Vào ngày 24/2/2022 Putin đă lệnh tổng tấn công Ukraina. Các thành phố lớn như Kiev, Kharkov, Odessa đều bị bắn tên lửa, tên lửa hành tŕnh. Các lực lượng không quân Nga đánh bom, trực thăng bắn các cơ sở pḥng không của Ukraina.
Vào ngày 25/2/2022 quân Nga đă tiến sâu vào Ukraina, chiếm nhà máy điện nguyên tử Chernobyl. Ngoài đó bao vây và pháo kích nhiều phố lớn. Tuy nhiên sau ngày đầu bị sốc, quân Ukraina đă nhanh chóng tỉnh giấc. Nhiều máy bay, trực thăng, xe tăng, thiết giáp của Nga bị hạ. Quân Nga không thành công chiếm được bất kỳ thành phố chiến lược nào. Đảo Rắn, sân bay Hostomel đều bị quân Ukraina tái chiếm.
Vào ngày 26/2/2022 quân Nga bao vây Kiev nhưng không tiến vào được thành phố v́ pḥng thủ rất chặt. Gián điệp Nga dột nhập Kiev không thành công ám sát tổng thống Ukraina. Nhiều binh sĩ Nga bị bắt cho thấy độ tuổi c̣n rất trẻ 18-20. Các thành phố khác cũng bị pháo kích. Một toà nhà chung cư tại trung tâm Kiev bị trúng tên lửa. Nga đă bị loại khỏi SWIFT thanh toán quốc tế. Roman Abramovics đă trao Chelsea cho quỹ từ thiện.
Vào ngày 27/2/2022 Quân Nga dường như không thành công tiến thêm bước nào. Ngoại ô Kharkov quân Nga bị phục kích tổn thất rất lớn, một vài nhóm quân lọt vào thành phố, giao tranh rất quyết liệt. Nhiều nơi trên thế giới biểu t́nh chống Nga. Putin cũng nói "bóng gió" về việc sử dụng vũ khí nguyên tử và rằng Mỹ đă từng ném 2 quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản để kết thúc chiến tranh th́ Nga cũng có quyền làm như vậy.
Vào ngày 28/2/2022 các bên Nga và Ukraina có cuộc đàm phán tại biên giới Belarus, tuy nhiên chưa có kết quả. Đồng tiền rúp mất giá 40%, 315 tỷ USD của ngân hàng trung ương Nga bị đóng băng.
Vào ngày 1/3/2022 phát hiện thực phẩm của quân Nga hết hạn tới cả 7 năm. Quảng trường tự do Kharkov và tháp truyền h́nh ở Kiev bị tấn công tên lửa. Thị trường cổ phiếu Nga giảm 80-90% so với lúc trước chiến tranh.
Vào ngày 2/3/2022 Kiev và Kharkov tiếp tục bị bao vây. Putin mệt mỏi, tức giận và tâm lư có vấn đề theo t́nh báo. Phương Tây tăng cường trừng phạt Nga và hỗ trợ Ukraina.
Vào ngày 3/3/2022 thiếu tướng Nga tư lệnh Sư đoàn Dù số 7 Andrei Sukhovetsky tử trận. Quân Nga chiếm được Kherson. Các hăng làm ăn lớn Phương Tây đều đồng loạt rút khỏi Nga.
Vào ngày 4/3/2022 có 163 nhà đoạt giải Nobel lên án Nga, các hăng lớn tiếp tục rút khỏi Nga như Microsoft, Ikea... Nga tiiếp tục vây hăm nhiều thành phố Ukraina.
Donetsk Oblast bị hỏa lực dữ dội, ít nhất 4 dân thường thiệt mạng, trong đó có 1 trẻ em.
Cảnh sát khu vực cho biết lực lượng Nga đă nă pháo vào 12 khu định cư trong 24 giờ qua, phá hủy ít nhất 36 cơ sở hạ tầng dân sự, bao gồm một trường học và một bệnh viện.
****
Nga bị cáo buộc cố gắng giả mạo sự ủng hộ của người Tatars ở Crimea cho cuộc chiến chống lại Ukraine.
Theo Refat Chubarov, người đứng đầu Mejlis của Crimea, lănh đạo ủng hộ Điện Kremlin ở Crimea sẽ kêu gọi một hội nghị của người Tatars ở Crimea vào ngày 30 tháng 4 để tuyên bố ủng hộ cuộc chiến.
****
Ngôi mộ có thi thể của 3 người đàn ông được phát hiện ở Kyiv Oblast.
Theo Cảnh sát trưởng Kyiv Oblast Andriy Nebytov, những người đàn ông này đă bị tra tấn và sau đó bị bắn bởi binh lính Nga.
Thi thể của họ được t́m thấy trong một ngôi mộ nông trong rừng ở quận Buchansky.
****
Nga tuyên bố Ukraine đă bắn vào vùng Bryansk, không có báo cáo thương vong.
Thống đốc địa phương Alexander Bogomaz cho biết ngôi làng Zhecha bị bắn cháy "khi các hệ thống pḥng không chặn một máy bay Ukraine tiến vào lănh thổ Nga."
****
Putin đă từ chối lời kêu gọi của Giáo hoàng Francis về hành lang nhân đạo Mariupol lần 3.
Giáo hoàng Francis đă cố gắng thuyết phục Vladimir Putin cho phép một hành lang nhân đạo từ Mariupol, nhưng Điện Kremlin tuyên bố "nó không thể đảm bảo an ninh", tờ báo Ư Il Messdowro viết.
****
Podolyak: Ukraine t́m cách sơ tán Mariupol, Nga từ chối đề xuất.
Mykhailo Podolyak, một cố vấn của văn pḥng tổng thống Ukraine, cho biết Nga không sẵn sàng cho phép một hành lang nhân đạo từ Mariupol.
"Việc họ tiêu diệt các chiến binh Mariupol và Azov."
****
T́nh báo Ukraine: Sự phản kháng có thể phá hỏng kế hoạch thiết lập nhà nước ủy nhiệm của Putin ở Kherson.
Cục t́nh báo của Bộ Quốc pḥng cho biết các cuộc giao tranh đang diễn ra ở Kherson Oblast và các cuộc biểu t́nh dân sự ở thủ đô khu vực được thiết lập để phá hỏng kế hoạch tổ chức một “cuộc trưng cầu dân ư” giả mạo của Nga.
Thị trưởng Popasna: Lực lượng Nga bắn vào hai xe buưt di tản, chưa có thông tin về thương vong.
Thị trưởng Mykola Khanatov cho biết chỉ có 31 người được sơ tán khỏi Popasna ở phía đông Luhansk Oblast.
****
T́nh báo Anh: Lực lượng Nga ở Ukraine đă suy yếu về tinh thần.
Theo thông tin cập nhật mới nhất của Bộ Quốc pḥng Anh, Nga phải đối mặt với những thách thức trong cuộc xâm lược Ukraine, buộc phải hợp nhất & tái triển khai “các đơn vị đă cạn kiệt & tách biệt khỏi những bước tiến thất bại ở đông bắc Ukraine”.
****
Ngoại trưởng Lavrov: dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga trong một phần đàm phán với Ukraine.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov hôm 30/4 cho biết trong khi các cuộc đàm phán ḥa b́nh giữa Kyiv và Moscow đang gặp "khó khăn", th́ việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga là một phần của các cuộc đàm phán, theo Reuters.
****
Ông Lavrov cũng cho biết hai bên đang thảo luận về một dự thảo của một hiệp ước khả thi.
Trước đó, Zelensky nói rằng các biện pháp trừng phạt không thể là một phần của các cuộc đàm phán.
****
Mỹ cân nhắc cách tiếp cận hội nghị thượng đỉnh G20 sau khi có tin Putin sẽ tham dự.
Trong khi Hoa Kỳ đă lên án sự tham gia của Nga trong G20, Thư kư Báo chí Nhà Trắng nói rằng c̣n quá sớm để dự đoán hội nghị thượng đỉnh sẽ như thế nào.
Các lực lượng Nga đă đánh cắp "vài trăm ngàn tấn" ngũ cốc tại các khu vực của Ukraine mà họ chiếm đóng, thứ trưởng bộ nông nghiệp Ukraine cho biết ngày thứ Bảy.
Phát biểu với đài truyền h́nh quốc gia Ukraine, ông Taras Vysotskiy bày tỏ lo ngại rằng hầu hết những ǵ ông nói là 1,5 triệu tấn ngũ cốc được cất giữ trong lănh thổ bị chiếm đóng cũng có thể bị quân Nga đánh cắp.
Bộ ngoại giao Ukraine ngày thứ Năm cáo buộc Nga đánh cắp ngũ cốc trong lănh thổ mà nước này đă chiếm đóng, một hành động mà họ nói là làm gia tăng mối đe dọa đối với an ninh lương thực toàn cầu.
Bộ trưởng nông nghiệp Mykola Solskyi nói nạn trộm ngũ cốc đă gia tăng trong hai tuần qua.
"Cá nhân tôi nghe điều này từ nhiều chủ kho chứa thóc trong lănh thổ bị chiếm đóng. Đây là hành vi ăn cướp trắng trợn. Và điều này đang diễn ra khắp nơi trong lănh thổ bị chiếm đóng," bộ dẫn lời ông nói.
Ông cho biết t́nh trạng như vậy có thể tạo ra vấn đề lương thực ở những khu vực hiện chưa được kiểm soát.
"Sẽ sớm có một vụ thu hoạch lúa ḿ ở phía nam. Nhưng những người nông dân trong hoàn cảnh này có thể nói: 'Ch́a khóa của máy kéo đây - hăy tự đi mà thu hoạch, nếu các người muốn,'" ông Solskyi nói.
Điện Kremlin bác bỏ cáo buộc của Ukraine, nói rằng họ không biết thông tin này đến từ đâu.
Bộ nông nghiệp ngày thứ Sáu nói rằng sáu vùng ở Ukraine đă hoàn thành gieo hạt đầu xuân bất chấp cuộc xâm lược của Nga.
Ukraine được chia thành 24 vùng, nhưng không có kế hoạch gieo hạt ở Luhansk thuộc miền đông do giao tranh ác liệt ở đó.
Bộ không đưa ra dự báo thu hoạch ngũ cốc năm 2022, trong khi các nhà phân tích cho rằng sản lượng đạt 41,4 triệu tấn trong năm nay so với 86 triệu tấn năm 2021.
Công ty tư vấn APK-Inform cho biết xuất khẩu ngũ cốc vụ 2022/23 có thể đạt tổng cộng 33,2 triệu tấn so với 45,5 triệu tấn dự kiến cho niên vụ 2021/22 kết thúc vào tháng 6.
Trong những ngày gần đây, ở Moldova (Moldavie) đă xảy ra các đám cháy và vụ nổ trong khu vực ly khai Transnitria nằm sát biên giới Ukraine [1]. Truyền thông Nga đă đe dọa chính quyền Moldova và Ukraine về các hành động này. Thực hư ra sao?
Moldova là một nước nhỏ với diện tích 33.000km² (bằng 1/10 Việt Nam) với dân số hơn 3,5 triệu, 85% nói tiếng Romanian. Xứ này vốn là một tiểu vương quốc, luôn bị giành giật bởi các đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ), Romania và Nga. Sau Cách mạng tháng 10-1917, ở đây đă h́nh thành một nhà nước Xô-viết, nhưng trong chiến tranh thế giới II, lại bị Đức và đồng minh Romania thanh toán. Sau thắng lợi của Hồng quân năm 1945, nước Moldova với thủ đô là Kishinev lại thành nước CHXHCN Xô-viết. Nhiều sinh viên Việt Nam đă từng học ở đó.
