Cái chết của thủ lĩnh Hezbolla tác động ra sao đến tình hình Trung Đông?

[Romano]

Quân đội Israel hôm 28/9 tuyên bố đã tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah Nasrallah trong một cuộc không kích ở ngoại ô phía nam thủ đô Beirut, Lebanon vào ngày hôm trước. Tuy nhiên, vấn đề chưa thể được giải quyết.

Vụ ám sát được lên kế hoạch tỉ mỉ
Theo báo Times of Israel và các cơ quan truyền thông khác, từ tối 27 đến sáng sớm ngày 28/9 theo giờ địa phương, Lực lượng Phòng vệ Israel đã không kích các mục tiêu của Hezbollah ở ngoại ô Beirut, thủ đô Lebanon.

Ngày 28/9, quân đội Israel và Hezbollah lần lượt xác nhận thủ lĩnh Nasrallah đã thiệt mạng trong vụ tấn công.Thiếu tướng Daniel Hagari, người phát ngôn của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết cuộc không kích nhằm vào Nasrallah được tiến hành dựa trên nhiều năm theo dõi và "thông tin tình báo theo thời gian thực".

Iran lên án mạnh mẽ cuộc không kích này của quân đội Israel và cảnh báo Israel đã vượt qua "ranh giới đỏ". Tổng thống Masoud Pezeshkian tuyên bố cuộc tấn công của Israel vào Beirut là tội ác chiến tranh rõ ràng.

Trong vụ tấn công ám sát ông Nasrallah, các máy bay Israel đã phóng 83 quả bom dẫn đường JDAM GBU-31, phá hủy trụ sở Hezbollah. Căn hầm nơi thủ lĩnh Nasrallah trú ngụ nằm ở độ sâu 30 mét dưới lòng đất, nhưng nó không thể trụ nổi trước những trái bom liên tiếp của Israel.Các nguồn tin của Iran cho biết, trong vụ Israel tập kích nhắm vào Nasrallah, một nhóm sĩ quan và chỉ huy lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran cũng thiệt mạng, trong đó có Chuẩn tướng Abbas Nilfrushan, Phó chỉ huy hoạt động của Vệ binh Cách mạng và quyền chỉ huy lực lượng người Kurd ở Syria và Lebanon. Cấp bậc quân hàm cao nhất ở Iran là Thiếu tướng nên vị Chuẩn tướng này có vai trò không hề nhỏ.

Theo Đài phát thanh quân đội Israel, cơ quan tình báo Israel đã biết trước vị trí của trụ sở Hezbollah ở Beirut, nơi Nasrallah trú ngụ, và Không quân Israel đã điều động một số lượng lớn máy bay chiến đấu F-15 vào ngày 27/9 (có tin nói có cả các máy bay chiến đấu F-35 tham gia), tổng cộng có tới hơn 80 quả bom xuyên, nặng 2.000 paon (907kg) đã được thả xuống tòa nhà nơi có trụ sở này.

Không quân Israel cũng công bố đoạn video ghi lại cảnh máy bay chiến đấu F-15 tham gia chiến dịch ném bom ngày 27/9 cất cánh với bom JDAM do Mỹ sản xuất.

Ngay từ cuối tháng 6 năm nay, các cơ quan truyền thông Mỹ đã đưa tin kể từ khi bùng nổ vòng xung đột Palestine-Israel ngày 7/10 năm ngoái, Mỹ đã chuyển giao ít nhất 14.000 quả bom MK-84 nặng 2.000 pound, 6.500 quả bom 500 pound và 1.000 quả bom xuyên chống hầm ngầm cho Israel, 2.600 quả bom đường kính nhỏ SDB và khoảng 3.000 tên lửa chống tăng Hellfire.

Hầu hết chỉ huy cấp cao của Hezbollah đều bị loại bỏ
Ngoài Nasrallah, một chỉ huy cấp cao của Hezbollah là Ali Karki và những người khác cũng thiệt mạng trong các cuộc không kích của Israel. Có tin nói cuộc không kích ngày 27/9 của Israel đã giết chết tổng cộng 11 người, có thể tất cả đều là quan chức cấp cao của Hezbollah hoặc những người bên cạnh họ.

Theo thông tin được truyền thông Israel đưa ra, sau vụ thủ lĩnh Nasrallah bị sát hại, toàn bộ 18 thủ lĩnh cấp cao chủ chốt của Hezbollah ở Lebanon đều đã bị quân đội Israel sát hại hoặc ám sát.

Vấn đề này chưa được Hezbollah xác nhận, nhưng các nguồn tin từ Iran cho biết, Abbas Nirfushan, phó chỉ huy "Lực lượng Quds" thuộc Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran và chỉ huy chi nhánh Lebanon của "Lữ đoàn Quds", cũng có mặt ở đó và thiệt mạng trong cuộc không kích.

