Báo cáo Mueller đă làm Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ thở phào nhẹ nhơm. Nhưng lại có thông tin bất ngờ liên quan đến tranh cử của cựu Ngoại trưởng Mỹ Clinton.
Báo cáo dài 448 trang của Robert Mueller cùng các cộng sự đă đưa ra thêm nhiều cáo buộc Nga tổ chức một chiến dịch can thiệp tinh vi và quy mô nhằm làm suy yếu hệ thống bầu cử Mỹ.
Việc báo cáo Mueller sẽ gây tổn hại như thế nào đến Tổng thống Donald Trump vẫn là vấn đề tranh căi tại Washington. Trong khi đó, sự can thiệp của Nga "một cách mạnh mẽ và có hệ thống" vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016 lại được thể hiện rơ trong báo cáo điều tra.
Các điều tra viên c̣n phát hiện tin tặc của chính phủ Nga chi phối hệ thống bầu cử tại một hạt của Florida. Họ c̣n t́m thấy dấu vết tin tặc Nga t́m cách tấn công nhóm quản lư chiến dịch tranh cử của bà Hillary Clinton. Vụ việc xảy ra chỉ năm tiếng sau khi ông Donald Trump, khi đó là ứng viên của đảng Cộng ḥa, công khai kêu gọi phanh phui những thư điện tử mà bà Clinton đă xóa trong hộp thư riêng.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ từng khẳng định tin tặc Nga không thể tác động đến kết quả bỏ phiếu. Ảnh: Getty.Tấn công hệ thống bầu cử Florida
Bản báo cáo của cựu giám đốc Cục Điều tra Liên bang (FBI) Mueller cũng là lần đầu tiên một văn bản chính phủ Mỹ cho rằng tin tặc Nga đă xâm nhập và tác động vào hệ thống máy tính kỳ bầu cử năm 2016. Vụ tấn công nhắm vào một hạt tại Florida, không được tiết lộ tên trong bản báo cáo.
"FBI cho rằng chiến dịch này đă cho phép lực lượng GRU (Tổng cục T́nh báo Quân sự Nga) vào được mạng lưới máy tính của chính quyền ít nhất một hạt thuộc Florida", báo cáo cho biết.
Các quan chức quản lư hoạt động bầu cử tại Florida hoàn toàn bất ngờ trước hé lộ này của đội điều tra.
"Tôi hoàn toàn không biết ǵ về điều này, cũng như trong mọi cuộc họp với phía FBI, cơ quan An ninh Nội địa. Tôi đă tham gia nhiều cuộc báo cáo thông tin mật do tham gia Hội đồng Phối hợp Chính phủ v́ An ninh Nội địa", Chris Chambless, người giám sát bầu cử tại hạt Clay kiêm chủ tịch Hiệp hội Các giám sát viên bầu cử Florida năm 2016, cho biết.
"Tôi chưa từng nghe các cơ quan trên thông báo rằng một hạt của Florida đă bị khai thác lỗ hổng an ninh", Chambless khẳng định.
Trong khi đó, theo Dan McCrea, một nhà tư vấn cho Florida thuộc tổ chức phi lợi nhuận Xác thực Bầu cử, nhiều quan chức chính quyền địa phương lẫn cá nhân McCrea chưa từng nhận thông tin nào cho thấy tin tặc xâm nhập được hệ thống máy tính tại một hạt ở bang này.
Cử tri tại Miami, bang Florida, rời nơi bỏ phiếu vào tháng 11/2016. Ảnh: NY Times.
"Mueller chắc chắn biết nhiều hơn bất kỳ ai trong số chúng ta, vậy nên chúng ta có thể tạm cho rằng báo cáo này là chính xác mặc dù chúng ta không biết cụ thể địa phương nào", McCrea nhận định.
GRU bị cáo buộc nhiều lần t́m cách tạo ảnh hưởng đến quy tŕnh bầu cử Mỹ năm 2016. Trong những thông tin được công bố trước đó và yêu cầu truy tố năm 2018 của Mueller nhắm vào các sĩ quan GRU, phía Mỹ cho rằng tổ chức t́nh báo Nga đă t́m cách xâm nhập hệ thống mạng của nhiều hạt tại bang Florida trong những tháng trước thềm bầu cử 2016.