Chế độ XHCN ở Moldova chấm dứt vào năm 1991, khi Liên Xô tan ră. Nước Cộng ḥa Moldava độc lập, chế độ dân chủ đại nghị ra đời. Nhưng ngay lúc đó, các lực lượng gốc Slave và thân Nga đă t́m cách tách khu vực Transnistria ở biên giới Ukraine ra khỏi chính quyền Kishinev. Moldova đưa quân đến dẹp. Nội chiến bùng nổ với hơn 1000 người chết.
Trong suốt mấy chục năm XHCN, quân đội Liên Xô coi Moldova là một quân khu, do quân đoàn 14 quản. Khi nội chiến nổ ra, quân đoàn 14 dưới sự chỉ huy của tướng Lebed giữ vai tṛ trung lập (v́ trong đó có rất nhiều sỹ quan binh lính người Moldova). Cuối cùng uy tín chính trị của tướng Lebed đă giúp ḥa giải để hai bên ngừng bắn [2]. Nước "Cộng ḥa Transnistria Moldova" tự ra đời, không được bất cứ nước nào công nhận. Quân đoàn 14 của Nga vẫn đóng ở đó, không theo một quy chế nào cả. Nước Moldova vẫn coi Transnistria là lănh thổ của ḿnh, không chấp nhận quyền tự trị của chính phủ bù nh́n ở "Thủ đô Tiraspol". Nhưng cũng không dám tấn công.
Bị cô lập, Transnistria trở nên tiêu điều. Các xí nghiệp kinh tế từng liên hợp với Ukraine, Moldova, Romania thời kỳ XHCN đều đóng cửa. Thu nhập b́nh quân đầu người theo sức mua ở đây thấp nhất châu Âu (7000 USD/năm). Ở Moldova, con số này xấp xỉ 14.000. Căng thẳng chủng tộc, bế quan tỏa cảng càng khiến dân chúng bỏ đi. Từ 500.000 dân năm 2015, nay chỉ c̣n khoảng 370.000 chịu ở lại với nhà nước ly khai.
Nếu Moldova được coi là túp lều nghèo ở châu Âu, th́ Transnistria là cô gái xanh xao, bị kẻ cướp cưỡng bức, bắt làm con tin ngay trong một góc lều đó và chủ nhà bất lực.
Khi Nga và Ukraine c̣n hữu hảo th́ quân đoàn 14 vẫn được tiếp tế bằng đường bộ từ cảng Sevastopol (mà Nga thuê lại của Ukraine) hay Odessa. 2.000 quân Nga đóng ở Transnistria cùng 6.000 quân ly khai là cái gai cấy vào giữa cơ thể Moldova. Nước Moldova bé nhỏ với 7.000 quân chính quy, trang bị tồi, luôn nh́n sang Transnistria với nỗi lo canh cánh.
Các chính phủ ở Kishinev từ năm 1991 đến nay luôn do dự trong lựa chọn: Theo Nga hay hướng Tây? Mọi cải cách kinh tế và chính trị của đất nước cũng như con lắc, đu dây giữa hai cực nên suốt 30 năm qua, Moldova chưa đi xa được mấy, dù không có chiến tranh.
Tháng 12.2020, nữ tổng thống cấp tiến Maia Sandu lên cầm quyền đă quyết tâm đưa Moldova lên con đường gia nhập EU [3]. Là nước nghèo và nhỏ, nhưng hai tháng qua Moldova đă chu cấp và giúp đỡ hơn 300.000 người tỵ nạn từ Ukraine sang (giả sử như VN nhận 10 triệu người tỵ nạn).
Ảnh: Nữ tổng thống cấp tiến Maia Sandu của Moldova đang t́m cách đưa đất nước hội nhập vào EU. Nguồn: Internet
Khi Nga xâm lăng Ukraina cuối tháng 2.2022, việc đầu tiên mà Maia Sandu làm là khẩn thiết xin gia nhập NATO. Đây là hy vọng duy nhất của nước cộng ḥa bé nhỏ để không bị nuốt chửng.
Hôm 22-4-2022, thiếu tướng Nga Rustam Minnekajew nói rằng, Nga sẽ chiếm toàn bộ vùng Donbas, miền Nam Ukraine bao gồm cả Odessa nối tới tận Transnistria, tạo thành một ṿng cung khổng lồ. Những ai hiểu về lịch sử đế quốc Nga sẽ không ngạc nhiên với tham vọng này. Trước năm 1989, xe tăng Nga từng nằm sâu tới tận Hungary, Tiệp Khắc, Đông Đức.
Trong suốt 30 năm qua, Nga chiếm đóng một vùng hầu như không có khả năng tự lập về kinh tế, phải bù lỗ nuôi chính quyền ly khai, phải chịu búa ŕu dư luận. Tất cả chỉ nhằm duy tŕ một đống than chiến tranh âm ỷ. Đống than này giờ đây có thể được thổi bùng để tạo ra đám cháy rừng ở Moldova, như đống than Donbas từng bùng cháy ở Ukraine.
V́ sợ những đám cháy lan sang nhà ḿnh mà cả Gruzia, Moldova, Thụy Điển và Phần Lan đă muốn xin vào NATO sau ngày 24-2-2022. V́ chỉ có NATO mới đủ sức cứu họ trước đe dọa của Nga. Lư lẽ "Vào NATO để đe dọa Nga" là đổi trắng thay đen.
NATO có phải là chiếc khiên thần có thể chặn đứng mọi ngọn lửa chiến tranh hay không? Xin thưa là không. Bài học ở Afghanistan, ở Trung Đông hay Nam Tư c̣n sờ sờ ra đó.
Afghanistan đang quay trở lại thời kỳ đồ đá v́ NATO chỉ đủ sức chặn Taliban bằng bom đạn (kèm theo nhiều cái chết oan uổng của dân thường), nhưng không phải là lực lượng có thể xây dựng một xă hội dân sự vững mạnh, một tầng lớp tinh hoa vừa có tri thức vừa đủ ḷng dũng cảm để bảo vệ đất nước trước sự man rợ của chính đồng bào ḿnh. Đó là việc của người Afghanistan.
NATO đă dẹp được cuộc nội chiến Nam Tư bằng bom, bằng việc kẻ lại đường biên giới, lập ra nước Kosovo, nhưng không xóa bỏ được mọi hận thù chủng tộc và tôn giáo nhen nhúm lâu nay, do vậy ở Bosnia-Herzegowina, Kosovo hay ở Bắc Makedonia luôn âm ỷ những ḷ than chủng tộc, chỉ chờ lúc bùng cháy.
Trong chiến tranh Ukraine, NATO luôn dè chừng, không để bị lôi vào cuộc chiến. Do vậy cho đến nay Ukraine vẫn không có đủ vũ khí nặng để chặn quân Nga, chứ đừng nói đến phản công. Những ǵ quân Ukraine đạt được đến nay đều nằm ngoài mọi tính toán của giới tướng lănh NATO. Giờ đây, biết quân đội Nga không mạnh như họ vẫn nghĩ, NATO bớt sợ và ai cũng muốn đánh bại Nga. Nhưng không ai muốn bị Nga coi là kẻ thù chính (Ngoài Mỹ ở bên kia đại dương, có cái ô hạt nhân cứng nhất thế giới).
Mấy chiếc xe tăng Gepard cũ mà Đức mới hứa viện trợ cho Kyiv hôm 26-4 vừa qua là điển h́nh của thái độ nửa vời đó. Tặng để lấy tiếng là chính phủ Đức giúp vũ khí nặng, để khỏi bị dân chửi, nhưng không nặng đến mức khiến Nga tức giận. V́ Gepard là xe tăng pḥng không tầm thấp, dùng cho tự vệ, mà Ukraine đă có khá nhiều vũ khí pḥng không tầm thấp. Khi Ukraine hỏi tăng hạng nặng tấn công để đánh thủng các pḥng tuyến của Nga, cần các hệ thống pḥng không tầm cao để diệt máy bay và tên lửa từ xa th́ Berlin chỉ cười trừ, nói quanh.
Nếu NATO muốn đánh Nga đến người Ukraine cuối cùng th́ họ đă tuôn vào đó tất cả máy bay MIG, SUKOI, tất cả các xe tăng và hệ thống pḥng không S-300, S-400 mà các nước Đông Âu và Thổ Nhĩ Kỳ đang có, chứ không dền dứ, đùn đẩy cho nhau.
Ukraine trụ được cho đến hôm chủ yếu là nhờ:
- Tinh thần và chiến thuật của quân đội;
- Tŕnh độ tổ chức tốt của chính quyền nhằm sử dụng sức mạnh đoàn kết toàn quốc hỗ trợ chiến tranh;
- Sử dụng high tech, cộng với tin tức t́nh báo của Mỹ, Anh để lấy yếu đánh mạnh;
- Viện trợ vũ khí đạn dược từ phương tây.
Như vậy ngoại viện chỉ là một phần, các yếu tố nội lực mới quyết định.
Nói như vậy để thấy rằng phương Tây chỉ chữa các đám cháy để lửa không bén sang nhà họ chứ không có khả năng và cũng không muốn nhảy vào phá tan cái ḷ lửa. Do vậy việc các nước nhỏ bám vào đó để nhờ chặn đám cháy rừng đang sắp lan ra tuy là việc cần thiết, nhưng cũng không thể đe dọa Nga.
Và phương Tây cũng không thể cứu giúp tất cả. Để vào được các liên minh quân sự và kinh tế của phương Tây, ứng cử viên phải đạt nhiều tiêu chuẩn về kinh tế, chính trị, quân sự và cả văn hóa mà chủ nhà đặt ra. Trải qua các cải cách ngoạn mục, Ba-Lan, các nước Baltic tuy nằm sát Nga vẫn được tham dự cả EU lẫn NATO. Nếu Thụy Điển và Phần Lan nộp đơn th́ việc gia nhập NATO cả về quy chế lẫn ḥa nhập quân đội sẽ rất dễ dàng. Nhưng Ukraine, Gruzia, Moldova sẽ phải kinh qua giai đoạn thử thách, thẩm tra sẽ kéo dài, tùy thuộc vào nội lực và quyết tâm cải cách của từng nước.
Ukraine đang tạo cho ḿnh những h́nh ảnh tốt đẹp nhờ tầng lớp tinh hoa mới. Nhưng đi sâu vào mọi ngơ ngách, nạn tham nhũng, quan liêu vẫn c̣n nặng, kinh tế vẫn bị quản lư theo phương thức cũ trong khi xă hội dân sự mới phát triển.
Cả Ukraine và Moldova đều đă để lỡ khá nhiều cơ hội bứt ra khỏi ṿng cương tỏa của Nga khi đế quốc này c̣n suy yếu. Giờ đây họ đang đối diện với các đám cháy rừng mà ḷ lửa đă được kẻ đốt nhà gài cắm từ lâu.
Điều trùng hợp là sự hung hăng của Nga đă khiến giới chính trị ở hai nước này cùng t́m cách thoát Nga và hướng Tây.
Tuy chậm, nhưng người Ukraine đă chứng minh là họ đúng. Nếu thắng cuộc chiến tranh này, dù với giá nào cũng sẽ là một nước Ukraine khác hẳn.
Ngược lại: Thất bại về quân sự, bi bao vây kinh tế, cô lập về chính trị và văn hóa sẽ khiến Nga suy sụp. Dù có chiếm được đất nhưng không được dân chấp nhận, th́ kẻ đốt rừng sẽ măi măi ngồi bên đống tro tàn.
