiếm lợi nhuận ở mảnh đất này.
"Họ [các công ty Trung Quốc] phù hợp với một thị trường ngách hoàn hảo: họ là một giải pháp thay thế chi phí thấp cho các công ty châu Âu và chất lượng cao hơn hầu hết các công ty châu Phi," bà cho hay.
"Ngày nay, sau 40 năm, họ đă có một lượng lớn kinh nghiệm trong việc đấu thầu các hợp đồng. Có rất nhiều hợp đồng rơi vào tay các nhà thầu Trung Quốc và các nhà thầu Trung Quốc có tính cạnh tranh cao trên tất cả các dự án xây dựng quy mô từ trung b́nh đến lớn." Bà Brautigam cũng cho biết, châu Phi chiếm 1/3 hoạt động kinh doanh xây dựng ở nước ngoài của Bắc Kinh.
"Hăy nh́n vào kiến trúc thú vị nhất ở đường chân trời vùng Dar es Salaam (Tanzania) và rất có thể bạn đang nh́n vào một ṭa nhà được thiết kế bởi một kiến trúc sư Trung Quốc và được xây dựng bởi một nhà thầu Trung Quốc," bà nói.
Nhà nghiên cứu Hong Zhang tại Trường Chính sách và Chính phủ Schar thuộc Đại học George Mason ở Tây Virginia cho biết trong một nghiên cứu gần đây rằng các nhà thầu xây dựng và kỹ thuật Trung Quốc "đă đạt được vị trí thống lĩnh ở thị trường châu Phi" và đang giành chiến thắng ở những dự án quy mô lớn hơn hoặc đ̣i hỏi kỹ thuật cao hơn - điều mà các nhà thầu trong nước không làm được.
Chiến thắng của Bắc Kinh
Ở một số đất nước, ví dụ như Tanzania, thị phần của các công ty Trung Quốc là hơn 80%. Theo Engineering News Records, Trung Quốc là nơi có nhiều nhà thầu hoạt động ở châu Phi hơn bất kỳ quốc gia nào. Tới năm 2019, các công ty Trung Quốc chiếm 60% doanh thu của tất cả các nhà thầu xây dựng quốc tế lớn ở châu Phi và "không ở nơi nào khác mà thị phần của Trung Quốc trong lĩnh vực này lại chiếm ưu thế đến vậy," nhà nghiên cứu Zhang nói.
Bà Zhang cho biết, từ năm 2000 - 2020, khoảng 250 công ty Trung Quốc giành được những hợp đồng lớn của Ngân hàng Thế giới ở châu Phi, và từ năm 2017-2019, gần 35% tất cả hợp đồng của Ngân hàng Thế giới đều nằm trong tay các nhà cung cấp của Trung Quốc.
Bà Zhang cho hay, có thể các nhà thầu xây dựng khác không thấy châu Phi là nơi tạo ra lợi nhuận nên đă không tích cực cạnh tranh ở đây.
VietBF @ Sưu tầm