Văn hóa “đéo”
Tác giả: Hà Lệ Nhân
Lần đầu tiên, mới tới Hà Nội, tôi không khỏi bỡ ngỡ, khi t́m nhà của một người quen làm trưởng một khu phố văn hóa. Vào một con hẻm, tôi gặp một ông cụ đi ngược chiều, tôi lễ phép hỏi thăm nhà bạn tôi, ông cụ nghễnh ngăng nghe tôi nhắc lại câu hỏi hai ba lần, ông lấy tay nghiêng một bên tai và lắc đầu trả lời: "Tôi… đéo hiểu ông nói ǵ cả!" Tôi không buồn, đi tiếp.
Thấy có mấy đứa trẻ con đang nô đùa ngoài ngơ, tôi hỏi: “Này các cháu có biết nhà ông trưởng khu phố văn hóa ở đâu không?”
Một đứa bé trai, trạc trên dưới 10 tuổi, ngước nh́n tôi bằng ánh mắt xấc láo, ranh mănh, đáp gọn lỏn: "Biết, nhưng đéo chỉ!"
Tôi lắc đầu đi sâu vào ngơ văn hóa, gặp một thanh niên hỏi: "Anh ơi, anh có biết nhà ông trưởng khu phố văn hóa này ở chỗ nào không anh?”
Gă trẻ tuổi này chẳng thèm ḍm ngó ǵ đến tôi, trả lời cộc lốc: "Đéo biết!"
Khi gặp ông trưởng khu phố văn hóa, tôi đem chuyện này kể cho ông ta nghe với lời than thở: “Anh ạ, các bậc phụ huynh ở đây đă không dạy dỗ con em hay sao mà để chúng nó ăn nói với người khách lạ, thô bỉ đến thế hả anh?”
Chẳng cần suy nghĩ ǵ, ông trưởng khu phố văn hóa đă thuận miệng trả lời tôi ngay: "Có dạy đấy chứ, nhưng chúng nó đéo nghe!"
Lúc ấy cô con gái của ông bạn tôi là cô giáo, dạy môn văn, vừa đi dạy về và tôi đem chuyện ấy ra kể lại. Thay v́ trả lời trực tiếp cho tôi, cô giáo xin phép thuật lại một chuyện như sau:
Hôm ấy cháu giảng bài văn, có đoạn kể thành tích anh hùng và dũng cảm của nhân dân ta đă đánh gục Tây, đánh nhào Mỹ v.v… Cuối cùng, cháu kêu một em học tṛ trai lớn nhất lớp, bảo nó cắt nghĩa hai chữ: dũng cảm là ǵ? Nó đứng lên suy nghĩ một lúc rồi đáp gọn lỏn:"Nghĩa là… là…đéo sợ!"
Sau đó cháu lại có cuộc tiếp xúc với ông thứ trưởng về định hướng giáo dục XHCN, liền đem chuyện thằng bé học tṛ đă cắt nghĩa 2 chữ Dũng cảm là: đéo sợ, cho ông nghe. Nghe xong, ông thứ trưởng tỏ vẻ đăm chiêu, ra điều suy nghĩ lung lắm. Cuối cùng, ông nghiêm nghị nh́n cháu, rồi gật gù như một triết gia uyên bác vừa khám phá ra một chân lư, chậm răi đáp:
- Ừ, mà nó cắt nghĩa như thế cũng đéo sai!
- !!!
- Đấy, bây giờ luân lư, đạo đức của con người như thế đấy. Đất nước kiểu nầy thật là đéo khá!