Ngoại trưởng Nga, Serguei Lavrov, thúc giục NATO và Mỹ ngừng giao vũ khí cho Kiev, « nếu họ thật sự quan tâm đến việc giải quyết xung đột trong cuộc khủng hoảng Ukraina ».
Trong một cuộc trả lời phỏng vấn đăng trên trang mạng của Tân Hoa Xă ngày hôm nay, 30/04/2022, ngoại trưởng Nga tuyên bố : « Hàng loạt vũ khí đủ kiểu tiếp tục đổ vào Ukraina thông qua ngả Ba Lan và quan tâm đến việc giải quyết cuộc khủng hoảng, th́ trước hết, họ phải thức tỉnh và ngưng cung cấp vũ khí, đạn dược cho chế độ Kiev. »
AFP nhắc lại, hôm thứ Ba, 26/04/2022, Mỹ và hơn 40 nước đồng minh tụ họp tại Berlin (Đức), để phối hợp thúc đẩy việc cung cấp trang thiết bị quân sự theo như yêu cầu của Ukraina.
Mỹ tố cáo Nga « đồi bại » và « tàn bạo »
Về phía Mỹ, hôm qua, 29/04/2022, Lầu Năm Góc tố cáo tổng thống Nga Vladimir Putin « đồi bại » và « tàn bạo » về cách quân đội Nga hành xử tại Ukraina, như cho sát hại thường dân, kể cả trẻ em.
Trong một cuộc họp báo, khi được hỏi về t́nh trạng tâm lư của nguyên thủ Nga trong cuộc xung đột hiện nay, phát ngôn viên bộ Quốc Pḥng Mỹ, John Kirby, cho rằng khó thể h́nh dung là một nhà lănh đạo nghiêm túc có thể làm một điều mà ông cho là « đồi bại ».
Những h́nh ảnh thường dân bị sát hại một cách « dă man », kể cả phụ nữ đang mang thai, cho thấy « không thể dung ḥa » những lập luận « kỳ lạ » của ông Putin - vốn khẳng định rằng cuộc chiến này được tiến hành để bảo vệ thiểu số người Nga ở Ukraina khỏi nạn phát xít Ukraina - với những ǵ nguyên thủ Nga đang làm ở Ukraina.
Cuối cùng, phát ngôn viên Lầu Năm Góc cũng thừa nhận là Hoa Kỳ « biết rơ ông Putin có khả năng bảo vệ một cách lạnh lùng và với một quyết tâm mạnh mẽ những ǵ ông ấy đánh giá là lợi ích quốc gia », nhưng Mỹ « không thật sự nghĩ đến một mức độ bạo lực, tàn bạo và đồi bại, mà tổng thống Nga đă sử dụng đối với những người vô tội, dân thường tay không vũ khí ».
Hăng tin Pháp lưu ư, Ukraina và các nước phương Tây tố cáo Nga phạm tội « thảm sát » và « tội ác chiến tranh » sau vụ phát hiện hàng trăm thi thể ở nhiều địa phương vùng Kiev trong giai đoạn bị Nga chiếm đóng hồi tháng 3/2022.
Cuộc chiến ở Ukraine đang ngày càng lan rộng ra bên ngoài chiến trường. Với bước tiến của Nga bị đ́nh trệ do sự kháng cự quyết liệt tại địa phương và sự hỗ trợ của phương Tây, các nhà phân tích cho rằng cả hai bên dường như đă sẵn sàng cho một cuộc xung đột kéo dài.
Từ khuyến cáo về nguy cơ đối đầu nguyên tử đến tạo ra khủng hoảng năng lượng và thậm chí đặt mục tiêu xâm lăng các vùng lănh thổ mới, Moscow đă tăng cường những lời đe dọa trong tuần này – cũng như phương Tây: Hoa Kỳ và các đồng minh đang chuẩn bị các lô hàng vũ khí hạng nặng và thiết bị quân sự mới để giúp quân đội Ukraine trên thực địa, đồng thời bày tỏ các mục tiêu tham vọng hơn cho cuộc xung đột.
Phân tích: Vũng lầy Ukraine của Nga là bài học khó nhằn cho Trung Quốc
Huyền Anh
Từ việc đối phó với "cuộc chiến thông tin" của phương Tây trong cuộc xung đột với Đài Loan cho đến việc sử dụng "cú sốc và nỗi sợ" để nhanh chóng khuất phục ḥn đảo này, các chiến lược gia Trung Quốc đang rút ra bài học từ vũng lầy Ukraine của Nga, theo nhận định của các nhà ngoại giao, các học giả và nhà phân tích Trung Quốc.
Các chuyên gia quân sự Trung Quốc đang thảo luận sôi nổi về cuộc xung đột tại Ukraine và đưa ra quan điểm của họ về sự can dự của phương Tây vào sự kiện này, kèm theo đó là những thất bại của Nga, theo nhận định của các học giả và nhà ngoại giao có quan hệ mật thiết với các chiến lược gia Trung Quốc.
Mặc dù các kết luận này vẫn chưa xuất hiện trên các tạp chí quân sự chính thức hay phương tiện truyền thông nhà nước, nhưng việc Nga 'chậm chạp trong việc đè bẹp' lực lượng Ukraine và những quan ngại về năng lực của quân đội Trung Quốc là những chủ đề chính được đưa ra bàn luận.
Học giả an ninh Zhao Tong, thành viên cấp cao của Carnegie Endowment for International Peace cho biết: “Nhiều chuyên gia Trung Quốc đang theo dơi cuộc chiến này như thể họ đang tưởng tượng xem, chuyện này sẽ diễn biến như thế nào nếu ứng với Trung Quốc và phương Tây".
Cách tiếp cận của Nga trong giai đoạn đầu của cuộc chiến rơ ràng đă không thể khuất phục được các lực lượng Ukraine, điều này đă khuyến khích cộng đồng quốc tế can thiệp bằng cách chia sẻ thông tin t́nh báo, viện trợ quân sự và cô lập Nga về mặt kinh tế.
"Trung Quốc tốt hơn hết là nên nghĩ đến việc tiến hành một chiến dịch toàn diện và mạnh mẽ ngay từ đầu, để gây sốc và khiếp sợ đối với Đài Loan, đảm bảo sẽ chiếm được lợi thế to lớn", ông Zhao nói, đề cập đến quan sát từ các chiến lược gia Trung Quốc.
Các nhà phân tích tin rằng, việc đảm bảo lợi thế đó sẽ "ngăn cản các lực lượng đối phương phản công", ông nói.
Học giả Collin Koh đến từ Singapore cho rằng, cách tiếp cận này sẽ gây ra nhiều vấn đề hơn cho Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA).
Ông Koh, thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam tại Singapore, cho biết: “Nếu Trung Quốc có ư định gây 'sốc và kinh hoàng' cho Đài Loan với lực lượng áp đảo trong giai đoạn đầu, th́ có thể kéo theo rất nhiều thương vong về mặt dân sự. Điều đó sẽ gây khó khăn cho việc chiếm đóng và vấp phải sự phản đối dữ dội của cộng đồng quốc tế".
Ông nói: “Người Trung Quốc bây giờ không thể ảo tưởng rằng họ sẽ được cung cấp nguồn lực hỗ trợ và chào đón với tư cách là những người giải phóng ở Đài Loan".
Đài Loan có năng lực tên lửa lớn mạnh hơn Ukraine, cho phép tấn công phủ đầu vào một căn cứ hoặc vào các cơ sở của Trung Quốc chỉ sau một cuộc xâm lược.
Bộ Quốc pḥng Trung Quốc không trả lời ngay lập tức các yêu cầu b́nh luận.
Các lực lượng Nga xâm lược miền đông Ukraine bắt đầu từ ngày 24/2, biến các thị trấn và thành phố phồn thịnh nay trở thành đống đổ nát trong bối cảnh bị kháng cự gay gắt, gây thiệt hại hàng ngh́n quân nhân cũng như xe tăng, trực thăng và máy bay. Các quan chức Anh ước tính trong tuần này có khoảng 15.000 quân Nga đă thiệt mạng; các nguồn tin khác cho rằng con số thực tế c̣n cao hơn nhiều.
Hơn 5 triệu người dân Ukraine đă tháo chạy khỏi đất nước, sau những ǵ mà Nga mô tả là một "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm giải giáp Ukraine và bảo vệ Ukraine khỏi 'chủ nghĩa phát xít'. Ukraine và các chính phủ phương Tây cho rằng, đây là cái cớ giả tạo cho một cuộc chiến tranh xâm lược vô cớ của Tổng thống Vladimir Putin.
Các chiến lược gia Trung Quốc cũng lo lắng về việc Nga đang kháng cự trước nỗ lực tăng cường viện trợ quân sự gián tiếp của phương Tây, một yếu tố mà Trung Quốc cũng sẽ phải đối mặt trong kịch bản ứng với Đài Loan.
Các chuyên gia Trung Quốc cũng đưa ra những nhận định về sự thiết yếu của cuộc chiến thông tin đối với Bắc Kinh, vốn gia tăng sự phức tạp về vị thế của Nga trên chiến trường, ông Zhao nói.
Bên cạnh việc cô lập Nga về mặt kinh tế, các nỗ lực ngoại giao của phương Tây - và đưa tin về các hành động tàn bạo trong khu vực chiến sự - đă khiến việc viện trợ cho Ukraine trở nên dễ dàng hơn và Nga khó t́m kiếm sự hỗ trợ từ bên ngoài hơn.
Ông Zhao nói rằng, đối với các chiến lược gia Trung Quốc, một trong những phần quan trọng nhất của cuộc xung đột hiện nay là cách các quốc gia phương Tây "có thể thao túng từ quan điểm của họ cho đến quan điểm quốc tế, từ đó thay đổi quyết định phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với cuộc chiến”.
Ông Zhao nói: “Có rất nhiều cuộc thảo luận về việc Trung Quốc cần hết sức quan tâm đến lĩnh vực thông tin này".
Một số nhà phân tích lưu ư rằng, chiến dịch của Ukraine đă được tiến hành rất lâu trước khi các lực lượng Nga xâm lược vào cuối tháng Hai, với nhiều tháng tích lũy lực lượng ở biên giới của Nga. Những nỗ lực đó đă được các công ty t́nh báo nguồn mở của khu vực tư nhân dễ dàng theo dơi và nhiều lần được các chính phủ Hoa Kỳ và các nước khác nhấn mạnh.
Ông Alexander Neill, người điều hành một công ty tư vấn chiến lược tại Singapore cho biết: “Đài Loan sẽ gặp thách thức lớn hơn nhiều về mặt hậu cần so với Ukraine, và việc chuẩn bị sẵn sàng cho một lực lượng xâm lược trên quy mô đó mà không bị phát hiện sẽ vô cùng khó khăn”.
Các nhà lănh đạo quân sự của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ cũng đă hướng tới Moscow không chỉ về vũ khí mà c̣n cả học thuyết về cấu trúc và chỉ huy.
Các lực lượng Nga và Trung Quốc đă tăng cường tổ chức các cuộc tập trận chung trong những năm gần đây, bao gồm các hoạt động vũ khí tổng hợp quy mô lớn ở Nga vào tháng 9/2020.
Tuy nhiên, các giả định chiến lược từ sự hợp tác này đang được thử nghiệm. Vào năm 2012, PLA đă thông qua các đơn vị tương tự như Tiểu đoàn Chiến thuật (BTG) của Nga - các đơn vị được cho là tinh nhuệ, hoạt bát và có khả năng tự hỗ trợ. Nhưng các Tiểu đoàn Chiến thuật của Nga đă sa lầy ở Ukraine và được chứng minh là rất dễ bị tấn công.
