Nền truyền thông không sợ hãi
Ký giả Brent Renaud, 50 tuổi đã trở thành ký giả Mỹ hay phương Tây đầu tiên bị tử nạn tại chiến trường Ukraine. Brent không tử nạn như một tai nạn nghề nghiệp trong vùng giao tranh mà bị chính quân Nga bắn vào xe khi anh theo chân dòng người tị nạn Ukraine để tường trình chiến sự và thực hiện phóng sự cùng với hai đồng nghiệp khác, mà một người cũng đã bị thương.
Trong một nền truyền thông không sợ hãi, nghề báo vẫn luôn là nghề nguy hiểm. Nó càng nguy hiểm gấp bội tại các vùng xung đột thế giới hay trong các thể chế độc tài khi đối diện cái chết như Brent hay những án tù nặng nề ở những thể chế xem truyền thông nếu không phục vụ cho lãnh tụ và thể chế là kẻ thù.
Không chỉ kiểm soát các bản tin hay ngăn chận các trang mạng báo chí độc lập và mạng xã hội, Nghị viện Nga vừa thông qua một đạo luật ngăn cấm truyền thông Nga đưa "tin giả" về quân đội Nga cho dù đó là những bản tin tường trình về những gì đang thực sự xảy ra tại Ukraine và Nga, cấm gọi cuộc tấn công của Nga là "xâm lăng". Án tù cho những người vi phạm có thể đến 15 năm và Putin đã lập tức ký thành sắc lệnh.
Nhiều hãng truyền thông quốc tế đã buộc phải rút ký giả của mình ra khỏi Nga nhằm bảo vệ ký giả của mình trước đạo luật mới này. Điều này có nghĩa là sự tự do báo chí tại Nga vốn đã bị xếp hạng rất thấp nay xem như đã chính thức bị khai tử, chỉ còn nền truyền thông làm công cụ tuyên truyền cho lãnh tụ và chế độ. Những kẻ độc tài có cùng nỗi sợ hãi trước sự thật và luôn xem truyền thông là kẻ thù.
Nhưng điều này không ngăn cản được một giới ký giả độc lập can đảm của Nga vẫn tiếp tục các bản tin về biểu tình hay thực hiện các cuộc phỏng vấn những học giả, những chính khách bất đồng về cuộc xâm lược Ukriane, bất chấp những rủi ro có thể bị thủ tiêu hay án tù nặng nề theo luật mới này.
Nữ ký giả kiêm Chủ bút Yevgenia Albats của tạp chí và trang mạng New Times là một trong số này. Trả lời phỏng vấn cùng CNN qua Skype, bà Yevgenia bảo rằng bà không sợ hãi và rất xấu hổ là người Nga trong cuộc chiến này. Bà sẽ tiếp tục việc tường trình của mình cho đến khi còn có thể. Một số ký giả Nga độc lập khác thì chọn việc tiếp tục tường trình chiến sự từ các quốc gia lân cận mà họ đang buộc phải lưu vong.
Những ký giả như Brent Renaud hay Yevgenia Albats đã làm nền truyền thông thế giới trở nên danh giá hơn. Bởi họ đã đem chính sinh mạng của mình ra đặt cược khi theo đuổi nghề nghiệp và tường trình sự thật, chấp nhận những rủi ro có thể đến với mình.
Xin tưởng niệm Brent Renaud và cầu mong sự bình yên đến cùng những ký giả như Yevgenia Albats.
Nhã Duy
__________________
|