Thực tế cho thấy vụ rò rỉ thông tin tình báo này có thể là một vấn đề với Iran. Bởi hầu như tất cả những đòn lớn mà Hamas và Hezbollah phải gánh chịu trong những năm gần đây đều liên quan đến Iran.

Chẳng hạn, các máy nhắn tin liên quan đến vụ nổ ở Lebanon mới đây đã được Hezbollah mua thông qua Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran. Hay ngày 31/7 năm nay, Ismail Haniyeh, nhà lãnh đạo chính trị Hamas và một vệ sĩ đã bị tấn công và thiệt mạng tại một khách sạn ở Tehran, thủ đô của Iran.

Điều này cho thấy xã hội Iran đã bị các cơ quan tình báo Israel và phương Tây thâm nhập rất sâu và rộng.

Tình hình Trung Đông sẽ ngày càng nóng lên?
Tuy nhiên, cuộc tấn công thủ lĩnh Nasrallah dường như không phải là dấu chấm hết cho các hành động của Israel.

Theo hãng tin Pháp AFP, quân đội Israel cho biết trong một tuyên bố ngày 28/9 rằng họ đã thực hiện "các cuộc tấn công quy mô lớn" vào hơn chục mục tiêu của Hezbollah trong ngày hôm đó.

Hezbollah cho biết họ đã thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa từ Lebanon vào miền bắc Israel. Tờ New York Times viết, việc Nasrallah bị tiêu diệt là một bước leo thang lớn trong cuộc tấn công mở rộng nhanh chóng của Israel chống lại Hezbollah trong hai tuần qua, có thể phát triển thành một cuộc chiến tranh toàn diện trong khu vực.

Vào ngày 28/9, theo giờ địa phương, Israel tiếp tục thực hiện thêm một vụ ám sát, giết chết Hassan Khalil Yassin, người kế nhiệm ông Nasrallah.

Với thời gian nắm quyền chưa đầy 24 giờ, đây là nhiệm kỳ thủ lĩnh thời gian ngắn nhất của bất kỳ tổ chức khủng bố lớn nào, có thể coi là kỷ lục Guinness mới. Giờ đây có ý kiến nói rằng Iran và Hezbolla không còn tìm được ai dám đảm nhận vị trí này nữa.

Ngày tổ chức tang lễ của ông Nasrallah vẫn chưa được xác định. Người ta ước tính sẽ khó ấn định ngày cụ thể cho đến khi chiến tranh kết thúc, bởi Israel sẽ không cho Hezbollah có không gian hoạt động công khai. Còn Hezbollah cũng sẽ không bao giờ ngu ngốc đến mức mất thêm vài người trong đám tang của Nasrallah.

Với tư cách là chỉ huy đơn vị tình báo của Hezbollah, Khalil Yassin chịu trách nhiệm lãnh đạo một đội đặc nhiệm tình báo xác định và định vị các địa điểm quân sự và dân sự ở Israel làm mục tiêu tấn công. Vai trò của Yassin tương tự tướng Soleimani của Iran.

Đây có thể là một trong những nguyên nhân khiến tân tổng thống Iran Masoud Pezeshkian tỏ ra “mềm mỏng” với Israel và phương Tây khi ông tham dự Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, Mỹ mới đây. Ông cho rằng Iran không có ý định gây chiến với Israel nhưng Israel đang tìm cách lôi kéo Iran vào cuộc xung đột và Iran sẵn sàng đàm phán để nối lại việc thực hiện thỏa thuận toàn diện về vấn đề hạt nhân Iran.

Sau cuộc tấn công này, khả năng cao là Hezbollah sẽ không nhượng bộ. Hezbollah mạnh hơn Hamas rất nhiều. Diện tích Dải Gaza chỉ khoảng 300 km2. Tổng số binh sĩ Hamas trước chiến tranh là hơn 10.000 người, trong khi Lebanon diện tích khoảng 10.000 km2. Hezbollah tuyên bố có 100.000 binh sĩ, người ngoài đồn đoán lực lượng chiến đấu có thể có 50.000 người.

Hamas đã chiến đấu gần một năm và vẫn chưa đầu hàng. Vẫn còn hàng nghìn người đang chiến đấu ở Dải Gaza. Liệu Hezbollah, lực lượng chính chưa bị thiệt hại, có chịu đầu hàng Israel?

Sau cái chết của Nasrallah, người tiếp quản quyền lực là Hashem Safieddine. Safiedine hiện là chủ tịch ủy ban điều hành của Hezbollah, chịu trách nhiệm giám sát các vấn đề chính trị của Hezbollah. Đồng thời, Safieddine cũng chịu trách nhiệm chỉ huy một phần hoạt động quân sự, ngoại hình của ông ta rất giống với Nasrallah.

Có thể các quan chức trẻ trong Hezbollah sẽ thay thế những quan chức cấp cao bị Israel loại bỏ và họ sẽ tiếp tục chiến đấu. Cuộc chiến của họ với Israel sẽ không dễ dàng kết thúc.