Nga cũng đă cố gắng điều phối sự tham gia của một số quân khu trong cuộc chiến Ukraine. Các nhà phân tích Trung Quốc lo ngại một cuộc xâm lược của Trung Quốc qua eo biển Đài Loan - được nhiều người coi là một thách thức quân sự với quy mô lớn hơn nhiều - sẽ gặp phải những vấn đề tương tự, v́ nó đ̣i hỏi sự hợp tác nhịp nhàng giữa các lực lượng.
Các lực lượng của Nga tại Ukraine đă gặp phải t́nh trạng rối loạn chỉ huy và xuống tinh thần nhanh chóng. Các nhà phân tích cho rằng, không rơ quân đội Trung Quốc - chưa được kiểm tra kể từ khi họ xâm lược miền Bắc Việt Nam năm 1979 - sẽ hoạt động như thế nào trong một cuộc xung đột hiện đại.
Ông Neill nói: “Chúng ta đă chứng kiến những dấu hiệu của sự vô kỷ luật đáng báo động từ quân đội Nga, đó là lời cảnh tỉnh rằng c̣n rất nhiều điều điều mà chúng ta chưa biết về việc quân đội Trung Quốc sẽ chiến đấu như thế nào dưới sức ép của chiến tranh”. "Đối mặt với tất cả các tuyên truyền chính trị, chúng ta không thể lường trước được sự kiên cường của họ có thể mang đến kết cục ǵ”.
Huyền Anh
Theo Reuters
Ukraina : Cuộc xâm lược bất thành bộc lộ sự thối nát của quân đội Nga
Một quân đội tham nhũng và tàn bạo
Sức mạnh quân sự được huy động nhằm chứng tỏ với thế giới là Vladimir Putin tái lập được sự vĩ đại của đất nước, sau khi Liên Xô sụp đổ. Nhưng ngược lại, thiệt hại nặng nề tại Ukraina đă bộc lộ những lỗ hổng chết người của Nga. Cho đến nay, cuộc xâm lăng là một thảm họa cho Matxcơva : khoảng 15.000 quân đă tử trận trong hai tháng qua, theo số liệu của Anh. Ít nhất 1.600 xe bọc thép bị phá hủy, cùng với vài chục máy bay và cả soái hạm Moskva, cuộc tấn công vào thủ đô Kiev là cả một sự hỗn loạn.
Léon Trotsky đă viết « Quân đội là bản sao của xă hội và mắc phải mọi bệnh tật của nó, nhưng với thân nhiệt cao hơn ». Giao tranh ở miền đông và miền nam Ukraina trong những tuần tới sẽ quyết định không chỉ diễn biến cuộc chiến, mà cả mức độ mà quân đội Nga có thể cứu văn thể diện của ḿnh và của xă hội.
Ngân sách quốc pḥng Nga 250 tỉ đô la, cao gấp ba Anh hoặc Pháp, nhưng phần lớn đă bị tham nhũng hay đánh cắp. Ông Putin và những nhà lănh đạo hàng đầu đă che giấu kế hoạch xâm lược với các sĩ quan cao cấp, cho thấy sự thiếu tin tưởng. Những người lính bất măn, được cấp khẩu phần lương thực quá hạn sử dụng, đă bỏ rơi các xe quân sự. Việc ăn bớt trang thiết bị thấy rơ qua những bánh xe rẻ tiền của Trung Quốc không chạy được trên đất bùn. Không có điện thoại mă hóa nên liên lạc bằng bộ đàm thông dụng, thậm chí bằng mạng di động của Ukraina, dẫn đến cái chết của 10 tướng lănh.
Những đơn vị dùng cách tra tấn, hăm hiếp, giết người chỉ để được Kremlin tưởng thưởng : hôm 18/04, lữ đoàn bộ binh cơ giới 64, bị cho là thủ phạm vụ thảm sát Bucha, đă được Putin gắn huy chương. Nga không kiểm soát được bầu trời qua sự phối hợp giữa sức mạnh không quân, pháo binh, xe tăng và bộ binh. Các tướng lănh tham nhũng, không có sáng kiến và không rút được bài học từ những sai lầm, đă từ bỏ những học thuyết quân sự tiên tiến, quay sang san bằng các thành phố và khủng bố thường dân.
Quân sự, phương tiện để Putin tạo uy thế trên trường quốc tế
Đối với Vladimir Putin, kết quả đợt tấn công đầu tiên là một cái tát vỗ mặt. Tuy kiểm soát một bộ máy tuyên truyền to lớn có thể bóp nghẹt những chỉ trích, nhưng thất bại này đe dọa vị thế của ông, chủ yếu v́ quân sự là trung tâm của chiến lược tạo ra sức nặng của Nga trên trường quốc tế. Nước Nga rộng lớn nhưng vẫn là một cường quốc bậc trung luôn mơ thành siêu cường. Dân số Nga được xếp giữa Bangladesh và Mêhicô, kinh tế giữa Brazil và Hàn Quốc, xuất khẩu nằm giữa Đài Loan và Thụy Sĩ. Dù được cảm t́nh của một số quốc gia không liên kết như Nam Phi và Ấn Độ, quyền lực mềm của Nga đang đi xuống do sự bất tài và tàn bạo ở Ukraina.
Nhằm thu ngắn khoảng cách giữa khả năng và tham vọng, Putin quay sang lănh vực duy nhất có tầm quốc tế là quân sự. Trong 14 năm qua, ông ta đă xâm lăng Gruzia và Ukraina, đưa quân sang Syria, lính đánh thuê của ông được triển khai ở Libya, Cộng ḥa Trung Phi, Soudan, và nay là Ukraina.So sánh với Trung Quốc, Bắc Kinh cũng đầy tham vọng nhưng sử dụng quyền lực kinh tế và ngoại giao.
Cuộc chiến có thể kéo dài, và Nga không thể tung ra những chiến dịch lớn ở nơi khác. Thiết bị, đạn dược và nhân lực tiêu hao nhanh chóng, muốn bổ sung sẽ mất nhiều năm; và nếu trừng phạt duy tŕ v́ Putin vẫn tại vị, th́ sẽ c̣n lâu hơn nữa. Hỏa tiễn Nga có nhiều chi tiết của phương Tây, sự ra đi của những tài năng Nga sẽ đè nặng lên nền kinh tế.
Tuy nhiên thực tế Ukraina cho thấy nếu quân đội Nga không chiếm được ưu thế trên chiến trường, họ sẽ tàn bạo hơn - một viễn cảnh khủng khiếp. Bên cạnh đó, Nga vẫn có ưu thế về vũ khí hóa học, sinh học và nguyên tử. Từ đầu cuộc chiến Ukraina, Vladimir Putin và chính quyền của ông ta nhiều lần đe dọa dùng đến vũ khí hủy diệt hàng loạt. Putin là người có lư trí, muốn chế độ của ḿnh tồn tại, như vậy khả năng sử dụng những loại vũ khí này là thấp. Nhưng một khi quân đội Nga không c̣n nhiều chọn lựa về vũ khí quy ước, rất có thể sẽ có ư định leo thang. Một ngơ cụt ở Donbass có thể gây ra những cuộc chiến mới đáng ngại hơn. Theo The Economist, cách tốt nhất tránh được Putin và quân đội thối nát của ông ta là răn đe họ không nên gây chiến.
Với Trump, Putin sẽ phải đắn đo trước khi động binh
Cũng có cùng một ư như trên, cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien khi trả lời L’Express đă nhận định « Với ông Trump, Putin sẽ đắn đo khi muốn xâm lăng Ukraina », trước nguy cơ bị trả đũa. Điện Kremlin không thể biết được Donald Trump sẽ phản ứng như thế nào, nghệ thuật răn đe của ông là không cho đối thủ biết ḿnh nghĩ ǵ. Ngược lại, chính quyền Biden báo trước là sẽ không can thiệp, và Vladimir Putin coi là đă được bật đèn xanh. Hồi tháng Bảy năm ngoái, Joe Biden cũng đă chấp nhận gặp gỡ tại Genève theo lời đề nghị của Putin mà không đ̣i hỏi điều ǵ đáp lại, khiến ông chủ Kremlin coi là dấu hiệu yếu đuổi.
Một số người trách ông Trump là ḥa hảo với Putin. Tuy nhiên phải thấy rằng Donald Trump muốn tỏ ra thân thiện với các nhà lănh đạo thế giới, nhưng điều này không cấm cản được ông thẳng thừng trong hậu trường. Chính ông đă ra lệnh ngưng dự án đường ống Nord Stream 2, và không ngần ngại trừng phạt các tài phiệt, lănh đạo Nga. Trump áp dụng với Putin câu châm ngôn của tổng thống Theodore Roosevelt : « Speak sofly and carry a big stick » (Nói năng nhẹ nhàng nhưng mang theo một cây gậy to).
NATO bí mật huấn luyện quân đội Ukraina theo tiêu chí phương Tây
Courrier International trích dịch bài viết của Wall Street Journal về « Việc huấn luyện âm thầm nhưng hiệu quả của NATO » cho quân đội Ukraina. Chiến dịch bí mật do các nước NATO tiến hành đă làm thay đổi hẳn từ người lính trơn cho đến bộ Quốc Pḥng. Đó là một trong những lư do khiến quân đội Ukraina gây ngạc nhiên cho cả thế giới, khi đẩy lùi được quân xâm lăng đông đảo hơn và vũ khí hiện đại hơn.
Nhờ những bài học và thực hành, diễn tập cho 10.000 quân nhân Ukraina hàng năm từ 8 năm qua, NATO đă giúp nước này chuyển từ hệ thống chỉ huy quân sự cứng nhắc kiểu xô-viết sang tiêu chí phương Tây. Sĩ quan cấp dưới và hạ sĩ quan được giao vai tṛ rộng răi hơn, những quân nhân kinh nghiệm là mắt xích giữa các tướng lănh và đạo quân trên thực địa. Cấp trên vạch ra mục tiêu, cấp dưới tự quyết định để thực hiện tùy t́nh h́nh chiến trường. Ngược lại phía Nga vẫn như thời Liên Xô cũ: sĩ quan ra lệnh, lính chỉ có việc tuân theo và không thể tự ư thích ứng.
Việc hợp tác khởi đầu từ năm 2008, khi thấy Nga đưa quân sang Gruzia, tổng thống Ukraina thời đó là Petro Porochenko đă ra lệnh cải cách quân đội. Năm 2014, NATO giúp huấn luyện cứu thương trên chiến trường, thực hiện những kế hoạch dân sự khẩn cấp, và chống lại chiến tranh đa diện của Nga, từ drone cho đến việc xâm nhập điện thoại di động. Các cuộc tập trận Rapid Trident được Mỹ tổ chức hàng năm tại Yavoriv, địa điểm huấn luyện quân sự rộng 380 kilomet vuông nằm gần biên giới Ba Lan, nhờ đó quân Ukraina có thể tập luyện với lực lượng của hơn một chục nước khác. Năm ngoái, khi áp lực từ Matxcơva tăng lên, chỉ huy trưởng người Anh Bill Ross phụ trách huấn luyện bộ binh Ukraina đă nhanh chóng cho tập thao tác với hỏa tiễn chống tăng NLAW mà Luân Đôn viện trợ, và giờ đây đă chứng tỏ hiệu lực trên chiến địa.
