VietBF - View Single Post - USA Nguy�n nh�n cả một container $15K dứa bị ti�u huỷ bởi hải quan Mỹ

Gibbs · 10-11-2024

Những kẻ tự cao, giả tạo v� hay ph�n n�n ch�nh l� những �con s�u� khiến c�c mối quan hệ của bạn trở th�nh th.ảm h.ọa. Dưới đ�y l� tư vấn của tiến sĩ George S. Everly, Jr., nh� t�m l� học người Mỹ, người c� c�c b�i viết định h�nh to lớn trong lĩnh vực can thiệp khủng hoảng t�m l� v� khả năng phục hồi của con người.
V�o những năm đầu sự nghiệp của m�nh, t�i đ� c� dịp hợp t�c với một đồng nghiệp cấp cao để c�ng xin t�i trợ cho một dự �n nghi�n cứu. Khi l�m việc c�ng anh, t�i đặc biệt tỏ th�i độ chỉ tr�ch t�c giả của c�c b�i nghi�n cứu trước đ�y. Những tưởng sẽ nhận được sự đồng t�nh như thường thấy, kh�ng ngờ t�i lại vấp phải lời nhận x�t thẳng thừng từ người đồng nghiệp. C�ch anh n�i thật điềm tĩnh:
�Tr�n đời n�y c� hai loại người, những người lu�n muốn đ�ng g�p v� những kẻ chỉ chuy�n đi gi�m pha. Cậu n�n nhớ, sự nghiệp v� cuộc sống của cậu được vun đắp dựa tr�n những nỗ lực của ch�nh bản th�n chứ kh�ng phải bằng c�ch ch� đạp th�nh quả của người kh�c. Mọi người c� tin tưởng cậu hay kh�ng phụ thuộc việc cậu chọn trở th�nh loại người n�o.�
Suốt cuộc đời m�nh, hiếm người n�o tặng t�i những lời ngay thẳng v� kh�n ngoan như thế. Vị đồng nghiệp ấy sau n�y cũng ch�nh l� người cố vấn quan trọng trong mọi kh�a cạnh cuộc sống của t�i.
Thật vậy, những người theo chủ nghĩa ph� ph�n d� tư duy c� sắc sảo thế n�o rồi cũng sớm bị qu�n l�ng. Lịch sử chỉ ghi danh những ai biết v� đời m� cống hiến v� tư.
Lời khuy�n qu� b�u từ anh bạn đồng nghiệp kh�ng chỉ hữu dụng trong ứng xử m� c�n gi�p ch�ng ta c� một con mắt nh�n người s�u sắc hơn. H�y chọn ở b�n những người ch�n th�nh, tốt bụng; những người khiến bạn cảm thấy m�nh tươi tốt, an vui. V� tr�nh xa những kẻ gai g�c, độc hại; những kẻ chỉ chờ bạn trở n�n t�n tạ, thấp b�.

Đ�U L� �BẠN�, Đ�U L� �BȔ?
Triết gia Cicero từng n�i: �Sức mạnh của t�nh bạn c� thể khiến sự thịnh vượng nảy nở, sinh s�i v� xua tan đi nghịch cảnh.� C�c nghi�n cứu gần đ�y cũng li�n tục chỉ ra rằng, duy chỉ c� t�nh người ấm �p mới c� thể l�m tan chảy những t�m hồn băng gi� nhất.
Tuy nhi�n đừng vội hấp tấp, như nh� thơ Max Ehrmann cũng từng khuy�n: �Thế giới n�y vốn đầy m�nh kh�e, h�y thận trọng.� C� lẽ những ai đ� từng trải nghiệm nỗi đau của sự phản bội sẽ hiểu được ngụ � trong c�u n�i n�y. N�n nhớ, những kẻ phản bội người kh�c được th� ho�n to�n c� thể đối xử với bạn tương tự. V� thế h�y b�nh tĩnh v� chọn bạn một c�ch thật chậm r�i. Để t�i cho bạn một gợi �, sự nhất qu�n trong h�nh vi c� thể l� dấu hiệu của một người bạn đ�ng tin cậy đấy.
L� một nh� t�m l� học, t�i đ� được đ�o tạo chuy�n s�u về c�ch chẩn đo�n h�nh vi của con người v� d�nh h�ng ng�n giờ để ho�n thiện c�c kỹ năng của m�nh. T�i thường xuy�n phải thực h�nh đ�nh gi� t�nh ch�nh trực, trung thực v� sự đ�ng tin cậy của một người qua c�c tờ đơn xin việc của họ hoặc c�c quy tr�nh kiểm tra an ninh. Nhưng bạn biết chăng, buổi học đắt gi� nhất với t�i lại ch�nh l� cuộc tr� chuyện chỉ vỏn vẹn trong v�ng 5 ph�t với tiến sĩ Henry Murray.
