ANDY HUỲNH
“Ngay sau khi chiến tranh nổ ra, Andy thấy rất xúc động trước những tin tức mà cậu ấy thấy và thực sự cảm thấy muốn đi theo tiếng gọi để giúp đỡ những người mà cậu ấy thấy đang chịu đau khổ,” bà Darla Joy Black, mẹ của vị hôn thê của Andy Tai nói. Hai tuần sau khi tổ chức lễ đính hôn với Joy Black, con gái bà Darla, Andy Tai, sinh ra và lớn lên trong một gia đình di dân Việt ở California, lên đường tới Ukraine ngày 8/4. Hơn hai tháng sau đó, gia đình không có tin tức gì từ Andy Tai, cựu lính Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ nhưng không có kinh nghiệm chiến trường. Gia đình bà Darla đã báo tin việc Andy Tai, 27 tuổi, mất tích ở Ukraine với các quan chức của tiểu bang Alabama, nơi Andy Tai sinh sống trong hai năm qua để được gần với vị hôn thê của mình. Trong một thông cáo đưa ra hôm 15/6, Dân biểu Robert Aderholt đại diện Hạt 4 của Alabama cho biết ông đang giúp gia đình Andy Tai tìm kiếm anh và gửi yêu cầu tới Bộ Ngoại giao cũng như Cục Điều tra Liên bang Hoa Kỳ.
Gia đình bà Darla phản đối những gì mà Điện Kremlin nói về Andy Tai và Alex và cho rằng theo định nghĩa của Công ước Geneva, hai cựu binh Mỹ đang bị giam giữ “không phải là lính đánh thuê. “Họ là tù nhân chiến tranh,” bà Darla nói và khẳng định Andy Tai tình nguyện đi chiến đấu ở Ukraine và thậm chí bỏ tiền túi của mình, hơn 6.000 USD, để đi chiến đấu với mục đích “giành lại tự do cho Ukraine.”.
Mẹ Andy Huỳnh nói trong buổi concert kêu gọi từ thiện, quyên góp cho Andy Huỳnh: "Con tôi mang dòng máu Việt 100%. Nên CSVN phải có trách nhiệm với cháu. Đừng ác độc như thế". Đây là 1 trong những lý do mà gia đình Andy Huynh đang dùng để gây áp lực đến chính quyền VN yêu cầu Nga thả người.
Điện Kremlin đã tuyên bố hai công dân Mỹ mà họ bắt giữ, trong đó có Andy Huỳnh, là ‘lính đánh trận ăn tiền’ nên không nằm trong phạm vi được Công ước Geneva, vốn kêu gọi đối xử nhân đạo với tù binh chiến tranh, bảo vệ.
Moscow không loại trừ khả năng Andy Huỳnh bị kết án tử hình, như đã từng xảy ra với hai người Anh và một người Marốc bị Nga bắt giữ trước đó ở Ukraine.
Chính phủ Mỹ, dù không khuyến khích những công dân như Andy Huỳnh đi chiến đấu ở Ukraine, đã thông qua các kênh ngoại giao để kêu gọi phía Nga ‘tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế trong việc đối xử với tất cả các cá nhân, bao gồm cả những người bị bắt trong chiến trận ở Ukraine’.
Trong khi đó, cộng đồng người Việt ở Mỹ trên mạng xã hội đã có ý kiến kêu gọi chính quyền Việt Nam, vốn có quan hệ tốt đẹp với chính phủ của Tổng thống Nga Vladimir Putin, tác động với Moscow để cứu mạng Andy Huỳnh.