Tổng thống Emmanuel Macron chiếm lĩnh mặt báo Pháp
Tổng thống vừa tái đắc cử Emmanuel Macron chiếm trang b́a và hồ sơ chính của tất cả các tuần báo Pháp kỳ này. Cùng đăng ảnh ông Macron, nhưng tựa của Le Point rất đơn giản « Tổng thống », và những trang trong là « đơn đặt hàng » cho nhà lănh đạo đất nước. L'Obs chạy tít « Macron đệ nhị, những ǵ phải thay đổi ». L'Express cho rằng Emmanuel Macron cần biến việc thắng cử của ḿnh thành dịp để thay đổi chính trị trong nước. Nếu năm 2017, Macron là tổng thống của cơ may, th́ năm 2022 ông trở thành tổng thống của cơ hội cuối cùng.
Courrier International ví von « Quay lại với mặt đất ». Việc Emmanuel Macron tiếp tục làm tổng thống nhiệm kỳ thứ hai có thể là sự may mắn cho châu Âu, nhưng người Pháp th́ lại chia rẽ hơn bao giờ hết. Làm thế nào để ḥa giải ? Tuần báo trích dịch Süddeutsche Zeitung : « Macron được trao một cơ hội thứ hai, trong khi kết quả ṿng 1 cho thấy ông không thuyết phục được 1/3 người Pháp. Nhiệm kỳ này là nhờ những người cánh tả, dù bất măn nhưng vẫn không quẳng những giá trị cộng ḥa vào thùng rác ».
L'Obs đề cập đến « Ṿng bầu cử thứ ba » : cuộc bầu cử Quốc Hội. Năm 2017, người Pháp muốn dành cho tân tổng thống cơ hội lănh đạo, nên dồn phiếu cho đảng của ông. Nhưng lần này sẽ khó khăn hơn. Vấn đề xă hội được xới lên trở lại, lạm phát lên đến mức kỷ lục 7,5% trong khu vực đồng euro, sức mua là mối quan tâm chính. Đảng Cộng Ḥa Tiến Bước vốn đang hướng về một cánh hữu mở rộng, sẽ phải điều chỉnh lại.
Thoát được tai họa cực hữu
Nước Pháp đă quay lại, thế giới đă qua cơn run sợ một đồng minh của Putin lên đứng đầu quốc gia chủ tịch luân phiên Liên Hiệp Châu Âu (EU). Pháp lănh nhận trách nhiệm trong bối cảnh đặc biệt không ai muốn : chiến tranh ở ngay cửa ngơ Liên hiệp.
Các nước EU đối mặt với hai thử thách. Thứ nhất, 27 nước thành viên nay tham gia sâu hơn vào một cuộc chiến mà họ muốn tránh được thất bại của một đất nước thuộc về « đại gia đ́nh châu Âu ». Thậm chí muốn Kiev « chiến thắng » - một chữ khó định nghĩa trong cuộc xung đột với một cường quốc nguyên tử như Nga. Mục tiêu thứ hai là sự ḥa hợp trong khối. Người Ba Lan hay một nước Baltic vốn có những kỷ niệm đau thương trong thời Liên Xô chiếm đóng, cảm thấy phải giúp đỡ Ukraina, khác với người dân Tây Âu vẫn sống với ảo tưởng một thế giới hậu độc tài từ 1945.
Như vậy nhiệm vụ khẩn cấp của tổng thống Pháp là tái lập sự đoàn kết của EU đang chịu đựng ba cú sốc : nỗ lực chiến tranh giúp Ukraina, tác động của cuộc chiến từ làn sóng tị nạn đến kinh tế, và cuối cùng là mang lại lời đáp cho thách thức địa chính trị - tại Ukraina, Moldova, Balkan.
Emmanuel Macron là khuôn mặt đại diện đúng mực cho nước Pháp
Trả lời L'Express, nhà báo giàu kinh nghiệm Gideon Rachman của Financial Times đánh giá cuộc bầu cử tổng thống Pháp thực sự quan trọng đối với châu Âu. Pháp là nền kinh tế thứ nh́ EU, là cường quốc nguyên tử duy nhất của EU sau khi Anh ra đi. Nếu Marine Le Pen chiến thắng sẽ là thảm họa, nhất là sau khi chiến tranh đă quay lại châu Âu với cuộc xâm lăng Ukraina. Washington, Berlin, Bruxelles đều thở phào nhẹ nhơm khi Macron tái đắc cử.
Emmanuel Macron là người ái quốc, nhưng không dân tộc chủ nghĩa, ông đại diện khá tốt nước Pháp trên trường quốc tế. Macron đă thành công với những cải cách kinh tế quan trọng trong nước, và sự năng động của ông gây được ảnh hưởng ở châu Âu. Tuy nhiên ông Rachman lo ngại nếu trong sáu tháng tới người dân đă quen với chiến tranh ở Ukraina, dễ bị sốc trước vật giá gia tăng hơn là những tội ác, có thể đ̣i nhượng bộ những yêu sách của Putin để sớm kết thúc.
Vị trí cường quốc quân sự hàng đầu EU của Pháp lung lay nếu không đầu tư
Le Point nói về « Macron đệ nhị trước thách thức của một thế giới mới ». Tờ báo đặt ra bốn câu hỏi, trong bối cảnh cuộc chiến Ukraina có nguy cơ kéo dài suốt nhiệm kỳ 5 năm này và có thể c̣n lâu hơn nữa. L’Obs nêu ra « Những vấn đề châu Âu khẩn cấp của tổng thống ».
Thứ nhất, làm thế nào Pháp vẫn là « thế lực tạo cân bằng », sau thất bại trong việc xích lại gần Matxcơva. Thứ hai, liệu có thể tiếp tục trông cậy vào đa phương, khi Liên Hiệp Quốc - bị tê liệt v́ Nga phủ quyết - rơ ràng đă tỏ ra lỗi thời ? Nga cũng như Pháp, là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an, định chế được cho là nhằm ǵn giữ ḥa b́nh thế giới. Cuộc xâm lăng Ukraina làm mất uy tín cho cả một hệ thống mà năm nước đồng minh hồi 1945 đă xây dựng.
Thứ ba, làm sao xây dựng một châu Âu tự chủ trong khi các đối tác EU chỉ muốn dựa vào Washington ? Cuộc xâm lược đă làm hồi sinh NATO mà ông Emmanuel Macron cho là chết năo, thúc đẩy hai quốc gia trung lập Phần Lan và Thụy Điển gia nhập. Nhưng vào lúc châu Âu xích gần với Mỹ, Washington có thể thu ḿnh lại nếu đảng Cộng Ḥa chấp chính, Paris có thể khai thác nghịch lư này.
Cuối cùng, làm thế nào tái thúc đẩy động lực Pháp-Đức ? Chiến tranh Ukraina đă làm bật lên những điểm yếu trong chiến lược của hai nước đối với Nga. Emmanuel Macron và Olaf Scholz đều không thấy xuất hiện ở Kiev kể từ 24/02, trong khi nhiều nhà lănh đạo các nước châu Âu khác đă đến tận nơi để bày tỏ sự ủng hộ. Viện trợ quân sự của hai nước lớn nhất EU th́ chỉ tối thiểu. Đức đă cam kết đầu tư 100 tỉ đô la cho quân đội, Pháp sẽ đặt lên bàn cân những ǵ để duy tŕ vị thế của ḿnh ? Về lâu về dài, ngôi vị cường quốc quân sự lớn nhất EU của Pháp sẽ bị đe dọa.
Bên cạnh đó c̣n là những vấn đề khác : gánh nặng nợ nần, chống khủng bố, căng thẳng với Bắc Phi. Giữa một nước Nga xét lại, một Trung Quốc hiếu chiến, châu Âu dễ tổn thương và nước Mỹ bất định, con thuyền Emmanuel Macron phải chèo chống trong ḍng nước xoáy. Nhưng mục tiêu của ông th́ đúng đắn. Châu Âu sẽ bảo vệ được chúng ta nếu quốc pḥng hùng mạnh, dựa trên kỹ nghệ quốc pḥng vững chắc với sức mạnh răn đe nguyên tử, quyền lực liên bang hiệu quả. Đó là ch́a khóa cho sự tái sinh của châu Âu.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bày tỏ mong muốn Quốc Hội xúc tiến visa cho các nhà khoa học Nga đang muốn rời khỏi đất nước khi Moscow xâm lăng Ukraine. Theo New York Times đưa tin, đây là nỗ lực để đẩy nhanh t́nh trạng chảy máu chất xám vốn đang diễn ra và tiếp tục tước đi một số nhân tài hàng đầu của Nga.
They're all hi-tech pros are already fleeing & defecting to the EI..scientists next?💦https://t.co/dB0mlcocXK
WASHINGTON — President Joe Biden wants Congress to expedite visas for Russian scientists eager to leave their country in the midst of Moscow’s invasion of Ukra...
Đ́nh chỉ trong bốn năm yêu cầu các nhà khoa học đăng kư H1-B đều phải có nhà tuyển dụng tài trợ, loại bỏ một trong những trở ngại lớn nhất đối với nhiều người t́m cách đến Hoa Kỳ. Biện pháp này sẽ chỉ áp dụng cho các công dân Nga có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ trong các lĩnh vực khoa học hoặc kỹ thuật như trí tuệ nhân tạo, kỹ thuật hạt nhân hoặc vật lư lượng tử. Các quan chức chính quyền lập luận rằng một động thái như vậy sẽ có lợi thế kép - gây thiệt hại cho Nga trong khi mang lại lợi ích cho Mỹ.
Phần lớn tất cả những thứ như vậy cho ngành công nghệ đều thuộc về công nhân đến từ Ấn Độ. Khoảng 1.800 người Nga có được quy chế thường trú nhân hợp pháp mỗi năm trước đại dịch dựa trên phân loại nhập cư chủ yếu dành cho các giáo sư, nhà nghiên cứu xuất sắc và các chuyên gia có bằng cấp cao nếu họ có nhà tuyển dụng tài trợ. Ngay cả với đề xuất mới nhất, tất cả các ứng viên vẫn phải đáp ứng các yêu cầu khác, bao gồm cả quy tŕnh kiểm tra bảo mật.
Nga ngày thứ Sáu đột ngột đổi ư khi nước này thanh toán một số khoản nợ quốc tế đă quá hạn thanh toán bằng đồng đôla dù trước đó tuyên bố rằng họ sẽ chỉ trả bằng đồng rúp.
Chưa rơ liệu số tiền này có đến được Mỹ và các quốc gia phương Tây khác đă chế tài Nga hay không, nhưng nó cho thấy Nga đă lùi bước khỏi tuyên bố trước đó của ḿnh để tránh bị vỡ nợ.
Bộ tài chính Nga cho biết họ đă thu xếp thanh toán 564,8 triệu đôla trái phiếu Eurobond năm 2022 và 84,4 triệu trái phiếu năm 2042 tính bằng đôla - loại tiền tệ được xác định trên trái phiếu này.
Bộ nói họ đă chuyển các khoản tiền cần trả đến chi nhánh ngân hàng Citibank ở London, một trong những nơi được gọi là đại lư thanh toán trái phiếu có nhiệm vụ giải ngân cho các nhà đầu tư cho Moscow vay tiền lúc đầu.
Nga đă không có bất cứ h́nh thức vỡ nợ nào kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 1998 và cũng chưa chứng kiến một vụ vỡ nợ lớn trên thị trường quốc tế hoặc thị trường ‘bên ngoài’ kể từ sau cuộc cách mạng Bolshevik năm 1917.