Tiến sĩ Henry Murray l� người đ� ph�t triển b�i Trắc nghiệm T�m l� theo chủ đề � the Thematic apperception test, một trong những b�i trắc nghiệm t�m l� được sử dụng rộng r�i nhất thế giới. Tuy vậy, �ng đ� từng t�m sự với t�i rằng, thật ra kh�ng c� b�i kiểm tra n�o hiệu quả hơn những c�u hỏi đời thường v� cụ thể.
Giả như bạn v� t�nh thấy một người quen l�m điều g� đ� rất đ�ng ngờ, kh�ng ph� hợp hoặc chỉ đơn giản l� kh�ng đ�ng, đừng vội bỏ qua h�nh vi đ� v� t�m c�ch b�o chữa gi�p họ. Cho ph�p t�i chia sẻ với bạn hai c�u hỏi hữu �ch nhất m� t�i đ� được học khi ph�n t�ch h�nh vi của một người n�o đ�.

H�y tự hỏi m�nh những c�u hỏi sau:
Họ đ� từng h�nh xử như vậy trước đ�y chưa? C�u trả lời sẽ gi�p bạn ph�n biệt đ�u l� một sai lầm nhất thời v� đ�u l� một th�i quen xấu đ� được dưỡng th�nh. Người ta n�i: �Sai một lần th� c� thể cho l� tai nạn. Nhưng lặp đi lặp lại lỗi sai đ� th� ch�nh l� sự lựa chọn�. V� nhờ đ� bạn c� thể nhận ra con người thật của họ.
Tiếp tục hỏi bản th�n: Loại người n�o thường h�nh xử như vậy? Hay cụ thể hơn: Loại người n�o l�m những việc m� người đ� vừa l�m? Trả lời được c�u hỏi n�y th� bạn đ� thấy được cốt l�i của vấn đề. Liệu đ�y c� phải l� loại người bạn muốn l�m quen, kết th�n, l�m đối t�c kinh doanh hay thậm ch� l� vợ hoặc chồng?
T�i cho rằng bằng c�ch suy nghĩ lời đ�p cho những c�u hỏi tr�n bạn sẽ biết được thế n�o l� một người c� t�nh c�ch độc hại v� người n�y c� xứng đ�ng với sự cảm th�ng của bạn hay kh�ng.

H�Y CẨN THẬN VỚI NHỮNG NGƯỜI ĐỘC HẠI
Bạn biết đấy, tr�n tr�i đất n�y, bầu kh� quyển m� ch�ng ta h�t thở h�ng ng�y vẫn lu�n tồn tại độc tố, v� x� hội lo�i người cũng vậy, vẫn lu�n c� những người độc hại. Chẳng ai muốn sống ở những nơi qu� kh� thở, vậy n�n, học c�ch nhận biết để tr�nh n� những người độc hại l� một kỹ năng thiết yếu m� bạn cần học c�ng sớm c�ng tốt.
Người độc hại l� những kẻ chuy�n gieo rắc bất hạnh v� khổ đau. Họ đầu độc tất cả mọi thứ họ tiếp x�c: từ người xung quanh cho đến m�i trường l�m việc, sự nghiệp, h�n nh�n v� đặc biệt l� con c�i. Kỳ lạ l� những người n�y hầu như miễn dịch với cảm gi�c hối lỗi v� cũng kh�ng bao giờ c� � định thay đổi theo hướng t�ch cực hơn. Họ thật sự kh�ng hề s�ng suốt.
Đến đ�y c� thể bạn sẽ nghĩ rằng t�i đang mi�u tả về những t�n tội phạm. Nhưng sự thật họ l� những người vẫn sống v� l�m việc với ch�ng ta h�ng ng�y.
C� �t nhất bốn loại người độc hại cơ bản: người hung hăng-�i kỷ, người giả tạo, người hay than phiền-ti�u cực v� người quyến rũ. Ch�ng ta h�y c�ng xem, bạn c� nhận ra người quen n�o trong số những người dưới đ�y kh�ng nh�.

