Khi đồng rúp Nga mất giá, đă có ư kiến nên đổi mệnh giá đồng rúp (RUB). Hồi đầu tháng 12, Hạ nghị sĩ Roman Khudyakov gợi ư nên đổi mệnh giá để không tác động mạnh đến dân thường.
Nhưng các nhà kinh tế học phản đối, nói đổi mệnh giá trong t́nh h́nh hiện nay là “vô ích, hoàn toàn ngu ngốc”, theo Konstantin Sonin, phó hiệu trưởng đại học Higher School of Economics.
Ông nói: “Nếu chúng ta có lạm phát 1.000%/năm, th́ sẽ tốt nếu gạt bỏ vài số 0”, trong khi tỉlệ lạm phát hiện vẫn dưới 10 %, dù mức lạm phát tăng trong năm nay.
Năm 1998, đă có 3 số không bị “chặt” (đúng theo nghĩa tiếng Nga của đồng rúp, vốn tách khỏi loại tiền hryvna hồi thời trung cổ) do lạm phát nhanh.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, ngành tài chính Nga luôn có những nỗ lực kiểm soát giá trị đồng rúp, lúc thành lúc bại.
Năm 1998, Nga xài cạn nguồn dự trữ ngoại tệ để bảo vệ
đồng rúp Nga mất giá, dẫn đến lạm phát cao.
Năm 2008, Nga cũng áp dụng bài bản này nhưng thành công trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, khi CBR tung ra 200 tỉ USD để giảm tốc sự mất giá của đồng tiền Nga.
Nhưng ngày 10.11, lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại Nga, CBR tuyên bố thả nổi đồng rúp.
Nếu Nga không tái áp dụng các biện pháp can thiệp, một tỉ giá hối đoái thả nổi sẽ khiến ngân sách Nga có thể dễ dàng đối phó với giá dầu bất ổn hơn.
|
Dân Nga bắt đầu lo v́ giá sinh hoạt tăng |
Ai “giết” đồng rúp Nga?
Vài năm gần đây, các quan chức Nga cũng t́m cách nâng giá trị đồng rúp với thế giới, như năm 2009, Tổng thống Nga lúc ấy là ông Medvedev thúc đẩy để đồng rúp trở thành một đồng tiền dự trữ của quốc tế. Ông phê phán việc thế giới lệ thuộc đồng USD.
Điện Kremlin cũng thúc đẩy kế hoạch lập một trung tâm tài chính toàn cầu ở Moscow và năm ngoái, CBR lập một biểu tượng chính thức cho đồng rúp.
Trong t́nh h́nh hiện nay, giáo sư sử học hưu trí Sergei Sorokoumov là người buồn nhất. Ông từng bỏ ra 25 năm để nâng tầm tự hào dân tộc Nga qua đồng rúp. Ông nói đồng tiền là “biểu tượng quốc gia cổ nhất của Nga”, có ư nghĩa quan trọng cho bản sắc Nga chẳng kém tiếng Nga.
Năm 2004, thành phố Dimitrovgrad (nam Nga, gần sông Volga) dựng tượng tôn vinh đồng rúp, theo gợi ư của Sorokoumov, người có quan hệ thân cận với thị trưởng.
10 năm sau, Sorokoumov đang vận động cho một tượng khác ở thành phố Samara lân cận. Đă có kế hoạch làm lễ đặt viên đá động thổ hồi tháng 7, nhưng người địa phương phản đối nên phải hủy.
Ông Sorokoumov ở Samara từng học kế toán, nói: những tượng đài mà ông đề xuất đều là biểu tượng niềm tin của nhân dân vào đồng rúp, nhưng “khi niềm tin đă mất, ngay cả CBR cũng chẳng thể làm ǵ được”.
Ông nói Nga c̣n nhiều việc phải làm, cảnh báo t́nh h́nh hiện rất nghiêm trọng, giống như thời Liên Xô chật vật năm 1991:
“Đồng rúp nay không c̣n được đề cao, không được quản lư bởi những người không quan tâm tới nhân dân.
“Nếu bạn muốn giết một đất nước, hăy giết đồng tiền của nước ấy”.
|
Những đồng rúp Nga |
Trần Trí (theo Moscow Times, Bloomberg)
MTG