Các sĩ quan GRU tạo hàng loạt hộp thư Gmail giả mạo từ VR Systems, một công ty hỗ trợ đăng kư bầu cử tại Florida. Hàng loạt địa phương tại bang này đă nhận được email từ các tài khoản giả mạo. Tuy nhiên, những email này được được xác định là thư rác. Công ty VR Systems cuối cùng thừa nhận một trong các mạng lưới của họ bị tin tặc xâm nhập.
Theo báo cáo của Mueller, các sĩ quan GRU đặt mục tiêu tấn công hơn 120 tài khoản email. Con số này lớn hơn nhiều so với những thông tin được công bố trước đây.
Hiện chưa rơ địa phương nào trong số 67 hạt tại Florida có hệ thống mạng bầu cử bị tin tặc xâm nhập như ông Mueller đề cập trong báo cáo. Bộ An ninh Nội địa và FBI chưa chính thức b́nh luận về thông tin này.
Sarah Revell, người phát ngôn Pḥng Đổng lư bang Florida, nói chính quyền địa phương cũng không nhận được thông tin về lỗ hổng an ninh mạng. Cơ quan này đang t́m cách liên hệ với FBI để t́m hiểu thêm.
"Chúng tôi vẫn giữ lập trường rằng cuộc bầu cử năm 2016 tại Florida đă không bị tin tặc tấn công. Hệ thống Đăng kư Cử tri Florida đă và vẫn đảm bảo an toàn, các kết quả chính thức và kiểm phiếu sẽ không đổi", Revell cho biết.
Bộ An ninh Nội địa Mỹ từ năm 2016 đă khẳng định tin tặc Nga không thay đổi được kết quả phiếu bầu. Cơ quan này cho rằng các tin tặc xâm nhập vào một mạng lưới bầu cử chỉ có thể khiến việc bỏ phiếu diễn ra khó khăn hơn. Lựa chọn phiếu bầu của cử tri không bị thay đổi v́ các máy bỏ phiếu không được kết nối mạng.
Nhắm đến bà Clinton sau "lời mời" của ông Trump
Báo cáo của Mueller cũng hé lộ thêm các chi tiết về chiến dịch tấn công mạng nhắm vào chiến dịch tranh cử của bà Hillary Clinton, đối thủ tranh cử của ông Donald Trump năm 2016.
Báo cáo cho biết tin tặc Nga đă bắt đầu nhắm đến các email của chiến dịch chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Trump "mở lời", kêu gọi tin tặc Nga phanh phui những thư điện tử bà Clinton đă xóa.
Văn pḥng của công tố viên đặc biệt Mueller vào tháng 7/2018 đă truy tố 12 sĩ quan GRU về tội danh tấn công và phát tán thư điện tử của đảng Dân chủ. Trong thông báo truy tố, văn pḥng của ông Mueller cho biết các tin tặc bắt đầu nhắm đến thư điện tử trong chiến dịch của Hillary Clinton từ ngày 27/7/2016.
Ông Donald Trump tại cuộc họp báo ngày 27/7/2016 ở Florida kêu gọi tin tặc Nga nhắm vào bà Clinton. Ảnh: Getty.
Trong cùng ngày đó, ứng viên Cộng ḥa Donald Trump tại một buổi họp báo đă khiêu khích tin tặc Nga tấn công đối thủ của ông.
"Nước Nga, nếu các bạn có nghe thấy, tôi hy vọng các bạn có thể t́m thấy được 30.000 email đang bị thất lạc. Tôi nghĩ các bạn sẽ được báo chí nước tôi đền đáp hậu hĩnh", ông Trump khi đó khẳng định.
Cựu thư kư báo chí của Nhà Trắng Sean Spicer từng khẳng định ông Trump chỉ nói đùa khi khiêu khích tin tặc Nga nhắm vào bà Clinton. Báo cáo của Mueller cũng không xác nhận quyết định hành động của GRU được thúc đẩy bởi lời nói của ông Trump.
Tuy nhiên, báo cáo đă xác định được thời gian cụ thể thời điểm Nga bắt đầu hành động nhắm vào bà Clinton, đặt trong tương quan với "lời mời" ông Trump đưa ra trong cuộc họp báo tại Florida cùng ngày.
"Trong gần năm tiếng sau phát biểu của ông Trump, các sĩ quan GRU đă lần đầu tiên nhắm đến văn pḥng cá nhân của bà Clinton", báo cáo cho biết. "Cuộc điều tra không t́m thấy bằng chứng cho thấy GRU trước đó từng t́m cách xâm nhập những tài khoản trong cùng domain này".