NGƯỜI HUNG HĂNG-�I KỶ (THE NARCISSISTIC-AGGRESSIVE PERSON)
Những người n�y bề mặt nh�n th� rất c� t�nh, th� vị nhưng họ thường �ch kỷ, c� xu hướng mạo hiểm v� th�ch rủi ro. Kẻ hung hăng tỏ ra gi�u năng lượng v� t�ch cực nhưng thực chất l�c n�o cũng th�ch �p đảo người kh�c bằng lời n�i, v� đ�i khi bằng cả h�nh động. Họ c� xu hướng t�m kiếm bạn b� v� đối t�c kh�c giới v� đối tượng n�y lại c� xu hướng ngưỡng mộ họ. Người hung hăng tự cho bản th�n l� người quyết đo�n v� thật lạ l� họ kh�ng hề thấy m�nh hung hăng. � thức về quyền lợi c� nh�n qu� lớn khiến họ trở n�n v� c�ng �ch kỷ. Những người n�y hiển nhi�n chiếm đoạt tiện nghi của người kh�c như thể đ� l� một đặc �n được Ch�a ban cho.
Họ tu�n thủ c�c quy tắc v� luật lệ chỉ khi những thứ n�y kh�ng cản trở điều họ muốn l�m, c�n nếu kh�ng, họ cũng chẳng quan t�m. Nếu bạn l� người c� l�ng tự t�n thấp th� bạn ch�nh l� mục ti�u kiểu người n�y nhắm tới, thậm ch� đ�i khi bạn c�n bị họ thu h�t v� coi họ như người c� thể bảo vệ m�nh. Tuy nhi�n h�nh vi �bảo vệ� n�y rồi sẽ sớm bị thay thế bởi những bạo h�nh bằng lời n�i v� thể chất.

NGƯỜI GIẢ TẠO (FRENEMY)
Họ cư xử như một người bạn thực thụ, nhưng thật ra kh�ng phải. Bạn sẽ thấy những l�c bạn cần, họ đều tỏ ra sốt sắng. Nhưng bạn h�y cẩn thận. Mong muốn gi�p đỡ của họ kh�ng hề xuất ph�t từ sự vị tha hay thật l�ng quan t�m đến người kh�c. � thức về gi� trị bản th�n của những người giả tạo rất mạnh. Họ thường tận hưởng cảm gi�c được thấy m�nh vượt trội khi gi�p đỡ những người đang ở trong ho�n cảnh tồi tệ hơn họ.
Loại người n�y sẽ rất nhanh lộ r� bản chất khi bạn đạt được th�nh tựu n�o đ�. Họ bực bội, kh� chịu một c�ch kh�ng kiểm so�t v� ghen tị với bạn; người giả tạo kh�ng thể n�o thật l�ng dung nạp niềm vui v� th�nh c�ng của người kh�c được. Bạn sẽ thấy bỗng nhi�n họ trở n�n xa c�ch, thậm ch� tệ hơn l� cố gắng ph� hoại hạnh ph�c của bạn.
Thực chất những người n�y rất đ�ng thương. Họ thường xuy�n phải sống trong sự giả tạo v� bất an, t�m mọi c�ch để n�ng gi� trị của m�nh l�n bằng việc l�m th�n với những người họ cho l� kh�ng bằng m�nh.

NGƯỜI HAY THAN PHIỀN�TI�U CỰC
Loại người tiếp theo n�y dường như cũng kh�ng bao giờ thực sự được hạnh ph�c. Trong mắt họ chẳng c� g� l� tốt đẹp v� họ lu�n sẵn s�ng cho bạn thấy điều đ�. Thoạt nh�n họ c� vẻ dễ chịu, nhưng c�ng tiếp x�c l�u bạn sẽ thấy t�nh c�ch họ c�ng thất thường. Họ rất cố chấp v� hay �đ� xo�y� người kh�c. Những người n�y gặp ai cũng bu�ng lời ti�u cực để kiếm sự đồng t�nh v� c� được cảm gi�c �đồng bệnh tương l�n�.
Việc l�m n�y của họ thực chất l� h�nh vi g�y hấn nhưng được che đậy tinh vi để tr�nh bị đ�p trả. V� dụ c� người n�i với bạn: �N�y Gee, tớ thực sự th�ch chiếc đầm mới của cậu. H�nh như phong c�ch n�y rất phổ biến v�o 5, 10 năm trước th� phải.� R� r�ng người n�y đang mỉa mai bạn v� chiếc v�y lỗi thời nhưng nếu bị th�ch thức ngược lại họ sẽ chống chế: �nhưng tớ thật sự th�ch n�.� Nh�n chung, trong khi người kh�c đều nh�n đời qua những chiếc k�nh vạn hoa th� thế giới của họ lại lu�n phủ một m�u xam x�m.