Tuy nhiên, rủi ro xảy ra một vụ vỡ nợ giờ đang là điểm nóng trong cuộc đọ sức kinh tế với các nước phương Tây, vốn đă áp đặt lên Nga các biện pháp trừng phạt để đáp lại các hành động của nước này ở Ukraine mà Moscow gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt."
Các trái phiếu lẽ ra được thanh toán vào đầu tháng này nhưng 'thời gian ân hạn' thêm 30 ngày mà trái phiếu chính phủ thường có trong các điều khoản có nghĩa là hạn chót cuối cùng của Moscow là ngày 4 tháng 5.
Đặc phái viên của Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR), Angelina Jolie đă được nh́n thấy trong một tiệm bánh vào thứ Bảy (30/4), ở thành phố Lviv tại Ukraine gần biên giới Ba Lan.
Nữ diễn viên Hollywood chụp ảnh cùng người dân địa phương trong chuyến thăm bất ngờ tới Ukraine.
Diễn viên Hoa Kỳ Angelina Jolie sau đó đă đến thăm một nhà ga xe lửa ở thành phố Lviv của Ukraine. Jolie đă gặp gỡ và nói chuyện với các t́nh nguyện viên về những đau thương của chiến tranh, và sự hỗ trợ mà họ đă dành cho, đặc biệt là đối với trẻ em.
Jolie nói: “Tôi chỉ muốn cho mọi người biết rằng tiếng nói của người Ukraine rất quan trọng trong thời điểm này. Và cả thế giới đều đang nghe tiếng nói của họ”
Chuyến thăm của nữ diễn viên 46 tuổi diễn ra khi Nga xâm lăng Ukraine vào ngày 24 tháng 2 khiến hàng triệu người phải di tản.
Cơ quan tị nạn của Liên hiệp quốc (UNHCR) dự kiến khoảng 8.3 triệu người sẽ rời khỏi Ukraine trong năm nay, điều chỉnh dự báo trước đó của cơ quan này.
Phát ngôn viên của UNHCR Shabia Mantoo cho biết trong một cuộc họp báo của Liên Hiệp Quốc, hơn 12.7 triệu người đă phải rời bỏ nhà cửa của họ trong hai tháng qua, bao gồm 7.7 triệu người phải di dời trong nước và hơn 5 triệu người đă chạy trốn qua biên giới.
Lviv, Ukraine. The video shows Angelina Jolie talking to refugees at the train station.
CNN: H́nh ảnh vệ tinh cho thấy sự phá hủy đáng kể của nhà máy thép Azovstal ở Mariupol.
Các h́nh ảnh vệ tinh mới từ Maxar Technologies đă cho thấy những tàn tích của hầu hết các ṭa nhà của nhà máy. Một số trong số chúng bị sập trong khi những cái khác có những lỗ thủng lớn trên mái nhà.
Hiện vẫn chưa rơ liệu căn hầm có dân thường từ 4 tháng đến 16 tuổi có sống sót sau các cuộc tấn công của quân đội Nga hay không.
****
Dịch vụ di động, internet đă ngừng hoạt động ở Kherson Oblast bị chiếm đóng một phần.
Các phương tiện truyền thông địa phương và chính quyền cho biết kết nối đă biến mất ở thành phố Kherson và một số quận khác. Lư do đằng sau việc ngừng hoạt động vẫn chưa được rơ ràng.
****
Trung đoàn Azov: 20 thường dân sơ tán khỏi Azovstal ở Mariupol bị chiếm đóng.
Phó chỉ huy Sviatoslav Palamar cho biết phụ nữ và trẻ em được họ giải cứu khỏi đống đổ nát của nhà máy Azovstal đă được sơ tán và đang hướng đến lănh thổ do Ukraine kiểm soát.
****
Thị trưởng Mariupol: Quân đội Nga đă giết số cư dân (20.000) gấp đôi Đức Quốc xă (10.000).
Vadym Boychenko cho biết, trong 2 năm Mariupol chiếm đóng trong Thế chiến II, Đức Quốc xă đă giết chết 10.000 người. Người Nga đă tăng gấp đôi số nạn nhân trong 2 tháng xảy ra cuộc vây hăm Mariupol.
"Đây là một trong những vụ diệt chủng dân thường tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại", thị trưởng Mariupol nói.
****
Theo ấn phẩm OLFI của Đan Mạch, Đan Mạch sẽ gửi cho Ukraine 25 tàu sân bay bọc thép Piranha III, 50 tàu sân bay bọc thép M113 và súng cối M10 với hàng ngh́n quả đạn cho họ.
****
Ukraine, Nga trao đổi tù nhân.
Bảy quân nhân Ukraine và bảy thường dân đang trở về nhà sau cuộc trao đổi tù binh hôm 30/4.
Phó Thủ tướng Iryna Vereshchuk cho biết một trong những quân nhân là một phụ nữ đang mang thai.
****
Actress and filmmaker Angelina Jolie visits the central railway station in Lviv to welcome the internally displaced Ukrainians arriving on an evacuation train from Pokrovsk, a city in Donetsk Oblast, on April 30. Jolie is a special envoy of UNHCR.
— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) April 30, 2022
Angelina Jolie meets children, volunteers in Lviv Oblast on April 30.
Jolie visited injured children evacuated from Donetsk Oblast and orphans. She also met volunteers who provide medical and psychological help to Ukrainian evacuees.
Thiếu tướng Andrei Simonov, Quân đoàn 2 Vũ khí Liên hợp, bị giết bởi hỏa lực pháo binh trong một trạm chỉ huy gần Izyum. Ông có lẽ là tư lệnh Tác chiến điện tử của quân đoàn 2, từng là tư lệnh EW của Quân khu phía Tây. Đây là tướng quân đội Nga thứ chín chết ở Ukraine.
Another 🇷🇺 general beats the dust: Major General Andrei Simonov, 2nd Combined Arms Army, was killed by 🇺🇦 artillery fire in a command post near Izyum. He was probably the commander of Electronic Warfare of the 2nd army, used to be EW commander of the Western Military District. pic.twitter.com/8dWLCTCzQH
IZIUM TACMAP 0030 UTC01 MAY. Intel reports that RU units on the Izium salient are being reenforced. UKR SIGINT identified a Russian headquarters element near Izium; a subsequent strike killed MGEN Andrei Simonov, the 10th RU flag or general officer to die in combat in Ukraine. pic.twitter.com/fgAja2DuoN
Vũ khí Mỹ cung cấp cho Ukraine sẽ được thanh toán bằng chính tiền của Nga, đó là những khoản dự trữ ngoại tệ bị phong tỏa trong các ngân hàng cùng với tài sản bị tịch thu từ các nhà tài phiệt.
Vào ngày 28/4, Hạ viện Mỹ đă thông qua một gói hỗ trợ quân sự mới cho Kyiv, theo đó các lực lượng vũ trang Ukraine sẽ nhận được nhiều loại vũ khí hạng nặng với mức độ hiện đại và số lượng lớn chưa từng có.
Số vũ khí trên sẽ được cung cấp theo "Đạo luật cho thuê để bảo vệ nền dân chủ Ukraine năm 2022" với giá trị khoảng trên 20 tỷ USD, đây thực chất là sự lặp lại chương tŕnh Lend-Lease nổi tiếng từng được áp dụng trong Chiến tranh thế giới thứ hai.
Theo thông tin ban đầu, những vũ khí được lên kế hoạch chuyển giao sẽ bao gồm xe tăng chiến đấu chủ lực M1A2 Abrams, xe chiến đấu bộ binh M2A3 Bradley, pháo tự hành M109A6 Paladin, tổ hợp pháo phản lực phóng loạt M142 HIMARS cùng với M270 MLRS.
Không chỉ có vậy, gói viện trợ dự kiến c̣n bao gồm hệ thống pḥng không di động NASAMS 2 hợp tác sản xuất cùng Na Uy, tổ hợp pḥng thủ tên lửa Patriot và máy bay chiến đấu đa năng F-16C/D Fighting Falcon cũng sẽ được cung cấp cho Lực lượng vũ trang Ukraine.
Thời hạn cho Kyiv vay mượn vũ khí nhằm đáp ứng các nhu cầu quân sự của ḿnh dự kiến được tăng lên 5 năm, đồng thời việc thanh toán những khoản viện trợ quân sự cũng diễn ra theo cách cực kỳ bất thường.
Hiện nay tài sản của Nga bị đóng băng tại Mỹ có trị giá vượt quá 12 tỷ USD, chưa kể một số thuộc về những nhà tài phiệt thân cận với Điện Kremlin cũng đă bị tịch thu và Washington dự kiến sẽ dùng chúng để thanh toán.
Do vậy trên thực tế, Nga đang bị ép phải trả tiền cho tổ hợp công nghiệp quốc pḥng của Mỹ để vũ khí do nước này sản xuất được gửi tới Ukraine nhằm gây sát thương cho binh sĩ Nga.
Ngoài ra chính quyền Tổng thống Biden cũng đang chuẩn bị một gói viện trợ mới cho Kyiv với tổng giá trị dự kiến lên tới khoảng 83 tỷ USD. Trước đó một gói viện trợ được xem là lớn chưa từng có trị giá 33 tỷ USD cũng đă được thông qua.
Để so sánh, theo Viện nghiên cứu ḥa b́nh quốc tế Stokholm - SIPRI của Thụy Điển, Nga đă chi khoảng 62 tỷ USD cho vũ khí trang bị vào năm ngoái, tức là Quân đội Ukraine sẽ nhận từ riêng Mỹ khoản tiền cao hơn cả ngân sách quốc pḥng hàng năm của Nga.
Đồng thời điều quan trọng cần lưu ư nữa đó là không chỉ riêng Mỹ, nhiều quốc gia châu Âu khác cũng đang dần bị lôi kéo vào cuộc xung đột khi cam kết cung thêm viện trợ quân sự cho Kyiv, tiêu biểu là Cộng ḥa Séc, Ba Lan và một vài nước khác.
Trước diễn biến trên, báo chí Nga cho rằng nếu Moskva không thực hiện các bước đi quyết liệt để huy động nền kinh tế và bộ máy nhà nước theo chế độ thời chiến th́ thời gian quư báu có thể bị mất.
Trong trường hợp này, đối thủ của Moskva với tiềm lực kinh tế cũng như kỹ thuật vượt trội sẽ chiếm ưu thế lớn và có thể gây ra cho Liên bang Nga những hậu quả cực kỳ khó lường.
Nhưng kể cả trường hợp nước Nga có "gồng minh" lên để chống chịu đ̣n tấn công từ phương Tây th́ rơ ràng chênh lệch giữa hai bên vẫn là quá lớn và cực khó để Moskva tạo được thế cân bằng, nhất là khi họ phải chịu những lệnh cấm vận nặng nề.
Theo 19FortyFive
Ukraine có thể xóa sổ hạm đội tầu ngầm Kilo của Nga ở biển Đen sau khi nhận được viện trợ tầu chiến không người lái Sea Hunter, . Đây chắc sẽ nằm trong gói viện trợ vũ khí của Mỹ trong tuần tới.
— 🇺🇦Evan Kirstel #TechFluencer (@EvanKirstel) October 1, 2020
Đây là những h́nh ảnh đầu tiên của Sea Hunter tàu mặt nước không người lái hạng trung hoạt động. Có chức năng chống tầu ngầm và tác chiến mọi tầu nổi, đây là thứ vũ khí công nghệ cao mà Việt nam cũng như các nước khác chỉ có thể tưởng tượng ra trên phim viễn tưởng nhưng nó lại là đời thực. Tầu tác chiến không người lái Sea Hunter không công bố chi tiết vũ khí được trang bị. Một số thông số ṛ rỉ ra bao gồm chiều dài 40 mét, tầm hoạt động là 10.000 hải lư tức là 19 ngàn km, thân tầu có thể ổn định hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết và cực kỳ cơ động, với tốc độ tối đa 50km một giờ trên biển.
