Công an ngăn người dân chụp ảnh một cuộc biểu t́nh chống Trung Quốc tại Việt Nam.
Biểu t́nh đang biến thành bạo động và gây hỗn loạn ở nhiều nơi trên nước Mỹ, nhưng vẫn mang lại nhiều cảm hứng lẫn tranh căi về quyền biểu t́nh và giá trị của tự do trong cộng đồng mạng xă hội tại Việt Nam.
So sánh giữa vụ đụng độ mới nhất giữa lực lượng công an và người dân tại Việt Nam dẫn đến chết người là vụ Đồng Tâm với vụ biểu t́nh đang diễn ra tại Mỹ v́ cái chết của George Floyd – một người da đen bị cảnh sát da trắng người Mỹ gh́ cổ dẫn đến tử vong – Will Nguyễn, một người Mỹ gốc Việt từng tham gia biểu t́nh, bị bắt và bị trục xuất khỏi Việt Nam vào năm 2018, cho rằng yếu tố góp phần tạo ra tất cả các khác biệt trong hai trường hợp ở hai quốc gia là sự hiện diện của “một nền báo chí độc lập”.
“Ở Mỹ, chúng ta thấy nhiều có cơ quan truyền thông tường tŕnh những vụ hành xử tàn bạo của cảnh sát. Người dân, do được thông tin chính xác về những ǵ xảy ra, sau đó có thể gây áp lực lên chính quyền để đ̣i hỏi giải quyết bất công. Trong khi ở Việt Nam, chúng ta không có nhiều tiếng nói để buộc chính quyền phải chịu trách nhiệm. Việc t́m hiểu thông tin, chứng cứ trên thực tế rất khó khăn, nên cũng khó có công lư”, Will Nguyễn nói với VOA.
Người dân Đồng Tâm biểu t́nh đ̣i quyền lợi về đất đai.
Hàng chục ngàn người đă xuống đường biểu t́nh vào cuối tuần qua trên khắp nước Mỹ và ngay trước Nhà Trắng, khiến Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và gia đ́nh phải xuống hầm trú ẩn một thời gian ngắn, CNN dẫn nguồn tin từ quan chức Mỹ cho hay.
Thông tin này và nhiều h́nh ảnh hỗn loạn của các cuộc biểu t́nh tại Mỹ đều được báo chí Việt Nam cập nhật chi tiết và liên tục, gây ra các cuộc tranh luận và so sánh trong cộng đồng mạng xă hội về sự khác biệt giữa biểu t́nh tại Việt Nam và tại Mỹ.
Đồng quan điểm với Will Nguyễn, Nguyễn Phúc Gia Huy – một nghệ sĩ diễn hài độc thoại và Vlogger được biết tiếng tại Việt Nam – nhận định trên Facebook cá nhân rằng “CHÍNH NGƯỜI MỸ đang ĐƯA TIN cho THẾ GIỚI thấy MỸ TỒI TỆ thế nào. Để làm ǵ? Để LĂNH ĐẠO MỸ phải T̀M CÁCH làm cho HẾT TỒI TỆ”.
Vlogger này nói thêm rằng ở nước Mỹ không có chuyện “giơ tay cao, khẽ giơ chân quá trớn” rồi “xử lí sau, khiển trách, kiểm điểm”, mà cảnh sát bị bắt ngay sau khi gây chết người.
“Và không hề có chuyện giựt phone đang ghi h́nh, không hề có chuyện phạt toà soạn báo, phạt phóng viên, phạt người dân v́ đă đưa h́nh ảnh xấu xí của Mỹ cho thế giới thấy”, Vlogger của kênh “Dưa Leo” nhận xét.
Trong khi đó, Trịnh Kim Tiến, người từng trải nghiệm quá tŕnh đ̣i công lư cho bố là ông Trịnh Xuân Tùng, người đă bị công an đánh vào cổ dẫn đến tử vong vào năm 2011, nói với VOA rằng tại Việt Nam, người dân “không có điều kiện để đi t́m công lư như bên Mỹ”.