NGƯỜI QUYẾN RŨ
C� những người lu�n chiếm vị tr� trung t�m của mọi bữa tiệc. Họ thu h�t, th� vị v� dĩ nhi�n đầy quyến rũ. Kh�ng lạ g� khi họ đồng thời cũng l� trung t�m của những rắc rối, thị phi. Những người n�y rất c� gu ăn mặc, th�ch l�m d�ng. Họ t�m mọi c�ch để l�i k�o sự ch� � về ph�a m�nh, đặc biệt l� từ người kh�c giới v� sẵn s�ng chấp nhận rủi ro.
Đ�ng buồn thay, những người n�y đa phần đều c� nội t�m yếu đuối. Họ b� đắp sự bất ổn v� dễ bị tổn thương bằng c�ch kho�c l�n m�nh c�i vẻ h�o nho�ng, xa hoa. Người quyến rũ lựa chọn sống một đời sống hời hợt v� cũng đ�nh gi� người kh�c dựa tr�n c�c ti�u ch� n�ng cạn. Việc người ta c� t�i sản bao nhi�u, bề ngo�i tr�ng như thế n�o v� quen biết những ai đối với họ rất quan trọng.
Thật kh�ng may cho họ, thời son trẻ của ai cũng kh�ng k�o d�i m�i m�i, người quyến rũ theo năm th�ng cũng sẽ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tuổi trung ni�n như bao người. Cơn kh�t được ch� � � liều thuốc cho sự bất an, rồi sẽ khiến họ trở th�nh những con thi�u th�n v� trở n�n rệu r�. Họ sẽ kh�ng ngừng hoang tưởng cho đến một ng�y nh�n lại đ� kh�ng c�n ai thật l�ng b�n cạnh.

CHỌN BẠN M� CHƠI
Bạn đ� học được c�ch nhận diện những người độc hại. Vậy b�y giờ ch�ng ta tiếp tục học c�ch đi t�m t�nh bạn ch�n ch�nh.
Chỉ cần ghi nhớ những điều đơn giản sau đ�y:
T�nh bạn bắt nguồn từ sự tin tưởng lẫn nhau.
T�nh bạn dựa tr�n sự thủy chung v� kh�ng c� ng�y đ�o hạn.
Bạn th�n kh�ng c� nghĩa l� ch�ng ta ng�y c�ng trở n�n xuề x�a với nhau. Ngược lại, c�ng th�n c�ng n�n tế nhị v� nh� nhặn.
Một người bạn tốt l� một người trung th�nh. Bạn h�y để � xem, những lời n�i xấu sau lưng người kh�c, bằng c�ch n�o đ� cuối c�ng cũng lại đến tai họ. Người bạn tốt d� thế n�o đi nữa cũng sẽ lu�n n�i lời tử tế về bạn với người kh�c, dẫu bạn kh�ng c� mặt ở đ�. Đồng thời khi h�nh xử như vậy họ cũng đang tạo dựng l�ng tin v� ấn tượng tốt đẹp từ những người xung quanh.
Người bạn đ�ch thực sẽ lu�n khuyến kh�ch bạn được l� ch�nh m�nh v� gi�p bạn nhận ra gi� trị của bản th�n. B�n cạnh những người n�y, bạn thấy m�nh như nở hoa, tr�n trề sinh lực v� đầy h�o hứng.
V� quan trọng nhất, người bạn ch�n ch�nh sẽ lu�n c� mặt l�c bạn cần. Kh�ng giống như kiểu người giả tạo, người bạn ch�n ch�nh sẽ gi�p đỡ bạn một c�ch v� tư m� kh�ng đ�i hỏi lại bất cứ điều g�. Người bạn ch�n ch�nh lu�n khiến bạn cảm thấy đủ đầy ngay cả khi bản th�n họ đang thiếu thốn.
Đọc đến đ�y, bạn c� ph�t hiện ra trước giờ m�nh c� rất nhiều �b� nhưng lại qu� �t �bạn� hay kh�ng? Thật ra điều n�y vốn rất phổ biến, chỉ l� ch�ng ta kh�ng ch� �. H�y nắm vững c�c nguy�n tắc tr�n, nếu chưa thể t�m thấy t�nh bạn đ�ch thực th� �t nhất bạn cũng kh�ng bị rơi v�o c�i �bẫy� của những người độc hại.
T�i liệu tham khảo
Millon, T. & Everly, G.S., Jr. (1985). Personality and its disorder. New York, NY: Wiley.
T�c giả: TS. George S. Everly, Jr.
