TẠI SAO ĂN PHỞ LẠI PHẢI CÓ QUẨY? CÁC CỤ XƯA CHẲNG AI NHẮC ĐẾN!
Nếu để ư kỹ, bạn sẽ thấy trong các bài viết về phở thời xưa của các nhà văn như Thạch Lam hay Vũ Bằng, chẳng ai nhắc đến chuyện ăn phở với quẩy cả. Vậy th́ từ khi nào mà ăn phở lại phải kèm theo quẩy? Câu chuyện này cũng thú vị lắm!
QUẨY CÓ CÓ TỪ ĐÂU?
Thực ra, quẩy – hay gọi đúng ra là "gị cháo quẩy" – vốn là món ăn có nguồn gốc từ Trung Hoa, thường dùng với cháo hoặc ḿ. Khi du nhập vào Việt Nam, món này xuất hiện phổ biến tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hải Pḥng, và Sài G̣n, và được ăn cùng với cháo, bún riêu, hoặc ḿ.
Nhưng phở lại khác. Phở gốc xưa không hề có quẩy, chỉ đơn giản là bánh phở, thịt ḅ hoặc gà, và nước dùng trong, thơm phức. Vào thời của các cụ, món phở được coi là món ăn tinh tế, cầu kỳ và sang trọng. Không phải tự nhiên mà khi nhắc đến phở, người ta luôn nói về sự thanh đạm, nhẹ nhàng của nó.
VẬY TỪ KHI NÀO PHỞ ĂN VỚI QUẨY?
Câu chuyện ăn phở với quẩy chỉ bắt đầu từ sau năm 1954 và rơ ràng hơn trong giai đoạn bao cấp sau này. Lư do rất đơn giản: kinh tế khó khăn. Người ta thêm quẩy vào tô phở không phải để "nâng tầm" món ăn, mà để "ăn cho no"! Quẩy vừa rẻ, vừa làm đầy bụng, giúp người ăn cảm thấy chắc dạ mà không cần gọi thêm bánh phở hay thịt.
Dần dần, việc này thành thói quen. Đặc biệt ở miền Bắc, cứ ăn phở là phải có thêm dĩa quẩy kèm theo. C̣n với những người thích sự cầu kỳ, th́ vẫn có một số ư kiến cho rằng, quẩy dễ làm "phá vỡ" sự tinh tế của phở, v́ phở cần sự trong trẻo và nhẹ nhàng, trong khi quẩy lại gịn, ngậy dầu mỡ.
TẠI SAO XƯA CÁC CỤ KHÔNG NHẮC ĐẾN QUẬY TRONG PHỞ?
Lư do đơn giản là v́ xưa kia phở không ăn với quẩy. Các cụ trên văn đàn cũng vậy, khi viết về phở, họ tập trung vào vị ngon của nước dùng, bánh phở mềm, và thịt ḅ chín tới. Quẩy thời đó chỉ là món ăn kèm b́nh dân, không được ghép vào một món "sang" như phở. Thế nên, các cụ chẳng ai nói đến!
XU HƯỚNG HIỆN ĐẠI
Ngày nay, việc ăn phở với quẩy đă thành quen thuộc, thậm chí c̣n là "đặc sản" với nhiều người. Quẩy gịn nhúng vào nước phở béo ngậy, ngấm đẫm nước dùng, tạo nên cảm giác thú vị cho những ai thích ăn kiểu "đổi gió". Thế nhưng, với một số quán phở gia truyền hoặc những người sành ăn, ăn phở với quẩy vẫn là chuyện "ngoại lệ".
Tóm lại, quẩy không phải là món kèm gốc của phở. Việc ăn quẩy với phở chỉ là thói quen h́nh thành sau này, mang tính ứng biến hơn là truyền thống. Thế mới có chuyện các cụ xưa chẳng ai nhắc đến quẩy khi bàn về phở!