Kế hoạch tái thiết kinh tế 750 tỷ euro hậu Covid-19 là bài toán trắc nghiệm về sự đoàn kết của Liên Hiệp Châu Âu. Khối này đang khẩn cấp cần một kế hoạch chấn hưng kinh tế, nhưng sau gần nửa năm thương lượng và bốn ngày đàm phán gay go tại thượng đỉnh Bruxelles lần này, các bên vẫn tiếp tục căi vă về một gói kích cầu trị giá chưa đầy 5 % GDP của toàn khối.
Tê liệt về chính trị đó càng làm sứt mẻ thêm uy tín của khối Liên Âu. Nh́n từ bên ngoài liệu rằng Bruxelles có thể chung một tiếng nói khi đàm phán thương mại với Hoa Kỳ ? Liệu Liên Hiệp Châu Âu có thể cưỡng lại các đ̣n chia để trị của Trung Quốc ? Đó là chưa kể Nga cũng như Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không bỏ lỡ cơ hội khai thác những chia rẽ trong nội bộ Liên Âu v́ những mục tiêu chiến lược, hay đơn giản là để mặc cả về chính sách nhập cư.
Ngay từ mùa xuân vừa qua, Nhật Bản đă ban hành gói kích cầu 1.000, rồi 2.000 tỷ đô la, bơm thêm gần 40 % GDP vào guồng máy kinh tế để khắc phục hậu quả của dịch Covid-19. Tại Hoa Kỳ, vài tuần sau khi dịch bệnh bùng phát, tổng thống Trump ngay từ cuối tháng 3/2020 đă kư sắc lệnh về một kế hoạch chấn hưng kinh tế 2.000 tỷ đô la (khoảng 10 % GDP của Mỹ). Ngay cả tâm dịch là Trung Quốc, không ồn ào, nhưng cũng đă can thiệp dưới nhiều h́nh thức để cứu văn t́nh thế.
Trong khi đó, Liên Hiệp Châu Âu măi đến giữa mùa hè năm nay vẫn chưa thoát khỏi những ṿng đàm phán triền miên. Các thống kê báo động là trong trường hợp khả quan nhất, GDP của Liên Âu sẽ giảm hơn 8 % trong năm nay, hàng chục triệu người có nguy cơ mất việc. Những thành tích kinh tế đạt được trong bảy năm qua phút chốc đă bị virus corona cuốn trôi. Thế nhưng, sau gần nửa năm dịch Covid-19 hoành hành, sau nhiều cuộc họp qua cầu truyền h́nh, lănh đạo 27 nước trong khối mới trực tiếp gặp lại nhau tại Bruxelles trong phiên họp ban đầu dự trù trong hai ngày 17 và 18/07/2020. Nhưng bốn ngày sau, tương lai gói kích cầu 750 tỷ euro vẫn mịt mờ. Thượng đỉnh được kéo dài thêm 1 ngày, rồi 2 ngày.
Một nhà ngoại giao châu Âu xin giấu tên nhận định, cung hội nghị Bruxelles đang trở thành « đấu trường » giữa một bên là những nước chủ trương thắt lưng buộc bụng gồm Hà Lan, Áo, Thụy Điển, Đan Mạch và trong một chừng mực nào đó là Phần Lan, và bên kia là các quốc gia đang nóng ḷng đợi được Liên Âu giúp đỡ. Trong số này có Ư, Tây Ban Nha và Pháp, những thành viên bị Covid-19 tấn công mạnh nhất trong khối. Một điểm đáng chú ư là khác với những đợt khủng hoảng trước đây, lần này nhóm cần được trợ giúp đă được sự ủng hộ quư giá của Đức, vốn là thành viên chặt chẽ nhất trong khối trong việc chi tiêu ngân sách chung, như ta đă thấy qua cuộc khủng hoảng tài chính Hy Lạp 10 năm trước đây. Thủ tướng Luxembourg Xavier Bettel nh́n nhận trong 7 năm lui tới Bruxelles, ông chưa bao giờ « trông thấy nhiều điểm bất đồng như Mặt trăng với Mặt trời » mà mỗi phe đang quyết chí bảo vệ đến cùng như tại thượng đỉnh lần này.
Điều đáng tiếc thứ hai là Liên Âu lao vào một cuộc đấu huynh đệ tương tàn về số tiền 750 tỷ euro tái thiết kinh tế về khoản đóng góp vào ngân sách chung 1.075 tỷ euro cho giai đoạn 2021-2027, trong khi đó là những khoản tiền tương đối nhỏ so với tiềm lực tài chính của Mỹ, Nhật hay Trung Quốc. Nhưng nguy hiểm hơn nữa là trong lúc Liên Âu so găng th́ các đối thủ và kể cả đối tác của Bruxelles không lăng phí thời gian để đi tiếp những nước cờ quan trọng. Chỉ riêng về thương mại và kinh tế, Bruxelles đang cần dồn nỗ lực để đàm phán với Anh về giai đoạn hậu Brexit; Liên Âu vẫn trong tầm ngắm của Nhà Trắng trên bàn cờ thương mại. Trung Quốc th́ vẫn tiếp tục mở rộng ảnh hưởng trên Lục Địa Già bằng nhiều ngả.
Bài học sau cùng từ các cuộc đọ sức triền miên về ngân sách của châu Âu lần này có lẽ liên quan nhiều hơn đến vế chính trị của bản thân Liên Âu. Việc nhóm 4 hay 5 nước chủ trương thắt lưng buộc bụng đ̣i được quyền giám sát các số tiền viện trợ cho các thành viên trong khối khắc phục hậu quả Covid-19 đang khơi dậy kinh nghiệm đau thương của Hy Lạp, khi Athens phải ngửa tay xin Châu Âu giúp đỡ hồi đầu những năm 2010. Để đổi lấy hai gói hỗ trợ của châu Âu, Hy Lạp đă gần như mất quyền định đoạt về mọi biện pháp kinh tế, từ việc tăng lương hưu cho đến điều chỉnh các khoản trợ cấp xă hội … Hệ quả kèm theo là Hy Lạp đă ngả vào ṿng tay của Nga và nhất là của Trung Quốc. Hy vọng rằng sự ích kỷ của một số thành viên Liên Âu 10 năm trước đây sẽ không bị lập lại lần này.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Không t́m được tiếng nói chung, nhược điểm lớn nhất của Liên Hiệp Châu Âu