Đỗ Ho�ng dịch

10-11-2024	#3
Gibbs R9 Tuyệt Đỉnh T�n Sư Join Date: Jan 2005 Posts: 35,937 Thanks: 30,494 Thanked 21,181 Times in 9,726 Posts Mentioned: 165 Post(s) Tagged: 0 Thread(s) Quoted: 820 Post(s) Rep Power: 85	Những kẻ tự cao, giả tạo v� hay ph�n n�n ch�nh l� những �con s�u� khiến c�c mối quan hệ của bạn trở th�nh th.ảm h.ọa. Dưới đ�y l� tư vấn của tiến sĩ George S. Everly, Jr., nh� t�m l� học người Mỹ, người c� c�c b�i viết định h�nh to lớn trong lĩnh vực can thiệp khủng hoảng t�m l� v� khả năng phục hồi của con người. V�o những năm đầu sự nghiệp của m�nh, t�i đ� c� dịp hợp t�c với một đồng nghiệp cấp cao để c�ng xin t�i trợ cho một dự �n nghi�n cứu. Khi l�m việc c�ng anh, t�i đặc biệt tỏ th�i độ chỉ tr�ch t�c giả của c�c b�i nghi�n cứu trước đ�y. Những tưởng sẽ nhận được sự đồng t�nh như thường thấy, kh�ng ngờ t�i lại vấp phải lời nhận x�t thẳng thừng từ người đồng nghiệp. C�ch anh n�i thật điềm tĩnh: �Tr�n đời n�y c� hai loại người, những người lu�n muốn đ�ng g�p v� những kẻ chỉ chuy�n đi gi�m pha. Cậu n�n nhớ, sự nghiệp v� cuộc sống của cậu được vun đắp dựa tr�n những nỗ lực của ch�nh bản th�n chứ kh�ng phải bằng c�ch ch� đạp th�nh quả của người kh�c. Mọi người c� tin tưởng cậu hay kh�ng phụ thuộc việc cậu chọn trở th�nh loại người n�o.� Suốt cuộc đời m�nh, hiếm người n�o tặng t�i những lời ngay thẳng v� kh�n ngoan như thế. Vị đồng nghiệp ấy sau n�y cũng ch�nh l� người cố vấn quan trọng trong mọi kh�a cạnh cuộc sống của t�i. Thật vậy, những người theo chủ nghĩa ph� ph�n d� tư duy c� sắc sảo thế n�o rồi cũng sớm bị qu�n l�ng. Lịch sử chỉ ghi danh những ai biết v� đời m� cống hiến v� tư. Lời khuy�n qu� b�u từ anh bạn đồng nghiệp kh�ng chỉ hữu dụng trong ứng xử m� c�n gi�p ch�ng ta c� một con mắt nh�n người s�u sắc hơn. H�y chọn ở b�n những người ch�n th�nh, tốt bụng; những người khiến bạn cảm thấy m�nh tươi tốt, an vui. V� tr�nh xa những kẻ gai g�c, độc hại; những kẻ chỉ chờ bạn trở n�n t�n tạ, thấp b�. Đ�U L� �BẠN�, Đ�U L� �BȔ? Triết gia Cicero từng n�i: �Sức mạnh của t�nh bạn c� thể khiến sự thịnh vượng nảy nở, sinh s�i v� xua tan đi nghịch cảnh.� C�c nghi�n cứu gần đ�y cũng li�n tục chỉ ra rằng, duy chỉ c� t�nh người ấm �p mới c� thể l�m tan chảy những t�m hồn băng gi� nhất. Tuy nhi�n đừng vội hấp tấp, như nh� thơ Max Ehrmann cũng từng khuy�n: �Thế giới n�y vốn đầy m�nh kh�e, h�y thận trọng.� C� lẽ những ai đ� từng trải nghiệm nỗi đau của sự phản bội sẽ hiểu được ngụ � trong c�u n�i n�y. N�n nhớ, những kẻ phản bội người kh�c được th� ho�n to�n c� thể đối xử với bạn tương tự. V� thế h�y b�nh tĩnh v� chọn bạn một c�ch thật chậm r�i. Để t�i cho bạn một gợi �, sự nhất qu�n trong h�nh vi c� thể l� dấu hiệu của một người bạn đ�ng tin cậy đấy. L� một nh� t�m l� học, t�i đ� được đ�o tạo chuy�n s�u về c�ch chẩn đo�n h�nh vi của con người v� d�nh h�ng ng�n giờ để ho�n thiện c�c kỹ năng của m�nh. T�i thường xuy�n phải thực h�nh đ�nh gi� t�nh