Cùng với tọa độ thu thập được bằng máy bay săn ngầm, rất có thể trong thời gian rất ngắn sắp tới chúng ta sẽ chứng kiến một vài con của hạm đội Kilo tự dưng bốc cháy, ngửa bụng trên biển, có thể chán động ngang với vụ bắn ch́m soái hạm Moscow
Nguyễn Đăng Hải
Rộ lên tin đồn TT Putin có thể phải ẩn thân để phẫu thuật khối u
Chủ nhật, 01/05/2022
Một kênh ẩn danh trên Telegram mới đây đă tuyên bố rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin sắp tới có thể phải ẩn thân trong thời gian ngắn để phẩu thuật khối u.
Kênh ẩn danh General SVR trên Telegram đưa ra thông tin nêu trên. Tờ Mirror của Anh cho biết kênh này được đồn đoán là do một cựu sĩ quan quân đội Nga vận hành. Từ hơn một năm nước, chính kênh ẩn danh này cũng đă đưa tin ông Putin bị khối u ở ổ bụng và bệnh Parkinson.
Kênh ẩn danh trên Telegram cho biết ông Putin đă phải hoăn phẫu thuận từ cuối tháng Tư và tiến tŕnh y tế này có lẽ sẽ chưa được thực hiện cho đến trước ngày 9/5 – ngày kỷ niệm chiến thắng phát-xít Đức. Đang có đồn đoán cho rằng ông Putin sẽ nhân ngày 9/5 để tuyên bố “cuộc chiến tranh toàn diện” tại Ukraine nhằm huy động thêm nguồn lực, thay v́ gọi đây là “hoạt động quân sự đặc biệt”.
“Ông Putin được khuyến nghị phải phẫu thuật, ngày giờ của liệu pháp y tế này đă được thảo luận và đồng ư”, kênh Telegram ẩn danh cho biết và nói thêm rằng: “Dường như đây không phải là ca phẫu thuật khẩn cấp, nhưng cũng không được tŕ hoăn”.
Điện Kremlin thời gian qua vẫn tiếp tục khẳng định Tổng thống Putin, 69 tuổi, vẫn đang trong t́nh trạng sức khỏe rất tốt và không bị bất kỳ bệnh lư nào.
Cũng theo kênh Telegram ẩn danh, ông Putin sẽ trao quyền điều hành đất nước và quân đội cho lănh đạo Hội đồng An ninh Quốc gia Nga Shadowy Patrushev trong thời gian ông phải phẫu thuật và phục hồi hậu phẫu.
Ông Shadowy Patrushev, 70 tuổi, là cựu sĩ quan phản gián KGB và được cho là kiến trúc sư chính của chiến lược chiến tranh xâm lược Ukraine. Ông cũng được cho là người đă thuyết phục ông Putin rằng Kyiv đầy rẫy những kẻ tân phát-xít.
Theo Hiến pháp Nga, ông Putin, trong thời gian mất khả năng nhận thức, đáng lư phải trao quyền cho Thủ tướng Mikhail Mishustin. Ông Mishustin, 56 tuổi, là một nhà kỹ trị không có kiến thức quân sự và cũng không có mối liên kết với quân đội.
Theo tờ Mirror, các nhà báo Nga sống lưu vong gần đây cũng công bố một số báo cáo điều tra cho rằng ông Putin đang phải điều trị bệnh ung thư tuyến giáp.
Tờ Mirror dẫn nhận định của cựu lănh đạo cơ quan t́nh báo Anh MIG, ông Richard Dearlove cho rằng có thể ông Putin đang bị bệnh Parkinson.
“Có lẽ cách hành xử của ông Putin – có lẽ lư chí của ông ta – đă bị chi phối bởi bệnh tật. Cách giải thích hợp lư nhất, dù chúng ta không biết liệu nó có đúng hay không, là rằng ông ta có thể bị bệnh Parkinson”, ông Dearlove nói.
“Chắc chắn tôi đă nghe nhiều nhà thần kinh học nói rằng việc mất kiềm chế, rối loạn tâm thần là những triệu chứng rất điển h́nh của bệnh Parkinson”, ông Dearlove giải thích thêm.
Như Ngọc
Cảnh sát Ukraine ngày thứ Bảy cho biết họ đă t́m thấy thi thể của ba thường dân ở khu Bucha phía bắc thủ đô Kyiv trong t́nh trạng bị trói và một số bị bịt miệng, với một số vết thương do đạn bắn cho thấy họ đă bị tra tấn, theo cảnh sát.
Kyiv nói hơn 1.000 thi thể đă được phát hiện tại hoặc xung quanh Bucha, nơi mà các lực lượng Nga bị cáo buộc đă ngược đăi thường dân có hệ thống trong lúc họ chiếm đóng khu vực này trong vài tuần trong một nỗ lực chiếm thủ đô bất thành.
Moscow bác bỏ các cáo buộc này.
Trong một video đăng trên YouTube, cảnh sát trưởng khu vực Kyiv Andriy Nebytov cho biết những vết đạn ở tay chân của những người đàn ông cho thấy họ đă bị tra tấn, nói thêm: "Cuối cùng, mỗi người họ đều bị bắn vào tai."
Video cũng chứa các h́nh ảnh được nói là cho thấy ngôi mộ và các thi thể đẫm máu, với các khuôn mặt được làm mờ đi.
Bộ quốc pḥng Nga không trả lời ngay lập tức yêu cầu b́nh luận qua email về những phát biểu của ông Nebytov.
Reuters không thể xác minh độc lập thông tin ông đưa ra.
Ông Nebytov nói những người đàn ông được t́m thấy trong những ngôi mộ nông trong rừng gần làng Myrotke, gần những vị trí quân sự của Nga, bị bịt mắt và bị trói tay, và một số bị bịt miệng. Ông nói quần áo của những người đàn ông cho thấy họ là thường dân, nói thêm rằng danh tính của họ chưa được biết v́ khuôn mặt của họ đă bị biến dạng do tra tấn.
Ông Nebytov cho biết các pḥng thí nghiệm pháp y giờ đă khám nghiệm tổng cộng 1.202 thi thể thường dân được cho là đă bị giết hại bởi quân Nga chiếm đóng ở vùng Kyiv.
Reuters vẫn chưa thể xác minh số người chết ở Bucha cũng như hoàn cảnh cái chết của họ.
Moscow bác bỏ cáo buộc của Ukraine và các quốc gia phương Tây về tội ác chiến tranh, và đă phủ nhận nhắm mục tiêu vào thường dân trong điều mà Điện Kremlin gọi là "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm giải trừ quân sự nước láng giềng.
Họ gọi những cáo buộc các lực lượng Nga hành quyết thường dân ở Bucha là một "sự ngụy tạo khủng khiếp" nhằm mục đích bôi nhọ quân đội Nga.
ZELENSKYY: TƯỚNG LĨNH NGA DỰ LIỆU HÀNG NGÀN LÍNH NGA SẼ CHẾT Ở UKRAINE
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy chuyển sang nói tiếng Nga trong bài phát biểu qua video hàng đêm của ông để kêu gọi binh sĩ Nga ngừng chiến đấu ở Ukraine, nói rằng ngay cả các tướng lĩnh của họ cũng dự liệu hàng ngàn người trong số họ sẽ chết.
Nga đă mất hơn 23.000 binh lính trong "cuộc chiến phi nghĩa" ở Ukraine, ông Zelenskyy nói.
Ông nói Nga tuyển quân mới “với ít động lực và ít kinh nghiệm chiến đấu” cho các đơn vị đă bị tổn thất nặng nề trong những tuần đầu của cuộc chiến để các đơn vị này có thể quay trở lại chiến trường.
Ông nói các chỉ huy Nga hoàn toàn hiểu rằng hàng ngàn người trong số họ sẽ chết và hàng ngàn người khác sẽ bị thương trong những tuần tới.
“Các chỉ huy Nga đang nói dối binh lính của họ khi họ nói rằng những người lính này có thể phải chịu trách nhiệm nghiêm trọng về chuyện từ chối chiến đấu và sau đó cũng không nói với họ rằng quân đội Nga đang chuẩn bị thêm xe tải đông lạnh để cất giữ các thi thể. Họ không nói với lính của họ về những tổn thất mới mà các tướng lĩnh dự liệu,” ông Zelenskyy nói vào cuối ngày thứ Bảy.
“Mọi người lính Nga vẫn có thể tự cứu lấy mạng sống của ḿnh. Các người sống sót ở Nga vẫn tốt hơn là chết trên đất của chúng tôi,” ông nói.
Lực lượng Nga đă dội pháo dồn dập vùng Donbas ở miền đông Ukraine ngày thứ Bảy nhưng không chiếm được ba khu vực mục tiêu, quân đội Ukraine cho biết.
Bộ Quốc pḥng Anh, trong một bản cập nhật t́nh h́nh chiến sự đăng ngày thứ Bảy, nói Nga "vẫn đối mặt với những thách thức đáng kể" trong chiến đấu dù đă có những cải thiện mang tính cục bộ.
Biên dịch: Nguyễn Hải Hoành
Một tuần sau vụ soái hạm Moskva của hạm đội Nga bị ch́m ở Biển Đen, ngày càng có nhiều gia đ́nh các binh sĩ mất tích đặt câu hỏi về số phận con em của họ, trong khi Bộ Quốc pḥng và các quan chức cấp cao trong chính phủ Nga vẫn im lặng.
Thông qua mạng xă hội hoặc các cơ quan truyền thông, ít nhất đă có 10 gia đ́nh công khai bày tỏ sự bất b́nh của họ. Nhiều người, kể cả các quan chức, đă đưa ra những câu trả lời khác nhau, nói rằng con em các gia đ́nh kể trên vẫn c̣n sống, hoặc đă mất tích hay đă chết. Tuy nhiên, Nhà nước không thay đổi nội dung bản thông báo ban đầu, trong đó nói toàn bộ hơn 500 thành viên thủy thủ đoàn của tàu tuần dương Moskva đă được cứu thoát.
“Họ không muốn đối thoại với chúng tôi”, Maksim Savin, 32 tuổi, nói khi trả lời một cuộc phỏng vấn, ông đang t́m kiếm người em trai Leonid 20 tuổi của ḿnh. Leonid là lính nghĩa vụ cũng từng ở trên tàu Moskva. “Chúng tôi rất đau buồn. Họ đă gọi em trai tôi đi lính và có thể chú ấy sẽ không bao giờ trở về”.
Im lặng về số phận của thủy thủ đoàn tàu chiến Moskva là một phần trong hành động tổng thể của Điện Kremlin nhằm ngăn chặn việc đưa ra những tin tức xấu về cuộc chiến tại Ukraine và nhằm kiểm soát phát ngôn của công chúng Nga về diễn biến cuộc chiến này. Nhiều thủy thủ mất tích là lính nghĩa vụ – đây vốn là một chủ đề nhạy cảm ở Nga kể từ sau cuộc chiến Chechnya, hồi ấy những lính trẻ chưa được huấn luyện đầy đủ đă bị đưa ra trận, họ bị chết hàng loạt – sự việc đó đă làm suy yếu sự ủng hộ của công chúng đối với cuộc chiến Chechnya.