“Ở Việt Nam khác với Mỹ là khi có người dân chết mà liên quan đến công an, th́ họ không có các (video) clip hay bằng chứng để đưa ra trước công luận. Rất ít bằng chứng được đưa ra trước công luận bởi v́ không có sự giám sát độc lập cũng như việc những người xung quanh không dám đứng ra làm chứng”.
Người phụ nữ đă biến thành “nhà hoạt động” bảo vệ nhân quyền tại Việt Nam sau cái chết của bố nói thêm với VOA rằng: “Rất nhiều trường hợp người dân đă không thể đưa ra kêu cầu công lư v́ khi họ biểu t́nh để đ̣i hỏi công lư cho việc người dân bị đánh chết th́ lập tức những tham gia biểu t́nh bị quy kết vào các tội danh như chống người thi hành công vụ và phá hoại”.
Trên các diễn đàn mạng xă hội, nhiều người Việt cũng lên án những hành động cướp bóc, bạo lực, biến biểu t́nh ôn hoà trở thành bạo loạn tại một số nơi trên nước Mỹ. Nhưng như nhận xét của Tuấn Khôi, một người dân tại Vũng Tàu, với VOA, nhiều người cho rằng biểu t́nh ở Mỹ “là chuyện quá đỗi b́nh thường với một đất nước tự do”.
“Đó là quyền đáng có của mỗi công dân, chính quyền ở Mỹ dựa vào điều đó để cải thiện đất nước”, anh Tuấn Khôi nói.
Will Nguyễn tham gia cuộc biểu t́nh phản đối Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng tại Việt Nam vào tháng 6/2018.
Trong những năm gần đây, sau nhiều sự kiện lớn người dân xuống đường biểu t́nh chống Trung Quốc, phản đối Formosa gây ô nhiễm môi trường, phản đối dự luật đặc khu…, nhu cầu cần có Luật biểu t́nh tại Việt Nam đă được nhiều tầng lớp người dân lên tiếng và thúc đẩy.
Tuy nhiên, sau nhiều lần tŕ hoăn, tại cuộc họp Quốc hội vào tháng trước, Bộ Công an viện lư do luật này “ảnh hưởng rất lớn đến đời sống xă hội, được quần chúng nhân dân rất quan tâm” nên cần phải có thời gian “nghiên cứu kỹ, bảo đảm chất lượng, phù hợp với thực tiễn, không để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng sự thiếu chặt chẽ của luật mà xuyên tạc, hoạt động chống phá”, đồng thời phải hoàn thiện các luật liên quan như Luật T́nh trạng khẩn cấp, Luật Quản lư sử dụng vũ khí…
Kết quả là, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chưa đưa dự án Luật biểu t́nh vào chương tŕnh làm việc năm 2021, và dự luật tiếp tục rơi vào t́nh trạng “hoăn vô thời hạn” khi nhiệm kỳ Quốc hội khoá XIV sắp kết thúc.
“Thoạt nh́n, có vẻ như nguyên nhân gốc rễ của cái cuộc biểu t́nh là hoàn toàn khác nhau”, ông Will Nguyễn so sánh các cuộc biểu t́nh ở Việt Nam và ở Mỹ. “Ở Việt Nam, đó là dự luật đang được xem xét tại Quốc hội. Ở Mỹ, biểu t́nh là để phản đối chủ nghĩa phân biệt chủng tộc. Nhưng phân tích sâu hơn cho thấy cả hai sự kiện đều liên quan đến các vấn đề cốt lơi, nhạy cảm đă tồn tại kể từ khi lập quốc: Tại Việt Nam, nguy cơ mất chủ quyền khiến mọi người xuống đường; Ở Mỹ, đó là lư tưởng chưa được hoàn thành, là mọi người sinh ra đều có quyền b́nh đẳng”.
Thạc sĩ Chính sách Công của Đại học Quốc gia Singapore nói thêm rằng “trong khi quyền biểu t́nh được đảm bảo bởi Hiến pháp của cả hai quốc gia, th́ chỉ có ở Việt Nam, biểu t́nh vẫn bị xem là ‘bất hợp pháp’”.
Theo Will Nguyễn, đây chính là lúc mà các nhà lập pháp Việt Nam nên “trả nợ người dân” bằng cách đưa ra Luật biểu t́nh để họ có thể thực thi các quyền căn bản của ḿnh.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