ch�nh trực, trung thực v� sự đ�ng tin cậy của một người qua c�c tờ đơn xin việc của họ hoặc c�c quy tr�nh kiểm tra an ninh. Nhưng bạn biết chăng, buổi học đắt gi� nhất với t�i lại ch�nh l� cuộc tr� chuyện chỉ vỏn vẹn trong v�ng 5 ph�t với tiến sĩ Henry Murray. Tiến sĩ Henry Murray l� người đ� ph�t triển b�i Trắc nghiệm T�m l� theo chủ đề � the Thematic apperception test, một trong những b�i trắc nghiệm t�m l� được sử dụng rộng r�i nhất thế giới. Tuy vậy, �ng đ� từng t�m sự với t�i rằng, thật ra kh�ng c� b�i kiểm tra n�o hiệu quả hơn những c�u hỏi đời thường v� cụ thể. Giả như bạn v� t�nh thấy một người quen l�m điều g� đ� rất đ�ng ngờ, kh�ng ph� hợp hoặc chỉ đơn giản l� kh�ng đ�ng, đừng vội bỏ qua h�nh vi đ� v� t�m c�ch b�o chữa gi�p họ. Cho ph�p t�i chia sẻ với bạn hai c�u hỏi hữu �ch nhất m� t�i đ� được học khi ph�n t�ch h�nh vi của một người n�o đ�. H�y tự hỏi m�nh những c�u hỏi sau: Họ đ� từng h�nh xử như vậy trước đ�y chưa? C�u trả lời sẽ gi�p bạn ph�n biệt đ�u l� một sai lầm nhất thời v� đ�u l� một th�i quen xấu đ� được dưỡng th�nh. Người ta n�i: �Sai một lần th� c� thể cho l� tai nạn. Nhưng lặp đi lặp lại lỗi sai đ� th� ch�nh l� sự lựa chọn�. V� nhờ đ� bạn c� thể nhận ra con người thật của họ. Tiếp tục hỏi bản th�n: Loại người n�o thường h�nh xử như vậy? Hay cụ thể hơn: Loại người n�o l�m những việc m� người đ� vừa l�m? Trả lời được c�u hỏi n�y th� bạn đ� thấy được cốt l�i của vấn đề. Liệu đ�y c� phải l� loại người bạn muốn l�m quen, kết th�n, l�m đối t�c kinh doanh hay thậm ch� l� vợ hoặc chồng? T�i cho rằng bằng c�ch suy nghĩ lời đ�p cho những c�u hỏi tr�n bạn sẽ biết được thế n�o l� một người c� t�nh c�ch độc hại v� người n�y c� xứng đ�ng với sự cảm th�ng của bạn hay kh�ng. H�Y CẨN THẬN VỚI NHỮNG NGƯỜI ĐỘC HẠI Bạn biết đấy, tr�n tr�i đất n�y, bầu kh� quyển m� ch�ng ta h�t thở h�ng ng�y vẫn lu�n tồn tại độc tố, v� x� hội lo�i người cũng vậy, vẫn lu�n c� những người độc hại. Chẳng ai muốn sống ở những nơi qu� kh� thở, vậy n�n, học c�ch nhận biết để tr�nh n� những người độc hại l� một kỹ năng thiết yếu m� bạn cần học c�ng sớm c�ng tốt. Người độc hại l� những kẻ chuy�n gieo rắc bất hạnh v� khổ đau. Họ đầu độc tất cả mọi thứ họ tiếp x�c: từ người xung quanh cho đến m�i trường l�m việc, sự nghiệp, h�n nh�n v� đặc biệt l� con c�i. Kỳ lạ l� những người n�y hầu như miễn dịch với cảm gi�c hối lỗi v� cũng kh�ng bao giờ c� � định thay đổi theo hướng t�ch cực hơn. Họ thật sự kh�ng hề s�ng suốt. Đến đ�y c� thể bạn sẽ nghĩ rằng t�i đang mi�u tả về những t�n tội phạm. Nhưng sự thật họ l� những người vẫn sống v� l�m việc với ch�ng ta h�ng ng�y. C� �t nhất bốn loại người độc hại cơ bản: người hung hăng-�i kỷ, người giả tạo, người hay than phiền-ti�u cực v� người quyến rũ. Ch�ng ta h�y c�ng xem, bạn c� nhận ra người quen n�o trong số những người dưới đ�y kh�ng nh�. NGƯỜI HUNG HĂNG-�I KỶ (THE NARCISSISTIC-AGGRESSIVE PERSON) Những người n�y bề mặt