Nguyên nhân tàu Moskva bị ch́m đang gây tranh căi, phía Nga cho rằng đó là do hỏa hoạn làm kho đạn trên tàu bị nổ, con tàu bị hư hỏng đă ch́m trong quá tŕnh lai dắt dưới điều kiện thời tiết xấu. Phía Ukraine cho biết họ đă phóng hai tên lửa Neptune trúng con tàu này, tuyên bố đó được các quan chức Mỹ xác nhận. Dù thế nào đi nữa, đây là một trong những tàu chiến lớn nhất bị tổn thất kể từ Thế chiến 2, một sự kiện làm Nga bối rối.
Theo tin từ một số hăng thông tấn độc lập của Nga có trụ sở đặt tại nước ngoài, khi tàu chiến Moskva ch́m đă có khoảng 40 binh sĩ thiệt mạng và 100 người khác bị thương. Nguồn tin này dẫn lời một quan chức giấu tên và dẫn lời bà mẹ của một trong những thủy thủ thiệt mạng. Ngoài ra, vợ một trung tá Hải quân nhiều tuổi xác nhận với Radio Liberty, một đài truyền h́nh có trụ sở ở bên ngoài nước Nga và có quan hệ với chính phủ Mỹ, rằng chồng bà đă thiệt mạng.
H́nh vệ tinh của hăng Maxar Technologies cho thấy tàu Moskva đang neo ở cảng Sevastopol, Crimea, đầu tháng 4/2022 (Maxar Technologies, via Associated Press).
Sự phản đối cuộc chiến tranh Chechnya lần thứ nhất vào giữa những năm 1990 bắt nguồn từ nỗi giận dữ của nhiều gia đ́nh Nga cho rằng con em của họ đang làm nghĩa vụ quân sự đă bị sử dụng làm bia đỡ đạn.
Theo Alexander Cherkasov, cựu chủ tịch Trung tâm Kỷ niệm Nhân quyền (Memorial Human Rights Center) có trụ sở tại Moskva, trong cuộc chiến tranh đó có “hàng trăm” binh sĩ cho đến nay vẫn c̣n mất tích. Trong tháng này Trung tâm nói trên đă bị giải tán theo lệnh của ṭa án.
“Không ai quan tâm đến những người lính ấy”, Cherkasov cho biết và nói thêm rằng việc chính quyền hạn chế hoạt động của các tổ chức phi chính phủ có nghĩa là giờ đây các tổ chức đó hầu như không thể theo dơi được số phận những binh sĩ mất tích.
Ông Putin đă nhiều lần nói rằng các binh sĩ mới đi nghĩa vụ quân sự một năm sẽ không được triển khai tới Ukraine – tuyên bố này không phù hợp với t́nh h́nh thực tế trên chiến trường. Hội Liên hiệp các Ủy ban Bà mẹ binh sĩ Nga (Union of Committees of Soldiers’ Mothers of Russia), một tổ chức có từ thời chiến tranh Chechnya, xác nhận họ đang nhận được yêu cầu t́m kiếm những người lính mất tích. Tổ chức này từ chối b́nh luận thêm, viện lư do có luật cấm chia sẻ thông tin quân sự với các tổ chức nước ngoài.
Cha mẹ của các thủy binh trên tàu Moskva, con tàu được đặt theo tên thủ đô nước Nga, cho biết họ phẫn nộ trước thái độ qua loa tắc trách của chính quyền. Ông Dmitry Shkrebets nói: “Các bậc cha mẹ chúng tôi chỉ quan tâm đến số phận con ḿnh: tại sao chúng – những người lính nghĩa vụ – lại tham gia hành động quân sự này?”. Ông có một con trai là Yegor, 19 tuổi, làm đầu bếp trên tàu chiến Moskva.
Ảnh: Tổng thống Nga Vladimir V. Putin, bên trái, đang rời tàu Moskva tại cảng Sochi, năm 2014 (Alexei Druzhinin/Sputnik, via Reuters).
Trong cuộc phỏng vấn, Shkrebets không muốn bàn thêm về vấn đề đó, nhưng hôm Chủ nhật, ông đă đưa ra một phát biểu với lời lẽ gay gắt hơn trên mạng xă hội VKontakte – tương đương với Facebook của Nga.
Ông cho biết, lúc đầu cảnh sát nói với ông rằng Yegor nằm trong số những người mất tích, nhưng sau đó họ ngừng trả lời các câu hỏi của ông. “Thưa quư vị, thế là con tôi vừa biến mất trên biển cả?!!!”, ông viết. “Tôi hỏi thẳng, tại sao các ông – các quan chức – vẫn c̣n sống, nhưng con trai tôi, một lính nghĩa vụ lại chết?”. Sau đó Shkrebets bắt đầu thu thập lời chứng từ các gia đ́nh khác, những người không thể t́m thấy con trai của họ. “Chúng tôi càng viết nhiều, họ càng khó giữ im lặng về những ǵ đang xảy ra”, ông viết. Tính đến tối thứ Năm, từ các gia đ́nh tuyên bố có binh sĩ mất tích, ông đă thu thập được họ tên của 15 quân nhân, gồm 14 lính nghĩa vụ và một lính hợp đồng.
Hôm thứ Ba, Dmitry Peskov người Phát ngôn Điện Kremlin cho biết ông không có quyền đưa ra bất kỳ thông tin nào về các thủy binh mất tích và sẽ chuyển vấn đề này sang Bộ Quốc pḥng.
Bộ Quốc pḥng đă không trả lời yêu cầu b́nh luận. Hôm Thứ Bảy, Bộ này phát một đoạn video, nghe nói có cảnh Tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Nikolai Yevmenov gặp những người được cho là thành viên thủy thủ đoàn của tàu Moskva, các binh sĩ đó mặc đồng phục và xếp thành đội h́nh. Hiện vẫn chưa rơ có bao nhiêu người sống sót sau vụ tấn công. Trong video trên mạng xă hội hoặc trong các bài đăng kèm cũng không nói ǵ về thương vong của bất cứ người nào.
Các tin tức phát trên Vesti Nedeli, một bản tin hàng tuần được phát sóng trên truyền h́nh nhà nước vào tối Chủ nhật, có ngầm thể hiện lập trường của chính quyền. Chương tŕnh này kéo dài 3 giờ, có dành khoảng 30 giây để mô tả cảnh ch́m tàu, nhưng không đề cập đến thương vong nhân mạng.
Tuy nhiên, không phải các cơ quan ngôn luận Điện Kremlin đều im lặng như vậy. Hôm Thứ Bảy, người dẫn chương tŕnh Vladimir Solovyev đă yêu cầu giải thích lư do tại sao con tàu bị ch́m.
Ảnh: Leonid Savin, thứ ba từ phải qua, trong một bức ảnh gia đ́nh do anh trai cung cấp.
Maksim Savin cho biết gia đ́nh ông không thể liên lạc điện thoại với bất kỳ quan chức nào trong đơn vị em trai ông. Mẹ ông đă nhắn tin cho một máy điện thoại và nhận được phản hồi rằng Leonid con trai bà đă mất tích. Sau đó, gia đ́nh nhận được một loạt cuộc gọi điện thoại từ một người đàn ông dường như đă phục vụ Leonid, nhưng người này mỗi lần nói một khác. Maksim Savin kể: Lần đầu người ấy nói rằng Leonid đă chết khi lao vào cứu một người bạn. Trong lần gọi thứ hai, anh lại nói rằng không có hoạt động cứu hộ nào cả, nhưng Leonid đang ở nơi xảy ra vụ nổ. Lần thứ ba, anh ta gọi điện nói rằng anh đă nhầm lẫn và Leonid đă mất tích. “Có vẻ như các quan chức đang cố gắng để mọi người đều im miệng”, Maksim Savin nói.
Lần đầu tiên trên mạng xă hội xuất hiện nhiều tin tức về những người lính nghĩa vụ mất tích. Một phụ nữ viết rằng anh trai của cô thường xuyên làm việc trong pḥng máy tuabin, được liệt kê là mất tích, nhưng cô tin rằng anh đă chết.
Anna Siromesova, mẹ của một lính nghĩa vụ mất tích, nói với hăng thông tấn Nga Meduza rằng bà không thể đọc bất kỳ tài liệu chính thức nào có liên quan đến thương vong. “Không có danh sách binh sĩ thương vong”, bà nói. “Chúng tôi đang tự ḿnh t́m kiếm danh sách ấy. Họ không cho chúng tôi biết bất cứ điều ǵ”. Qua liên hệ điện thoại, bản báo đă bắt liên lạc với bà, nhưng bà từ chối nói chuyện với các cơ quan truyền thông nước ngoài.
Tamara Grudinina nói với đài BBC tiếng Nga rằng con trai của bà là Sergei Grudinin, 21 tuổi, được chỉ định lên tàu Moskva ngay sau khi mới được huấn luyện cơ bản. Bà Grudinina cho biết khi nghe tin con tàu bị ch́m, bà đă gọi đến “Đường dây nóng người thân” của Bộ Quốc pḥng và được thông báo rằng con trai bà “c̣n sống, khỏe mạnh và sẽ liên lạc với chúng tôi trong thời gian sớm nhất”. Theo BBC, sau đó không lâu, một người đàn ông tự xưng là chỉ huy của tàu Moskva liên lạc với bà, nói với bà rằng con trai bà “về cơ bản đă ch́m cùng con tàu”.
Ảnh chụp màn h́nh video của Bộ Quốc pḥng Nga cho thấy Nikolai Yevmenov, Tư lệnh Hải quân Nga, được cho là đang gặp gỡ thủy thủ đoàn của tàu Moskva tại Sevastopol, Crimea (Russian Defense Ministry, via Shutterstock).
Maksim Savin nói, sau khi chiến tranh bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, gia đ́nh ông đă liên lạc với các sĩ quan hải quân để hỏi về t́nh h́nh con tàu và được thông báo rằng chiến hạm này không tham gia các hoạt động quân sự và sẽ sớm quay trở lại cảng. Anh trai của Leonid cho biết không bao giờ nhận được điện thoại của Leonid nữa, nhưng sau khi nói chuyện với các sĩ quan, họ nhận được một lá thư từ Leonid, viết rằng anh sẽ được về nhà sớm.
Maksim Savin nói em trai ông được đào tạo thành thợ cơ khí ô tô tại một trường dạy nghề, đă miễn cưỡng đi lính và cũng không ủng hộ chiến tranh. Bức ảnh gia đ́nh cho thấy một thanh niên cao gầy trong bộ đồng phục hải quân với khẩu súng trường trên ngực, xung quanh là cha mẹ và ba anh em của anh. Theo lời kể của anh trai, Leonid thích đi bộ đường dài trên những vùng đồi núi của Crimea với con chó của gia đ́nh, thích đọc sách hoặc làm vườn. Trước ngày nhập ngũ, Leonid đă trồng thêm hai cây trong vườn. Maksim Savin cho biết: “Trong một bức thư gửi về nhà, chú ấy đă hỏi về t́nh h́nh cây trồng của ḿnh. Chú ấy không yên tâm về mấy cây mới trồng”.
N.M.F. – A.L.
---
Neil MacFarquhar là nhà báo chuyên đưa tin về Mỹ. Trước đây từng là trưởng văn pḥng Moskva, chùm báo cáo của ông đă giành được Giải thưởng Pulitzer năm 2017 cho Báo cáo Quốc tế. Ông đă làm việc hơn 15 năm tại Trung Đông và các vùng lân cận, trong đó có 5 năm làm trưởng văn pḥng ở Cairo, và đă viết hai cuốn sách về khu vực này.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
