Vụ nổ ở Beirut gợi lại bài học đắt giá ở Texas, Mỹ

Các video từ vụ nổ ở Beirut, Lebanon đã gợi lại ký ức buồn cho ông Tommy Muska, ở tận tiểu bang Texas, Mỹ cách đó hàng ngàn km. Cũng là vụ nổ, rồi sóng áp lực phá hủy nhà cửa trong chớp nhoáng.

Đó là ký ức về vụ nổ nhà máy phân bón vào năm 2013, đã làm san bằng một phần của thành phố nhỏ tên West thuộc tiểu bang Texas. Ông Tommy Muska, hiện nay là thị trưởng của West, khi ấy là một lính cứu hỏa. Ngày 6/8 mới đây, trả lời hãng tin AP, ông Muska không thể không nhớ lại ký ức kinh hoàng, và ông cho rằng, thêm một lần nữa, có thể sẽ không có bài học nào được rút ra.

"Tôi không biết họ suy nghĩ như thế nào mà dám cất giữ thứ đó", ông Muska nói với AP, khi đề cập đến số 2.750 tấn ammonium nitrate cất trong kho tại cảng ở Beirut.

Vụ nổ nhà máy phân bón ở West chỉ bằng một phần nhỏ so với vụ nổ ở cảng Beirut, đã làm cho ít nhất có 135 người thiệt mạng và 5.000 người bị thương. Cả 2 vụ nổ ở West và ở Beirut đều có liên quan đến số lượng lớn chất ammonium nitrate, một hóa chất được dùng phổ biến trong nông nghiệp nhưng dễ nổ, và đều dẫn đến cáo buộc về sự tắc trách và mức quản lý yếu kém.


Bức ảnh ngày 18/4/2013 cho thấy Viện dưỡng lão (trái), chung cư (giữa) và nhà máy phân bón (phải) bị phá hủy sau vụ nổ. (Ảnh: AP)

Sau vụ nổ ở West năm 2013, đã gây ra cái chết cho 15 người, người ta không thấy có thêm quy định đáng kể nào trong việc siết chặt quản lý đối với phương cách bảo quản hóa chất. Tổng thống Mỹ Donald Trump còn giảm đi các quy định về an toàn công nghiệp vốn được đưa ra sau thảm họa này ở Texas.

Cuộc điều tra ở Lebanon đang xoáy vào việc làm thế nào mà lô hàng 2.750 tấn ammonium nitrate lại có thể được cất giữ trong 6 năm mà không ai làm gì với chúng. Hóa chất này được cho là đã phát nổ sau khi một đám cháy bùng lên gần đó, theo AP.

Trong vụ nổ ở Texas, giới chức có nghi vấn về hỏa hoạn nhưng không có ai bị bắt giữ. Vụ nổ này mạnh đến mức được ghi nhận như một vụ động đất nhỏ, làm đổ sập nhà cửa trong bán kính 5 dãy nhà, phá hủy một Viện dưỡng lão và một chung cư gần đó.

Năm ngoái, chính quyền Tổng thống Trump đảo ngược các biện pháp an toàn về hóa chất, trong đó có quy định các nhà máy phải công khai thông tin về các rủi ro về chất hóa học nguy hiểm. Các công ty sản xuất hóa chất đã vận động hành lang để có sự đảo ngược này.

"Chúng ta dường như chưa học được bài học là hóa chất rất nguy hiểm", ông Muska nói với AP. "Tôi vô cùng cảm thông với người ở Beirut vì đã gợi cho tôi nhiều ký ức".

Các quyết định khác của chính quyền Tổng thống Trump bao gồm bỏ một quy định được đề xuất của Ủy ban Quản lý về Hạt nhân, yêu cầu các nhà máy hạt nhân phải gia cố đề phòng thiên tai, như động đất, sóng thần có thể ảnh hưởng nguy hại như đã xảy ra tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima ở Nhật Bản vào năm 2011.

Chưa hết, chính quyền của ông Trump còn cắt đi quy định đối với giàn khoan dầu ngoài khơi, được ban hành sau vụ nổ giàn khoan Deepwater Horizon, và cho phép khí thiên nhiên hóa lỏng được vận chuyển bằng đường sắt, bất chấp có nhiều bang và các lính cứu hỏa phản đối, chỉ trích.

Elena Craft, một giám đốc ở Texas của Quỹ Bảo vệ Môi trường, cho biết thảm họa ở West dù ảnh hưởng mạnh đến lính cứu hỏa như vậy nhưng cũng không đủ để buộc chính phủ cần phải tăng cường quản lý, nhất là sau khi vụ nổ này bị chìm đi trên báo.

Ở thành phố Houston, cũng ở tiểu bang Texas, việc thiếu các quy định về phân vùng trong quy hoạch dẫn đến việc nhà dân, nhất là của những người thu nhập thấp, những người thiểu số, lại ở ngay cạnh các khu lưu trữ hóa chất hay kho xăng dầu của các nhà máy.

Kể từ tháng 3/2019, sáu vụ nổ hóa chất lớn đã làm người dân Houston phải nom nớp lo sợ. Một vụ nổ kho chứa hóa chất còn tạo ra khói cao 1,5 km bao phủ thành phố nhiều ngày liền, dẫn đến lệnh người dân phải trú ở nhà cho an toàn. Một vụ nổ hóa chất gần đây vào tháng 1/2020 làm ba người chết và làm hư hại 450 tòa nhà chung quanh.

Sưu tầm