nh�n th� rất c� t�nh, th� vị nhưng họ thường �ch kỷ, c� xu hướng mạo hiểm v� th�ch rủi ro. Kẻ hung hăng tỏ ra gi�u năng lượng v� t�ch cực nhưng thực chất l�c n�o cũng th�ch �p đảo người kh�c bằng lời n�i, v� đ�i khi bằng cả h�nh động. Họ c� xu hướng t�m kiếm bạn b� v� đối t�c kh�c giới v� đối tượng n�y lại c� xu hướng ngưỡng mộ họ. Người hung hăng tự cho bản th�n l� người quyết đo�n v� thật lạ l� họ kh�ng hề thấy m�nh hung hăng. � thức về quyền lợi c� nh�n qu� lớn khiến họ trở n�n v� c�ng �ch kỷ. Những người n�y hiển nhi�n chiếm đoạt tiện nghi của người kh�c như thể đ� l� một đặc �n được Ch�a ban cho. Họ tu�n thủ c�c quy tắc v� luật lệ chỉ khi những thứ n�y kh�ng cản trở điều họ muốn l�m, c�n nếu kh�ng, họ cũng chẳng quan t�m. Nếu bạn l� người c� l�ng tự t�n thấp th� bạn ch�nh l� mục ti�u kiểu người n�y nhắm tới, thậm ch� đ�i khi bạn c�n bị họ thu h�t v� coi họ như người c� thể bảo vệ m�nh. Tuy nhi�n h�nh vi �bảo vệ� n�y rồi sẽ sớm bị thay thế bởi những bạo h�nh bằng lời n�i v� thể chất. NGƯỜI GIẢ TẠO (FRENEMY) Họ cư xử như một người bạn thực thụ, nhưng thật ra kh�ng phải. Bạn sẽ thấy những l�c bạn cần, họ đều tỏ ra sốt sắng. Nhưng bạn h�y cẩn thận. Mong muốn gi�p đỡ của họ kh�ng hề xuất ph�t từ sự vị tha hay thật l�ng quan t�m đến người kh�c. � thức về gi� trị bản th�n của những người giả tạo rất mạnh. Họ thường tận hưởng cảm gi�c được thấy m�nh vượt trội khi gi�p đỡ những người đang ở trong ho�n cảnh tồi tệ hơn họ. Loại người n�y sẽ rất nhanh lộ r� bản chất khi bạn đạt được th�nh tựu n�o đ�. Họ bực bội, kh� chịu một c�ch kh�ng kiểm so�t v� ghen tị với bạn; người giả tạo kh�ng thể n�o thật l�ng dung nạp niềm vui v� th�nh c�ng của người kh�c được. Bạn sẽ thấy bỗng nhi�n họ trở n�n xa c�ch, thậm ch� tệ hơn l� cố gắng ph� hoại hạnh ph�c của bạn. Thực chất những người n�y rất đ�ng thương. Họ thường xuy�n phải sống trong sự giả tạo v� bất an, t�m mọi c�ch để n�ng gi� trị của m�nh l�n bằng việc l�m th�n với những người họ cho l� kh�ng bằng m�nh. NGƯỜI HAY THAN PHIỀN�TI�U CỰC Loại người tiếp theo n�y dường như cũng kh�ng bao giờ thực sự được hạnh ph�c. Trong mắt họ chẳng c� g� l� tốt đẹp v� họ lu�n sẵn s�ng cho bạn thấy điều đ�. Thoạt nh�n họ c� vẻ dễ chịu, nhưng c�ng tiếp x�c l�u bạn sẽ thấy t�nh c�ch họ c�ng thất thường. Họ rất cố chấp v� hay �đ� xo�y� người kh�c. Những người n�y gặp ai cũng bu�ng lời ti�u cực để kiếm sự đồng t�nh v� c� được cảm gi�c �đồng bệnh tương l�n�. Việc l�m n�y của họ thực chất l� h�nh vi g�y hấn nhưng được che đậy tinh vi để tr�nh bị đ�p trả. V� dụ c� người n�i với bạn: �N�y Gee, tớ thực sự th�ch chiếc đầm mới của cậu. H�nh như phong c�ch n�y rất phổ biến v�o 5, 10 năm trước th� phải.� R� r�ng người n�y đang mỉa mai bạn v� chiếc v�y lỗi thời nhưng nếu bị th�ch thức ngược lại họ sẽ chống chế: �nhưng tớ thật sự th�ch n�.� Nh�n chung, trong khi người kh�c đều nh�n đời qua những chiếc k�nh vạn hoa th� thế giới của họ lại lu�n phủ một m�u xam x�m. NGƯỜI QUYẾN RŨ C� những người lu�n chiếm vị tr� trung t�m của mọi bữa tiệc. Họ thu h�t, th� vị v� dĩ nhi�n đầy quyến rũ. Kh�ng lạ g� khi họ đồng thời cũng l� trung t�m của những rắc rối, thị phi. Những người n�y rất c� gu ăn mặc, th�ch l�m d�ng. Họ t�m mọi c�ch để l�i k�o sự ch� � về ph�a m�nh, đặc biệt l� từ người kh�c giới v� sẵn s�ng chấp nhận rủi ro. Đ�ng buồn thay, những người n�y đa phần đều c� nội t�m yếu đuối. Họ b� đắp sự bất ổn v� dễ bị tổn thương bằng c�ch kho�c l�n m�nh c�i vẻ h�o nho�ng, xa hoa. Người quyến rũ lựa chọn sống một đời sống hời hợt v� cũng đ�nh gi� người kh�c dựa tr�n c�c ti�u ch� n�ng cạn. Việc người ta c� t�i sản bao nhi�u, bề ngo�i tr�ng như thế n�o v� quen biết những ai đối với họ rất quan trọng. Thật kh�ng may cho họ, thời son trẻ của ai cũng kh�ng k�o d�i m�i m�i, người quyến rũ theo năm th�ng cũng sẽ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tuổi trung ni�n như bao người. Cơn kh�t được ch� � � liều thuốc cho sự bất an, rồi sẽ khiến họ trở th�nh những con thi�u th�n v� trở n�n rệu r�. Họ sẽ kh�ng ngừng hoang tưởng cho đến một ng�y nh�n lại đ� kh�ng c�n ai thật l�ng b�n cạnh. CHỌN BẠN M� CHƠI Bạn đ� học được c�ch nhận diện những người độc hại. Vậy b�y giờ ch�ng ta tiếp tục học c�ch đi t�m t�nh bạn ch�n ch�nh. Chỉ cần ghi nhớ những điều đơn giản sau đ�y: T�nh bạn bắt nguồn từ sự tin tưởng lẫn nhau. T�nh bạn dựa tr�n sự thủy chung v� kh�ng c� ng�y đ�o hạn. Bạn th�n kh�ng c� nghĩa l� ch�ng ta ng�y c�ng trở n�n xuề x�a với nhau. Ngược lại, c�ng th�n c�ng n�n tế nhị v� nh� nhặn. Một người bạn tốt l� một người trung th�nh. Bạn h�y để � xem, những lời n�i xấu sau lưng người kh�c, bằng c�ch n�o đ� cuối c�ng cũng lại đến tai họ. Người bạn tốt d� thế n�o đi nữa cũng sẽ lu�n n�i lời tử tế về bạn với người kh�c, dẫu bạn kh�ng c� mặt ở đ�. Đồng thời khi h�nh xử như vậy họ cũng đang tạo dựng l�ng tin v� ấn tượng tốt đẹp từ những người xung quanh. Người bạn đ�ch thực sẽ lu�n khuyến kh�ch bạn được l� ch�nh m�nh v� gi�p bạn nhận ra gi� trị của bản th�n. B�n cạnh những người n�y, bạn thấy m�nh như nở hoa, tr�n trề sinh lực v� đầy h�o hứng. V� quan trọng nhất, người bạn ch�n ch�nh sẽ lu�n c� mặt l�c bạn cần. Kh�ng giống như kiểu người giả tạo, người bạn ch�n ch�nh sẽ gi�p đỡ bạn một c�ch v� tư m� kh�ng đ�i hỏi lại bất cứ điều g�. Người bạn ch�n ch�nh lu�n khiến bạn cảm thấy đủ đầy ngay cả khi bản th�n họ đang thiếu thốn. Đọc đến đ�y, bạn c� ph�t hiện ra trước giờ m�nh c� rất nhiều �b� nhưng lại qu� �t �bạn� hay kh�ng? Thật ra điều n�y vốn rất phổ biến, chỉ l� ch�ng ta kh�ng ch� �. H�y nắm vững c�c nguy�n tắc tr�n, nếu chưa thể t�m thấy t�nh bạn đ�ch thực th� �t nhất bạn cũng kh�ng bị rơi v�o c�i �bẫy� của những người độc hại. T�i liệu tham khảo Millon, T. & Everly, G.S., Jr. (1985). Personality and its disorder. New York, NY: Wiley. T�c giả: TS. George S. Everly, Jr. Đỗ Ho�ng dịch __________________